Peelstraat

Dit huis, Peelstraat 11, stond aan de Peelstraat dicht bij de kruising met de Groeneweg, ongeveer de huidige kruising Schelde-Maassingel, en werd in 1933 gebouwd door Adriaan Huizing. Later woonden er Pietje Huizing en Jan Kerstens met zijn gezin tussen 1958 en 1964. Laatste bewoner tot 1979 was Toon van Dinter met zijn vrouw Truus van Meijl en hun gezin van acht kinderen. Foto beschikbaar gesteld door mw. Kerstens

Op deze luchtfoto van rond 1964 loopt de Peelstraat van de Amstel linksboven naar de kruising Kulertseweg-Zeilbergsestraat. Linksboven is het hoenderpark van Gerrit Ugen nog goed zichtbaar. fragment uit foto van coll. gemeente Deurne

Op de hoek van de Amstel en de Zaan markeert het zandpad met de ligusterheg nog een klein restant van de voormalige Peelstraat die vanaf de Veldheuvelse kapel door de Koolhof naar de Kulertseweg liep.

De Peelstraat is een inmiddels verdwenen straat die vroeger van het Derp naar de Kulert liep, dwars door de huidige Koolhof.

Ligging

De Peelstraat begon ongeveer bij het tankstation aan de kruising Liesselseweg-Doctor Huub van Doorneweg en liep via de kruising Amstel-Zaan, waar een ligusterheg nog een stukje van die straat markeert, en delen van de Dieze, Schelde en Deltasingel naar de Zeilbergsestraat tegenover de Kulertseweg. De uitrit naast Zeilbergsestraat 89-91-91a is het einde van de Peelstraat. Feitelijk is de groenstrook met voetpad tussen Maassingel en Zeilbergsestraat achter de huizen aan de Amer langs een gespaard gedeelte van de Peelstraat van ruim 200 meter. De Peelstraat is van alle voormalige wegen die lagen waar nu de Koolhof ligt, de weg die nog het best in de huidige structuur van de wijk te volgen is.

Conflict van 1682

Het voorjaar van 1681 was extreem koud en droog. Bijna twee maanden lang viel er geen druppel regen en een schrale noordenwind verdorde het gras en liet graan en boekweit nauwelijks ontkiemen. Het vee, onontbeerlijk als leverancier van de zo kostbare mest die het land vruchtbaar moest houden, dreigde als eerste het slachtoffer te worden van de droogte. Met name in de Derpse Heide was nauwelijks nog een sprietje groen te bekennen en de schapen en koeien verhongerden, daarom zochten de bewoners van het Derp hun heil meer oostelijk in de nattere peel.

De kortste weg vanaf het Derp naar de Peel was via de Peelstraat en de Kulert. Toen die van het Derp met hun vee door de Peelstraat wilden trekken kwamen de eigenaren van de belendende percelen in opstand. Ze vreesden dat het hongerige vee de karige veldgewassen zou gaan verorberen, want sloten en wallen ontbraken er, dus besloten enkele Zeilbergse boeren, onder aanvoering van Goord Hendrik Keijsers, Wilbert Hendriks en Jacob van den Boomen, om aan het begin van de Peelstraat aan de Derpse kant een hek te plaatsen: verboden toegang! althans voor het vee.

Die van 't Derp kwamen hiertegen in opstand maar de Zeilbergers hielden voet bij stuk. Door een 14-tal bewoners van het Derp werd in mei 1682 deze wantoestand aan de kaak gesteld bij het dorpsbestuur. De heer van Deurne en de schepenen zaten met het geval in hun maag. De grondbezitters aan een doorgaande openbare weg moesten er namelijk zelf voor zorgen dat het stukje weg aan hun grond jaarlijks netjes in orde en voldoende breed werd gemaakt en dat de sloten schoongemaakt en de wallen goed onderhouden werden. Er diende ook een jaarlijkse inspectie, de zogenaamde schouwvoering, door het dorpsgezag plaats te vinden. In het geval van de Peelstraat beweerden die van de Zeilberg dat daar bij mensenheugenis nooit zo'n schouwvoering had plaatsgevonden en die van 't Derp konden niet bewijzen dat de Peelstraat een zogenaamde schouwbare weg was, die door de aangelanden moest worden onderhouden.

De heer van Deurne liet de Peelstraat "in arrestement nemen" en dagvaardde, door het luiden van de kerkklokken, degenen die meenden recht te hebben op (een deel van) de Peelstraat. Zij moesten maar met bewijsstukken hun rechten aantonen. Niemand kon aanspraak maken dus beschouwde de heer van Deurne de weg als onderdeel van de gemeente waarvan iedereen vrij gebruik mocht maken. De Derp-bewoners waren tevreden maar de Zeilbergers gingen in hoger beroep bij de Helmondse schepenbank. Het proces sleepte nog voort tot januari 1683. Een heldere gerechtelijke uitspraak hebben we, zoals zo dikwijls in dergelijke gevallen, helaas niet kunnen vinden, maar voor de Zeilbergers valt te vrezen dat ze verloren hebben.

Huiznummer- en adreswijziging per 1 januari 1955
Hoofdbewoner	Oude nr	Nieuw adres
Dam, Johannes G. van	F.45cb	Peelstraat 5
Dijk, Marinus van	Z.264	Peelstraat 4
Koolen, Johannes F.	Z.265	Peelstraat 6
Huizing-van Kampen, weduwe	Z.265a	Peelstraat 11
Huizing, Pieter	Z.265a	Peelstraat 11
Janssen, Antoon J.	Z.265b	Peelstraat 8
Kampen, Aart S. van	Z.266	Peelstraat 15

Bronnen, noten en/of referenties Pieter Koolen – "Peelstraat" - afl. 47-1 in de serie Historische verkenningen van Heemkundekring H.N. Ouwerling in het Weekblad voor Deurne van 9 juli 2009