U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Antonius Hendricus van Dam (1918-2001)

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
(Doorverwezen vanaf Toon van Dam)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Antonius Hendricus van Dam
15.888.jpg
Persoonsinformatie
Volledige naam Antonius Hendricus van Dam
Roepnaam Toon
Geboorteplaats Deurne
Geboortedatum 26 november 1918
Overl.datum 5 juli 2001
Partner(s) Jacoba Huberta van Kessel (1923-2017)
Beroep(en) fabrieksarbeider, peelwerker en keuterboer
Stamboom.png Van Dam

Antonius Hendricus (Toon) van Dam (1918-2001) werd bekend door zijn eigenhandig geschreven levensverhaal en door zijn optreden in een KRO-documentaire over het leven en werk in de Peel.


Gezin[bewerken | brontekst bewerken]

Toon van Dam was het derde kind uit een gezin van zeven kinderen van Lambertus (Bert) van Dam (1889-1975) en Maria Gertruda Ceelen (1890-1979).

Hij huwde op 17 oktober 1946 in Deurne met Jacoba Huberta (Koos) van Kessel, (Deurne 19 februari 1923 - Deurne 6 december 2017), dochter van Wilhelmus van Kessel (1888-1945) en Maria Maessen (1881-1966).

Uit dit huwelijk werden elf kinderen geboren:

  1. Wilhelmus Lambertus (Wim),
  2. Lambertus (Bertus),
  3. Marinus Henricus Gerardus (Marinus),
  4. Maricus Wilhelmus (Ricus),
  5. Henrica (Riek),
  6. Lucia (Lucia),
  7. Francicus Martinus (Frans),
  8. Antonia Huberta Maria (Tonny),
  9. Johannes Gerardus Maria
  10. Petrus Godefridus (Piet)
  11. Henricus Petrus Catharina (Hendrik)

Documentaire[bewerken | brontekst bewerken]

In de televisiedocumentaire "Goud in de Peel" van de KRO, die op 29 december 1980 werd uitgezonden, vertelde Toon van Dam, geïnterviewd door Leo Akkermans, over de vroegere armoede onder de peelwerkers. Zijn zienswijze op het leven van vroeger riep later enige discussie op in de plaatselijke en regionale pers.

Herinneringsboeken[bewerken | brontekst bewerken]

Toon tijdens de mobilisatie in 1939.
Foto: collectie Ricus van Dam.

Toon van Dam schreef in vele schriften duizenden bladzijden vol met zijn herinneringen, waarbij hij ook ruim baan gaf aan zijn gevoelens en emoties bij de gebeurtenissen. Toon van Dam wilde niet dat de boeken tijdens zijn leven gepubliceerd werden. De verhalen rusten niet alleen op eigen herinneringen maar ook op die van zijn vader en moeder, de verhalen gaan daarbij terug tot 1842.

In het Helmonds Dagblad van 20 december 1980 verscheen een interview met hem door de journalist Piet Snijders onder de kop "Toon van Dam schrijft alleen voor de kast". De boeken zijn na zijn overlijden verdeeld onder zijn kinderen en tijdelijk beschikbaar gesteld aan heemkundekring H.N. Ouwerling om gedigitaliseerd te worden. De volgende delen zijn inmiddels gedigitaliseerd[1]:

  • Mobilisatie 1939-1940 blz. 650-769
  • Mobilisatie 1939-1940 blz. 770-894
  • De Oorlog blz. 1-30
  • De Veenbult (1975)
  • Bleek Goud deel 1 blz. 1-96 (1982)
  • Bleek Goud deel 2 blz. 97-232
  • Bleek Goud deel 3 blz. 233-331
  • Bleek Goud deel 4 blz. 1-73
  • Kerstdroom
  • Kerstmis Anno 1984
  • Verstoten (1984)

Behalve met schrijven had Toon het druk met het grootbrengen van elf kinderen, met het werken als arbeider in de steenfabriek, in de textielfabriek van Piet de Wit in Deurne, met het turfsteken op het eigen turfveldje en met het "boeren" op eigen grond aan de Langstraat.

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Het digitaliseringsproject werd/wordt uitgevoerd door Catrien Elfrink, Pieter Koolen, Ad Schoutens, Henk van Straaten, Thom van der Straaten en Esther Yardim.