Markt (1895-1940)

Bestand:Kroningsfeest 1898.jpg

Het gemeentehuis van de gemeente Deurne en Liessel, vanaf april 1896 in gebruik genomen. De foto dateert uit 1898; de vlaggen en gevelversiering waren aangebracht vanwege het kroningsfeest van Koningin Wilhelmina. Rechts van het gemeentehuis is nog enige bouwactiviteit zichtbaar
Foto: collectie Peter Vink

Tekening van de Deurnese Markt voor het gemeentehuis zoals die de laatste jaren van de 19e eeuw tot circa 1907 eruit moet hebben gezien. Rechts: De muur om de tuin van Herberg De Sleutel. Links het geboortehuis van Jan Floris Martinet op het huidige adres Markt 12.

Bestand:07.383.JPG

Met de voltooiing in 1909 van het postkantoor (rechts) en het karakteristieke gebouwtje dat de verbinding vormde tussen het gemeentehuis en het postkantoor (midden) bereikte de Markt van Deurne zijn huidige omvang. Op de voorgrond de twee-armige gietijzeren olielantaarn die toen midden op de Markt stond. Helemaal links het geboortehuis van Jan Floris Martinet aan het huidige adres Markt 12 met ernaast de eerste duo elektriciteitspalen die Gemeentelijk Electriciteitsbedrijf in de gemeente Deurne en Liessel plaatste, derhalve moet deze foto in- of na 1915 gemaakt zijn.

Rechts Sigarenfabriek Van Griensven , links in het ernaast gelegen pand Café Van Griensven

Situatie

Aan het begin van deze periode, rond 1895, maakte de Markt een sterke transformatie door. Door afbraak van een aantal panden werd de Markt sterk vergroot, en de bouw van een - voor die tijd - kolossaal gemeentehuis, toen ook nog wel “raadhuis” genoemd, veranderde ook het aanzicht. Sinds april 1896 is het gemeentehuis in gebruik. Omdat het gemeentebestuur geen overeenstemming kon bereiken met de weduwe van Jan Theodoor van Griensven, die eigenaresse was van herberg De Sleutel, had de “nieuwe Markt” tijdens de laatste jaren van de 19e eeuw en de eerste jaren van de 20e eeuw nog niet haar definitieve omvang en werd er om de tuin van de herberg een muur gebouwd.

We kunnen stellen dat in deze periode de basis werd gelegd voor de Markt zoals we die kennen.

Ontwikkeling

Kiosk

In december 1903 mochten aannemers inschrijven voor een nieuw te bouwen kiosk aan de Markt van Deurne. Eimert Goossens bleek met 1340 gulden de hoogste inschrijver en Bert Verleijsdonk mocht in 1904 de kiosk voor een bedrag van 943 gulden aan de nieuwe (grotere) Markt realiseren.

Postkantoor

Toen in 1906 Herberg De Sleutel eindelijk in handen kwam van de gemeente Deurne en Liessel keeg de Deurnese architect Johan Rooijakkers, een zoon van de aannemer Frans Rooijakkers die het gemeentehuis bouwde, in 1907 de opdracht het nieuwe Postkantoor + het bijgebouw dat de verbinding moest vormen tussen het gemeentehuis en het postkantoor, te ontwerpen.

Op 30 december 1907 werd het geheel aanbesteed. Met 19.820 gulden was de Astense aannemer P. Jansen de laagste inschrijver. Hij kreeg op 18 januari 1908 de opdracht tot de bouw. In augustus 1909 werd de nieuwbouw opgeleverd.

Pomp

De waterleiding was in deze periode nog geen algemeen goed. Ook waren niet alle woningen voorzien van een eigen waterpomp of waterput. Om de inwoners te voorzien van drink- en waswater liet het gemeentebestuur, ongeveer op de plek waar voorheen Bakkerij Janssens stond, in 1911 een nortonpomp boren.

Dakornamenten gemeentehuis

In 1939 werd door aannemer Josephus Hubertus Coopmans (1898-1962) een tamelijk rigoureuze verbouwing aan het gemeentehuis doorgevoerd waarbij de ambtenaren tijdelijk elders onderdak vonden. Onderdeel van de verbouwing was, om kosten te besparen, bij werkzaamheden aan het dak van het gemeentehuis de dakkapellen te laten repareren en alle sierlijke dakornamenten te laten verwijderen. Het aangezicht van het gemeentehuis werd hierdoor echter aanzienlijk anders.

Westzijde

Door de afbraak van bakkerij Janssens kreeg de Markt aan de westzijde ook een totaal ander aanzicht. De daar aanwezige panden waren in handen van Hein van Griensven, zoon van de eigenaar van de voormalige herberg Den Sleutel, Jan Theodoor van Griensven. In het pand grenzend aan de Helmondseweg, nu Markt 5 startte hij Sigarenfabriek Van Griensven en in het links ernaast gelegen pand, nu Markt 4, vestigde hij Café Van Griensven.

Bovendien, door de afbraak van herberg Den Sleutel ontstond er links naast café Van Griensven een veel bredere ingang naar de Spoorstraat, nu Stationsstraat.

Oostzijde

Door de plaatsing in 1924 van de Kerkhofmuren rond de begraafplaats, de bogen voor de Sint-Willibrorduskerk , het Eeuwig Licht, en op de plaats waar vroeger het raadhuis van Deurne stond, de Heilig Hartkapel kreeg ook de oostzijde van de Markt een totaal ander aanzicht

Referenties