Rabo-clubsupport leverde dit jaar 765,88 euro op. Allen die op ons stemden hartelijk dank! Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis |
Sint-Willibrorduskerk (Deurne): verschil tussen versies
k (website van de Stichting Behoud Sint-Willibrorduskerk Deurne verwijderd, deze is niet meer actief en computer gaf een virusalert !) |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 29: | Regel 29: | ||
[[Bestand:14.833.jpg|thumb|right|330px|De grafsteen van Hendrick van Doerne en zijn familie, tegenwoordig in de noordelijke zijtoren van de St. Willibrorduskerk, januari 2004.<br> Foto: collectie Pierre van de Meulenhof ]] | [[Bestand:14.833.jpg|thumb|right|330px|De grafsteen van Hendrick van Doerne en zijn familie, tegenwoordig in de noordelijke zijtoren van de St. Willibrorduskerk, januari 2004.<br> Foto: collectie Pierre van de Meulenhof ]] | ||
[[Bestand:14.796 a.jpg|thumb|330px|Op deze groepsfoto is een van de later verwijderde toegangsdeuren nog duidelijk zichtbaar.<br>Foto: collectie Thea Mansvelders-Vullings]] | [[Bestand:14.796 a.jpg|thumb|330px|Op deze groepsfoto is een van de later verwijderde toegangsdeuren nog duidelijk zichtbaar.<br>Foto: collectie Thea Mansvelders-Vullings]] | ||
[[Bestand:18.580.jpg|thumb|250px|Jasper Berkers handhaafde, als eerste | [[Bestand:18.580.jpg|thumb|250px|Jasper Berkers handhaafde, als eerste suisse, de orde in de kerk van Deurne.<br>foto: collectie Jan Joosten]] | ||
[[Bestand:Restauratie orgel Williborduskerk.jpg|thumb|250px| | [[Bestand:Restauratie orgel Williborduskerk.jpg|thumb|250px|Restauratie van het orgel in 2011. <br>Foto: familie Koolen]] | ||
De '''Sint-Willibrorduskerk''' in [[Deurne]] is een gotische kerk met elementen uit de neogotiek en is gelegen aan de [[Markt 9]]. | De '''Sint-Willibrorduskerk''' in [[Deurne]] is een gotische kerk met elementen uit de neogotiek en is gelegen aan de [[Markt 9]]. | ||
| Regel 44: | Regel 44: | ||
Bestand:27.562.jpg| | Bestand:27.562.jpg| | ||
</gallery> | </gallery> | ||
== Restauraties == | == Restauraties == | ||
Tussen 1881 en 1884 werd door Pierre | Tussen 1881 en 1884 werd door Pierre Cuijpers een omvangrijke restauratie geleid. Aan de toren werden twee zijtorens toegevoegd. Tijdens de restauratie stortte het middeleeuws gewelf van het middenschip in, waardoor het gehele middenschip (uitgezonderd de pilaren) werd vervangen. Het werd op dezelfde hoogte als het hoogkoor gebracht. Deze "restauratie" leidde mede tot het verdwijnen van enkele grafzerken, waaronder die van ''[[Jacob Geurts]]'', een in 1670 in de huidige [[De Wever]] vermoorde [[schepen]]. | ||
===Tegelvloer=== | ===Tegelvloer=== | ||
Bij de restauratie van 1883 werd in het priesterkoor een fraaie | Bij de restauratie van 1883 werd in het priesterkoor een fraaie mozaïekvloer gelegd. Voor het hoofdaltaar is daarin de tekst verwerkt: | ||
:''sancti vicavi locum istum ut sit nomen meum ibi in sempiternum et permaneant oculi mei et cor meum'' | :''sancti vicavi locum istum ut sit nomen meum ibi in sempiternum et permaneant oculi mei et cor meum'' | ||
:''ik heb deze plaats geheiligd opdat mijn naam hier voor eeuwig is en opdat mijn ogen en mijn hart hier blijven''<ref>Met dank aan Jan van Lierop en Piet Bouwmans voor de vertaling</ref> | :''ik heb deze plaats geheiligd opdat mijn naam hier voor eeuwig is en opdat mijn ogen en mijn hart hier blijven''<ref>Met dank aan Jan van Lierop en Piet Bouwmans voor de vertaling</ref> | ||
| Regel 64: | Regel 61: | ||
De laatste restauratie tot nu toe startte in 2001. Behalve een algehele opknapbeurt voor het gebouw, werd een [[grafkelder]] heropend en archeologisch onderzocht, en werden de gewelven van middenschip en hoogkoor toegankelijk gemaakt. In een laatste fase zullen ook de moderne aluminium ingangen worden vervangen door een passende entreepartij. | De laatste restauratie tot nu toe startte in 2001. Behalve een algehele opknapbeurt voor het gebouw, werd een [[grafkelder]] heropend en archeologisch onderzocht, en werden de gewelven van middenschip en hoogkoor toegankelijk gemaakt. In een laatste fase zullen ook de moderne aluminium ingangen worden vervangen door een passende entreepartij. | ||
Links vóór in de kerk, aan de vrouwenkant zoals men het vroeger noemde, stond het Onze Lieve Vrouwe altaar. Op het altaar waren | Links vóór in de kerk, aan de vrouwenkant zoals men het vroeger noemde, stond het Onze Lieve Vrouwe altaar. Op het altaar waren twaalf geschilderde geheimen van de rozenkrans afgebeeld en drie gebeeldhouwde. In het midden was een paneel met grotere beelden met de voorstelling van Onze Lieve Vrouw waar zij de rozenkrans overhandigt aan de Heilige Dominicus. Na de restauratie werd het altaar niet meer teruggeplaatst. | ||
teruggeplaatst. | |||
<gallery caption="Interieur na de restauratie van 1960"> | <gallery caption="Interieur na de restauratie van 1960"> | ||
Bestand:10.179.jpg| | Bestand:10.179.jpg| | ||
| Regel 73: | Regel 69: | ||
=== Begraafplaats=== | === Begraafplaats=== | ||
Rondom de kerk bevindt zich het restant van een [[Begraafplaats r.-k. kerkhof Deurne-centrum|begraafplaats]], gesloten in de jaren zestig. De oudste grafzerken dateren uit de negentiende eeuw; de meerderheid uit het midden van de twintigste eeuw. Rond deze begraafplaats zijn ook nog enkele [[Kerkhofmuren Sint-Willibrorduskerk (Deurne)| | Rondom de kerk bevindt zich het restant van een [[Begraafplaats r.-k. kerkhof Deurne-centrum|begraafplaats]], gesloten in de jaren zestig. De oudste grafzerken dateren uit de negentiende eeuw; de meerderheid uit het midden van de twintigste eeuw. Rond deze begraafplaats zijn ook nog enkele [[Kerkhofmuren Sint-Willibrorduskerk (Deurne)|kerkhofmuren]] bewaard gebleven. | ||
==Relieken== | ==Relieken== | ||
| Regel 79: | Regel 75: | ||
==Suisse== | ==Suisse== | ||
Het | Het kerkbestuur stelde in 1953 een suisse aan. Dat was [[Elias Antonius Berkers (1903-1980)|Jasper Berkers]].<ref>1953 Archief Willibrordusparochie Deurne-centrum inv. nr. II-IX.D</ref> | ||
==Willibrordusbeeld== | ==Willibrordusbeeld== | ||
Het Willibrordusbeeld, inclusief console, is door sluiting van de [[Gerarduskerk]] in de Walsberg, in de | Het Willibrordusbeeld, inclusief console, is door sluiting van de [[Gerarduskerk]] in de Walsberg, in de Sint-Willibrorduskerk gekomen. Het staat onder [[Orgel in Willibrorduskerk Deurne|orgelbalkon]] en is van hout met nieuwe polychromie. De linkerhand staat een beetje vreemd omdat deze waarschijnlijk anders heeft gezeten en hij op deze hand een kerkje gedragen heeft. | ||
Het beeld komt oorspronkelijk uit de kerk van Kessel en is door pastoor Roes aangekocht op 21 september 1934. Roes was pastoor in Kessel voordat hij als pastoor naar Deurne kwam. Hij | Het beeld komt oorspronkelijk uit de kerk van Kessel en is door pastoor Roes aangekocht op 21 september 1934. Roes was pastoor in Kessel voordat hij als pastoor naar Deurne kwam. Hij kocht van het kerkbestuur aldaar vijf beelden voor zeventig gulden. | ||
[[Willibrordus]] staat hier afgebeeld met een bierton of wijnvat. Het verhaal gaat dat hij in Echternach een wijnvat | [[Willibrordus]] staat hier afgebeeld met een bierton of wijnvat. Het verhaal gaat dat hij in Echternach een wijnvat vulde totdat het overliep door in de wijnkelder zijn staf in de ton te laten zakken waarin nog een beetje wijn zat. | ||
Willibrordus zorgde ergens onderweg voor een overvloed aan wijn voor bijna veertig man door de vier kleine reisflessen van zijn gezellen te zegenen. Ook mochten een twaalftal bedelaars drinken uit de wijnflessen zonder dat die leegraakten. Willibrordus is niet voor niets de patroonheilige van de caféhouders. | Willibrordus zorgde ergens onderweg voor een overvloed aan wijn voor bijna veertig man door de vier kleine reisflessen van zijn gezellen te zegenen. Ook mochten een twaalftal bedelaars drinken uit de wijnflessen zonder dat die leegraakten. Willibrordus is niet voor niets de patroonheilige van de caféhouders. | ||
| Regel 100: | Regel 96: | ||
* [http://www.foto360.rkcn.nl/Kerkensite/index.php?page=c144 Virtuele 3D rondleiding in de Deurnese kerk] | * [http://www.foto360.rkcn.nl/Kerkensite/index.php?page=c144 Virtuele 3D rondleiding in de Deurnese kerk] | ||
{{ | {{Appendix}} | ||
[[Categorie:Kerkgebouw]] | [[Categorie:Kerkgebouw]] | ||
[[categorie:Rijksmonument]] | [[categorie:Rijksmonument]] | ||
Versie van 28 mrt 2017 17:41
| r.k. kerk Sint-Willibrordus | ||
| ||
| Locatie | Markt 9, Deurne | |
| Gebruik | rooms katholieke kerk | |
| Start bouw | 11e eeuw | |
| Bouwstijl | gotiek, neogotiek | |
| Monument status | Rijksmonument | |
| Bouwpartners | ||
| Architect | P.J.H. Cuijpers (restauratie en uitbreiding 1881-1884), J. Deltrap (verbouwing 1961-1964) | |
| Eigenaar | Parochie van de H. Willibrordus | |
De Sint-Willibrorduskerk in Deurne is een gotische kerk met elementen uit de neogotiek en is gelegen aan de Markt 9.
Geschiedenis
Bij restauratiewerkzaamheden aan het begin van de jaren zestig van de twintigste eeuw werden romaanse muurresten aangetroffen. Mogelijk betreft het hier muurwerk van de kerk, zoals die in 1069 in een pauselijke oorkonde wordt vermeld. Deze oorkonde is een bevestiging dat de kerk in bezit van de abdij van Echternach was. Het is geenszins een schenkingsoorkonde, zoals wel eens abusievelijk wordt vermeld. Toch is de eerste kerk op deze plek zeer waarschijnlijk niet veel ouder dan de elfde eeuw.
In de eeuwen erna kwam de huidige kerk tot stand. Het gotisch hoogkoor, dat oorspronkelijk nog hoger was dan het middenschip, vertoont opmerkelijke metselwerk-overeenkomsten met het Groot Kasteel te Deurne. Omdat dat gebouw eerder op omstreeks 1460 werd gedateerd, werd dat jaartal ook voor het hoogkoor aangehouden. Onderzoek naar de geschiedenis van het Groot Kasteel in 2003 toonde echter aan, dat het oudste (gotische) gedeelte van dit gebouw al vóór 1397 moet zijn gebouwd. Dat kan daarmee evengoed voor het hoogkoor gelden.
- Interieur voor de restauratie van 1960
Restauraties
Tussen 1881 en 1884 werd door Pierre Cuijpers een omvangrijke restauratie geleid. Aan de toren werden twee zijtorens toegevoegd. Tijdens de restauratie stortte het middeleeuws gewelf van het middenschip in, waardoor het gehele middenschip (uitgezonderd de pilaren) werd vervangen. Het werd op dezelfde hoogte als het hoogkoor gebracht. Deze "restauratie" leidde mede tot het verdwijnen van enkele grafzerken, waaronder die van Jacob Geurts, een in 1670 in de huidige De Wever vermoorde schepen.
Tegelvloer
Bij de restauratie van 1883 werd in het priesterkoor een fraaie mozaïekvloer gelegd. Voor het hoofdaltaar is daarin de tekst verwerkt:
- sancti vicavi locum istum ut sit nomen meum ibi in sempiternum et permaneant oculi mei et cor meum
- ik heb deze plaats geheiligd opdat mijn naam hier voor eeuwig is en opdat mijn ogen en mijn hart hier blijven[1]
De vloer werd in Engeland (Broseley, Shropshire) gemaakt door de firma Bentball Geometrical Mosaic Works en kostte 735 gulden.
Restauratie 1960
Bij de genoemde restauratie van omstreeks 1960 onder leiding van architect Jos Deltrap werden de spitsen van de zijtorens verlaagd en een angelustorentje op het hoogkoor verwijderd. De ingangen in de zijtorens werden dichtgemetseld en aan de zijkanten werden nieuwe aluminium ingangspartijen gecreëerd. De teruggevonden grafsteen van Hendrick van Doerne (overleden in 1508) en Christina van Hemert (overleden in 1499), eigenaren van het Groot Kasteel, werd herplaatst in de noordelijke zijtoren en aldaar in beton of cement gegoten. Daardoor is het onmogelijk deze steen in de toekomst nog te verplaatsen.
In opdracht van monumentenzorg werden ook een groot aantal muurschilderingen, in 1902 aangebracht door Theodoor Hermsen uit Den Bosch, verwijderd. Deze schilderingen waren aangebracht op praktisch alle muren en plafonds van de kerk. Het priesterkoor is behouden gebleven zodat men daar de schilderingen nog kan zien.
De laatste restauratie tot nu toe startte in 2001. Behalve een algehele opknapbeurt voor het gebouw, werd een grafkelder heropend en archeologisch onderzocht, en werden de gewelven van middenschip en hoogkoor toegankelijk gemaakt. In een laatste fase zullen ook de moderne aluminium ingangen worden vervangen door een passende entreepartij.
Links vóór in de kerk, aan de vrouwenkant zoals men het vroeger noemde, stond het Onze Lieve Vrouwe altaar. Op het altaar waren twaalf geschilderde geheimen van de rozenkrans afgebeeld en drie gebeeldhouwde. In het midden was een paneel met grotere beelden met de voorstelling van Onze Lieve Vrouw waar zij de rozenkrans overhandigt aan de Heilige Dominicus. Na de restauratie werd het altaar niet meer teruggeplaatst.
- Interieur na de restauratie van 1960
Begraafplaats
Rondom de kerk bevindt zich het restant van een begraafplaats, gesloten in de jaren zestig. De oudste grafzerken dateren uit de negentiende eeuw; de meerderheid uit het midden van de twintigste eeuw. Rond deze begraafplaats zijn ook nog enkele kerkhofmuren bewaard gebleven.
Relieken
In het altaar van de kerk bevindt zich een reliekhouder met een groot aantal relieken. Voor de beschrijving daarvan zie onder relieken.
Suisse
Het kerkbestuur stelde in 1953 een suisse aan. Dat was Jasper Berkers.[2]
Willibrordusbeeld
Het Willibrordusbeeld, inclusief console, is door sluiting van de Gerarduskerk in de Walsberg, in de Sint-Willibrorduskerk gekomen. Het staat onder orgelbalkon en is van hout met nieuwe polychromie. De linkerhand staat een beetje vreemd omdat deze waarschijnlijk anders heeft gezeten en hij op deze hand een kerkje gedragen heeft.
Het beeld komt oorspronkelijk uit de kerk van Kessel en is door pastoor Roes aangekocht op 21 september 1934. Roes was pastoor in Kessel voordat hij als pastoor naar Deurne kwam. Hij kocht van het kerkbestuur aldaar vijf beelden voor zeventig gulden.
Willibrordus staat hier afgebeeld met een bierton of wijnvat. Het verhaal gaat dat hij in Echternach een wijnvat vulde totdat het overliep door in de wijnkelder zijn staf in de ton te laten zakken waarin nog een beetje wijn zat.
Willibrordus zorgde ergens onderweg voor een overvloed aan wijn voor bijna veertig man door de vier kleine reisflessen van zijn gezellen te zegenen. Ook mochten een twaalftal bedelaars drinken uit de wijnflessen zonder dat die leegraakten. Willibrordus is niet voor niets de patroonheilige van de caféhouders.
Orgel
In 2008 gaf het kerkbestuur opdracht tot restauratie van het “Smits orgel” en op 21 mei 2011 kon het gerestaureerde orgel feestelijk in gebruik genomen worden.
Zie ook
Externe link
| Bronnen, noten en/of referenties |
DeurneWiki TR Plekke: DeurneWiki_TR_Plekke_POI
De informatie die hier staat wordt gebruikt om over te hevelen naar WikiTude. Dit is onderdeel van het DeurneWiki TR Plekke project dat als doel heeft geselekteerde artikelen uit DeurneWiki over te brengen naar WikiTude, een nlwikipedia:Toegevoegde realiteit. Zie hier onder hoe WikiTude te installeren. Voor meer informatie, zie artikel DeurneWiki TR Plekke.
| DeurneWiki TR Plekke: DeurneWiki_TR_Plekke_POI | |
|---|---|
| Naam | Sint-Willibrorduskerk (Deurne) |
| Wereld | DeurneWiki_TR_Plekke_POI |
| Korte WikiTude text van object | De Sint-Willibrorduskerk in Deurne-centrum dateert waarschijnlijk van de 11e eeuw of kort daarvoor. In de loop der eeuwen is de kerk herhaaldelijk verbouwd en uitgebreid. De bekende architect Pierre Cuypers zorgde rond 1883 voor een ingrijpende verbouwing. Opmerkelijk zijn de grafcrypte onder het priesterkoor, het recent gerestaureerde Smitsorgel uit 1838 en de schilderijen van Hans van Hoek en het drieluik van Hendrik Wiegersma. |
| Bestandsnaam van plaatje bij object voor WikiTude | 01.874.JPG |
| Getoond plaatje |
|
| Coordinaten van het object in WikiTude | 51.464255° N, 5.794934° E |
| Lokatie op kaart | |
Installeren van WikiTude op uw android of iPhone mobiel
Installeer WikiTude voor uw android toestel:
of WikiTude voor uw iPhone: 
door op de links te klikken of via de app-market van uw toestel.