Helmondseweg

Helmondschestraat richting Markt.
Foto: Thom van der Straaten

Rechts het begin van de Helmondschestraat rond 1935, gezien vanaf de Markt.
foto: collectie Peter Aarts

Helmondseweg met links De Pelikaan. Links van De Pelikaan was het Modderpèèjke.
Foto: collectie gemeente Deurne

Dorpsgezicht met de Helmondschestraat nabij de kruising met de Heuvelstraat en de Helmondschendijk in 1917. br>Foto: collectie Thom van der Straaten

Helmondseweg, gedeelte nabij de boerderij (rechts) van Jan van Deursen aan de Helmondseweg 65.
Foto: collectie Ton Hartjens

Oude Helmondseweg zowat in het midden in de zomer op 100628

De straatnaam Helmondseweg werd per 1 januari 1955 ingevoerd en kwam voort uit de Helmondschestraat en de Helmondschendijk.

Tracé

Het tracé was vanaf de 19e eeuw tot 1964 een onderdeel van de provinciale verbindingsweg tussen Helmond en Venray en liep vanaf de grens bij de Rakt tot aan het pand Markt 10 (herberg De Gouden Leeuw en later modemagazijn De Zon). In 1964 werd het beheer en het onderhoud van de Helmondseweg door de provincie aan de gemeente Deurne overgedragen.

Aanleg 1859

De veelvuldige zandverstuivingen maakten het onderhoud van de oude verbindingsweg naar Helmond via de Zandbosweg bijna onmogelijk en daarom werd in 1859 besloten tot de aanleg van een weg. Helemaal willekeurig was de aanleg van deze nieuwe weg niet. Er was al een pad, weliswaar niet in de huidige rechte vorm, dat vanaf de kerk naar de Kleine Bottel , de grens bij de Rakt en vandaar verder naar Brouwhuis liep. Bij genoemde hoeve kruiste dit het pad dat men, komend van Helmond of de Molenhof, bewandelde als men richting Liessel ging. De weg werd destijds aangelegd door de heer Van de Griendt, dezelfde die enkele jaren daarvoor 610 hectaren grond van de gemeente Deurne gekocht had en er Helenaveen op stichtte.

De Helmondseweg was van oudsher een onderdeel van de provinciale verbindingsweg tussen Helmond en Venray die oorspronkelijk liep vanaf de grens bij de Rakt, langs hotel De Zwaan, het pand Markt 10 (Herberg De Gouden Leeuw en later modemagazijn De Zon) door het haageind richting Venray. In de periode tussen 1930 en 1955 het deel tussen de Markt en de Heuvelstraat Helmondschestraat en vandaar naar de grens Helmondschendijk. In 1964 werd het beheer en het onderhoud van de Helmondseweg door de provincie aan de gemeente Deurne overgedragen.

De bestaande verkeersmaatregelen verloren daardoor hun rechtsgeldigheid en moesten opnieuw, nu door de gemeenteraad, worden vastgesteld. B. en W. maakten toen van die gelegenheid gebruik om van de Markt een gewone rotonde te maken waardoor de Helmondseweg vanaf dat moment korter werd en bij Bio Vink begon.

Tolweg

De provincie wilde de aanleg van die weg destijds wel bekostigen maar er moesten tolposten komen om daarmee de investering enigszins terug te verdienen. Een van die tolposten kwam bij de bocht waar de weg bijna tot aan de spoorlijn komt. De eerste bewoner en tolpachter daar was Peter van Bree, later opgevolgd door achtereenvolgens Andries Hurkmans, Hubertus van de Vranden en Thies Mertens. Het was aantrekkelijk om bij zo'n tolpost ook een herberg te hebben. Het paard was na een lange rit vanuit Helmond dorstig en de voerman had dikwijls na zijn handelstransacties in de stad enkele centen in de knip. Bovendien dwong de slagboom of barrière man en paard tot stoppen. Café De Barrière, in de volksmond ook wel 't Brierke genoemd, sloot in augustus 1978 definitief de tapkraan. De tolpost hield het minder lang uit, die werd in 1880 al opgedoekt.

Dorpsstraat

In sommige literatuur wordt beweerd dat het gedeelte tussen de Markt en Heuvelstraat ooit “Dorpsstraat” zou hebben geheten. Voor de onderbouwing van die bewering is in de formele archieven nog geen bewijs gevonden.

Bio-Vink

De in 1941 door Jos Deltrap ontworpen en in opdracht van Hub van Doorne gebouwde bioscoop Bio-Vink was de opvolger van de concertzaal Scala van Adrianus Jonkers.

Protestantse kerk

In 1817 werd de protestantse kerk gebouwd. Pieter van de Mortel nam voor 387 gulden het metselwerk aan en Adriaan van de Mortel verzorgde voor 531 gulden het timmerwerk. Het protestantse kerkhof werd pas in 1863 in gebruik genomen. Binnen dit kerkhof is met met het éénmansgraf van Erwin Michael Joseph feitelijk nog een joodse begraafplaats.

Pastorie

De voormalige protestantse pastorie en latere muziekschool Aaltje Noordewier werd vooral bekend als het geboortehuis van de beroemde domineesdochter en zangeres Aaltje Reddingius. Bij gelegenheid van haar honderdste geboortedag werd er door haar leerlinge Aafje Heijnis een bronzen beeld Orpheus met de harp van Frans Jacobs onthuld.

Pelikaan

Iets westelijk van de plek waar Hub van Doorne en zijn vrouw Rie Reijnders hun standbeeld hebben stond vroeger bierbrouwerij de Pelikaan. Dat gebouw werd ooit nog door Van Doorne, samen met een flink geldbedrag, aan de Deurnese gemeenschap geschonken om er een muziekschool van te maken, maar uiteindelijk viel het toch onder de slopershamer.

Ten Velde

Tegenover de Pelikaan stond vroeger de al lang verdwenen hoeve Ten Velde, die in de Middeleeuwen waarschijnlijk de hoeve was van waaruit de abt van Echternach en de hertog van Brabant jaarlijks hun zaken in Deurne kwamen regelen.

Modderpèèjke

Het Modderpèèjke, ook wel het Vòjlpèèjke genoemd, naast de Pelikaan was een pad waardoor honderden Deurnese schooljongens in de loop der jaren naar de school aan de Zandbosweg gingen

Leonhardi

Het pand van de overste Leonhardi, dat nog op oude kaarten als zodanig wordt aangeduid, moeten we zoeken ongeveer op de plek waar nu het Chinees restaurant is. De oprukkende Fransen plunderden in 1793 zijn wijnkelder.

Schietbaan

Van de oude Schietbaan bij de Barrier, links van de toegangsweg naar het Rijtven, is behalve de afschermingswal en de zandberg die destijds de kogels moest opvangen ook de waarnemingskelder bewaard gebleven. Door inspanningen van de heemkundekring en met medewerking van de Stichting ORO wordt deze baan met de daarbij horende schietpoorten gerestaureerd.

Huisnummering 1950-1955

In de periode 1950-1955 werd in de gemeente Deurne de oude wijkindeling vervangen door de huidige adressering met straatnaam waarbij de even huisnummers aan de ene kant van de straat en oneven nummers aan de andere kant gesitueerd waren. Onderstaand ziet u de toen omgenummerde huizen met hun hoofdbewoner. Door op de zandloper te klikken kunt u de betreffende kolom sorteren.

Hoofdbewoner	Oude nr	Nieuw adres
Smeets, Peter	C.1	Markt 8
Heijden van der, Arnoldina	C.2	Markt 7
Knijnenburg, Petrus JW	C.3	Markt 6
Vink, Petrus	C.4	Helmondseweg 2
Bijl, de Henricus J.A.	C.5	Helmondseweg 4
Elderen, van Marinus J.	C.6	Helmondseweg 6
Backus, Petrus H.	C.6a	Helmondseweg 8
Nelemans, Jacobus	C.7	Helmondseweg 10
Nelemans, Christianus	C.8	Helmondseweg 14
Ugen, Christiaan	C.8a	Helmondseweg 16
Goossens, Petrus E.J.M.	C.9	Postpaadje 9
Verbakel, Johannes J.	C.10	Postpaadje 7
Steeghs, Huberta G	C.10a	Postpaadje 3
Ham, van Petrus A.J.W.	C.11	Helmondseweg 18
Wagenaar, Luitjen G.	C.12	Helmondseweg 20
Hendriks, Henricus G.J.M	C.13	Helmondseweg 24
Coolen, Wilhelmus J.	C.14	Helmondseweg 32
Donkers, Wilhelmus J.	C.15	Helmondseweg 34
Akker, van den Jan	C.16	Helmondseweg 36
Konings, Godefridus J.	C.17	Helmondseweg 38
Rijken, Sebergt A.	C.36	Helmondseweg 46
Steegs-Sanders, wed. Johanna.	C.37	Helmondseweg 48
Steegs, Antonius H.	C.38	Helmondseweg 50
Matheij, Willibrodus H.	C.39	Helmondseweg 52
Fransen, Cornelis	C.39a	Helmondseweg 54
Bommel, van Johannes H.	C.39b	Helmondseweg 56
Kerkhof, van de Antoon	C.40	Helmondseweg 58
Fransen, Gerardus	C.40a	Helmondseweg 60
Brouwers, Theodorus	C.41	Helmondseweg 68
Holtappels, Heinrich	C.42	Helmondseweg 72
Wismans, Hendrikus	C.43	Helmondseweg 74
Horen,van Petrus L.H.	C.44	Helmondseweg 76
Vriens, Cornelis J.	C.45	Helmondseweg 86
Aldenzee, Hendrikus J.W.	C.46	Helmondseweg 90
Manders, Hendrikus	C.47	Helmondseweg 106
Koolen, Frans	C.50	Helmondseweg 112
Joosten, Petrus J.	C.51	Helmondseweg 118
Kuijpers, Johannes W.	C.52	Helmondseweg 120
Schrama, Gerardus & Nicolaas G.	V.106	Helmondseweg 124
Hout, van Theodorus M.	B.122a	Helmondseweg 129
Keeren, Johannes	B.123	Helmondseweg 127
Sanders-Smits, wed Johanna	B.124	Helmondseweg 123
Vrande, van der Gerardus	B.125	Helmondseweg 117
Mertens, Martinus	B.126	Helmondseweg 115
Kessel, van Theodorus	B.127	Helmondseweg 109
Veth, de Johannes	B.127	Helmondseweg 109
Adriaans, Peter	B.128	Kleine Bottel 5
Adriaans, Antonius	B.128a	Textielstraat 14
Wit de, Wilhelmus M.	B.129	Kleine Bottel 3
Sanders, Wilhelmus M	B.129a	Kleine Bottel 7
de Wit Theodorus	B.130	Helmondseweg 103
Vrande, van de Theodorus	B.131	Helmondseweg 101
Nooijen, Arnoldus	B.132	Helmondseweg 95
Franssen, Cornelis		Helmondseweg 79
Lips, Willem H.	B.132a	Helmondseweg 71
Deursen, van Johannes	B.133	Helmondseweg 65
Eijnden, van den Johannes	B.133	Helmondseweg 65
Nunen, van Franciscus	B.133c	Helmondseweg 61
Berkmortel, van den Joh.	B.133c	Helmondseweg 61
Wees, van Johannes P.	B.133d	Helmondseweg 59
Nunen, van Johannes A.	B.133e	Helmondseweg 57
Bronsteijn, Johannes M.	B.133e	Helmondseweg 57
Stevens, Petrus F.H.	B.133f	Helmondseweg 55
Verbakel Adrianus J.	B.134	Helmondseweg 53
Dinther, van Martinus	B.135	Helmondseweg 49
Brouwers Antonius H.	B.135	Helmondseweg 49
Steen, van der Hendrikus	B.136	Helmondseweg 47
Brouwers, Marinus	B.137	Helmondseweg 35
Roefs, Lambertus	B.137a	Helmondseweg 33
Obers, Leonard H.	B.138	Helmondseweg 31
Wessing, Cornelia L.M.	B.139	Helmondseweg 27
Bakel, van Wilhelmus H.	B.140	Helmondseweg 25
Wijnhoven Johannes	B.141	Helmondseweg 23
van Kessel Johannes	B.142	Helmondseweg 17
Heijster, van Jozef	B.142a	Helmondseweg 9
Ooij, van Johannes P.	B.142a	Helmondseweg 9
Kantoor Ned.Heide Mij.	B.142aa	Helmondseweg 15
Openbare school	B.142b	Aaltje Reddingiusstraat 7
NederlandsHervormde Kerk	B.143	Helmondseweg 5
Wismans Hubertus J	B.144	Helmondseweg 1
Goor van de, Antonius EM	B.146	Markt 5
Goossens, Harrie (café)		Markt 4

Bezig met het laden van de kaart...

{"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"500px","height":"400px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"copycoords":false,"static":false,"zoom":14,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"image layers":[],"overlays":[],"resizable":false,"fullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"cluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","clicktarget":"","imageLayers":[],"locations":[{"text":"","title":"","link":"","lat":51.462010104659115,"lon":5.7621873355476003,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Literatuur

• Pieter Koolen – "Helmondseweg" - afl. 54 in de serie Historische verkenningen (Heemkundekring H.N. Ouwerling) in Weekblad voor Deurne van 25 maart 2010