Herberg De Gouden Leeuw

foto collectie familie Peerbooms

foto collectie heemkundekring Deurne

foto collectie Toon Blux

foto collectie familie Peerbooms

De Gouden Leeuw was de naam van een herberg in Deurne-centrum op de hoek van de Kerkstraat en de Molenstraat in de 19e en eerste kwart van de 20e eeuw. Sinds 1953 wordt het adres waar eens de herberg stond, aangeduid met Markt 10. De herberg bestond al in de 16e eeuw, toen nog onder de naam De Roode Leeuw.

Voorgeschiedenis: De Roode Leeuw

De Roode (later: Gouden) Leeuw is een van de oudste herbergen van Deurne. Men kon er de dorst lessen, maar ook overnachten. Tot 1933 stond dit sterk verbouwde, maar zeker enkele eeuwen oude voormalige vakwerkhuis aan de Markt in Deurne. Op deze plek kwam later achtereenvolgens medehuis De Zon en het ABN-AMRO-bankgebouw. In 1977 werd een café met dezelfde historische naam De Roode Leeuw gevestigd in een voormalige bakkerij aan de Molenstraat, maar een historisch verband tussen de oude Roode Leeuw en het café met die naam is er niet.

De Roode Leeuw aan de Markt moet al in de 16e eeuw in bedrijf zijn geweest. Toen woonde er Gerard Nouts, notaris en kastelein te Deurne. Hij was één van de aanzienlijkste mannen van Deurne. Tot circa 1660 bleef zijn familie de Roode Leeuw uitbaten. Vanaf circa 1660 tot 1776 was de herberg eigendom van de familie Van der Sandt, en later via vererving van Willem van de Mortel.

Na een tijdje een pachtherberg geweest te zijn, kreeg een verre neef, [[Antonius van den Mortel (1714-1763)|Antonij van de Mortel], “de Roode Leeuw” in handen. Deze familie bekleedde allerlei vooraanstaande posities in Deurne. Antonij’s zoon Jan Willem, ook herbergier in “de Roode Leeuw”, was zelfs nog schout en adjunct-burgemeester van Deurne.

Herberg De Roode Leeuw was rond 1787 het centrum van verhitte (patriottische) discussies. Hier lazen de notabelen van Deurne de dagbladen uit het westen van het land, en voerden de herbergier, de schout, secretaris, predikant, pastoor en kapelaan verhitte politieke discussies. Ook hadden enkelen van hen de Sint-Hubrechtschutterij opgericht en oefenden zij met wapens. Het was het klimaat waaruit Frankrijk de Franse Revolutie voortkwam.

Jan Willem’s zus Helena van de Mortel trouwde met Martinus Janssens en zo kwam de herberg in handen van de familie Janssens. Helena’s zoon Wouter veranderde rond 1830 de naam van de herberg in “de Gouden Leeuw”. De herberg van “de kinderen Janssens” was zo rond 1880 een begrip in de omstreken! De broers en zussen Janssens stonden gezamenlijk aan de tap. Via hun moeder, de weduwe van Wouter Janssens, waren zij een rechtstreekse afstammeling van Willem van de Mortel en Joanna Hurckmans, kleindochter van Jan van der Sandt.

Een inventaris van 1686

Een bewaard gebleven document uit 1686 geeft ons een nauwkeurig beeld van wat er zich destijds zoal aan goederen in deze voorname Deurnese herberg bevond. Na het overlijden van mr. Jan van (de) Sandt moest er ten behoeve van de nog minderjarige erfgenamen een inventaris worden gemaakt van alle goederen die zich toen in de herberg bevonden. Het document, gedateerd 11 februari 1686, geeft de volgende opsomming:

3 gestreepte bedden, de gordijnen met voorloop met een ijzeren gordijnstok, 3 hoofdpeluwen, 4 hoofdkussens, 3 dekens, 20 slaaplakens, 8 offele wijnen, 2 slechte pellen tafellakens, 2 linnen tafellakens, 7½ pond stoffen garen, 9 pond werkgaren, 22½ ellen beddekens, 7 tinnen schotelen, 1 tinnen wijnpint, 1 tinnen zoutvat, 3 tinnen halfpinten, een heel tinnen pint, 2 tinnen kommen, 4 tinnen lepels, 1 tinnen halfmaat, 2 tinnen pispotten, 4 aarden kannen met tinnen deksels, 1 koperen brandewijnketel met een helm, 1 koperen slag, 1 koperen trechter zonder pijp, 4 aarden stenen tapperskannen, 1 stenen stop, 2 blikken trechters, een koperen koeketel, 3 koperen handketels, 2 koperen doorslagen (vergieten), 2 koperen kandelaars, 1 koperen ring, 2 koperen melk..., 2 koperen lampen, 3 koperen schaaltjes, een houten waag met 27 pond loden gewicht, 1 ijzeren moespot, 2 ijzeren ketels, 1 ijzeren afstoter, 1 ijzeren haal, linkhaal en ..hevel, 1 ijzeren koeketel, 1 ijzeren pan, 2 tangen, 1 vuurijzer, 1 hooiriek, 1 breekriek, 2 spaden, 1 slechte schop, 1 schop, het blokgereedschap bestaande uit 10 stuks, 1 bijl, 1 ijzeren brandewijnsteel, 1 handzaag, 1 korte zaag, 1 rechte boor, 1 nagelboor, 4 ijzeren bundels, 1 ijzeren dissel, 2 houten kisten, 2 houten blokjes, 14 houten stoelen, 1 houten beddekoets, 1 spinspondrik, 1 heel bierton, 5 kleine houten vaten, 3 grote houten brandewijnbeslagvaten, 1 trog, ½ koebak, 1 boterstand met de staf, 1 gaartobbe, 1 driepoot, 1 houten melktob, 1 mulkton, 1 klein tafeltje met 1 stoel, 1 grote tafel met 2 schragen, 1 spiegel, 1 ..kist, 1 moesvloot.

Rood versus goud

De naam De Roode Leeuw is afgeleid van het wapen dat de Republiek der Verenigde Nederlanden voerde. Hierop stond de Generaliteitsleeuw afgebeeld, die sinds 1579 werd gebruikt door de kersverse Republiek. Deze was rood van kleur, op een gouden veld. Slechts vijf jaar later werd het wapen veranderd, in een gouden leeuw op een rood veld. De korte periode dat de leeuw een rode kleur had is evenwel bewaard gebleven op uithangborden van herbergen en daarmee in de naam van vele herbergen. Met een vertraging van meer dan twee eeuwen werd de naam van de Deurnese herberg aangepast in De Gouden Leeuw. Mogelijk hangt de aanpassing van de naam samen met de afschaffing van de oude, weliswaar gouden Generaliteitsleeuw in 1815 en vervanging door de huidige gouden leeuw in het Rijkswapen.

De Gouden Leeuw

collectie Hans van Dreumel

Advertentie uit 1923. Drogisterij De Gouden Adelaar was gehuisvest in de voormalige herberg De Gouden Leeuw.

Wies Wijnhoven uit Sint Anthonis kwam naar De Gouden Adelaar in Deurne, voor poeders tegen een galaandoening van zijn moeder, circa 1935.
foto collectie Bernard Ploegmakers.

Herberg De Gouden Leeuw werd achtereenvolgens gerund door:

• Wouter Janssens, circa 1832 - 1838
• Maria Anna Goossens de weduwe Wouter Janssens, 1838 - 1879
• Johannes Hubertus Janssens 1879 - 1911 en
• Joanna Maria Huberta Janssens 1879 - 1914, de ongehuwde gebleven kinderen van Wouter Janssens, broer en zus van Joseph Louis Janssens.
• August Peerbooms, 1914-1917.

De vroegste vermelding van deze herberg is die van 10 februari 1837 in de Provinciale Noordbrabantsche 's-Hertogenbossche Courant, waarin de volgende advertentie staat:

• De notaris Van Riet, residerende te Deurne, kanton Asten, prov. N.Br., zal, voor zijn Principaal, op woensdag den 22 Februarij 1837, des namiddags om drie ure, ten huize van Wouter Janssen, in den Gouden Leeuw te Deurne, provisioneel en drie weken daarna, en dus op woensdag den 15 maart daaraanvolgende, op uur en ter plaatse voormeld, definitief verkoopen: Twee en een halve Klamp Tiende, gelegen en geheven worden te Deurne, sedert de laatste tien jaren jaarlijks opgebragt hebbende f 282,00. Nadere informatie te bekomen ten kantore van voornoemden notaris.

In dezelfde krant werd in 1871 uitgebreid verslag gedaan van viering in Deurne van het 25-jarig pausschap van paus Pius IX. Daarin is onder meer te lezen dat de acht Deurnese zoeaven zich 's middags om twee uur tegoed deden aan een flink diner in De Gouden Leeuw.

Op 17 september 1872 werd in De Gouden Leeuw de rosoliemolen van Godefridus van Hombergh publiek verkocht.

Op zondag 8 augustus 1880 werd in De Gouden Leeuw de derde Deurnese handboogschuttersvereniging "Vredelust" opgericht.

Op 28 mei 1890 werd in herberg De Gouden Leeuw van de kinderen Janssens de bouw van Holten's Molen aanbesteed.

22 november, de feestdag van Sint-Cecilia, was voor de herberg altijd een bijzondere en drukke dag. Toen vierden de leden van het kerkkoor daar hun jaarlijkse teerdag. Toen zij in november 1903 de eigenaresse mej. M. Janssen voor de vijftigste keer het diner met met bijhorend feest mocht verzorgen, werd daaraan door het Nieuws van den Dag een stukje gewijd.

Op dinsdag 6 november 1917 liet August Peerbooms de herberginventaris publiek veilen, waarmee het doek viel voor de herberg. De volgende zaken werden te koop aangeboden:

tafels, (uittrektafel met inlegladen), stoelen, biljard met toebehoren, 2 spiegels, 4 kachels, banken, hoog- en wandlampen, 2 wastafels, 2 nachtkastjes, 2 tweepersoonsledikanten en bedden met toebehoren, een grote partij glas, porselein en aardewerk, 12 dessertmessen, 12 tafelmessen, een voorsnijmes en vork, een staande klok, raamhorren, schilderden, koperwerk, een ijsemmer, deuren en ramen met glas, optrede, sportkar enz.

Afbraak

Dinsdag 28 maart 1933 werd de herberg en uitspanning De Gouden Leeuw met annex gebouwen en bouwterreinen publiek verkocht. Eigenaar werd, voor de som van 14.450 gulden, de heer Jacques Fonck die sinds 1924 in Venray reeds een manufacturenmagazijn onder de naam „De Zon‟ dreef.

De afbraak van het pand werd openbaar aanbesteed en in juli 1933 gegund aan de laagste inschrijver, de heer Beijers uit Zeilberg. De laatste bewoner was de familie Peerbooms. Die had hier een drogisterij en handel in verfwaren gevestigd en ging weer terug naar de Stationsstraat 6, naar het pand dat August Peerbooms in 1910 had laten bouwen. Onder leiding van architect Jos. Deltrap werd op het adres Markt 10 de tweede vestiging van Modemagazijn De Zon van Jacques Fonck gebouwd. Op 24 maart 1934 werd de winkel geopend. Zie verder onder Markt 10a.

1933- afbraak Gouden Leeuw

Bronnen, noten en/of referenties

DeurneWiki TR Plekke: DeurneWiki_TR_Plekke_POI

De informatie die hier staat wordt gebruikt om over te hevelen naar WikiTude. Dit is onderdeel van het DeurneWiki TR Plekke project dat als doel heeft geselekteerde artikelen uit DeurneWiki over te brengen naar WikiTude, een nlwikipedia:Toegevoegde realiteit. Zie hier onder hoe WikiTude te installeren. Voor meer informatie, zie artikel DeurneWiki TR Plekke.

DeurneWiki TR Plekke: DeurneWiki_TR_Plekke_POI
Naam	De Gouden Leeuw
Wereld	DeurneWiki_TR_Plekke_POI
Korte WikiTude text van object	Herberg De Gouden Leeuw, voorheen De Roode Leeuw, was een van de oudste en voornaamste herbergen van Deurne. Al in de 16e eeuw woonde er notaris en kastelein Gerard Nouts. Rond 1787 werden hier door de Deurnese notabelen de patriottische kranten gelezen en over de politiek gediscussieerd. Hier was nog enige tijd de drogisterij "De Gouden Adelaar" van Jeanette Peerbooms-Janssens gevestigd. In 1933 moest de oude herberg plaatsmaken voor het Deurnese modemagazijn De Zon.
Bestandsnaam van plaatje bij object voor WikiTude	27.331.jpg
Getoond plaatje
Coordinaten van het object in WikiTude	51.464043° N, 5.795033° E
Lokatie op kaart	Bezig met het laden van de kaart... {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"450px","height":"500px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"icon_32_DeurneWiki_TR_Plekke.png","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"copycoords":false,"static":false,"zoom":16,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"image layers":[],"overlays":[],"resizable":false,"fullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"cluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","clicktarget":"","imageLayers":[],"locations":[{"text":"","title":"","link":"","lat":51.464042999999997,"lon":5.7950330000000001,"icon":"/wiki/images/a/a4/Icon_32_DeurneWiki_TR_Plekke.png"}],"imageoverlays":null}

Installeren van WikiTude op uw android of iPhone mobiel

Installeer WikiTude voor uw android toestel: of WikiTude voor uw iPhone: door op de links te klikken of via de app-market van uw toestel.