Stationsstraat 42

Vooraanzicht van het pand Stationsstraat 42.
Foto: collectie Heemkundekring Deurne

Het pand rechts met hekwerk is Stationsstraat 42.

Collectie Hans van Dreumel

Collectie heemkundekring

De geschiedenis van het pand Stationsstraat 42 (tot huisnummering 1950-1955 wijknummer B.17) van boekhandel Berkers gaat terug tot 1902 toen de bierbrouwersfamilie Swinkels het liet bouwen.

Algemeen

In 1832, bij de invoering van het kadaster, stond nog geen enkel huis aan de noordzijde van de Stationsstraat tussen de Aaltje Reddingiusstraat en de Heuvelstraat en kon men vrij over de akkers naar de aloude hoeve Ten Velde aan de Helmondseweg kijken. Het perceel sectie E.7, waarvan de grond van Stationsstraat 42 een onderdeel vormde, was in 1832 eigendom van Mattijs Goossens (1786-1862). Mattijs Goossens huwde in 1818 met Hendrina Pubben (1779-1862), de weduwe van Balthasar Hendriks (1762-1817). Haar dochter Geertruida Hendriks (1806-1855) huwde met Hendrik Keeren (1807-1890) en zodoende kwam het pand op de hoek Stationsstraat-Heuvelstraat, met de bijhorende tuin, in handen van de familie Keeren.

Indeling woonhuis

• Gelijkvloers: Salon, grote slaapkamer , gang, woonkamer, tussenkamer, keuken, bijkeuken, WC, plaats, tuin.
• Bovenverdieping: Twee slaapkamers, twee kamertjes, opbergruimtes, overloop.
• Een grote kelder met stahoogte. Tijdens het oorlogsgeweld zat de familie in 1944 met de buren te schuilen
• Een 'achterom' (gangetje) aan de rechterzijde dat toegang geeft aan de achterzijde van het huis

Restanten

Restanten van het oude huis bevinden zich o.m.

• Oude bakstenen, lichtschakelaars en vensterluik van de achterzijde: nu op de Brouwerij Lage Kerk
• Deurklinken: Nu op het woonhuis Fr. van der Steen (Asten)

Chronologisch

Een chronologisch overzicht van de bewonings- en bouwgeschiedenis:

• Mogelijk in 1859 bouwde de landbouwer, bakker en herbergier Andries Wouters zijn bakkerij annex herberg De Bult. De exacte locatie van deze herberg is niet bekend maar moet gezocht worden aan de noordzijde van de Stationsstraat tussen de Aaltje Reddingiusstraat en de Heuvelstraat. Bij de herberg was ook een beugelbaan.
• In 1889 vertrok bakker en herbergier Andries Wouters naar Horst en verkocht hij zijn huis met de bijhorende landerijen aan de Stationsstraat aan rijtuigenverhuurder en herbergier Godefridus Beekers (Fried).
• In 1894 liet Fried Beekers het pand Stationsstraat 44 (huidige huisnummering) bouwen en leende daartoe 1000 gulden en het jaar daarop nog eens 1250 gulden.
• In 1902 verkocht Fried Beekers een deel van zijn tuin, ongeveer 600 m2, aan Eijmbertus Henricus Swinkels (1870-1949), die daarna het pand Stationsstraat 42 liet bouwen.
• Van april tot december 1923 woonde in het pand B.17 de uit Veghel afkomstige coiffeur Theodorus van der Heijden met zijn jonge gezin.
• Mieke de Martines, de echtgenote van Eijmbertus, stierf in 1928 waarop de "dames Swinkels", alias de Parijse dames, intrekken bij hun broer en neef aan de Lage Kerk 6 (A.51). Meubels, garderobe en andere bezittingen bleven in het pand. Feitelijk was het huis onbewoond maar de dames gingen er dagelijks naar toe mede om van daaruit het Deurnese leven te aanschouwen. Daartoe wordt aan de buitenzijde van het vensterraam van de huiskamer een spionnetje (spiegeltje) gemonteerd om nog beter te kunnen volgen wat zo al 'op straat' gebeurde. Ook werd er in de periode elektrisch licht aangelegd. (lichtschakelaars vermeldden 'Patenten 1921-22').
• In 1930 verkocht bierbrouwer Eijmbertus Henricus Swinkels zijn aandeel in het pand aan zijn zussen, de ongehuwde dames, de Parijse dames Anna, Beth en Miet Swinkels.
• In 1937 kocht Harrie Goossens het naastgelegen oude boerderijtje aan de Stationsstraat 44 van Fried Beekers en bouwde er een nieuw woon- en winkelpand
• Tengevolge van beginnend oorlogsgeweld is Villa Rozenberg van de Gemeentearts dokter Verhaegen ernstig beschadigd. Na wat onderhandelingen mag hij met familie een jaar in het huis wonen.
• Piet Vink en Seesje Vink-Vandenberghe met familie woonden in 1941 enige tijd in het huis aan de Stationsstraat B.17
• Pieter Swinkels moderniseerde het huis (aansluiting op het net aangelegde gemeentelijk waterleidingnet, vaste wastafel, telefoon) alvorens hij huwde met Maria de Kroon. Zij betrokken het pand op 5 mei. Hier werden zes van hun zeven kinderen geboren in de jaren 1943-1950.
• Anneke Seijkens werd per 1 september 1950 dienstbode bij de familie Swinkels. Ze verhuisde mee naar de Lage Kerk en beef bij de familie dienen tot haar huwelijk met Jan van Ooij in 1960.
• In het kader van de 'Landelijke Woningnood' verhuisden Pieter en familie op 28 december 1951 naar de Lage Kerk 6 -8 en Wouter Kortooms verhuisde met enkele kinderen van Petersburg naar Stationsstraat B.17 vanwaar Wouter Kortooms nog dagelijks naar het gemeentehuis fietste waar hij als adviseur van het Gemeentelijk Veenbedrijf een bureau had.
• Op 1 januari 1955 overleed Wouter Kortooms, zijn echtgenote en vier kinderen blijven wonen in het pand Stationsstraat 42
• In 1956 verkochten de dames Swinkels een deel van hun tuin aan de gemeente Deurne.
• In 1956 werd een deel van het pand verhuurd aan de familie Scheepers.
• In 1958 vermeldde het telefoonboek van Deurne nr. 598 voor C. H. A. Kortooms, Stationsstr. 42. Dit was Chrit (het 13e kind van Wouterius) woonde er samen met zijn zus Hilde.
• In 1965 verhuisden de familie Scheepers met Hilde Kortooms naar de Houtenhoek, Chrit was toen al vertrokken.
• In 1966 bouwde Chrit Kortooms een huis in de Molenstraat. De erfgenamen, de kinderen Swinkels, verkochten het pand aan L. van Veghel, dat deels gesloopt werd voor de bouw van een schoenenwinkel voor zijn zoon die helaas vrij kort daarna overleed. De heer Kramer zette de winkel voort en ging boven de winkel wonen.
• In 1975 nam boekhandel Berkers uit Asten het pand Stationsstraat 42 over van Van Veghel en vestigde er zijn tweede boekwinkel. Heer Kramer vond een nieuwe baan als bode op het gemeentehuis.
• In 1982 verkocht L. van Veghel zijn pand aan huurder Berkers
• In 2009 werd de boekhandel flink uitgebreid
• In 2013 werd de boekhandel wederom flink uitgebreid, inclusief een inpandige ING bank counter

Bronnen

• J. Bakens - Wetenswaardigheden over bewoners en panden Stationsstraat en Burgemeester van Beekstraat - Streekarchivariaat Peelland Deurne 1998.
• Archief familie Van Kinderen-Swinkels