Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis Vanaf 1 januari 2025 wordt dat Iedere eerste maandagochtend en derde woensdagochtend van de maand. |
Vroedvrouw: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
(4 tussenliggende versies door 4 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1: | Regel 1: | ||
De '''vroedvrouw''' werd in Deurne ook wel de goeivrouw genoemd. | De '''vroedvrouw''' werd in Deurne ook wel de goeivrouw genoemd. | ||
[[Image:echtreglement.jpg|thumb | [[Image:echtreglement.jpg|thumb|400px|het voor vroedvrouwen belangrijke art. 88 van het "Echtreglement"]] | ||
[[Bestand:1853-11-26; Vroedvrouw.jpg|thumb|400px|Op 26 november 1853 verscheen deze advertentie in de Noord-Brabanter]] | [[Bestand:1853-11-26; Vroedvrouw.jpg|thumb|400px|Op 26 november 1853 verscheen deze advertentie in de Noord-Brabanter]] | ||
==Echtreglement== | |||
Dat we het een en ander weten over de geschiedenis van de Deurnese vroedvrouwen hebben we voornamelijk te danken aan artikel 88 van het zogenaamde "Echt-reglement", een wet die in 1656 door de Staten-Generaal was aangenomen en waarin een groot aantal zaken geregeld was rond huwelijk en gezin. | Dat we het een en ander weten over de geschiedenis van de Deurnese vroedvrouwen hebben we voornamelijk te danken aan artikel 88 van het zogenaamde "Echt-reglement", een wet die in 1656 door de Staten-Generaal was aangenomen en waarin een groot aantal zaken geregeld was rond huwelijk en gezin. | ||
De beëdigde vroedvrouw was verplicht om binnen 24 uur na de geboorte van een buitenechtelijk kind daarvan aangifte te doen bij de plaatselijke officier, zodat die de daarop staande flinke boete kon uitdelen. | De beëdigde vroedvrouw was verplicht om binnen 24 uur na de geboorte van een buitenechtelijk kind daarvan aangifte te doen bij de plaatselijke officier, zodat die de daarop staande flinke boete kon uitdelen. | ||
==Franse Revolutie== | |||
Bracht de Franse Revolutie ook verbeteringen met zich mee ten aanzien van de verloskundige hulp? Op papier in ieder geval wel. Ten tijde van de ''Bataafsche Republiek'' werd officieel bepaald dat ongediplomeerde vroedvrouwen zich niet nieuw mochten vestigen. Maar in het jaarverslag van disctrictscommissaris Wesselman klinkt een negatief geluid: | Bracht de Franse Revolutie ook verbeteringen met zich mee ten aanzien van de verloskundige hulp? Op papier in ieder geval wel. Ten tijde van de ''Bataafsche Republiek'' werd officieel bepaald dat ongediplomeerde vroedvrouwen zich niet nieuw mochten vestigen. Maar in het jaarverslag van disctrictscommissaris Wesselman klinkt een negatief geluid: | ||
*De zorg voor de gezondheid der ingezetenen bestond onder de fransche administratie ten minste in dit arrondissement meer in woorden dan in daden. De vorige inrigtingen waren geheel veranderd. De doctoren, heel- en vroedmeesters, die te voren door de gemeentens gesalarieerd wierden om de arme lieden te bedienen, moesten door de armbesturen betaald worden, en wel zoo karig dat de meeste, hoewel benoemd, niet gefungeerd hebben. | *De zorg voor de gezondheid der ingezetenen bestond onder de fransche administratie ten minste in dit arrondissement meer in woorden dan in daden. De vorige inrigtingen waren geheel veranderd. De doctoren, heel- en vroedmeesters, die te voren door de gemeentens gesalarieerd wierden om de arme lieden te bedienen, moesten door de armbesturen betaald worden, en wel zoo karig dat de meeste, hoewel benoemd, niet gefungeerd hebben. | ||
Regel 14: | Regel 15: | ||
Weliswaar kon hij melden dat zich in Asten "een vrij knappe vroedmeester gevestigd (had), althans hij wordt voor zoodanig gehouden" en dat op zijn verzoek in Heeze een vroedvrouw was aangenomen over wie met veel lof werd gewaagd, maar hij moest ook constateren dat er in zijn district (het zuid-oosten van Noord-Brabant) geen gasthuizen of andere liefdadige gestichten waren waarin arme zieken konden worden opgenomen. Het zou nog 30 jaar duren eer Deurne zijn [[Liefdegesticht]] van de Veghelse nonnen kreeg. | Weliswaar kon hij melden dat zich in Asten "een vrij knappe vroedmeester gevestigd (had), althans hij wordt voor zoodanig gehouden" en dat op zijn verzoek in Heeze een vroedvrouw was aangenomen over wie met veel lof werd gewaagd, maar hij moest ook constateren dat er in zijn district (het zuid-oosten van Noord-Brabant) geen gasthuizen of andere liefdadige gestichten waren waarin arme zieken konden worden opgenomen. Het zou nog 30 jaar duren eer Deurne zijn [[Liefdegesticht]] van de Veghelse nonnen kreeg. | ||
==Lijst== | |||
Onderstaand treft u een lijst aan van de vroedvrouwen die in de loop der tijden in Deurne en/of kerkdorpen hebben gefungeerd. Hieronder zijn niet begrepen de baaksters en kraamverpleegsters die apart worden behandeld. | Onderstaand treft u een lijst aan van de vroedvrouwen die in de loop der tijden in Deurne en/of kerkdorpen hebben gefungeerd. Hieronder zijn niet begrepen de baaksters en kraamverpleegsters die apart worden behandeld. | ||
Regel 33: | Regel 34: | ||
||[[Jenneke Vogels]]||1729 - 1735||Deurne | ||[[Jenneke Vogels]]||1729 - 1735||Deurne | ||
|- | |- | ||
|[[Margaretha Salden]]||1735 - 1748||Deurne | |[[Margaretha Salden (1685-1748)]]||1735 - 1748||Deurne | ||
|- | |- | ||
|[[Anneke van de Kerkhof]]||1748||Deurne | |[[Anneke van de Kerkhof]]||1748||Deurne | ||
Regel 45: | Regel 46: | ||
|[[Adeline Feijl]] ||1790 - 1821||Deurne | |[[Adeline Feijl]] ||1790 - 1821||Deurne | ||
|- | |- | ||
|[[ | |[[Josephus Andreas Baselaer (1776-1841)]]||1811||Deurne | ||
|- | |- | ||
|[[Engelbertha Goossens]]||1811||Deurne | |[[Engelbertha Goossens (1747-1820)]]||1811||Deurne | ||
|- | |- | ||
|[[Maria Catharina Muller]]||ca 1821 - 1822||Deurne | |[[Maria Catharina Muller]]||ca 1821 - 1822||Deurne | ||
|- | |- | ||
|[[Maria Elisabeth Elen]]||1825 - 1853||Deurne | |[[Maria Elisabeth Elen (1783-1854)]]||1825 - 1853||Deurne | ||
|- | |- | ||
|[[Wilhelmina Derksen]]||1837 - 1838||Deurne | |[[Wilhelmina Derksen]]||1837 - 1838||Deurne | ||
|- | |- | ||
|[[Johanna Maria van Kolk (1809-1892) | |[[Johanna Maria van Kolk (1809-1892)]]||ca 1866 - 1880||Deurne | ||
|- | |- | ||
|[[Maria Elisabeth Josepha Herberis (1822-1886) | |[[Maria Elisabeth Josepha Herberis (1822-1886)]]||1879 - 1880||Liessel | ||
|- | |- | ||
|[[Henrica Bernardina Maes]]||1880 - 1905||Liessel | |[[Henrica Bernardina Maes (1834-1915)]]||1880 - 1905||Liessel | ||
|- | |- | ||
|[[Petronella Elisabeth van Vlorop]]||1880-1915||Deurne | |[[Petronella Elisabeth van Vlorop (1842-1915)]]||1880-1915||Deurne | ||
|- | |- | ||
|[[Hendrika Philomena Linsen]]||1890||Helenaveen | |[[Hendrika Philomena Linsen (1861-1936)]]||1890||Helenaveen | ||
|- | |- | ||
|[[Maria Wilhelmina Koullen]]||1891 – 1898||Helenaveen | |[[Maria Wilhelmina Koullen (1858-1932)]]||1891 – 1898||Helenaveen | ||
|- | |- | ||
|[[Maria Catharina Goedhart]]||1899-1901||Helenaveen | |[[Maria Catharina Goedhart (1864-1920)]]||1899-1901||Helenaveen | ||
|- | |- | ||
|[[Pieternella Jacoba de Bie]]||1901 – 1927||Helenaveen | |[[Pieternella Jacoba de Bie (1873-1927)]]||1901 – 1927||Helenaveen | ||
|- | |- | ||
|[[Maria Geertruida Hubertina van Veluw]]||1907 – 1915||Liessel | |[[Maria Geertruida Hubertina van Veluw (1849-1915)]]||1907 – 1915||Liessel | ||
|- | |- | ||
|[[Elisabeth Anna van Eekeren]]||1915 - 1920||Deurne | |[[Elisabeth Anna van Eekeren (1892-1968)]]||1915 - 1920||Deurne | ||
|- | |- | ||
|[[Hendrika Bernardina Donkers]]||1915 - 1924||Liessel | |[[Hendrika Bernardina Donkers (1890-1970)]]||1915 - 1924||Liessel | ||
|- | |- | ||
|[[Catharina Theresia Ernestina Huberta Korbmacher]]||1921 – ? ||Deurne | |[[Catharina Theresia Ernestina Huberta Korbmacher (1881-1969)]]||1921 – ? ||Deurne | ||
|- | |- | ||
|[[Antonia Gertrudis van Oijen (1899-1984)]]||1924-1964||Liessel | |[[Antonia Gertrudis van Oijen (1899-1984)]]||1924-1964||Liessel | ||
|- | |- | ||
|[[ | |[[Francisca Teepen (1907-1990)]]||1947-1949)||Deurne | ||
|- | |- | ||
|[[Maria Hubertina Philips]]||1949 - ?||Deurne | |[[Maria Hubertina Philips]]||1949 - ?||Deurne | ||
|- | |- | ||
|[[ | |[[Johanna van Doorn (1903-2000)]]||? – 1945||Deurne | ||
|- | |- | ||
|[[ | |[[Maria Jacoba Groenen (1920-1970)]]||? – 1970||Deurne | ||
|- | |||
|[[Johanna Antonia Snijders (1930-2010)]]||ca 1971||Deurne | |||
|- | |- | ||
|mw. [[Winkel]]||ca 1982||Deurne | |mw. [[Winkel]]||ca 1982||Deurne | ||
Regel 94: | Regel 97: | ||
==Literatuur== | ==Literatuur== | ||
In de tentoonstellingsgids [[Levensloop 1840-1940]] van [[heemkundekring H.N. Ouwerling]] is onder het hoofdstuk "De wieg en de geboorte" meer te lezen over dit onderwerp. | In de tentoonstellingsgids [[Levensloop 1840-1940]] van [[heemkundekring H.N. Ouwerling]] is onder het hoofdstuk "De wieg en de geboorte" meer te lezen over dit onderwerp. | ||
{{Appendix|2= | |||
*[https://proxy.archieven.nl/48/CD6F21A73DD043F4B596E1AE6512100D Zie ook de statistiek der verlossingen in de gemeente Deurne 1933-1955.] | |||
{{references}} | |||
}} | |||
[[categorie:vroedvrouw]] | |||
[[categorie:vroedvrouw | [[categorie:verloskunde]] | ||
[[categorie:verloskunde | |||
[[categorie:lijsten]] | [[categorie:lijsten]] |
Huidige versie van 1 aug 2024 om 20:12
De vroedvrouw werd in Deurne ook wel de goeivrouw genoemd.
Echtreglement[bewerken | brontekst bewerken]
Dat we het een en ander weten over de geschiedenis van de Deurnese vroedvrouwen hebben we voornamelijk te danken aan artikel 88 van het zogenaamde "Echt-reglement", een wet die in 1656 door de Staten-Generaal was aangenomen en waarin een groot aantal zaken geregeld was rond huwelijk en gezin. De beëdigde vroedvrouw was verplicht om binnen 24 uur na de geboorte van een buitenechtelijk kind daarvan aangifte te doen bij de plaatselijke officier, zodat die de daarop staande flinke boete kon uitdelen.
Franse Revolutie[bewerken | brontekst bewerken]
Bracht de Franse Revolutie ook verbeteringen met zich mee ten aanzien van de verloskundige hulp? Op papier in ieder geval wel. Ten tijde van de Bataafsche Republiek werd officieel bepaald dat ongediplomeerde vroedvrouwen zich niet nieuw mochten vestigen. Maar in het jaarverslag van disctrictscommissaris Wesselman klinkt een negatief geluid:
- De zorg voor de gezondheid der ingezetenen bestond onder de fransche administratie ten minste in dit arrondissement meer in woorden dan in daden. De vorige inrigtingen waren geheel veranderd. De doctoren, heel- en vroedmeesters, die te voren door de gemeentens gesalarieerd wierden om de arme lieden te bedienen, moesten door de armbesturen betaald worden, en wel zoo karig dat de meeste, hoewel benoemd, niet gefungeerd hebben.
Ruim tien jaar later was de situatie nauwelijks beter. In zijn jaarverslag over 1825 schreef Wesselman: "Met de vroedkundige hulp is het aan de meeste oorden vrij ellendig gesteld." Weliswaar kon hij melden dat zich in Asten "een vrij knappe vroedmeester gevestigd (had), althans hij wordt voor zoodanig gehouden" en dat op zijn verzoek in Heeze een vroedvrouw was aangenomen over wie met veel lof werd gewaagd, maar hij moest ook constateren dat er in zijn district (het zuid-oosten van Noord-Brabant) geen gasthuizen of andere liefdadige gestichten waren waarin arme zieken konden worden opgenomen. Het zou nog 30 jaar duren eer Deurne zijn Liefdegesticht van de Veghelse nonnen kreeg.
Lijst[bewerken | brontekst bewerken]
Onderstaand treft u een lijst aan van de vroedvrouwen die in de loop der tijden in Deurne en/of kerkdorpen hebben gefungeerd. Hieronder zijn niet begrepen de baaksters en kraamverpleegsters die apart worden behandeld.
Nadere bijzonderheden over de individuele vroedvrouwen en hun praktijk kunt u onder de afzonderlijke persoonsbeschrijvingen lezen door de desbetreffende persoon hieronder aan te klikken.
Er wordt ook nog afzonderlijk aandacht besteed aan de kraamzorg in Liessel rond 1900 en aan de vroedvrouw in Helenaveen.
Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]
In de tentoonstellingsgids Levensloop 1840-1940 van heemkundekring H.N. Ouwerling is onder het hoofdstuk "De wieg en de geboorte" meer te lezen over dit onderwerp.
Bronnen, noten en/of referenties |