Gemeentelijk Elektriciteitsbedrijf

Het GEB was vanaf het begin in de kelder van het Gemeentehuis gevestigd. In 1939 verhuisde het GEB naar een nieuw gebouw achter het gemeentehuis.
Foto Collectie Ton Hartjens

Directeur Adrianus Dekkers wordt bij zijn afscheid in 1956 koninklijk onderscheiden.
Foto coll. Frans Gloudemans

Het Gemeentelijk Electriciteitsbedrijf (GEB) van Deurne ontstak op 13 juni 1916 voor het eerst officieel het electrisch licht.

Bij raadsbesluit van 30 april 1914 besloot de gemeenteraad om in Deurne een gemeentelijk elektriciteitsbedrijf op te zetten, waarmee Deurne een van de eerste gemeentes van Noord-Brabant was die dit initiatief nam. In februari 1915 gaf de gemeente opdracht aan de firma Alberts en Kluft te Amsterdam om een elektriciteitsnet (laagspanning) met straatverlichting in de kom van het dorp aan te leggen.

Bij het geboortehuis van Jan Floris Martinet aan de Markt 12 verrezen de eerste duo-elektriciteitspalen van ongeveer zeven meter hoog. Het vervoer van elektriciteit was bovengronds. Via een netwerk van draden werd elke woning van stroom voorzien.

Op dinsdag 13 juni 1916 om half negen 's avonds werd het gemeentelijk elektriciteitsbedrijf officieel geopend door de ontsteking van de elektrische verlichting van de raadzaal en van de versierde kiosk op de Markt. De eerste particuliere aansluiting vond twee dagen later plaats en wel bij bakkerij/café Hein van Griensven aan de Stationsstraat 2 (het woongedeelte bij de Potdeksel).

Het GEB betrok zijn elektriciteit vanaf het begin van de Provinciale Noord-Brabantse Electriciteits-Maatschappij (PNEM, aanvankelijk vanuit haar centrale op het fabrieksterrein van Piet de Wit te Helmond.

De eerste directeur van het GEB was Adrianus Dekkers uit Mierlo; hij was aanvankelijk zowel met administratieve als technische werkzaamheden belast. Hij nam op 1 augustus 1956 afscheid van het GEB. Het bedrijf startte met drie werknemers en werkte al snel met een eigen bedrijfsauto. Elektromonteur Driekske Althuizen was een van deze werknemers.

Het ene kerkdorp na het andere kreeg elektriciteit. In 1939 was Helenaveen het laatste dorp dat op het elektrisch net werd aangesloten.

In 1941 eiste de Duitse bezetting 70 ton koperdraad. De bestaande netten zouden ijzerdraad ter vervanging krijgen. Door een vertragende briefwisseling en langzaamaan-actie van het GEB-personeel lag op het einde van de oorlog vier ton voor verzending gereed, maar er was toen nog niets verzonden.

Na de Tweede Wereldoorlog was Habets lange tijd directeur van het energiebedrijf.

Lange tijd was het GEB een winstgevend bedrijf dat de gemeente extra inkomsten opleverde. Op 1 juli 1975 werd het GEB verkocht aan de PNEM, dat een rayonkantoor vestigde aan de Lagekerk 7.

Lijst van werknemers bij het GEB

Werknemer	Periode	Functie
Aarts, W.	1958-na 1958	grondwerker
Henricus Althuizen (1891-1966)|Althuizen, Driekske]]	1919-1956	hoofdmonteur
Berkers, Wim	1953-na 1957	kantoorbediende, klerk
Blommaert, Joop	1944-1986	boekhouder,kassier, adjunct-directeur
Crooijmans, F.	voor 1953-na 1957	monteur, meteropnemer, incasseerder
Dekkers, Adrianus J.J.	1916-1956	directeur
Habets, Emmanuel G.H.F.	1956-	directeur
Hendriks, Th.J.	1957-	grondwerker
Jansen, J.H.	1958-	hoofdmonteur
Kroezen, Hannes	voor 1953-na 1957	hulpmonteur, monteur
Kroezen, Jan	1955-na 1957	hulpmonteur
Kuijten, Wout	voor 1953-na 1957	meteropnemer, incasseerder
Louwers, Piet	1957-	meteropnemer, incasseerder
Lutters, Jan	voor 1953-na 1957	monteur
Manders, Nicasa P.M.A.	1956-na 1957	kantoorbediende
Manders, Th.M.	1957-	grondwerker
Martens, W	1930-na 1957	hulpmonteur, monteur
Noten, J.H.	1957-1958	hoofdmonteur
Oosterhout, van Jan	voor 1953-na 1957	meteropnemer, incasseerder
Outheusden, van J.J.Th.	1956-1957	hoofdmonteur
Pardoel, Frans	1931-na 1957	hoofdmonteur, technisch controleur
Sijbers, Th.	1957-1957	hoofdmonteur
Slaats, A.	1955-na 1956	hulpmonteur
Teeffelen, van Johan	1928-na 1958	boekhouder
Verberne, L.	1957-	tekenaar

Literatuur

• 24-6-1966 Weekblad voor Deurne - Vijftig jaar G.E.B. doc. hkk 7.03
• René Jansen - 75 Jaar electriciteitsvoorziening in Deurne - Weekblad voor Deurne 13 juni 1991
• Jan Kanters, Filmboek De geschiedenis van Deurne, 1997, Deel 3, blz 13 en 14.
• E.J.Th.A.M. van Emstede, Streekarchivaris van Peelland - G.E.B. Deurne Kroniek 1916-1966 - Deurne, juni 1966.

Het personeel van het voormalige GEB bij elkaar. Ga met de muis over de foto voor de namen.

Bronnen, noten en/of referenties