Schutsboom (straat in Deurne)

In de huizenblokken aan de rechterkant woonden Johan Janssen, Janus de Wit, Marinus vd Berkmortel, Nard Honings en Nol Arts. (foto beschikbaar gesteld door fam. Kusters-van Helmond)

Zicht door de Schutsboom, naar het westen.

Op een van de huizen in de Schutsboom staat op het dak deze windvaan die verwijst naar de betekenis van de straatnaam.

Een oud straatnaambordje tref je nog aan op de Schutsboom.

De Schutsboom was voor de aanleg van de spoorlijn de verbingingsstraat van het centrum van Deurne met de Grote Bottel.

Vroegste vermelding

De vroegste vermelding van de Deurnese Schutsboom dateert van 1600. In dat jaar verkocht Jan Goossens een huis met bijhorende landerijen, gelegen aan de Schutsboom, aan Silvester Wilbort Schenckels.

Naamsverklaring

Waarschijnlijk heeft de Schutsboom zijn naam te danken aan het eeuwenoud gebruik van het gilde om er het jaarlijkse vogelschieten te houden. Het huis met daarop een schutter als windvaan herinnert nog aan deze schutsboom, waarvan geen historische vermelding bekend is.

Dennenbos

In 1789 legde de gemeente een dennenbos van bijna anderhalve hectare aan nabij de Schutsboom. In 1811 was het totale bosareaal van de gemeente Deurne niet meer dan ruim vijf en een halve hectare.

Bewoning

Het aantal huizen aan de Schutsboom was rond 1880 nog op de vingers van één hand te tellen. Op de scheidslijn van de toenmalige akkers en de hei hadden zich van lieverlee wat inwoners uit de lagere sociale klasse gevestigd die door het verbouwen van wat groenten in hun hof de schamele kost voor hun gezinnen probeerden te verdienen. De vroegst bekende inwoners van de Schutsboom zagen we hiervoor al, Goossens en Schenckels. Ook woonde hier een halve eeuw later Joost Aert Glaesmaecker, stamvader van de familie De Veth. Omstreeks 1800 woonde hier Carel Nentweg (1775-1821), de zoon van de Deurnese chirurgijn Jan Cornelis Nentweg, die er in een eenvoudig huisje als wever de kost verdiende. Zijn naaste buurman was Jan van Vosselen, die in 1819 van Joseph Verspaget voor 100 gulden een kort daarvoor gebouwd huisje had gekocht.

Dat de grond rond de Schutsboom vroeger niet al te vruchtbaar was bleek onder meer toen in 1864 de wever Johannes Knapen er een stukje heidegrond van de gemeente vroeg om er een huisje op te bouwen. Nadat de wethouder had opgemerkt dat het “perceeltje zeer slechte grond is en niet voor ontginning geschikt en ook niet groot genoeg voor een ambachtsman om de nodige levensmiddelen op te bouwen“ werd zijn verzoek afgewezen.

Vanaf 1898 werden er veel nieuwe huizen in de Schutsboom gebouwd, vaak meerdere blokjes identieke woningen tegelijk. Er waren verschillende ambachtelijke bedrijven aan de Schutsboom. Zo vestigde er zich in 1927 Jan van Helmond met zijn schoenmakerij. De kuiperij van Johannes van Hoek, die vijf jaar later naar de Kerkstraat 8 verhuisde, startte er in 1930. En vooral niet te vergeten de groentewinkel van Berkers vooraan op de Schutsboom.

Een bijzonder kras echtpaar op de Schutsboom vormde het koppel Nard Honings en Hendrina Martens (1867-1954). Toen zij in 1954 stierf had het paar meer dan 62 huwelijksjaren achter de rug. Een speciale dag was maandag 22 september 1947, toen Jan van Helmond de geboorte van zijn tiende kind Gonny ging aangeven. Ze bleek de 15.000ste inwoner van Deurne te zijn. Burgemeester Roefs zorgde persoonlijk voor de inschrijving in het geboorteregister en de gelukkige vader werd verblijd met een spaarbankboekje met 100 gulden. Dankzij het feit dat Van Helmond bij aankomst op het gemeentehuis in eerste instantie zijn trouwboekje was vergeten en daarvoor terug naar huis moest was hij de gelukkige, anders zou het gunstige lot aan een ander zijn toegevallen.

Vóór 1987 werd een verbinding tussen het Sint Willibrordusplantsoen en de Schutsboom aangelegd, die ook de naam Schutsboom kreeg. De huizen die daaraan gebouwd werden, kregen de huisnummers 1-9 en 8-12. Daardoor werden de huizen in de rest van de straat hernummerd. Zij kregen daardoor een hoger nummer dan daarvoor. Zo werd Schutsboom 9 toen Schutsboom 25. De oude schuine aansluiting van Stationsstraat en Schutsboom werd toen opgeheven.

Huisnummering 1953

In 1953 werden de oude huisnummers vervangen door nieuwe adressen. Onderstaand zie u de toen omgenummerde huizen met hun hoofdbewoner. Als u op de zandloper klikt kunt u de betreffende kolom sorteren.

Hoofdbewoner	Oude nr	Nieuw adres
Berkers, Eimericus & Martinus	B.78	Schutsboom 4
Janssen, Johannes P.	B.79	Schutsboom 8
Wit,de Christianus G.A.	B.80	Schutsboom 10
Ketelaar, Andreas L.	B.81	Schutsboom 12
Honings, Leonard	B.82	Schutsboom 14
Nelemans, Christianus	B.83	Schutsboom 16
Helmond,van Adrianus	B.84	Schutsboom 20
Bremer, Johannes		Schutsboom 30
Heesmans, Paulus A.M.	B.86	Schutsboom 34
Pluim, Wilhelmus J.		Schutsboom 32
Vogels, Antonius	B.87	Schutsboom 36
Berkers, Justinus H.		Schutsboom 36
Moors, Petrus	B.88	Schutsboom 38
Kerkhof,van de Antonius	B.89	Schutsboom 40
Martens, Pieter	B.89a	Schutsboom 44
Berkers, Johannes	B.89b	Schutsboom 50
Kelderman, Willem H.	B.89c	Schutsboom 46
Kuijpers, Wilhelmus	B.96	Schutsboom 35
Sauvé, Antonie	B.87	Schutsboom 27
Bies, Peter	B.97a	Schutsboom 19
Martens, Martinus	B.98	Schutsboom 15
Manders, Hendrikus	B.99	Schutsboom 13
Driessen, Andreas &Johan	B.100	Schutsboom 11
Keunen, Johannes	B.101	Schutsboom 9
Rooijmans-de Jong Antonius	B.104	Schutsboom 5

Literatuur

Pieter Koolen – "Schutsboom" - afl. 21 in de serie Historische verkenningen (Heemkundekring H.N. Ouwerling) in Weekblad voor Deurne van 3 januari 2008

Bezig met het laden van de kaart...

{"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"500px","height":"400px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"copycoords":false,"static":false,"zoom":16,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"image layers":[],"overlays":[],"resizable":false,"fullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"cluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","clicktarget":"","imageLayers":[],"locations":[{"text":"","title":"","link":"","lat":51.459172061025143,"lon":5.7837502272621641,"icon":""}],"imageoverlays":null}