Iedere eerste maandagochtend en derde woensdagochtend van de maand kunt u ons van 10 tot 12 uur bezoeken in het heemhuis. |
Martinetstraat: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
(3 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 8: | Regel 8: | ||
| besluit vaststelling = 1953 ? | | besluit vaststelling = 1953 ? | ||
}} | }} | ||
[[Bestand:Martinetstraat.JPG|thumb|right|400px|Uitbreiding [[gemeentehuis]] bij de vijfde verbouwing in 1939, gezien vanuit de Martinetstraat]] | [[Bestand:Martinetstraat.JPG|thumb|right|400px|Uitbreiding [[gemeentehuis]] bij de vijfde verbouwing in 1939, gezien vanuit de Martinetstraat]] | ||
[[Bestand:21.229.jpg|thumb|right|400px|De Martinetstraat gezien vanaf de Markt met rechts de lange muur zichtbaar die zich tussen het gemeentehuis en Slagerij Van Goch bevond]] | [[Bestand:21.229.jpg|thumb|right|400px|De Martinetstraat gezien vanaf de Markt met rechts de lange muur zichtbaar die zich tussen het gemeentehuis en Slagerij Van Goch bevond]] | ||
[[Image:Martinetstraat00488.jpg|thumb|right|400px|In het meest linkse huis woonde vroeger de koperslager Willem van Heugten en was later van | [[Image:Martinetstraat00488.jpg|thumb|right|400px|In het meest linkse huis woonde vroeger de koperslager ][[Wilhelmus van Heugten (1867-1939)|Willem van Heugten]] en was later van Sjefke van Goch met zijn autobussen.]] | ||
[[Image:W v Heugten briefhoofd 1909.jpg|thumb|right|400px|]] | [[Image:W v Heugten briefhoofd 1909.jpg|thumb|right|400px|]] | ||
[[Bestand:29.278.jpg|thumb|400px|Martinetstraat richting [[Liesselseweg]] en [[Lagekerk]]. <br> | [[Bestand:29.278.jpg|thumb|400px|Martinetstraat richting [[Liesselseweg]] en [[Lagekerk]]. <br><small>foto collectie Nellie van Wetten</small>]] | ||
[[Bestand:15.530.jpg|thumb|400px|De Martinetstraat in 1968, gezien vanuit Burgemeester van Beekstraat.<br> | [[Bestand:15.530.jpg|thumb|400px|De Martinetstraat in 1968, gezien vanuit Burgemeester van Beekstraat.<br><small>foto collectie Jasper Berkers</small>]] | ||
[[Bestand:12.735.jpg|400px|thumb|Martinetstraat met een van de twee kastanjebomen van de oude [[Sint-Henricus Ulo]] november 1985]] | [[Bestand:12.735.jpg|400px|thumb|Martinetstraat met een van de twee kastanjebomen van de oude [[Sint-Henricus Ulo]] november 1985]] | ||
De '''Martinetstraat''' is genoemd naar de op 12 juli 1729 in Deurne geboren geleerde [[Johannes Florentius Martinet (1729-1795)|Jan Floris Martinet]]. | |||
== Korte Steenweg == | == Korte Steenweg == | ||
Voor 1875, en zelfs al vóór 1600, heette deze straat de [[Korte Steenweg]] en was het een van de eerste verharde wegen in | Voor 1875, en zelfs al vóór 1600, heette deze straat de [[Korte Steenweg]] en was het een van de eerste verharde wegen in Deurne. | ||
== Schoolstraat == | == Schoolstraat == | ||
Pas in 1953 | Pas in 1953 kreeg de Martinetstraat zijn naam, daarvoor was het de [[Schoolstraat (Deurne)|Schoolstraat]]. Ook dat was een toepasselijke naam, want op de plaats waar tot december 2006 [[winkelcentrum De Martinet]] was en tegenwoordig [[Wolfsberg (winkelcentrum)|winkelcentrum Wolfsberg]] is, stond sinds 1875 de openbare lagere school en vanaf 1923 tevens de [[Sint-Henricus Ulo|jongens-ULO]] van de [[fraters van Tilburg]]. In 1969 verdween het gebouw onder de slopershamer. | ||
== Naamgevingsmotief == | == Naamgevingsmotief == | ||
Jan Floris Martinus was een zoon van dominee [[Johannes Antonius Martinet (1694-1739)|Johannes Antonius Martinet]]. Zijn voorouders waren Hugenoten die vanuit Noord-Frankrijk naar de Nederlanden waren gevlucht. Vader Martinet stuurde zijn begaafde zoon als klein kind van zes of zeven jaar al naar een kostschool in Eindhoven. Waarschijnlijk was de kwaliteit van het Deurnese onderwijs onvoldoende voor zijn getalenteerde zoon. | |||
Jan Floris Martinet maakte een uitgebreide studie van de natuur en promoveerde in Leiden op een proefschrift over de ademhaling van insecten. Hij schreef meerdere populairwetenschappelijke uitgaven, waarbij hij er vaak blijk van gaf zijn geboortedorp, dat hij waarschijnlijk na zijn tiende levensjaar nooit meer zag, niet te zijn vergeten. Zijn belangrijkste werk is wel de vierdelige “[[Katechismus der Natuur]]” waarin in een vraag-en-antwoordspel de meest uiteenlopende natuurverschijnselen behandeld worden. | |||
== Karakteristieke bouwwerken == | == Karakteristieke bouwwerken == | ||
===Geboortehuis J.F. Martinet=== | ===Geboortehuis J.F. Martinet=== | ||
Het geboortehuis van Martinet, dat als adres [[Markt 12]] had en met een zijgevel langs de Martinetstraat stond, dateerde van vóór 1692 en werd in 1959 afgebroken om plaats te maken voor een inmiddels ook weer verdwenen [[Boerenleenbank Deurne]]. Toen in 1857 de [[Zusters Franciscanessen|zusters van Veghel]] hier kwamen | Het geboortehuis van Martinet, dat als adres [[Markt 12]] had en met een zijgevel langs de Martinetstraat stond, dateerde van vóór 1692 en werd in 1959 afgebroken om plaats te maken voor een inmiddels ook weer verdwenen [[Boerenleenbank Deurne]]. Toen in 1857 de [[Zusters Franciscanessen|zusters van Veghel]] hier kwamen, woonden ze er nog een tweetal jaren, in afwachting van de bouw van het [[Klooster- en scholencomplex aan de Visser|klooster]] en [[Liefdehuis]] aan de [[Visser (straat)|Visser]]. Kort daarna werd in dat pand een herberg gehuisvest zijn, waarvan [[Johannes Beekers (1802-1867)|Johannes Beekers]] de herbergier was. De herberg heette''[[Het Witpaard]]''.<ref>RHCe toegang 13180 Gemeentearchief Deurne 1813-1950 inv.nr. 113/13 29 april 1858 </ref> | ||
===Oude brandweerkazerne=== | ===Oude brandweerkazerne=== | ||
De bewoningsgeschiedenis van het markante witte huis op [[Martinetstraat 32-34|huisnummer 32]] gaat tenminste 300 jaar terug. In 1785 liet de toenmalige | De bewoningsgeschiedenis van het markante witte huis op [[Martinetstraat 32-34|huisnummer 32]] gaat tenminste 300 jaar terug. In 1785 liet de toenmalige gemeentesecretaris [[Albertus Adrianus van Noort (1744-1799)|Van Noort]] het huis herbouwen, dat daarvoor tenminste 25 jaar als pastorie had dienstgedaan. Van 1818 tot 1853 was het pand opnieuw in gebruik als pastorie. Vanaf 1886 woonde er het schoolhoofd “mesjeu” [[Antonius Wilhelmus Bernardus van Baars (1824-1886)|Antoon van Baars]], die daar tevens een [[kostschool]] voor 14 jongens hield. Later woonde er [[Adrianus Mathildus Moonen (1904-1967)|Adriaan Moonen]], de eerste directeur van de [[ambachtsschool]], en was er de [[brandweerkazerne]] in gehuisvest, met de [[brandtoren]] in de achtertuin. | ||
Het pand op nr. 30 werd in 1929 gebouwd door “d’n technische” directeur openbare werken van de gemeente [[Cornelis van den Broek (1897-1981)|Kees van den Broek]]. | |||
===Bierbrouwerij=== | ===Bierbrouwerij=== | ||
In de Martinetstraat | In de Martinetstraat stond [[bierbrouwerij De Bierton]], waarvan de schoorsteen was gemetseld in de vorm van een grote bierton. In 1928 kocht de familie Van Goch de voormalige brouwerij van de brouwersfamilie [[Van de Mortel]] voor uitbreiding van de [[Marinus Joseph van Goch (1903-1975)|autobusgarage Van Goch]]. De dochters van de laatste bierbrouwer woonden nog lang in het hoekhuis op het tegenwoordige adres [[Oude Martinetstraat 11]]. | ||
== | == Openbare kunst == | ||
Een | Een portret in brons van '''[[Antonius Johannes Kortooms (1916-1999)|Toon Kortooms]]''', gemaakt door kunstenaar Jos Reniers, stond vroeger voor de oude bibliotheek aan de [[Harmoniestraat]] en verhuisde naar het front van de nieuwe bibliotheek op de hoek van de Markt en de [[Oude Martinetstraat]]. Later werd het beeld in het [[Toon Kortoomspark]] geplaatst. | ||
Op de hoek van de Markt en de (indmiddels Oude) Martinetstraat stond tussen 1986 en 2007 het [[bronzen paard genaamd Force]], een kunstwerk van Felix van der Linden dat later verplaatst werd naar de Dunantweg. | |||
{| class="wikitable sortable" | {| class="wikitable sortable" | ||
!colspan=3|Huisnummering per 1 januari 1955 | |||
|- | |- | ||
! Hoofdbewoner | ! Hoofdbewoner | ||
Regel 62: | Regel 59: | ||
! Nieuw adres | ! Nieuw adres | ||
|- | |- | ||
|Schiks, Wilhelmus J.||A.127a||[[Martinetstraat 36]] | |[[Wilhelmus Johannes Schiks (1901-1960)|Schiks, Wilhelmus J.]]||A.127a||[[Martinetstraat 36]] | ||
|- | |- | ||
|[[Adrianus Mathildus Moonen (1904-1967)|Moonen, Adrianus M.]]||A.128||[[Martinetstraat 32-34|Martinetstraat 34]] | |[[Adrianus Mathildus Moonen (1904-1967)|Moonen, Adrianus M.]]||A.128||[[Martinetstraat 32-34|Martinetstraat 34]] | ||
|- | |- | ||
|Brandweerkazerne||A.129||[[Martinetstraat 32-34|Martinetstraat 32]] | |[[Brandspuithuizen en brandweerkazernes in Deurne|Brandweerkazerne]]||A.129||[[Martinetstraat 32-34|Martinetstraat 32]] | ||
|- | |- | ||
|Broek,van den Cornelis||A.130||[[Martinetstraat 30]] | |[[Cornelis van den Broek (1897-1981)|Broek, van den Cornelis]]||A.130||[[Martinetstraat 30]] | ||
|- | |- | ||
|Flipsen, Mathijs||A.130a||[[Martinetstraat 28]] | |[[Mathijs Flipsen (1873-1965)|Flipsen, Mathijs]]||A.130a||[[Martinetstraat 28]] | ||
|- | |- | ||
|Nies, Cornelis||A.131||[[Martinetstraat 26]] | |[[Cornelis Nies (1894-1986)|Nies, Cornelis]]||A.131||[[Martinetstraat 26]] | ||
|- | |- | ||
|[[Frederik Pardoel (1878-1959)|Pardoel, Frederik]]||A.132||[[Martinetstraat 24]] | |[[Frederik Pardoel (1878-1959)|Pardoel, Frederik]]||A.132||[[Martinetstraat 24]] | ||
Regel 78: | Regel 75: | ||
|Koolen, Antonius||A.133||[[Martinetstraat 22]] | |Koolen, Antonius||A.133||[[Martinetstraat 22]] | ||
|- | |- | ||
|Laar,van de Hubertus||A.134||[[Martinetstraat 20]] | |[[Hubertus Michael van de Laar (1833-1955)|Laar, van de Hubertus]]||A.134||[[Martinetstraat 20]] | ||
|- | |- | ||
|Bakker, Antonius L.||A.134||[[Martinetstraat 20]] | |[[Antonius Leo Bakker (1918-1970)|Bakker, Antonius L.]]||A.134||[[Martinetstraat 20]] | ||
|- | |- | ||
|Korhman, G.J.||A.135||[[Martinetstraat 18]] | |[[Gerardus Johannes Kohrman (1915-1979)|Korhman, G.J.]]||A.135||[[Martinetstraat 18]] | ||
|- | |- | ||
|Ooijen,van Johannes Th.||A.136||[[Martinetstraat 16]] | |[[Johannes Theodorus van Ooijen (1903-1985)|Ooijen, van Johannes Th.]]||A.136||[[Martinetstraat 16]] | ||
|- | |- | ||
|Ooijen,van Petronella C.||A.137||[[Martinetstraat 14]] | |[[Petronella Cornelia van Ooijen (1915-2007)|Ooijen, van Petronella C.]]||A.137||[[Martinetstraat 14]] | ||
|- | |- | ||
|Goch,van Marinus J.||A.138||[[Martinetstraat 12]] | |[[Marinus Joseph van Goch (1903-1975)|Goch, van Marinus J.]]||A.138||[[Martinetstraat 12]] | ||
|- | |- | ||
|Philipsen, Herman H.||A.139||[[Martinetstraat 10]] | |[[Herman Hubert Philipsen (1897-1979)|Philipsen, Herman H.]]||A.139||[[Martinetstraat 10]] | ||
|- | |- | ||
| | |[[Carel van Goch (1896-1942)|Goch-de Vet, weduwe Henrica van]]||A.140||[[Martinetstraat 8]] | ||
|- | |- | ||
|G.E.B.||-||[[Martinetstraat 6]] | |[[Gemeentelijk Elektriciteitsbedrijf|G.E.B.]]||-||[[Martinetstraat 6]] | ||
|- | |- | ||
|Politiebureau||-||[[Martinetstraat 4]] | |[[Politiebureau]]||-||[[Martinetstraat 4]] | ||
|- | |- | ||
|Sociale Dienst||-||[[Martinetstraat 2]] | |[[Sociale Dienst]]||-||[[Martinetstraat 2]] | ||
|- | |- | ||
|Welten, Willem||F.73||[[Martinetstraat 29]] | |[[Willem Welten (1882-1974)|Welten, Willem]]||F.73||[[Martinetstraat 29]] | ||
|- | |- | ||
|Griensven,van Joseph M.||F.74||[[Martinetstraat 25]] | |[[Joseph Marie van Griensven (1899-1978)|Griensven, van Joseph M.]]||F.74||[[Martinetstraat 25]] | ||
|- | |- | ||
|Helmond,van Antonius||F.75||[[Martinetstraat 19]] | |Helmond, van Antonius||F.75||[[Martinetstraat 19]] | ||
|- | |- | ||
|Barten, Petrus||F.76||[[Martinetstraat 17]] | |[[Petrus Barten (1901-1961)|Barten, Petrus]]||F.76||[[Martinetstraat 17]] | ||
|- | |- | ||
|M.U.L.O. school||F.77||[[Martinetstraat 15]] | |[[Sint-Henricusulo|M.U.L.O. school]]||F.77||[[Martinetstraat 15]] | ||
|- | |- | ||
|Mortel,van de Martinus||F.78||[[Martinetstraat 13]] | |[[Martinus Antonius van de Mortel (1889-1970)|Mortel, van de Martinus]]||F.78||[[Martinetstraat 13]] | ||
|- | |- | ||
|Willems, Hendricus F.||F.79||[[Martinetstraat 11]] | |Willems, Hendricus F.||F.79||[[Martinetstraat 11]] | ||
Regel 116: | Regel 113: | ||
|[[Johannes Lutters (1908-1992)|Lutters, Johannes]]||F.80||[[Martinetstraat 9]] | |[[Johannes Lutters (1908-1992)|Lutters, Johannes]]||F.80||[[Martinetstraat 9]] | ||
|- | |- | ||
|[[Johannes Henricus Antonius van de Ven (1911-1983)|Ven,van de Johannes H.A.]]||F.81||[[Martinetstraat 7]] | |[[Johannes Henricus Antonius van de Ven (1911-1983)|Ven, van de Johannes H.A.]]||F.81||[[Martinetstraat 7]] | ||
|- | |- | ||
|Kivits, Walterius W||F.81||[[Martinetstraat 7]] | |[[Walterius Wilhelmus Kivits (1922-2009)|Kivits, Walterius W]]||F.81||[[Martinetstraat 7]] | ||
|- | |- | ||
|Kuunders, Antonius||F.83||[[Martinetstraat 5]] | |[[Antonius Kuunders (1909-1995)|Kuunders, Antonius]]||F.83||[[Martinetstraat 5]] | ||
|- | |- | ||
|Heuvel,van den Antonius||F.84||[[Martinetstraat 3]] | |[[Antonius van den Heuvel (1879-1962)|Heuvel, van den Antonius]]||F.84||[[Martinetstraat 3]] | ||
|- | |- | ||
|Bommel,van Henricus||F.84||[[Martinetstraat 3]] | |Bommel, van Henricus||F.84||[[Martinetstraat 3]] | ||
|- | |- | ||
|Heijden,van der Emericus H.||F.84||[[Martinetstraat 1]] | |[[Eimericus Hubertus van der Heijden (1902-1984)|Heijden, van der Emericus H.]]||F.84||[[Martinetstraat 1]] | ||
|- | |- | ||
|Heijden,van der Johannes A.||F.84||[[Martinetstraat 1]] | |Heijden, van der Johannes A.||F.84||[[Martinetstraat 1]] | ||
|} | |} | ||
== | ==Afbeeldingengallerij== | ||
<gallery caption="Opnames van 1 februari 2004"> | |||
Bestand:MartinetstraatDeurne_1.jpg | |||
Bestand:MartinetstraatDeurne_2.jpg | |||
Bestand:MartinetstraatDeurne_3.jpg | |||
</gallery> | |||
{{Appendix|2= | |||
*[[Pieter Koolen]] – "Martinetstraat" - afl. 14 in de serie [[Historische verkenningen]] ([[Heemkundekring H.N. Ouwerling]]) in ''[[Weekblad voor Deurne]]'' van 20 september 2007 ---- | |||
{{references}} | |||
}} | |||
[[categorie:Straat]] | [[categorie:Straat]] |
Huidige versie van 25 sep 2023 om 11:12
Martinetstraat | ||
Naam | Martinetstraat | |
Dorp | Deurne | |
Wijk | centrum | |
Historische namen | Korte Steenweg, Schoolstraat | |
Aanleg | middeleeuwen (of eerder) | |
Opheffing | - | |
Besluit vaststelling | 1953 ? |
De Martinetstraat is genoemd naar de op 12 juli 1729 in Deurne geboren geleerde Jan Floris Martinet.
Korte Steenweg[bewerken | brontekst bewerken]
Voor 1875, en zelfs al vóór 1600, heette deze straat de Korte Steenweg en was het een van de eerste verharde wegen in Deurne.
Schoolstraat[bewerken | brontekst bewerken]
Pas in 1953 kreeg de Martinetstraat zijn naam, daarvoor was het de Schoolstraat. Ook dat was een toepasselijke naam, want op de plaats waar tot december 2006 winkelcentrum De Martinet was en tegenwoordig winkelcentrum Wolfsberg is, stond sinds 1875 de openbare lagere school en vanaf 1923 tevens de jongens-ULO van de fraters van Tilburg. In 1969 verdween het gebouw onder de slopershamer.
Naamgevingsmotief[bewerken | brontekst bewerken]
Jan Floris Martinus was een zoon van dominee Johannes Antonius Martinet. Zijn voorouders waren Hugenoten die vanuit Noord-Frankrijk naar de Nederlanden waren gevlucht. Vader Martinet stuurde zijn begaafde zoon als klein kind van zes of zeven jaar al naar een kostschool in Eindhoven. Waarschijnlijk was de kwaliteit van het Deurnese onderwijs onvoldoende voor zijn getalenteerde zoon.
Jan Floris Martinet maakte een uitgebreide studie van de natuur en promoveerde in Leiden op een proefschrift over de ademhaling van insecten. Hij schreef meerdere populairwetenschappelijke uitgaven, waarbij hij er vaak blijk van gaf zijn geboortedorp, dat hij waarschijnlijk na zijn tiende levensjaar nooit meer zag, niet te zijn vergeten. Zijn belangrijkste werk is wel de vierdelige “Katechismus der Natuur” waarin in een vraag-en-antwoordspel de meest uiteenlopende natuurverschijnselen behandeld worden.
Karakteristieke bouwwerken[bewerken | brontekst bewerken]
Geboortehuis J.F. Martinet[bewerken | brontekst bewerken]
Het geboortehuis van Martinet, dat als adres Markt 12 had en met een zijgevel langs de Martinetstraat stond, dateerde van vóór 1692 en werd in 1959 afgebroken om plaats te maken voor een inmiddels ook weer verdwenen Boerenleenbank Deurne. Toen in 1857 de zusters van Veghel hier kwamen, woonden ze er nog een tweetal jaren, in afwachting van de bouw van het klooster en Liefdehuis aan de Visser. Kort daarna werd in dat pand een herberg gehuisvest zijn, waarvan Johannes Beekers de herbergier was. De herberg heetteHet Witpaard.[1]
Oude brandweerkazerne[bewerken | brontekst bewerken]
De bewoningsgeschiedenis van het markante witte huis op huisnummer 32 gaat tenminste 300 jaar terug. In 1785 liet de toenmalige gemeentesecretaris Van Noort het huis herbouwen, dat daarvoor tenminste 25 jaar als pastorie had dienstgedaan. Van 1818 tot 1853 was het pand opnieuw in gebruik als pastorie. Vanaf 1886 woonde er het schoolhoofd “mesjeu” Antoon van Baars, die daar tevens een kostschool voor 14 jongens hield. Later woonde er Adriaan Moonen, de eerste directeur van de ambachtsschool, en was er de brandweerkazerne in gehuisvest, met de brandtoren in de achtertuin.
Het pand op nr. 30 werd in 1929 gebouwd door “d’n technische” directeur openbare werken van de gemeente Kees van den Broek.
Bierbrouwerij[bewerken | brontekst bewerken]
In de Martinetstraat stond bierbrouwerij De Bierton, waarvan de schoorsteen was gemetseld in de vorm van een grote bierton. In 1928 kocht de familie Van Goch de voormalige brouwerij van de brouwersfamilie Van de Mortel voor uitbreiding van de autobusgarage Van Goch. De dochters van de laatste bierbrouwer woonden nog lang in het hoekhuis op het tegenwoordige adres Oude Martinetstraat 11.
Openbare kunst[bewerken | brontekst bewerken]
Een portret in brons van Toon Kortooms, gemaakt door kunstenaar Jos Reniers, stond vroeger voor de oude bibliotheek aan de Harmoniestraat en verhuisde naar het front van de nieuwe bibliotheek op de hoek van de Markt en de Oude Martinetstraat. Later werd het beeld in het Toon Kortoomspark geplaatst.
Op de hoek van de Markt en de (indmiddels Oude) Martinetstraat stond tussen 1986 en 2007 het bronzen paard genaamd Force, een kunstwerk van Felix van der Linden dat later verplaatst werd naar de Dunantweg.
Afbeeldingengallerij[bewerken | brontekst bewerken]
Bronnen, noten en/of referenties
|