Deurne (gemeente)

De vlag van de gemeente Deurne, vastgesteld door de raad in 1962

Het wapen van Deurne, vastgesteld bij Koninklijk Besluit van 16 mei 1928 nr. 27

Penning gemeente Deurne
Foto: collectie Ton Hartjens

Deurne ( uitspraak (info·uitleg)) (dialect Deurze) is de gemeente in de provincie Noord-Brabant in de regio Peelland. De gemeente telde per 1 januari 2012 totaal 31.766 inwoners en heeft een oppervlakte van 119,02 km² (waarvan 1,02 km² water). De gemeente Deurne maakt deel uit van het kaderwetgebied SRE. Zie ook elders Deurne (plaats)

Historische ontwikkeling van de gemeente

De gemeente Deurne bestaat sinds 1 januari 1926, toen de gemeente Deurne en Liessel en gemeente Vlierden tot de gemeente Deurne fuseerden. Zowel Deurne en Liessel als Vlierden zijn territoriaal en bestuurlijk voortzettingen van heerlijkheden onder het Ancien Régime.

Hilko Mak is de 8e burgemeester van de gemeente Deurne sinds de oprichting in 1926.

Kernen

In de gemeente Deurne liggen de dorpen Deurne (plaats), Liessel, Vlierden, Neerkant en Helenaveen. De Sint-Jozefparochie, Zeilberg en Walsberg zijn voormalige zelfstandige dorpsgemeenschappen en parochies die deel uitmaken van de bebouwde kom van de hoofdkern Deurne, maar een eigen historische identiteit hebben als kern.

Gemeentebedrijven

Sinds 1885 beschikte de gemeenten Deurne en Liessel over een Gemeentelijk Veenbedrijf (GVB.) waardoor de gemeente in die tijd ook wel een “miljoenenparadijs” genoemd werd. Later volgden meerdere maar minder bekende gemeentebedrijven zoals het Vleeschkeuringsbedrijf, Gemeentelijk Ontginningsbedrijf, Gemeentelijk Electriciteitsbedrijf (GEB), Waterleidingbedrijf, Gasbedrijf en het Gemeentelijk Woningbedrijf. Alle aan de gemeente Deurne gelieerde bedrijven zijn door de tijd heen opgehouden te bestaan, samengesmolten of opgegaan in andere bedrijven. Echter de Gemeentewerf, die een breed pakket van facilitaire diensten verleent, bestaat nog steeds.

Organisatie

In februari 1973 schafte de gemeente Deurne de eerste “bureau-computer” aan ter vervanging van de “boekhoudmachine”. Het doel was de financiële administratie van de gemeente te automatiseren. Met die aankoop gaf de gemeente uitvoering aan een beleidsnota uit 1971 waarin gestreefd werd naar een gemeentelijke boekhouding waardoor een geïntegreerde budgetbewaking mogelijk werd.

Archeologie

Dat er in Deurne al vele duizenden jaren vóór onze jaartelling mensen rondliepen weten we uit de gevonden vuurstenen voorwerpen. Op grond van de vorm en wijze van bewerking van de vuurstenen werktuigen kunnen we een tweetal culturen onderscheiden: de Federmesser- en de Ahrensburgcultuur.
In Deurne vinden we bewoningssporen van beide culturen terug, met name in de beekdalen en in de buurt van vennetjes.

De jagers en verzamelaars trokken in de zomer noordwaarts om te jagen op rendieren en oerrunderen en om voedsel te verzamelen. Onderweg verbleef men waarschijnlijk in tentenkampen. Nabij het Leegveld, de Hoeksche Kuilen en De Bult zijn aanwijzingen voor de aanwezigheid van zulke kampen teruggevonden.

Dat er vervolgens ook in de ijzer- en bronstijd bewoning in Deurne was blijkt uit de vondst van een urnenveld in de Sint-Jozefparochie in 1837.

Op 17 juni 1910 werd door turfsteker Gabriel Smolenaars ter hoogte van Helenaveen een vergulden helm uit ca 320 n Chr gevonden. De helm is sindsdien het pronkstuk van het Museum van Oudheden in Leiden. De helm wordt beschouwd als een van de belangrijkste archeologische vondsten van de afgelopen 100 jaar. In oktober 2010 is de helm voor het eerst in 100 jaar weer teruggeweest in zijn vindplaats. De helm werd gedurende 1 week tentoongesteld in het voormalige gebouw van Rabobank Helenaveen.

Groei aantal inwoners

In 1910 bedroeg het aantal ingezetenen van de gemeente Deurne en Liessel 7255: dit was bij de volkstelling in 1920 aangegroeid tot 8278. Door de annexatie van de gemeente Vlierden maakte het bevolkingscijfer in 1926 de sprong over de 10.000 tengevolge waarvan geen geboorte van de tienduizendste kon worden gevierd. Vlierden telde op het moment van samenvoeging met Deurne 783 inwoners en deze brachten het totale zielental van 9264 op 10047. Wilhelmus Lourentius Johannes van Deursen (1913-2010) werd toen als 10.000e inwoner van de nieuwe fusiegemeente aangewezen.

Gonny van Helmond (22 Septemter 1947) was de 15.000e, Anton Fransen (18 augustus 1961) de 20.000e, Erwin Verhees (9 juli 1972) de 25.000e en Twan van der Kant (28 februari 1992) was de 30.000e inwoner van de gemeente Deurne.

Op 1 januari 2012 telde de gemeente Deurne in totaal 31.766 inwoners.

Aantal zetels gemeenteraad

Het aantal zetels in de gemeenteraad is steeds aan het inwoneraantal gerelateerd geweest en ontwikkelde zich als volgt:

• De laatste gemeenteraad van de gemeente Deurne en Liessel bestond uit 13 zetels
• De eerste gemeenteraad van de nieuwe fusiegemeente bestond uit 15 zetels
• Vanaf de raadsperiode 1949-1953 bestond de gemeenteraad uit 17 zetels
• Vanaf de raadsperiode 1962-1966 bestond de gemeenteraad uit 19 zetels
• Vanaf de raadsperiode 1974-1978 bestond de gemeenteraad uit 21 zetels
• Sinds de raadsperiode 1994-1998 bestaat de gemeenteraad uit 23 zetels.

Zetelverdeling gemeenteraad

Hieronder staat de zetelverdeling per politieke partij sinds 1994:

Partij	1994	1998	2002	2006	2010
CDA Deurne	6	6	6	6	6
Deurne Nu	10	9	7	5	4
Politieke Partij DOE!	-	-	5	5	6
VVD Deurne	1	2	1	3	4
PvdA Deurne	3	2	2	3	2
Progressief Akkoord	-	2	2	1	1
Democraten 66	3	2	-	-	-
Totaal	23	23	23	23	23

Zie ook

• Gemeentebestuur (voor een totaaloverzicht met betrekking tot de samenstelling van de gemeenteraden vanaf 1923)
• Doorn (toponymie)
• De schouten van Deurne
• De burgemeesters van Deurne
• De schouten van Vlierden
• De burgemeesters van Vlierden
• De beschermde monumenten in Deurne
• De heren en vrouwen van Deurne
• De pastoors van de parochie Deurne
• Dominees van de hervormde gemeente Deurne

Externe link

• Officiële website van de gemeente Deurne

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties: