Lambertus te Strake (1894-1991)

Lambertus te Strake
Persoonsinformatie
Volledige naam	Lambertus te Strake
Roepnaam	Bertus
Geboorteplaats	Winterswijk
Geboortedatum	13 oktober 1894
Overl.plaats	Veldhoven
Overl.datum	10 september 1991
Partner(s)	Driesje Johanna Beekman
Beroep(en)	Industrieel

Lambertus te Strake voor zijn fabriek in Deurne, 1978.
Klik op het icoon voor meer informatie.
Foto: collectie Sint-Antoniusgilde

Lambertus (Bertus) te Strake was industrieel en oprichter van Machinefabriek Te Strake in Deurne.

Familie

Te Strake, van eenvoudige Winterswijkse boerenafkomst, was een zoon van de landbouwer Hendrik Jan te Strake (1848-1923) en Janna Aleida Legters (1846-1913). Hij huwde op 19 juli 1922 in Apeldoorn met Driesje Johanna Beekman (Apeldoorn, 11 oktober 1897 - ??), dochter van de makelaar Jan Beekman (1872-1940) en Alberta Geurts (1869-1958). Haar vader kwam van Apeldoorn en haar moeder van Eerbeek.
Op 22 april 1924 werd hun enige zoon Henry Jan (Henk) te Arnhem geboren. Het gezin woonde eerst in Arnhem en later langs de Maas in Venlo. Door overstroming geteisterd besloot men naar Deurne te verhuizen en zo kwam het gezin op 6 juli 1927 in Deurne terecht. Lambertus te Strake vestigde zich op het adres Stationslaan 8 (A.73) te Deurne. Zijn huis, het vroegere woonhuis Nicopola van burgemeester Klaas Laan, noemde hij vanaf dat moment Gelria, naar zijn geboortestreek. De villa staat in een laan nabij het station van Deurne met veel beschermde monumenten.

Toen de villa van buurman notaris De Leeuw te koop werd aangeboden heeft Lambertus te Strake ook het naastgelegen Mariahof aangekocht en voorlopig verhuurd aan de notarissen Tromp en Van den Wildenberg. Toen de laatste naar de Helmondseweg verhuisde ging Lambertus in Mariahof wonen terwijl zoon Henk, gehuwd met Ria Roefs (dochter van burgemeester Roefs), in Gelria ging wonen. Een gedeelte van Mariahof werd toen gebruikt om zijn uitvinding, de revolutionaire luchtweefmachine, te ontwikkelen.

Op 75-jarige leeftijd werd hij, op de fabriek waar hij toen nog steeds werkte, onwel. De bijna dood ervaring die hij toen beleefde zou grote invloed hebben op zijn denkwereld tijdens zijn verdere leven.

Op latere leeftijd verhuisde het echtpaar Te Strake naar “Eeckenroode” in Aalst, een serviceflatgebouw voor aristocratische ouderen. Lambertus verbleef de laatste drie jaren van zijn leven in het huis van zijn zoon Henk in Vlierden waar hij met de hulp van verpleegsters 24 uur per dag werd verzorgd. In de nacht van 10 op 11 september 1991 overleed hij in een ziekenhuis in Eindhoven.

Industriële activiteiten

Na een kort dienstverband bij textielfabriek Willink in Winterswijk (Achterhoek), waarbij hij enige tijd de leiding had over een dependance in Groenlo, startte Te Strake, in eerste instantie samen met Henny Verkouteren, in 1947 in een voormalig boterfabriekje te Asten de Tricotagefabriek Te Strake en Verkouteren . Op 13 mei 1947 werd een nieuwe vennootschap opgericht: de N.V. Machinefabriek L. te Strake. In 1950 werd de machinefabriek op het toen nog jonge bedrijventerrein Grote Bottel in Deurne gevestigd op het adres Industrieweg 7. Met de overname van zijn bedrijf op 8 maart 1973 door Maschinenfabrik Rüti (52%), Akzo (42%) en Burlington Industries Inc. (6%) was Lambertus te Strake geen aandeelhouder meer en nam hij afscheid van zijn bedrijf en medewerkers. Hij was het die samen met Dorus Fransen op het idee kwam van het pneumatisch transporteren van inslaggaren bij het weven. Zij waren het ook die deze ideeën in het diepste geheim in huize Mariahof, samen met Professor Slotboom (een volle neef van Henk te Strake), als eerste in werkende prototypen omzetten en daarmede de basis legden voor de luchtweefmachine en het toekomstige bedrijf. . Later bleek het concept een groot succes en veroverde Machinefabriek Te Strake met de machine 60% van de wereldmarkt.

Maatschappelijke fucties

• Rond de veertiger jaren van de 20e eeuw was Lambertus te Strake beschermheer van Fanfare Wilhelmina in Vlierden.
• Na het overlijden van zijn goede vriend Antoon Coolen in 1961 werd Lambertus te Strake als nieuwe beschermheer van het Sint-Antonius Abtgilde geïnstalleerd. Op 8 september 1985 trok de heer Te Strake zich op negentigjarige leeftijd als beschermheer terug en werd Guido Coolen (zoon van Antoon Coolen) als beschermheer geinstalleerd.

Onderscheidingen

• Op 29 april 1960 ontving Lambertus te Strake uit handen van locoburgemeester Swinkels de koninklijk onderscheiding Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
• In 1983 heeft het “Textile Institute” , een wereldwijde organisatie van textieldeskundigen, gezeteld in Manchester UK, aan de ontwikkelaars van de algemeen bekende L5000 luchtweefmachine van Te Strake de “Jubilee Award 1983” toegekend.

Het Grote Wonder

Samen met de heer Lips, eveneens bewoner van “Eeckenroode, schreef Lambertus te Strake zijn filosofisch getinte levensbeschouwingen neer in een samenvatting die ze “Het Grote Wonder” noemden. Speciale belangstelling had hij voor het verhaal van Mozes. Tussen zijn tachtigste en vijfentachtiste jaar had hij stapels blocnotes met aantekeningen geproduceerd. Floor Haak en Lambertus te Strake raakten bevriend en in het voorjaar van 2002 maakte Floor, schrijver van een cultuurhistorische column in het “Financieele Dagblad” onder de naam “escapades” , een manuscript van de inhoud van die blocnotes. Onder hoofdstuk IV-b schreef hij ook het verhaal over Bertus zoals Floor Haak hem door de jaren heen was gaan zien.

Amateur-filmer

Lambertus te Strake was een verwoed amateur-filmer. De zeldzame filmbeelden die hij in de jaren dertig van de 20e eeuw van Deurne maakte zijn in september 2011 door zijn zoon Henk ter beschikking gesteld aan heemkundekring H.N. Ouwerling. De heemkundekring kreeg ook het publicatierecht zodat de filmbeelden onder andere ter illustratie van relevante artikelen via de historische encyclopedie DeurneWiki aan de Deurnenaren getoond kunnen worden.

Bron

Veel informatie over het leven van Lambertus te Strake is verkregen tijdens een interview dat Theo Vosmeer op 24 mei 2011 in Cadier en Keer met Henk te Strake had.

Bronnen, noten en/of referenties