Rabo-clubsupport leverde dit jaar 765,88 euro op. Allen die op ons stemden hartelijk dank! Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis |
Ommezwanksedijk
De Ommezwanksedijk is, net als de Wittedijk, een oude toegangsweg tot de Peel.
De vroegste vermelding van de Ommezwanksedijk is van 1720. Dat geeft ons meteen een mooi inkijkje in de toenmalige landschappelijke situatie. De dorpsregenten hadden dat jaar namelijk bepaald dat van ieder huisgezin op woensdag 12 juni twee personen gratis plaggen en klot mochten steken op de gemeentegrond. Die plaggen waren belangrijk voor het vormen van mest in de potstallen. Nu maken de boeren zich grote zorgen hoe ze van hun mest af kunnen komen, toen was hun voornaamste probleem en zelfs levensvoorwaarde: hoe kom ik aan zo veel mogelijk mest, want zonder mest geen graan en zonder graan geen brood.
Er werd in 1720 wel nadrukkelijk als voorwaarde vermeld dat men niet mocht steken tussen de Wittedijk en de “Omswangsdijk boven den Sijlberg, Breemortel en Vrekwijk”. Wie zich daar niet aan hield kon rekenen op een boete van 10 stuivers en inlevering van het gestoken materiaal. Zo’n boete lijkt niet hoog maar we moeten wel bedenken dat het dagloon van een vakman in die dagen minder dan een gulden was. Omgerekend naar huidige maatstaven was de boete dus minstens 30 euro. Dat dit gebied nadrukkelijk was uitgesloten houdt waarschijnlijk verband met het feit dat het gedeeltelijk ontgonnen was of dat de gemeente van plan was om daar te ontginnen percelen te gaan verkopen aan de boeren.
Een van de vroegste betrouwbare kaarten van Deurne is die van ingenieur Draak die in 1716 is gemaakt bij het beslechten van een oude grenskwestie tussen Deurne en zijn oosterburen. Op deze kaart, waarvan een kopie nog is te zien in het Deurnese gemeentehuis, is duidelijk zichtbaar dat dan al ten zuiden van de Wittedijk enige ontginningen hebben plaatsgevonden. Maar aan de Ommezwanksedijk zal men dan nog tevergeefs zoeken naar bewoning. Anders is het ruim 100 jaar laten als zich in 1821 Francis Martens met zijn gezin vestigt op de plaats die we nu kennen als het Pietje Koolen-bos. Als we weten dat Elisabeth Munsters de vrouw was van Francis Martens en dat Pietje (Petronella) Koolen, naar wie het bos genoemd is, de vrouw was van Antoni Munsters, dan mag de conclusie luiden dat de leden van de familie Munsters de afgelopen twee eeuwen de grote pioniers van de Ommezwanksedijk waren. Het is overigens frappant dat dit inmiddels verdwenen huis van Francis Martens, en later van Antoni Munsters, in 1832 ten zuiden van de Ommezwanksedijk lag en rond 1960 ‘n stuk ten oosten. Niet het huis is verplaatst maar de Ommezwanksedijk liep destijds veel noordelijker, zeg maar dwars door het Pietje Koolen-bos.
Maria Gooren-Munsters kan de schuur laten zien die haar grootvader Pietje Munsters in 1925 bouwde en die van buiten nauwelijks opvalt maar waarvan het interieur nog helemaal de sfeer ademt van lang vervlogen tijden. Op een van de fraaie draagbalken heeft haar grootvader zijn initialen en het bouwjaar vereeuwigd en bij de bevrijding heeft ook een van onze overzeese bevrijders er zijn naam achtergelaten.
Huisnummering 1953
In 1953 werden de oude huisnummers vervangen door nieuwe adressen. Onderstaand zie u de toen omgenummerde huizen met hun hoofdbewoner. Als u op de zandloper klikt kunt u de betreffende kolom sorteren.
| Hoofdbewoner | Oude nr | Nieuw adres |
|---|---|---|
| Smits, Peter J. | Z.58a | Ommezwanksedijk 20 |
| Munsters, Hendrikus | Z.58b | Ommezwanksedijk 18 |
| Swinkels, Joachim H. | Z.59 | Ommezwanksedijk 13 |
| Koppens, Antonius | Z.60 | Ommezwanksedijk 11 |
| Munsters, Petrus W. | Z.65 | Ommezwanksedijk 8 |
| Munsters, Petrus & Johannes | Z.67 | Ommezwanksedijk 5 |
| Sterken, Martinus | Z.67a | Ommezwanksedijk 7 |
Literatuur
- Pieter Koolen – "Ommezwanksedijk" - afl. 13 in de serie Historische verkenningen (Heemkundekring H.N. Ouwerling) in Weekblad voor Deurne van 13 september 2007