Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis Vanaf 1 januari 2025 wordt dat Iedere eerste maandagochtend en derde woensdagochtend van de maand. |
Kerkstraat 6: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 7: | Regel 7: | ||
== Een | == Een pand uit de familie Van Doerne == | ||
De vroegste vermelding van een pand op deze locatie dateert van 2 november 1637, en er moet dus al eerder dan dat een huis gestaan hebben. Maria, dochter van Peter Thijs de Bottel, liet toen haar testament maken. Ze was weduwe van Jan Claes Everts van Doerne en op dat moment getrouwd met Peter Janssen, alias Litten. Peter was schoenmaker, maar ook koster. Zij bezat op dat moment een huis, gelegen nabij de kerk, op de plek van het huidige Kerkstraat 6.<ref>Deurne R 92, fol. 159, d.d. 02-11-1637</ref> Een jaar erna werd de boedel van de schoonouders van Maria verdeeld, namelijk Nicolaas Everts van Doerne en Margriet Evert Nouts. Het groot huis aan de kerk en een klein huisje waarin Jan Corsten woonde gingen naar Jan, waarschijnlijk hun kleinzoon | De vroegste vermelding van een pand op deze locatie dateert van 2 november 1637, en er moet dus al eerder dan dat een huis gestaan hebben. Maria, dochter van Peter Thijs de Bottel, liet toen haar testament maken. Ze was weduwe van Jan Claes Everts van Doerne en op dat moment getrouwd met Peter Janssen, alias Litten. Peter was schoenmaker, maar ook koster. Zij bezat op dat moment een huis, gelegen nabij de kerk, op de plek van het huidige Kerkstraat 6.<ref>Deurne R 92, fol. 159, d.d. 02-11-1637</ref> Een jaar erna werd de boedel van de schoonouders van Maria verdeeld, namelijk Nicolaas Everts van Doerne en Margriet Evert Nouts. Het groot huis aan de kerk en een klein huisje waarin Jan Corsten woonde gingen naar Jan, waarschijnlijk hun kleinzoon.<ref>Deurne R 92, fol. 183v, d.d. 21-10-1638</ref> Wat precies het huis en het klein huisje waren, is niet helemaal duidelijk. Het ligt voor de hand, ook gezien de latere situatie, dat het om een voor- en achterhuis ging in het pand dat met de korte gevel naar de Kerkstraat stond. Om de situatie ter plaatse goed te kunnen begrijpen, moeten we ons namelijk bedenken dat er in de vroege 18e eeuw nog een ''mestweg'', een zandweg naar het achterliggende land, tussen [[Kerkstraat 2-4]] en Kerkstraat 6 naar achter liep. | ||
Toen deze Jan vóór 1690 stierf, werd de boedel van hem en zijn vrouw Wilhelmina de Louw verdeeld. Aan hun dochter Maria ging de ene helft van een huis, schop, schuur, varkenskooi en aangelag, aan Peter Willem Henssen de andere helft. Peter was getrouwd met Catharina, een andere dochter van het echtpaar Van Doerne-de Louw.<ref>Deurne R 102, fol. 143v, d.d. 06-03-1690</ref> Toen Maria stierf, werd haar helft verdeeld tussen de zussen Catharina en Johanna. De derde zus, Johanna, verkocht in 1694 met haar man hun kwart van het huis, dat hen was aangekomen door de dood van zus Maria. Peter Willem Henssen bewoonde het huis op dat moment. Door deze verkoop werden Peter en Catharina vol eigenaar van het hele huis.<ref>Deurne R 123?, d.d. 14-01-1694</ref> | |||
Toen Peter Willem Henssen in 1716 werd begraven, bestond het geheel uit een huis en een klein huiske, met 2,5 lopense grond naast Gommert van de Voort en de kosterij. In de panden stond winkelwaar en waren 3 weefgetouwen en 2 spoelgetouwen aanwezig.<ref>Deurne R 125, fol. 83, d.d. 01-04-1716</ref> De erven deden de erfenis, bestaande uit een groot huis etc., over aan de zussen Johanna en Anneke Henssen.<ref>Deurne R 126, d.d. 02-10-1723</ref> Vijf jaar later deelden de zussen hun bezit. Johanna en haar man [[Gregorius van de Mortel (circa 1694-1772)|Goris van de Mortel]] kregen het groot huis met 2,5 lopense.<ref>Deurne R 127, d.d. 11-02-1728</ref> In de jaren 1736, 1741 en 1746 was Goris van de Mortel zowel eigenaar als bewoner. In 1751 was hij nog eigenaar, maar verhuurde hij het pand aan Wilbert Welten. Op 18 mei 1752 moest Goris van de Mortel vanwege een belastingschuld het huis verkopen aan Huijbert van de Mortel. Goris woonde er nog wel, met zijn schoonzoon Dirk van der Bloemen. Op 21 mei 1757 verkocht Huijbert van de Mortel het huis aan [[Gabriel Pluijm (circa 1700-1773)|Gabriel Pluijm]] voor 565 gulden. Goris en Dirk verlieten toen ook het pand. Met hen eindigde de bewoning door de nazaten van de familie Van Doerne. | |||
== Wisseling van eigenaren == | |||
Pluijm bezat het huis Kerkstraat 6 in 1761, 1766 en 1771, en na zijn dood zijn weduwe in 1776. Al die tijd werd het huis verhuurd, aan Johannes Aarts (1761, 1766, 1771 en 1776; in 1761 met Theuntje Jansen). Na de dood van Gabriel werd het huis gesplitst. Op 28 december 1780 werden beide delen verkocht, de ene helft aan de oudste broer [[Everardus Pluijm (1732-1787)]] en de andere helft aan de jongere broer [[Joannes Pluijm (1737-1820)]]. Vermoedelijk kreeg Evert het voorste deel aan de Kerkstraat, en Jan het achterste deel. Via de familie Welten kwamen beide helften in september-oktober 1791 weer bij elkaar, in de hand van de schoolmeester [[Antonie Ramaer (1741-1822)]].<ref>Deurne R 113, d.d. 17-09-1791; Deurne R 113, d.d. 13-10-1791</ref> Ramaer verkocht het huis met het huiske op 7 februari 1793 aan buurman [[Wilhelmus van de Mortel (1760-1808)]], herbergier in [[De Gouden Leeuw]].<ref>Deurne R 113, d.d. 07-02.1793</ref> In 1798 woonde hier [[Theodorus Nauwe (1744-1812)]] als huurder, in 1803 stond het huis leeg. | |||
Op 27 april 1812 werd de boedel van de overleden echtelieden Van de Mortel verdeeld. Dit huis ging naar de zwager van Willem van de Mortel, [[Joannes Wilhelmus van de Mortel (1751-1840)|Jan Willem van de Mortel]]. Toen hij overleed, werd zijn dochter [[Henricus Theodorus van Baar (1791-1827)|Paulina Louisa]] eigenaresse. In februari 1862 kreeg [[Jan Nicolaas Servaas (1824-1908)]] toestemming zijn patent-oliefabriek van [[Huize Landzicht (Stationsstraat)|Landzicht]] naar Kerkstraat 6 over te brengen.<ref>Deurne NAA 73/2 en 51/5, d.d. 04-02-1862</ref> | |||
'''AAN DIT ARTIKEL WORDT GEWERKT''' | '''AAN DIT ARTIKEL WORDT GEWERKT''' | ||
| Regel 21: | Regel 32: | ||
*Het pand werd in de loop van de 19e eeuw achtereenvolgens eigendom van [[Petrus Gregorius van de Mortel (1799-1886)|Pieter Gregorius van de Mortel]] en zijn dochter Petronella Carolina. | *Het pand werd in de loop van de 19e eeuw achtereenvolgens eigendom van [[Petrus Gregorius van de Mortel (1799-1886)|Pieter Gregorius van de Mortel]] en zijn dochter Petronella Carolina. | ||
*Op 10 juli 1907 verkocht Petronella Carolina, dikwijls vermeld als Carolina Petronella, van de Mortel het pand aan [[Andreas Hubertus Maria Spoorenberg (1862-1936)|Andreas Spoorenberg]]. | *Op 10 juli 1907 verkocht Petronella Carolina, dikwijls vermeld als Carolina Petronella, van de Mortel het pand aan [[Andreas Hubertus Maria Spoorenberg (1862-1936)|Andreas Spoorenberg]]. | ||
Versie van 9 dec 2023 09:59
foto collectie gemeente Deurne
Kerkstraat 6 is een adres in Deurne.
Een pand uit de familie Van Doerne
De vroegste vermelding van een pand op deze locatie dateert van 2 november 1637, en er moet dus al eerder dan dat een huis gestaan hebben. Maria, dochter van Peter Thijs de Bottel, liet toen haar testament maken. Ze was weduwe van Jan Claes Everts van Doerne en op dat moment getrouwd met Peter Janssen, alias Litten. Peter was schoenmaker, maar ook koster. Zij bezat op dat moment een huis, gelegen nabij de kerk, op de plek van het huidige Kerkstraat 6.[1] Een jaar erna werd de boedel van de schoonouders van Maria verdeeld, namelijk Nicolaas Everts van Doerne en Margriet Evert Nouts. Het groot huis aan de kerk en een klein huisje waarin Jan Corsten woonde gingen naar Jan, waarschijnlijk hun kleinzoon.[2] Wat precies het huis en het klein huisje waren, is niet helemaal duidelijk. Het ligt voor de hand, ook gezien de latere situatie, dat het om een voor- en achterhuis ging in het pand dat met de korte gevel naar de Kerkstraat stond. Om de situatie ter plaatse goed te kunnen begrijpen, moeten we ons namelijk bedenken dat er in de vroege 18e eeuw nog een mestweg, een zandweg naar het achterliggende land, tussen Kerkstraat 2-4 en Kerkstraat 6 naar achter liep.
Toen deze Jan vóór 1690 stierf, werd de boedel van hem en zijn vrouw Wilhelmina de Louw verdeeld. Aan hun dochter Maria ging de ene helft van een huis, schop, schuur, varkenskooi en aangelag, aan Peter Willem Henssen de andere helft. Peter was getrouwd met Catharina, een andere dochter van het echtpaar Van Doerne-de Louw.[3] Toen Maria stierf, werd haar helft verdeeld tussen de zussen Catharina en Johanna. De derde zus, Johanna, verkocht in 1694 met haar man hun kwart van het huis, dat hen was aangekomen door de dood van zus Maria. Peter Willem Henssen bewoonde het huis op dat moment. Door deze verkoop werden Peter en Catharina vol eigenaar van het hele huis.[4]
Toen Peter Willem Henssen in 1716 werd begraven, bestond het geheel uit een huis en een klein huiske, met 2,5 lopense grond naast Gommert van de Voort en de kosterij. In de panden stond winkelwaar en waren 3 weefgetouwen en 2 spoelgetouwen aanwezig.[5] De erven deden de erfenis, bestaande uit een groot huis etc., over aan de zussen Johanna en Anneke Henssen.[6] Vijf jaar later deelden de zussen hun bezit. Johanna en haar man Goris van de Mortel kregen het groot huis met 2,5 lopense.[7] In de jaren 1736, 1741 en 1746 was Goris van de Mortel zowel eigenaar als bewoner. In 1751 was hij nog eigenaar, maar verhuurde hij het pand aan Wilbert Welten. Op 18 mei 1752 moest Goris van de Mortel vanwege een belastingschuld het huis verkopen aan Huijbert van de Mortel. Goris woonde er nog wel, met zijn schoonzoon Dirk van der Bloemen. Op 21 mei 1757 verkocht Huijbert van de Mortel het huis aan Gabriel Pluijm voor 565 gulden. Goris en Dirk verlieten toen ook het pand. Met hen eindigde de bewoning door de nazaten van de familie Van Doerne.
Wisseling van eigenaren
Pluijm bezat het huis Kerkstraat 6 in 1761, 1766 en 1771, en na zijn dood zijn weduwe in 1776. Al die tijd werd het huis verhuurd, aan Johannes Aarts (1761, 1766, 1771 en 1776; in 1761 met Theuntje Jansen). Na de dood van Gabriel werd het huis gesplitst. Op 28 december 1780 werden beide delen verkocht, de ene helft aan de oudste broer Everardus Pluijm (1732-1787) en de andere helft aan de jongere broer Joannes Pluijm (1737-1820). Vermoedelijk kreeg Evert het voorste deel aan de Kerkstraat, en Jan het achterste deel. Via de familie Welten kwamen beide helften in september-oktober 1791 weer bij elkaar, in de hand van de schoolmeester Antonie Ramaer (1741-1822).[8] Ramaer verkocht het huis met het huiske op 7 februari 1793 aan buurman Wilhelmus van de Mortel (1760-1808), herbergier in De Gouden Leeuw.[9] In 1798 woonde hier Theodorus Nauwe (1744-1812) als huurder, in 1803 stond het huis leeg.
Op 27 april 1812 werd de boedel van de overleden echtelieden Van de Mortel verdeeld. Dit huis ging naar de zwager van Willem van de Mortel, Jan Willem van de Mortel. Toen hij overleed, werd zijn dochter Paulina Louisa eigenaresse. In februari 1862 kreeg Jan Nicolaas Servaas (1824-1908) toestemming zijn patent-oliefabriek van Landzicht naar Kerkstraat 6 over te brengen.[10]
AAN DIT ARTIKEL WORDT GEWERKT
Op het adres Kerkstraat 6 had Jan Coolen, de vader van Antoon Coolen, vroeg 20e eeuw een winkel in koloniale waren. Vanaf circa 1923 was op dit adres de Edah-vestiging van Paul van Elten, later was hier de Basismarkt en vanaf 2012 tot de verhuizing naar Heuvel 38 een filiaal van de winkelketen Action.
Chronologie
- Het pand werd in de loop van de 19e eeuw achtereenvolgens eigendom van Pieter Gregorius van de Mortel en zijn dochter Petronella Carolina.
- Op 10 juli 1907 verkocht Petronella Carolina, dikwijls vermeld als Carolina Petronella, van de Mortel het pand aan Andreas Spoorenberg.
- In 1920 verkocht Spoorenberg het pand aan Paul van Elten, die er een Edah-winkel dreef.
- In de zomer van 1931 werd het huis gesloopt en werd er onder architectuur van Jos Deltrap door aannemer Peijnenburg uit Zeilberg een nieuw pand opgetrokken. De nieuwe winkel werd met kerstmis 1931 geopend.
- Bij een brand van 21 april 1945 in het pand gingen een aantal goederen en meubels van evacués, die daar waren opgeslagen, verloren.
Bronnen, noten en/of referenties
|