Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis Vanaf 1 januari 2025 wordt dat Iedere eerste maandagochtend en derde woensdagochtend van de maand. |
Johannes Wilhelmus Wijnen (1881-1972)
| Johannes Wilhelmus Wijnen (1881-1972) | ||
 Foto: collectie José Maas-Sleegers | ||
| Persoonsinformatie | ||
| Volledige naam | Johannes Wilhelmus Wijnen | |
| Roepnaam | Willem | |
| Geboorteplaats | Neerkant | |
| Geboortedatum | 2 juni 1881 | |
| Overl.plaats | Deurne | |
| Overl.datum | 5 november 1972 | |
| Partner(s) | Adriana Maria Toonen (1880-1958) | |
| Beroep(en) | veenarbeider, fietsenmaker, fabrikant | |
| Bidprentje | NBA | |
Johannes Wilhelmus (Willem) Wijnen (1881-1972) was een Deurnese fietsenmaker en fabrikant die 48 jaar raadslid en tien jaar wethouder van Deurne was. De Willem Wijnenlaan in Sint-Jozefparochie is naar hem genoemd.
Afkomst en Gezin
Willem Wijnen werd geboren te Neerkant nabij de Schans op 2 juni 1881. Hij was de oudste van een tuiniersgezin van twaalf kinderen van Johannes Matheus Wijnen (1860-1920) en Maria Verstappen (1858-1934). De vader van Willem was arbeider, later tuinier en koopman.
Na zijn huwelijk op 6 juni 1903 te Deurne met de in Duisburg (Duitsland) geboren Adriana Maria Toonen (9 september 1880 - Deurne 19 juli 1958), dochter van Hendrik Toonen en Elisabeth Jansen, vestigde Willem zich in Helenaveen waar hij als veenarbeider werkzaam was. Ze kregen minstens zeven kinderen.
- Johannes Hendrikus (Jan), (Deurne 11 juli 1904 - 2 augustus 1974), ongehuwd.
- Elisabeth Maria (Liza), (Deurne 11 april 1906 - Helmond 21 juli 1995), huwde Harrie Göertz (1903-1981).
- Hendrik Johannes (Hendrik), (Horst 3 augustus 1908 - Helmond 26 april 1985), huwde Francisca Johanna Antonia (Cisca) de Bie (1906-1995).
- Marinus Johannes (Mies), (Horst 28 juni 1911 - Deurne 20 maart 1975), huwde Gerarda (Gerda) van Erp (1913-2007).
- Maria Wilhelmina Wijnen (Maria), (Horst 12 april 1913 - Deurne 4 september 1998), huwde Bas van der Werf (1911-1979).
- Godefridus, (Deurne 29 maart 1918 - Deurne 28 juni 1919)
- Frederica (Riek), (Deurne 30 september 1922 - Boekel 25 juni 1995), huwde Driek Sleegers (1924-1985).
Rond 1907 verhuisde hij naar Griendtsveen waar hij op het veenderijbedrijf een kantoorbaantje kreeg en tevens als postbode tussen Griendtsveen en Helenaveen werkzaam was.
Echtpaar Willem Wijnen - Anna Toonen en hun kinderen:
Jan
Liza
Hendrik
Mies
Maria
Riek
Foto's: collectie Jozef Göertz
Rijwielhersteller en fietsfabrikant
In 1913 verhuisde hij naar Tegelen waar hij zich door zelfstudie bekwaamde tot hulpcommies bij de douane. Ook leerde hij daar het vak van rijwielhersteller. Na zijn terugkeer in augustus 1914 naar Zeilberg werkte hij in de Helmondse schroefboutenfabriek van Everts & Van der Weijden. Aan de Vlierdenseweg huurde hij voor twee gulden per week een pand waarin het in zijn vrije tijd fietsen repareerde. Hij werkte ook nog enige tijd in de rijwielzaak van de gebroeders De Haas in Helmond. Later begon Wijnen full-time zijn eigen fietsenzaak en voerde nog enige tijd zijn eigen fietsmerk Het Wapen van Deurne. Uit fabrieksonderdelen assembleerde hij zelf fietsen onder dit merk. Later verhuisde hij met zijn zaak naar de Sint Jozefstraat en woonde hij met zijn gezin aan de Heuvel 1.
Raadslid
Door zijn contacten met een naburig Deurnes raadslid raakte Wijnen geïnteresseerd in de plaatselijke politiek. Als autodidact had hij zich veel rechts- en wetskennis eigen gemaakt. In september 1923 werd hij gekozen en geinstalleerd als raadslid. Oorspronkelijk werd hij voorgedragen voor de lijst van de R.K. Kiesvereniging van Deurne, maar uiteindelijk werd hij kandidaat van een vrije lijst. Aanvankelijk zag hij erg tegen de verantwoordelijkheid als toekomstig raadslid op en pas op de dag dat de kandidatenlijst moest worden ingediend ondertekende hij deze. Hij stond als tweede achter Driek Goorts op de lijst. Nummer drie was Hannes van den Heuvel. Zowel Driek Goorts als Willem Wijnen werden in de raad gekozen.
De Peelbode
In october 1923 kwamen de Deurnese peelwerkers onder leiding van Peer de Corte, de vader van Jules de Corte, in opstand tegen het gemeentelijk beleid. Wijnen koos daarbij de kant van de arbeiders. Drie jaar later gaf hij, in de aanloop naar de volgende raadsverkiezingen, samen met De Corte zijn eigen blaadje uit, De Peelbode genaamd. Hij raakte daardoor in conflict met pastoor Van den Broek. Ondanks enkele protestbrieven van Wijnen naar de bisschop was zijn blaadje maar een kort leven beschoren. Tijdens de raadsvergaderingen hamerde hij er steeds op om te handelen volgens de pauselijke encyclieken Quadragesimo Anno en Rerum Novarum en hij was daarmee de partij van de in zijn dorpskern zo talrijk vertegenwoordigde arbeiders. Naast de pauselijke encyclieken waren ook de geschriften van Hendrik Ouwerling en Max van Poll een inspiratiebron voor hem. Als beginnend raadslid stelde Wijnen al tevergeefs voor om de gemeentearbeiders in de Peel een kindertoeslag toe te kennen. Wel werd op zijn aandringen de uitreiking van loonbriefjes met het loon ingevoerd.
Wethouder
Later werd hij wethouder van Sociale Zaken, een zware post die hij al vóór de Tweede Wereldoorlog bezette en die hij gedurende tien jaar tot 1945 volhield. In de crisisjaren was hij als wethouder belast met zware taak van uitvoering van steunmaaatregelen voor de kleine boeren en de werkverschaffing.
Tachtigste verjaardag
Op zijn tachtigste verjaardag kwam de nagenoeg voltallige gemeenteraad, waar hij toen nog steeds deel van uitmaakte, hem thuis feliciteren. Door burgemeester Hoebens werd hem een fauteuil aangeboden. Het was een stille wenk om eindelijk maar afscheid te nemen als raadlid. De burgemeester zei in zijn toespraak onder meer:
Maar op uw leeftijd is het nodig om na de vermoeiende debatten of anderszins, eens goed uit te rusten. En daarom heeft de gemeenteraad gemeend u op deze dag niet beter te kunnen gedenken dan door u een fauteuil aan te bieden, waarin u naar wij hopen menig rustig uurtje zult kunnen doorbrengen
40-jarig raadslidmaatschap
In 1963 ontving Willem Wijnen bij gelegenheid van zijn 40-jarig raadslidmaatschap de gemeentelijke erepenning in goud.
Afscheid als raadslid
Na 47 jaar actief raadslidschap zette hij in augustus 1970 op 89-jarige leeftijd een punt achter zijn politieke carrière, volgens het artikel dat het Helmondse Dagblad eraan wijdde "daarbij menige rancuneuze oude koe uit de sloot halend".
Overlijden
In de nacht van zaterdag op zondag 4 en 5 november 1972 overleed Willem Wijnen op 91-jarige leeftijd in het Deurnese Sint Willibrordusziekenhuis. Op woensdag 8 november werd hij vanuit de Sint-Jozefkerk begraven op het kerkhof aldaar. De Helmondse Courant schonk bij zijn overlijden aandacht aan zijn lange carrière.
Willem Wijnenlaan
Tijdens de jaarvergadering in januari 1981 van de Deurnese heemkundekring werd ervoor gepleit om een straat naar Willem Wijnen te vernoemen. W.A.M. van Heugten onderstreepte deze wens met een ingezonden brief in het Weekblad voor Deurne. Toen ook de Wijkraad van de Sint Jozef deze gedachte ondersteunde besloot B en W te zoeken naar een geschikte straat of plein die de naam van Willem Wijnen zou dragen. In juli 1985 plaatste burgemeester Van Genabeek, met assistentie van enkele nabestaanden, het nieuwe straatnaambord van de Willem Wijnenlaan.
- In zijn nadagen als raadslid diende hij met succes het voorstel in om aan Deurnese gouden en diamanten echtparen 50 respectievelijk 60 gulden van gemeentewege cadeau te doen.
- Toen Willem Wijnen tijdens het conflict met Peer de Corte op een sneeuwerige winterdag door de pastoor slechts aan de voordeur te woord werd gestaan zou hij volgens zijn dochter tegen de pastoor gezegd hebben: Er zitten net zo veel pastoors in de hel als er nu vlokken uit de hemel vallen.
Amateurfotograaf
In zijn vrije tijd was Willem Wijnen een verwoed amateurfotograaf. Om foto’s te kunnen maken bracht hij ook nog zelf de emulsie (lichtgevoelig materiaal) op de glasplaten die hij gebruikte aan. De oudheidkamer van Heemkundekring H.N. Ouwerling bezit een grote hoeveelheid glasnegatieven van Willem Wijnen uit het begin van de 20e eeuw. De familie Wijnen schonk ze aan de heemkundekring.