Heeft u correcties, aanvullingen of foto's bij een artikel dan kunt u die hier mailen.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis
Vanaf 1 januari 2025 wordt dat Iedere eerste maandagochtend en derde woensdagochtend van de maand.

Johannes Wilhelmus Wijnen (1881-1972): verschil tussen versies

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Geen bewerkingssamenvatting
 
Geen bewerkingssamenvatting
 
(35 tussenliggende versies door 8 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox persoon
{{Infobox persoon
| naam          = Johannes Wilhelmus Wijnen (1881-1972)
| naam          = Johannes Wilhelmus Wijnen  
| foto          = [[bestand:02.894.jpg|200px]]
| foto          = [[Bestand:29.253.jpg|180px]]  
| tekst          =  
| tekst          = Foto: collectie José Maas-Sleegers
| volledige naam = Johannes Wilhelmus Wijnen
| volledige naam = Johannes Wilhelmus Wijnen
| roepnaam      = Willem
| roepnaam      = Willem
Regel 9: Regel 9:
| overl.plaats  = Deurne  
| overl.plaats  = Deurne  
| overl.datum    = 5 november 1972
| overl.datum    = 5 november 1972
| partner(s)    = [[Adriana Maria Toonen (1880-1958)|Adriana Maria Toonen]]
| partner(s)    = Adriana Maria Toonen (1880-1958)
| beroep(en)    = veenarbeider, fietsenmaker, fabrikant
| beroep(en)    = veenarbeider, fietsenmaker, fabrikant
| bidprentje    = [http://bidprentjesarchief.nl/?pagina=nba-show-form&id=7227&i=128 NBA]
| bidprentje    = [http://bidprentjesarchief.nl/?pagina=nba-show-form&id=7227&i=128 NBA man]
}}
}}
[[Bestand:Anna M. Toonen.jpg|thumb|right|180px|Echtgenote Anna M. Toonen.<br>
{{link stamboom|stamboom=''[[Wijnen]]''}}
Foto: collectie Jozef Göertz]]
[[Bestand:29.457.jpg|thumb|400px|Het gezin van Willem en Adriana. <br><small>Foto: collectie José Maas-Sleegers</small>]]
[[Bestand:29.254.jpg|thumb|180px|Echtgenote Anna M. Toonen. <br><small>Foto: collectie José Maas-Sleegers</small>]]
'''Johannes Wilhelmus (Willem) Wijnen (1881-1972)''' was een Deurnese fietsenmaker en fabrikant die 48 jaar [[Raadslid van Deurne|raadslid]] en tien jaar wethouder van Deurne was. De [[Willem Wijnenlaan]] in [[Sint-Jozefparochie]] is naar hem genoemd.
'''Johannes Wilhelmus (Willem) Wijnen (1881-1972)''' was een Deurnese fietsenmaker en fabrikant die 48 jaar [[Raadslid van Deurne|raadslid]] en tien jaar wethouder van Deurne was. De [[Willem Wijnenlaan]] in [[Sint-Jozefparochie]] is naar hem genoemd.




===Afkomst en Gezin===
==Familie en gezin==
Willem Wijnen werd geboren te Neerkant nabij de [[Schans]] op 2 juni 1881. Hij was de oudste van een tuiniersgezin van twaalf kinderen van [[Johannes Matheus Wijnen (1860-1920)|Johannes Matheus Wijnen]] en [[Maria Verstappen (1858-1934)|Maria Verstappen]]. De vader van Willem was arbeider, later tuinier en koopman. <br>Na zijn huwelijk op 6 juni 1903 te Deurne met de in Duisburg (Duitsland) geboren [[Adriana Maria Toonen (1880-1958)|Adriana Maria Toonen]] (9 september 1880 - Deurne 19 juli 1958), dochter van Hendrik Toonen en Elisabeth Jansen, vestigde Willem zich in [[Helenaveen]] waar hij als veenarbeider werkzaam was. Ze kregen minstens zeven kinderen.
Willem Wijnen werd geboren te [[Neerkant]] nabij de [[Schans]] op 2 juni 1881. Hij was de oudste van een tuiniersgezin van twaalf kinderen van [[Johannes Matheus Wijnen (1860-1920)]] en Maria Verstappen (1858-1934).  


# [[Johannes Hendrikus Wijnen (1904-1974)|Johannes Hendrikus]], (Jan) (Deurne 11 juli 1904 - 2 augustus 1974)
Hij huwde op 6 juni 1903 in Deurne met Adriana Maria Toonen, (Duisburg (Duitsland) 9 september 1880 - Deurne 19 juli 1958), dochter van [[Hendricus Toonen (1847-1933)]] en Elisabeth Jansen (1853-1924). Na zijn huwelijk vestigde Willem zich in [[Helenaveen]] waar hij als veenarbeider werkzaam was.
# [[Elisabeth Maria Wijnen (1906-1995)|Elisabeth Maria]], (Liza) (Deurne 11 april 1906 - Helmond 21 juli 1995), huwde Harrie Göertz.
 
# [[Hendrik Johannes Wijnen (1908-1985)|Hendrik Johannes]], (Horst 3 augustus 1908 - Helmond 26 april 1985), huwde Francisca de Bie.
Ze kregen minstens zeven kinderen:
# [[Marinus Johannes Wijnen (1911-1975)|Marinus Johannes]], (Mies) (Horst 28 juni 1911 - Deurne 20 maart 1975), huwde Gerarda van Erp.
 
# [[Maria Wilhelmina Wijnen (1913-1998)|Maria Wilhelmina]], (Maria) (Horst 12 april 1913 - Deurne 4 september 1998), huwde Bas van der Werf.
# Johannes Hendrikus (Jan), (Deurne 11 juli 1904 - Deurne 2 augustus 1974). Hij bleef ongehuwd. Zie bidprentje [http://bidprentjesarchief.nl/?pagina=nba-show-form&id=7181&i=86 NBA]
# Elisabeth Maria (Liza, Lies), (Deurne 11 april 1906 - Helmond 21 juli 1995). Zij huwde met [[Peter Hendrik Jozef Göertz (1903-1981)|Harrie Göertz (1903-1981)]].
# [[Hendrik Johannes Wijnen (1908-1985)|Hendrik Johannes (Hendrik)]], (Horst 3 augustus 1908 - Helmond 26 april 1985). Hij huwde met Francisca Johanna Antonia (Cisca) de Bie (1906-1995).
# [[Marinus Johannes Wijnen (1911-1975)|Marinus Johannes (Mies)]], (Horst 28 juni 1911 - Deurne 20 maart 1975). Hij huwde met Gerarda (Gerda) van Erp (1913-2007).
# Maria Wilhelmina Wijnen (Maria), (Horst 12 april 1913 - Deurne 4 september 1998). Zij huwde met [[Sebastiaan Johannes van de Werf (1911-1979)|Bas van der Werf (1911-1979)]].
# Godefridus, (Deurne 29 maart 1918 - Deurne 28 juni 1919)
# Godefridus, (Deurne 29 maart 1918 - Deurne 28 juni 1919)
# [[Frederica Wijnen (1922-1995)|Frederica]], (Riek) (Deurne 30 september 1922 - Boekel 25 juni 1995), huwde Driek Sleegers.
# Frederica (Riek), (Deurne 30 september 1922 - Boekel 25 juni 1995). Zij huwde met [[Hendrikus Sleegers (1924-1985)|Driek Sleegers (1924-1985)]].  
 
Rond 1907 verhuisde hij naar Griendtsveen waar hij op het veenderijbedrijf een kantoorbaantje kreeg en tevens als postbode tussen Griendtsveen en Helenaveen werkzaam was.


<gallery>
<gallery>
Regel 40: Regel 43:
Bestand:Frederica Wijnen.jpg|Riek
Bestand:Frederica Wijnen.jpg|Riek
</gallery>
</gallery>
Foto: collectie Jozef Göertz  
<small>Foto's: collectie Jozef Göertz</small>


=== Rijwielhersteller en fietsfabrikant===
==Kantoorbaan en postbode==
[[File:Wijnen - deurne - rijwielfabriek het wapen van deurne 1947.jpg|thumb|200px|Beeldmerk van de Deurnese fietsfabriek van Willem Wijnen. Briefhoofd 1947 coll. hkk)]]
Rond 1907 verhuisde het gezin naar [[Griendtsveen]] waar hij op het veenderijbedrijf een kantoorbaantje kreeg en tevens als postbode tussen Griendtsveen en Helenaveen werkzaam was.
[[Bestand:Fietsenzaak Willem Wijnen.jpg|thumb|left|300px|Fietsenzaak Willem Wijnen]]


In 1913 verhuisde hij naar Tegelen waar hij zich door zelfstudie bekwaamde tot hulpcommies bij de douane. Ook leerde hij daar het vak van rijwielhersteller. Na zijn terugkeer in augustus 1914 naar [[Zeilberg]] werkte hij in de Helmondse schroefboutenfabriek van Everts & Van der Weijden. Aan de Vlierdenseweg huurde hij voor twee gulden per week een pand waarin het in zijn vrije tijd fietsen repareerde. Hij werkte ook nog enige tijd in de rijwielzaak van de gebroeders De Haas in Helmond. Later begon Wijnen full-time zijn eigen fietsenzaak en voerde nog enige tijd zijn eigen [[fiets]]merk ''Het Wapen van Deurne''. Uit fabrieksonderdelen assembleerde hij zelf fietsen onder dit merk. Later verhuisde hij met zijn zaak naar de [[Sint Jozefstraat]] en woonde hij met zijn gezin aan de [[Heuvel]] 1.
== Rijwielhersteller en fietsfabrikant==
[[Bestand:02.455.jpg|thumb|400px|Fietsenzaak Willem Wijnen. <small>Foto: collectie Oudheidkamer</small>]]
[[File:Wijnen - deurne - rijwielfabriek het wapen van deurne 1947.jpg|thumb|200px|Beeldmerk van de Deurnese fietsfabriek van Willem Wijnen. Briefhoofd 1947.<br> <small>Foto: collectie heemkundekring</small>]]
In 1913 verhuisde hij met zijn gezin naar Tegelen waar hij zich door zelfstudie bekwaamde tot hulpcommies bij de douane. Ook leerde hij daar het vak van rijwielhersteller. Na zijn terugkeer in augustus 1914 naar [[Zeilberg]] werkte hij in de Helmondse schroefboutenfabriek van Everts & Van der Weijden. Aan de [[Vlierdenseweg]] huurde hij voor twee gulden per week een pand waarin het in zijn vrije tijd fietsen repareerde. Hij werkte ook nog enige tijd in de rijwielzaak van de gebroeders De Haas in Helmond. Later begon Wijnen full-time zijn eigen fietsenzaak en voerde nog enige tijd zijn eigen [[fiets]]merk ''Het Wapen van Deurne''. Uit fabrieksonderdelen assembleerde hij zelf fietsen onder dit merk. Later verhuisde hij met zijn zaak naar de [[Sint Jozefstraat]]. Ook woonde hij met zijn gezin aan de [[Heuvel]] 1.


===Raadslid===
==Raadslid==
Door zijn contacten met een naburig Deurnes [[Raadslid van Deurne|raadslid]] raakte Wijnen geïnteresseerd in de plaatselijke [[politiek]]. Als autodidact had hij zich veel rechts- en wetskennis eigen gemaakt. In september 1923 werd hij gekozen en geinstalleerd als raadslid. Oorspronkelijk werd hij voorgedragen voor de lijst van de [[R.K. Kiesvereniging]] van Deurne, maar uiteindelijk werd hij kandidaat van een vrije lijst. Aanvankelijk zag hij erg tegen de verantwoordelijkheid als toekomstig raadslid op en pas op de dag dat de kandidatenlijst moest worden ingediend ondertekende hij deze. Hij stond als tweede achter [[Driek Goorts]] op de lijst. Nummer drie was [[Hannes van den Heuvel]]. Zowel Driek Goorts als Willem Wijnen werden in de raad gekozen.
Door zijn contacten met een naburig Deurnes raadslid raakte Wijnen geïnteresseerd in de plaatselijke [[politiek]]. Als autodidact had hij zich veel rechts- en wetskennis eigen gemaakt. In september 1923 werd hij gekozen en geïnstalleerd als raadslid. Oorspronkelijk werd hij voorgedragen voor de lijst van de [[R.K. Kiesvereniging]] van Deurne, maar uiteindelijk werd hij kandidaat van een vrije lijst. Aanvankelijk zag hij erg tegen de verantwoordelijkheid als toekomstig raadslid op en pas op de dag dat de kandidatenlijst moest worden ingediend ondertekende hij deze. Hij stond als tweede achter [[Henricus Goorts (1890-1957)|Driek Goorts]] op de lijst. Nummer drie was [[Adrianus van den Heuvel (1890-1975)|Hannes van den Heuvel]]. Zowel Driek Goorts als Willem Wijnen werden in de raad gekozen.


===De Peelbode===
==Uitgever==
In oktober 1923 kwamen de Deurnese peelwerkers onder leiding van [[Petrus de Corte (1888-1968)|Peer de Corte]], de vader van [[Julius de Corte (1924-1996)|Jules de Corte]], in opstand tegen het gemeentelijk beleid. Wijnen koos daarbij de kant van de arbeiders. Een jaar later gaf hij, in de aanloop naar de volgende raadsverkiezingen, zijn eigen weekblad ''[[Algemeen Belang (krant)| Algemeen Belang]] uit, de eerste editie verscheen op zaterdag 27 september 1924. Na 35 edities werd het "Algemeen Belang", per 21 maart 1925, tot ieders verrassing “opgenomen” in het  [[Nieuwsblad van Deurne]]”.


In october 1923 kwamen de Deurnese peelwerkers onder leiding van [[Peer de Corte]], de vader van [[Jules de Corte]], in opstand tegen het gemeentelijk beleid. Wijnen koos daarbij de kant van de arbeiders. Drie jaar later gaf hij, in de aanloop naar de volgende raadsverkiezingen, samen met De Corte zijn eigen blaadje uit, [[De Peelbode]] genaamd. Hij raakte daardoor in conflict met pastoor [[Antonius van den Broek|Van den Broek]]. Ondanks enkele protestbrieven van Wijnen naar de bisschop was zijn blaadje maar een kort leven beschoren.
Met name Peer de Corte schreef regelmatig pittige teksten in de krant van Wijnen onder de kop “Brieven uit de Hei”. Het “algemeen Belang” kreeg veel kritiek van de geestelijke en de wereldlijke overheid in Deurne. Hij raakte onder andere in conflict met [[Antonius van den Broek (1879-1936)|pastoor Van den Broek]]. Waarschijnlijk onder invloed van die kritiek werd de samenwerking tussen het “Nieuwsblad van Deurne” en het "Algemeen Belang", ook weer zonder tekst en uitleg aan de lezers, per 31 december 1925 (nummer 48) verbroken.  
Tijdens de raadsvergaderingen hamerde hij er steeds op om te handelen volgens de pauselijke encyclieken Quadragesimo Anno en Rerum Novarum en hij was daarmee de partij van de in zijn dorpskern zo talrijk vertegenwoordigde arbeiders. Naast de pauselijke encyclieken waren ook de geschriften van Hendrik Ouwerling en Max van Poll een inspiratiebron voor hem. Als beginnend raadslid stelde Wijnen al tevergeefs voor om de gemeentearbeiders in de [[Peel]] een kindertoeslag toe te kennen. Wel werd op zijn aandringen de uitreiking van loonbriefjes met het loon ingevoerd.


===Wethouder===
Wijnen gaf zich echter niet gewonnen en besloot de naam van zijn krant te wijzigen in [[De Peelbode (Bijblad ED)|De Peelbode]], een krant die wekelijks gedrukt en verspreid werd als "bijblad van het [[Eindhovens Dagblad|Eindhovensch Dagblad]].<ref>Tot op dit moment is er helaas nog geen enkele editie van dit weekblaadje teruggevonden!</ref>


Later werd hij wethouder van Sociale Zaken, een zware post die hij al vóór de [[Tweede Wereldoorlog]] bezette en die hij gedurende tien jaar tot 1945 volhield. In de crisisjaren was hij als wethouder belast met zware taak van uitvoering van steunmaaatregelen voor de kleine boeren en de [[werkverschaffing]].
Tijdens de raadsvergaderingen hamerde hij er steeds op om te handelen volgens de pauselijke encyclieken Quadragesimo Anno en Rerum Novarum en hij was daarmee de partij van de in zijn dorpskern zo talrijke arbeiders. Naast de pauselijke encyclieken waren ook de geschriften van Hendrik Ouwerling en Max van Poll een inspiratiebron voor hem. Als beginnend raadslid stelde Wijnen al tevergeefs voor om de gemeentearbeiders in de [[Peel (gebied)|Peel]] een kindertoeslag toe te kennen. Wel werd op zijn aandringen de uitreiking van loonbriefjes met het loon ingevoerd.


===Tachtigste verjaardag===
==Wethouder==
Later werd hij wethouder van Sociale Zaken, een zware post die hij al vóór de [[Tweede Wereldoorlog]] innam en die hij gedurende tien jaar tot 1945 bezette. In de crisisjaren was hij als wethouder belast met zware taak van uitvoering van steunmaatregelen voor de kleine boeren en de [[werkverschaffing]].
[[Bestand:21.360.jpg|thumb|400px|In 1963 ontving Willem Wijnen bij gelegenheid van zijn veertigjarig raadslidmaatschap de [[gemeentelijke erepenning in goud]].<br><small>Foto: collectie Francien van de Munckhof-van Dinther.</small>]]


Op zijn tachtigste verjaardag kwam de nagenoeg voltallige gemeenteraad, waar hij toen nog steeds deel van uitmaakte, hem thuis feliciteren. Door burgemeester [[Frans Hoebens|Hoebens]] werd hem een fauteuil aangeboden. Het was een stille wenk om eindelijk maar afscheid te nemen als raadlid. De burgemeester zei in zijn toespraak onder meer:
==Tachtigste verjaardag==
:''... Maar op uw leeftijd is het nodig om na de vermoeiende debatten of anderszins, eens goed uit te rusten. En daarom heeft de gemeenteraad gemeend u op deze dag niet beter te kunnen gedenken dan door u een fauteuil aan te bieden, waarin u naar wij hopen menig rustig uurtje zult kunnen doorbrengen. ...''
Op zijn tachtigste verjaardag kwam de nagenoeg voltallige gemeenteraad, waar hij toen nog steeds deel van uitmaakte, hem thuis feliciteren. Door [[Franciscus Ludovicus Maria Hoebens (1914-1977)|burgemeester Hoebens]] werd hem een fauteuil aangeboden. Het was een stille wenk om eindelijk maar afscheid te nemen als raadslid. De burgemeester zei in zijn toespraak onder meer: <br>''Maar op uw leeftijd is het nodig om na de vermoeiende debatten of anderszins, eens goed uit te rusten. En daarom heeft de gemeenteraad gemeend u op deze dag niet beter te kunnen gedenken dan door u een fauteuil aan te bieden, waarin u naar wij hopen menig rustig uurtje zult kunnen doorbrengen''
[[Bestand:Johannes W. Wijnen - raadslid.jpg|thumb|right|250px|Bij zijn 40-jarig raadslidmaatschap ontvangt Willem Wijnen uit handen van burgemeester Hoebens de gemeentelijke erepenning in goud <br> Foto: collectie Fr. vd. Munckhof - van Dinther]]
===40-jarig raadslidmaatschap===


In 1963 ontving Willem Wijnen bij gelegenheid van zijn 40-jarig raadslidmaatschap de [[gemeentelijke erepenning in goud]].
==Veertigjarig raadslidmaatschap==
Ter gelegenheid van zijn veertigjarig raadslidmaatschap ontving hij, bij besluit van 10 september 1963, de gemeentelijke erepenning in goud, die hem werd uitgereikt door burgemeester Hoebens.


===Afscheid als raadslid===
==Afscheid als raadslid==
Na 47 jaar actief raadslidschap zette hij in augustus 1970 op 89-jarige leeftijd een punt achter zijn politieke carrière, volgens het artikel dat het Helmondse Dagblad eraan wijdde "daarbij menige rancuneuze oude koe uit de sloot halend".  
Na 47 jaar actief raadslid te zijn geweest zette hij in augustus 1970 op 89-jarige leeftijd een punt achter zijn politieke carrière, waarbij hij, volgens een artikel in het [[Helmonds Dagblad]], ''menige rancuneuze oude koe uit de sloot haalde''.  


===Overlijden===
==Overlijden==
In de nacht van zaterdag op zondag 4 en 5 november 1972 overleed Willem Wijnen op 91-jarige leeftijd in het Deurnese [[Sint Willibrordusziekenhuis]]. Op woensdag 8 november werd hij vanuit de [[Sint-Jozefkerk]] begraven op het kerkhof aldaar. De Helmondse Courant schonk bij zijn overlijden aandacht aan zijn lange carrière.
In de nacht van zaterdag op zondag 4 en 5 november 1972 overleed Willem Wijnen op 91-jarige leeftijd in het Deurnese [[Sint-Willibrordusziekenhuis]]. Op woensdag 8 november werd hij vanuit de [[Sint-Jozefkerk]] begraven op het kerkhof aldaar. Het Helmonds Dagblad schonk bij zijn overlijden aandacht aan zijn lange carrière.


===Willem Wijnenlaan===
==Willem Wijnenlaan==
Tijdens de jaarvergadering in januari 1981 van de Deurnese heemkundekring werd ervoor gepleit om een straat naar Willem Wijnen te vernoemen. [[Wilhelmus Antonius Maria van Heugten (1913-1999)|W.A.M. van Heugten]] onderstreepte deze wens met een ingezonden brief in het [[Weekblad voor Deurne]]. Toen ook de Wijkraad van de Sint Jozef deze gedachte ondersteunde besloot B en W te zoeken naar een geschikte straat of plein die de naam van Willem Wijnen zou dragen. In juli 1985 plaatste burgemeester [[Ton van Genabeek|Van Genabeek]], met assistentie van enkele nabestaanden, het nieuwe straatnaambord van de [[Willem Wijnenlaan]].
Tijdens de jaarvergadering in januari 1981 van de Deurnese [[Heemkundekring H.N. Ouwerling|heemkundekring]] werd ervoor gepleit om een straat naar Willem Wijnen te vernoemen. [[Wilhelmus Antonius Maria van Heugten (1913-1999)|W.A.M. van Heugten]] onderstreepte deze wens met een ingezonden brief in het [[Weekblad voor Deurne]]. Toen ook de wijkraad van de Sint Jozef deze gedachte ondersteunde besloot B en W te zoeken naar een geschikte straat of plein die de naam van Willem Wijnen zou dragen. In juli 1985 plaatste [[burgemeester Van Genabeek]], met assistentie van enkele nabestaanden, het nieuwe straatnaambord van de [[Willem Wijnenlaan]].


* In zijn nadagen als raadslid diende hij met succes het voorstel in om aan Deurnese gouden en diamanten echtparen 50 respectievelijk 60 gulden van gemeentewege cadeau te doen.
* In zijn nadagen als raadslid diende hij met succes het voorstel in om aan Deurnese gouden en diamanten echtparen 50 respectievelijk 60 gulden van gemeentewege cadeau te doen.
* Toen Willem Wijnen tijdens het conflict met [[Petrus de Corte (1888-1968)|Peer de Corte]] op een sneeuwerige winterdag door de pastoor slechts aan de voordeur te woord werd gestaan zou hij volgens zijn dochter tegen de pastoor gezegd hebben: ''Er zitten net zo veel pastoors in de hel als er nu vlokken uit de hemel vallen.''
* Toen Willem Wijnen tijdens het conflict met [[Petrus de Corte (1888-1968)|Peer de Corte]] op een sneeuwerige winterdag door de pastoor slechts aan de voordeur te woord werd gestaan zou hij volgens zijn dochter tegen de pastoor gezegd hebben: ''Er zitten net zo veel pastoors in de hel als er nu vlokken uit de hemel vallen.''


===Amateurfotograaf===
==Amateurfotograaf==
In zijn vrije tijd was Willem Wijnen een verwoed amateurfotograaf.  Om foto’s te kunnen maken bracht hij ook nog zelf de emulsie (lichtgevoelig materiaal) op de glasplaten die hij gebruikte aan. De [[oudheidkamer]] van [[Heemkundekring H.N. Ouwerling]] bezit een grote hoeveelheid glasnegatieven van Willem Wijnen uit het begin van de 20e eeuw. De familie Wijnen schonk ze aan de heemkundekring.  
In zijn vrije tijd was Willem Wijnen een verwoed amateurfotograaf.  Om foto’s te kunnen maken bracht hij ook nog zelf de emulsie (lichtgevoelig materiaal) aan op de glasplaten die hij gebruikte. De [[oudheidkamer]] van Heemkundekring H.N. Ouwerling bezit een grote hoeveelheid glasnegatieven van Willem Wijnen uit het begin van de twintigste eeuw. De familie Wijnen schonk ze aan de heemkundekring.  
 
{{Appendix|2=
*”Willem Wijnen tachtig jaar”. “De nestor van de [[Gemeentebestuur 1958-1962|Deurnese gemeenteraad]]”, [[Weekblad voor Deurne]] van vrijdag 2 juni 1961, voorpagina
*”Willem Wijnen 40 jaar in de gemeenteraad van Deurne”. “Vooral op de bres voor de belangen van de gewone man”, [[Weekblad voor Deurne]] van vrijdag 30 augustus 1963
*”Erepenning in goud voor Willem Wijnen”. “Raadsagenda grotendeels verschoven”, Weekblad voor Deurne van vrijdag 13 september 1963
*"Willem Wijnen verlaat politieke arena", Tweede blad van het Weekblad voor Deurne van vrijdag  1 mei 1970
*”Willem Wijnen heengegaan" tweede blad van het Weekblad voor Deurne van 10 november 1972
*[[Digitaal Krantenarchief Deurne]] (DKD), tab “Algemeen Belang”
}}
{{Appendix|2=
----
{{references}}
}}


[[Bestand:Heuvel6.jpg|thumb|left|350px|Helemaal links op huisnummer  1, grenzend aan de [[Heuvelstraat]],  woonde [[Johannes Wilhelmus Wijnen (1881-1972)|Willem Wijnen]] en zijn gezin. Helemaal rechts op huisnummer  9 woonde  [[Cornelis Johannes van Beurden (1891-1958)|de familie Van Beurden]],
Foto's: collectie Familie Goossens]]


{{DEFAULTSORT:Wijnen,Johannes}}
{{DEFAULTSORT:Wijnen,Johannes}}

Huidige versie van 10 okt 2024 om 07:09

Johannes Wilhelmus Wijnen
29.253.jpg
Foto: collectie José Maas-Sleegers
Persoonsinformatie
Volledige naam Johannes Wilhelmus Wijnen
Roepnaam Willem
Geboorteplaats Neerkant
Geboortedatum 2 juni 1881
Overl.plaats Deurne
Overl.datum 5 november 1972
Partner(s) Adriana Maria Toonen (1880-1958)
Beroep(en) veenarbeider, fietsenmaker, fabrikant
Bidprentje NBA man
Stamboom.png Wijnen
Het gezin van Willem en Adriana.
Foto: collectie José Maas-Sleegers
Echtgenote Anna M. Toonen.
Foto: collectie José Maas-Sleegers

Johannes Wilhelmus (Willem) Wijnen (1881-1972) was een Deurnese fietsenmaker en fabrikant die 48 jaar raadslid en tien jaar wethouder van Deurne was. De Willem Wijnenlaan in Sint-Jozefparochie is naar hem genoemd.


Familie en gezin[bewerken | brontekst bewerken]

Willem Wijnen werd geboren te Neerkant nabij de Schans op 2 juni 1881. Hij was de oudste van een tuiniersgezin van twaalf kinderen van Johannes Matheus Wijnen (1860-1920) en Maria Verstappen (1858-1934).

Hij huwde op 6 juni 1903 in Deurne met Adriana Maria Toonen, (Duisburg (Duitsland) 9 september 1880 - Deurne 19 juli 1958), dochter van Hendricus Toonen (1847-1933) en Elisabeth Jansen (1853-1924). Na zijn huwelijk vestigde Willem zich in Helenaveen waar hij als veenarbeider werkzaam was.

Ze kregen minstens zeven kinderen:

  1. Johannes Hendrikus (Jan), (Deurne 11 juli 1904 - Deurne 2 augustus 1974). Hij bleef ongehuwd. Zie bidprentje NBA
  2. Elisabeth Maria (Liza, Lies), (Deurne 11 april 1906 - Helmond 21 juli 1995). Zij huwde met Harrie Göertz (1903-1981).
  3. Hendrik Johannes (Hendrik), (Horst 3 augustus 1908 - Helmond 26 april 1985). Hij huwde met Francisca Johanna Antonia (Cisca) de Bie (1906-1995).
  4. Marinus Johannes (Mies), (Horst 28 juni 1911 - Deurne 20 maart 1975). Hij huwde met Gerarda (Gerda) van Erp (1913-2007).
  5. Maria Wilhelmina Wijnen (Maria), (Horst 12 april 1913 - Deurne 4 september 1998). Zij huwde met Bas van der Werf (1911-1979).
  6. Godefridus, (Deurne 29 maart 1918 - Deurne 28 juni 1919)
  7. Frederica (Riek), (Deurne 30 september 1922 - Boekel 25 juni 1995). Zij huwde met Driek Sleegers (1924-1985).

Foto's: collectie Jozef Göertz

Kantoorbaan en postbode[bewerken | brontekst bewerken]

Rond 1907 verhuisde het gezin naar Griendtsveen waar hij op het veenderijbedrijf een kantoorbaantje kreeg en tevens als postbode tussen Griendtsveen en Helenaveen werkzaam was.

Rijwielhersteller en fietsfabrikant[bewerken | brontekst bewerken]

Fietsenzaak Willem Wijnen. Foto: collectie Oudheidkamer
Beeldmerk van de Deurnese fietsfabriek van Willem Wijnen. Briefhoofd 1947.
Foto: collectie heemkundekring

In 1913 verhuisde hij met zijn gezin naar Tegelen waar hij zich door zelfstudie bekwaamde tot hulpcommies bij de douane. Ook leerde hij daar het vak van rijwielhersteller. Na zijn terugkeer in augustus 1914 naar Zeilberg werkte hij in de Helmondse schroefboutenfabriek van Everts & Van der Weijden. Aan de Vlierdenseweg huurde hij voor twee gulden per week een pand waarin het in zijn vrije tijd fietsen repareerde. Hij werkte ook nog enige tijd in de rijwielzaak van de gebroeders De Haas in Helmond. Later begon Wijnen full-time zijn eigen fietsenzaak en voerde nog enige tijd zijn eigen fietsmerk Het Wapen van Deurne. Uit fabrieksonderdelen assembleerde hij zelf fietsen onder dit merk. Later verhuisde hij met zijn zaak naar de Sint Jozefstraat. Ook woonde hij met zijn gezin aan de Heuvel 1.

Raadslid[bewerken | brontekst bewerken]

Door zijn contacten met een naburig Deurnes raadslid raakte Wijnen geïnteresseerd in de plaatselijke politiek. Als autodidact had hij zich veel rechts- en wetskennis eigen gemaakt. In september 1923 werd hij gekozen en geïnstalleerd als raadslid. Oorspronkelijk werd hij voorgedragen voor de lijst van de R.K. Kiesvereniging van Deurne, maar uiteindelijk werd hij kandidaat van een vrije lijst. Aanvankelijk zag hij erg tegen de verantwoordelijkheid als toekomstig raadslid op en pas op de dag dat de kandidatenlijst moest worden ingediend ondertekende hij deze. Hij stond als tweede achter Driek Goorts op de lijst. Nummer drie was Hannes van den Heuvel. Zowel Driek Goorts als Willem Wijnen werden in de raad gekozen.

Uitgever[bewerken | brontekst bewerken]

In oktober 1923 kwamen de Deurnese peelwerkers onder leiding van Peer de Corte, de vader van Jules de Corte, in opstand tegen het gemeentelijk beleid. Wijnen koos daarbij de kant van de arbeiders. Een jaar later gaf hij, in de aanloop naar de volgende raadsverkiezingen, zijn eigen weekblad Algemeen Belang uit, de eerste editie verscheen op zaterdag 27 september 1924. Na 35 edities werd het "Algemeen Belang", per 21 maart 1925, tot ieders verrassing “opgenomen” in het Nieuwsblad van Deurne”.

Met name Peer de Corte schreef regelmatig pittige teksten in de krant van Wijnen onder de kop “Brieven uit de Hei”. Het “algemeen Belang” kreeg veel kritiek van de geestelijke en de wereldlijke overheid in Deurne. Hij raakte onder andere in conflict met pastoor Van den Broek. Waarschijnlijk onder invloed van die kritiek werd de samenwerking tussen het “Nieuwsblad van Deurne” en het "Algemeen Belang", ook weer zonder tekst en uitleg aan de lezers, per 31 december 1925 (nummer 48) verbroken.

Wijnen gaf zich echter niet gewonnen en besloot de naam van zijn krant te wijzigen in De Peelbode, een krant die wekelijks gedrukt en verspreid werd als "bijblad van het Eindhovensch Dagblad.[1]

Tijdens de raadsvergaderingen hamerde hij er steeds op om te handelen volgens de pauselijke encyclieken Quadragesimo Anno en Rerum Novarum en hij was daarmee de partij van de in zijn dorpskern zo talrijke arbeiders. Naast de pauselijke encyclieken waren ook de geschriften van Hendrik Ouwerling en Max van Poll een inspiratiebron voor hem. Als beginnend raadslid stelde Wijnen al tevergeefs voor om de gemeentearbeiders in de Peel een kindertoeslag toe te kennen. Wel werd op zijn aandringen de uitreiking van loonbriefjes met het loon ingevoerd.

Wethouder[bewerken | brontekst bewerken]

Later werd hij wethouder van Sociale Zaken, een zware post die hij al vóór de Tweede Wereldoorlog innam en die hij gedurende tien jaar tot 1945 bezette. In de crisisjaren was hij als wethouder belast met zware taak van uitvoering van steunmaatregelen voor de kleine boeren en de werkverschaffing.

In 1963 ontving Willem Wijnen bij gelegenheid van zijn veertigjarig raadslidmaatschap de gemeentelijke erepenning in goud.
Foto: collectie Francien van de Munckhof-van Dinther.

Tachtigste verjaardag[bewerken | brontekst bewerken]

Op zijn tachtigste verjaardag kwam de nagenoeg voltallige gemeenteraad, waar hij toen nog steeds deel van uitmaakte, hem thuis feliciteren. Door burgemeester Hoebens werd hem een fauteuil aangeboden. Het was een stille wenk om eindelijk maar afscheid te nemen als raadslid. De burgemeester zei in zijn toespraak onder meer:
Maar op uw leeftijd is het nodig om na de vermoeiende debatten of anderszins, eens goed uit te rusten. En daarom heeft de gemeenteraad gemeend u op deze dag niet beter te kunnen gedenken dan door u een fauteuil aan te bieden, waarin u naar wij hopen menig rustig uurtje zult kunnen doorbrengen

Veertigjarig raadslidmaatschap[bewerken | brontekst bewerken]

Ter gelegenheid van zijn veertigjarig raadslidmaatschap ontving hij, bij besluit van 10 september 1963, de gemeentelijke erepenning in goud, die hem werd uitgereikt door burgemeester Hoebens.

Afscheid als raadslid[bewerken | brontekst bewerken]

Na 47 jaar actief raadslid te zijn geweest zette hij in augustus 1970 op 89-jarige leeftijd een punt achter zijn politieke carrière, waarbij hij, volgens een artikel in het Helmonds Dagblad, menige rancuneuze oude koe uit de sloot haalde.

Overlijden[bewerken | brontekst bewerken]

In de nacht van zaterdag op zondag 4 en 5 november 1972 overleed Willem Wijnen op 91-jarige leeftijd in het Deurnese Sint-Willibrordusziekenhuis. Op woensdag 8 november werd hij vanuit de Sint-Jozefkerk begraven op het kerkhof aldaar. Het Helmonds Dagblad schonk bij zijn overlijden aandacht aan zijn lange carrière.

Willem Wijnenlaan[bewerken | brontekst bewerken]

Tijdens de jaarvergadering in januari 1981 van de Deurnese heemkundekring werd ervoor gepleit om een straat naar Willem Wijnen te vernoemen. W.A.M. van Heugten onderstreepte deze wens met een ingezonden brief in het Weekblad voor Deurne. Toen ook de wijkraad van de Sint Jozef deze gedachte ondersteunde besloot B en W te zoeken naar een geschikte straat of plein die de naam van Willem Wijnen zou dragen. In juli 1985 plaatste burgemeester Van Genabeek, met assistentie van enkele nabestaanden, het nieuwe straatnaambord van de Willem Wijnenlaan.

  • In zijn nadagen als raadslid diende hij met succes het voorstel in om aan Deurnese gouden en diamanten echtparen 50 respectievelijk 60 gulden van gemeentewege cadeau te doen.
  • Toen Willem Wijnen tijdens het conflict met Peer de Corte op een sneeuwerige winterdag door de pastoor slechts aan de voordeur te woord werd gestaan zou hij volgens zijn dochter tegen de pastoor gezegd hebben: Er zitten net zo veel pastoors in de hel als er nu vlokken uit de hemel vallen.

Amateurfotograaf[bewerken | brontekst bewerken]

In zijn vrije tijd was Willem Wijnen een verwoed amateurfotograaf. Om foto’s te kunnen maken bracht hij ook nog zelf de emulsie (lichtgevoelig materiaal) aan op de glasplaten die hij gebruikte. De oudheidkamer van Heemkundekring H.N. Ouwerling bezit een grote hoeveelheid glasnegatieven van Willem Wijnen uit het begin van de twintigste eeuw. De familie Wijnen schonk ze aan de heemkundekring.

Bronnen, noten en/of referenties
  • ”Willem Wijnen tachtig jaar”. “De nestor van de Deurnese gemeenteraad”, Weekblad voor Deurne van vrijdag 2 juni 1961, voorpagina
  • ”Willem Wijnen 40 jaar in de gemeenteraad van Deurne”. “Vooral op de bres voor de belangen van de gewone man”, Weekblad voor Deurne van vrijdag 30 augustus 1963
  • ”Erepenning in goud voor Willem Wijnen”. “Raadsagenda grotendeels verschoven”, Weekblad voor Deurne van vrijdag 13 september 1963
  • "Willem Wijnen verlaat politieke arena", Tweede blad van het Weekblad voor Deurne van vrijdag 1 mei 1970
  • ”Willem Wijnen heengegaan" tweede blad van het Weekblad voor Deurne van 10 november 1972
  • Digitaal Krantenarchief Deurne (DKD), tab “Algemeen Belang”
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Tot op dit moment is er helaas nog geen enkele editie van dit weekblaadje teruggevonden!