Gerardus Schrama (1877-1967)

Gerardus Schrama
Persoonsinformatie
Volledige naam	Gerardus Schrama
Roepnaam	Grard
Geboorteplaats	Benthuizen
Geboortedatum	15 april 1877
Overl.plaats	Brouwhuis
Overl.datum	16 december 1967
Partner(s)	Maria de Jong (1879-1957)
Beroep(en)	landbouwer

Gerardus Schrama (1877-1967) was een Vlierdens-Brouwhuisse boer met Zuid-Hollandse wortels.

Grard Schrama werd bij de Burgerlijke Stand ingeschreven als Gerardus, maar kreeg bij zijn doop de namen Gerardus Willibrordus mee. Hij was een zoon van het rooms-katholieke echtpaar Johannis Schrama (1848-1930) en zijn eerste vrouw Maria van der Poel (1851-1886).

Hij kwam op 12 juni 1914 met zijn vrouw Maria de Jong (Zoeterwoude 12 februari 1879 - Deurne 29 december 1957) en kinderen van Wassenaar naar de toenmalige gemeente Vlierden. Ook de dienstknecht Petrus Johannes Willebrordus Knijnenburg kwam vanuit Wassenaar mee. In Vlierden, op de Rakt, werden nog vijf kinderen geboren:

1. Maria Beatrix Schrama, (Wassenaar 12 december 1903 - Vlierden 26 juli 1990) huwde Marinus Louwers.
2. Anna Maria Schrama, (Wassenaar 13 februari 1905 - Deurne 10 oktober 1987) ongehuwd.
3. Johannes Adrianus (Jan), (Wassenaar 14 februari 1906 - Helmond 2 april 1985) huwde Rieka van Leeuwen.
4. Wilhelmina Bernardina, (Wassenaar 13 april 1907 - Etten-Leur 3 november 1914).
5. Adriana Maria, (Wassenaar ? - Wassenaar 30 augustus 1908).
6. Cornelis Nicolaas (Corrie, Cor), (Wassenaar 7 juni 1909 - Helmond 31 januari 1944) huwde Johanna Maria (Anneke) Boudewijns (1909-1993).
7. Adriana Maria Schrama (Sjaan), (Wassenaar 7 februari 1911 - Deurne 14 augustus 2003) huwde Toon Adriaans.
8. levenloos kindje, (Wassenaar 19 mei 1912).
9. Wilhelmus Quirinus, (Wassenaar 4 juli 1913 - Australië, september 1997).
10. Wilhelmina (tweeling), (Vlierden 24 januari 1915 - Vlierden 26 januari 1915).
11. Gerardus Willebrordus (tweeling), (Vlierden 24 januari 1915 - Vlierden 6 februari 1915).
12. Wilhelmina Bernardina, (Vlierden 21 april 1917 - Vlierden 24 december 1918).
13. Bernardina Maria, (Vlierden 16 april 1919 - Deurne 28 december 2004) huwde Piet Sleegers.
14. Nicolaas Gerardus (Klaas), (Vlierden 13 januari 1923 - Helmond 5 oktober 2004) huwde Catharina (Toos) Rooijakkers (1924-2006).

De boerderij

Toen hij zich in Helmond meldde om lid te worden van de coöperatieve melkinrichting “De Eendracht” om daar zijn melk te leveren werd hij zonder meer geweigerd. De reden was dat een Hollandse boer teveel melk produceerde. Vervolgens ging hij naar zuivelfabriek Sint Isidorus in Deurne waar hij zijn melk kon leveren onder de voorwaarde dat hij deze zelf aanvoerde. Daar zijn buurman Smit ophield de melkwagen te rijden nam Grard deze ritten aan tegen 1,25 gulden per dag. De rit was als volgt: De Rakt, Bruggen, Voort en het Kerkeind. Tegen 6 uur vertrok hij en was dan om half twaalf weer thuis. Dat hield hij bijna twee jaar vol. Hoewel hij sterk geprobeerd had gratis uit te kunnen treden moest hij toch een afkoopsom 50 gulden betalen.

Intussen had Grard gereedschap aangeschaft en ging hij over tot kaasproductie. Zijn echtgenote en hij hadden van huis uit al kaas gemaakt. Het huis en de kelder waren er niet op ingericht en bovendien zaten we met de moeilijkheid om een afzetgebied te vinden maar desondanks kon men van 1918 tot 1923 kaas blijven leveren.

In 1923 werd hij geconfronteerd met een hele erge graad van mond en klauwzeer. Het gevolg was dat de melk ongeschikt was voor de kaasproductie. Door nood gedreven klopte hij nogmaals in Helmond aan en deze keer had hij succes. Op voorspraak van het nieuwe bestuurslid Kurstjes van Brouwhuis, die een ruimere kijk op het bedrijf had, kon hij nog in 1923 lid van de melkfabriek “De Eendracht” in Helmond worden. Daarna kreeg hij herhaaldelijk verzoeken om zitting in het bestuur te nemen. In 1931, toen niemand uit het toenmalige bestuur voorzitter wenste te worden voelde hij zich als het ware gedwongen de voorzittershamer op te nemen.

Tweede Wereldoorlog

Met behulp van het verzet vond Louis de Wied tijdens de Tweede Wereldoorlog een schuilplaats op de boerderij van Grard Schrama. Voor de oorlog woonde Louis in Deventer, hij nam de naam Henk Planti aan en, omdat hij weigerde naar een werkkamp in Duitsland te gaan, moest hij onderduiken. De familie Schrama had er aanvankelijk geen enkel idee van dat Louis joods was. Na een paar weken vertelde hij hun echter de waarheid. Hoewel het een schok was, omdat ze heel goed wisten wat ze te wachten stond als het uit zou komen dat ze een jood verborgen, besloten de Schrama's dat hij mocht blijven.

Vanaf het begin behandelden zij hem als een lid van hun eigen familie, en hij deelde een kamer met een van de zoons. Louis betaalde een klein bedrag voor eten en onderdak, maar later, toen hij op de boerderij ging werken, betaalde Grard hem een bescheiden loon. Hoewel veel van de naburige boeren wisten dat Louis bij de Schrama's inwoonde, repten zij daar niet over. Als er een razzia dreigde, dan verborg Louis zich bij de familie Knijnenburg, die een kruidenierswinkel hadden aan de Markt 6 in Deurne.

Tijdens de achtervolging van een geallieerde piloot die boven de Rakt neergeschoten was, werd Nicolaas {Corrie) Schrama door Duitse soldaten per vergissing doodgeschoten. Hoewel Grard vreselijk aangegrepen was door de dood van zijn zoon, bleef hij mensen beschermen die vervolgd werden, omdat hij het zijn plicht vond jegens zijn land en zijn naasten. Louis de Wied is tot de bevrijding van Deurne in september 1944 bij de Schrama's gebleven, waarna hij zich bij de Prinses Irene Brigade heeft aangesloten. In 1945 werd hij officier bij het leger.

Onderscheiding

Op 28 januari 1986 kreeg hij postuum een Yad Vashem-onderscheiding voor hulp aan joden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ook zijn vrouw Maria en hun zoon Corrie werden door Yad Vashem postuum erkend als Rechtvaardigen onder de Volkeren.

In 1949 stopte Grard met boeren en deed de boerderij over aan zijn zoon Klaas

• 

  Dochter 7 Sjaan,

• 

  Zoon 14 Klaas en echtgenote ...

• 

  ... Toos Rooijakkers.