Heeft u correcties, aanvullingen of foto's bij een artikel dan kunt u die hier mailen.
Rabo-clubsupport leverde dit jaar 765,88 euro op. Allen die op ons stemden hartelijk dank!
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis

Landbouwverslag 1875

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

In het landbouwverslag 1875 werd de algemene toestand van de landbouw als volgt omschreven.


Voortdurend mogen wij van verbetering en vooruitgang bij den landbouwer en landbouw gewagen als een bepaald gevolg van betere bewerking der landerijen, aankoop van muntspeciën en voeder voor het vee, hetgeen langzamerhand meerdere navolging vindt en op ruimere schaal wellicht zoude worden ingevoerd indien de financiële toestand van de grote meerderheid van de landbouwenden zulks gedoogde. Over het algemeen mag men beweren dat, vooral met het oog op enige jaren herwaarts, de landbouw merkelijk is vooruitgegaan. Misgewassen door plantenziekte of schadelijk gedierte heeft men niet te betreuren.

Voortdurend ontwaart men een, hoewel geringe doch geregelde, vermindering in de waarde der hogere bouwlanden terwijl de overige zwaardere gronden en weilanden nagenoeg aan dezelfde waarde blijven staan. Verschillende openbare verkopingen hebben bewezen dat de gemiddelde waarde hoogstens 450 gulden per hectare is, behalve de 13 % voor kosten.

Volgens de zo nauwkeurig mogelijke gemaakte aantekeningen is de gemiddelde prijs voor het rundvee op de jaarmarkten zodat te ramen op 80 gulden. De prijs der boter op de weekmarkten was gemiddeld over het gehele jaar 1,15 gulden per kilogram.

Op de jaarmarkten voor paarden en vee werden aangevoerd:

  • op de voorjaarsmarkt 145 runderen en 4 paarden
  • op de najaarsmarkt 160 runderen en 12 paarden

Op de weekmarkt werd gedurende het jaar 1875 aangevoerd en verkocht een hoeveelheid van 14.350 kilogram boter.

Er zijn aanwezig in de gemeente twee niet-gegradueerde veeartsen als a. Godefridus Hikspoors en b .Antonius Smits. Beiden hebben een vergunning zoals wordt bedoeld bij art. 15 der wet van 8 juli 1874 (Staatsblad no 98).

De verbeteringen welke langzamerhand tot stand komen, zijn hoofdzakelijk betere berwerking der gronden en aankoop van mestspeciën als pru-guano, Hollandse as en feces en de uitkomsten daarvan zijn bevredigend, terwijl men ook over het algemeen van gevoelen is dat daarin voor deze streken het grootste nut voor de landbouw is gelegen, evenals in de aankoop van veevoeder, hetgeen in de laatste jaren ook werkelijk is toegenomen.

De gemeente gaat geregeld voort met het zo veel mogelijk voorzien in goede springstieren door het uitloven van premiën en aankoop derzelven, hetgeen langzamerhand zeer zeker gunstige gevolgen zal hebben

Gewassen met opbrengsten in 1875
nr grondgebruik hectaren
1 woeste gronden, heide, duinen, venen. dalgronden, stranden, slikken en schorren 6.654:84:22
2 water, water en land, havens, vaarten, kanalen, watergangen, grachten, poelen etc. 202:45:21
3 dijken en kaden
4 onbelaste gronden
wegen, straten, pleinen 203:49:92
pastorale tuinen, openbare parken en begraafplaatsen 1:64:28
rivieren en beken 7:36:75
vrijgestelde gebouwen 77:28
totaal onbelaste gronden 273:28:23
5 met gebouwen bezette oppervlakte 69
6 lustgronden (terrein van vermaak) -
7 bouwlanden 1.340:98:24
8 weilanden 967:18:43
9 hooilanden -
10 tuinen en warmoezerijgronden 28:73:98
11 boomgaarden 3:92:10
12 bossen 227:58:29
13 ontgonnen grond 405::00:78
14 bouw- en weiland 126:90:17
15 mastbos met bouwland en heide 6:90:90
16 bouwland en heide 22:52:30
17 weiland en heide 5:80:70
18 spoorwegen 29:03:96
grootte der gemeente 10.328:33:20
Gewassen met opbrengsten in 1875
gewas hectaren opbrengst
rogge 765 10.710 hl
14 hl/ha
2.100 kilo stro/ha
haver 313 11.268 hl
36 hl/ha
2.500 kilo stro/ha
boekweit 125 3.375 hl
27 hl/ha
1.800 kilo stro/ha
veenboekweit 630 17.360 hl
28 hl/ha
erwten 20 200 hl
10 hl/ha
600 kilo stro/ha
aardappelen 228 6.840 hl
120 hl/ha
winterkoolzaad 45 270 hl
6 hl/ha
zomeroliezaden 10 100 hl
vlas 60 130 kilo vezel
9 hl zaad/ha
prijs 60 gulden/100 kilo
tabak 12 2.700 kg
mangelwortelen 12 360.000 kilo
wortels 17 3170 hl
wortels als ondervrucht 15 1575 hl
150
zomerspurrie 40
herfstspurrie 515
groen gemaaide klaver 55
Tabak opbrengst in 1875
soort opbrengst
kilo per ha
prijs
gulden per 100 kilo
aardgoed 1025 50
best goed 1150 49
zandgoed 450 40
uitschot 75 30
samen 2.700 46

Er was 960 hectare weiland met een geschatte gemiddelde opbrengst van 1.500 kilo hooi per hectare.

Veestapel in Deurne en Liessel in 1875
Soort aantal
veulenmerries en (vermoedelijk) drachtige merries 22
veulens en paarden onder drie jaar 11
overige paarden 225
ezels en muilezels 1
springstieren 6
melkkoeien en melkvaarzen 1340
kalveren, pinken en hokkelingen 450
in de loop van het jaar gemeste en geslachte kalveren 25
mestossen en ander mestvee 150
trekossen 130
schapen 1.450
aantal houders van schaapskudden op gemeenteweiden 39
uitgevoerde lammeren 600
geiten en bokken 365
varkens 550
in de loop van het jaar geboren, gemeste en geslachte varkens 390
kippen 1.800
eenden 65
bijenkorven 2.650
gemiddeld honinggewicht per korf 9 kg
gemiddels wasgewicht per korf 1 kg
kiloprijs honing 0,68 gulden
kiloprijs ruwe bijenwas 0,90 gulden

Het verslag eindigt met: Het grootste gedeelte der woest gronden onder de gemeente zijn voor ontginning zeer geschikt en de onderneming daarvan geschiedt dan ook op vrij grote schaal.


Bronnen, noten en/of referenties
  • RHCe toegang 13180 Gemeentearchief Deurne 1813-1950 inv.nr. 98/4