De ontwikkeling van het lager onderwijs in Liessel

De ontwikkeling van het lager onderwijs in Liessel

Vanaf omstreeks 1350 tot 1648 werd wellicht enige vorm van onderwijs gegeven. Van die periode zijn echter geen gegevens bekend. Het ligt voor de hand dat onderwijs beperkt bleef tot het leren van lezen en schrijven en van de catechismus. De lessen werden gegeven in de Sint-Hubertuskapel door de dienstdoende priester of de plaatselijke koster. Mogelijk was de Liesselse jeugd lange tijd van onderwijs verstoken omdat er geen leerkracht beschikbaar was.

Lager onderwijs

Van 1648 tot 1928 kende Liessel het openbaar onderwijs. Het onderwijs was in dit tijdvak een taak van de plaatselijke overheid. Voor de geschiedenis daarvan wordt verwezen naar Openbaar lager onderwijs in Liessel. Vanaf 1901 groeiden de leerlingenaantallen sterk als gevolg van de invoering van de leerplicht per 1 januari 1901. Liessel kende van 1893 tot 1970 afzonderlijke scholen voor meisjes en voor jongens. Met ingang van het schooljaar 1970/1971 werden in de twee laagste klassen zowel jongens als meisjes toegelaten. Het duurde nog enkele jaren voordat alle klassen van beide scholen helemaal gemengd waren. Overigens zijn er in de jaren 1960 wel schooljaren geweest waarop enkele jongens aangenomen werden op de meisjesschool of enkele meisjes naar de jongensschool gingen. Dit had te maken met het op peil houden van het leerlingenaantal en daarmee ook het aantal leerkrachten.

Basisonderwijs

In 1985 vond een grote landelijke onderwijsoperatie plaats die de grootste van de afgelopen honderd jaar werd genoemd. Hierbij werden de aparte onderwijsvormen Kleuteronderwijs en Lager Onderwijs samengevoegd tot Basisonderwijs, waar onderwijs werd gegeven aan 4- tot 12-jarigen. Klassen worden vanaf dat jaar groepen genoemd. Het hoofd van de school wordt vanaf dat jaar directeur genoemd en er kwam een nieuwe functie binnen de basisschool, de adjunct-directeur. Onderwijzers en onderwijzeressen worden voortaan leraren genoemd.

Kleuteronderwijs

Het kleuteronderwijs, onder de naam ‘bewaarschool’ is in 1894 gestart met 38 leerlingen in het gebouw van het Sint-Antoniusklooster. Het kleuteronderwijs was nadien steeds nauw verweven met de meisjesschool doordat de zusters van het klooster over beide onderwijsvormen de leiding hadden.

In 1985 is het kleuteronderwijs geïntegreerd met het lager onderwijs tot het basisonderwijs.

Voortgezet lager onderwijs

In de periode 1953 tot 1966 kende Liessel een V.G.L.O. school, die bekend stond als ‘huishoudschool’. Het was een school voor praktisch huishoudelijk onderwijs, waar meisjes de 7e en 8e klas volgden. Met ingang van 1 september 1960 werd de V.G.L.O.-school losgekoppeld van de meisjesschool en kreeg zij als zelfstandige school een eigen status onder het beheer van de zusters. De school telde in 1962 tachtig leerlingen. In1966 werd de V.G.L.O-school weer opgeheven. Voortaan moesten de Liesselse meisjes naar Deurne voor het huishoudonderwijs.

Bevoegd gezag

Met ingang van 1 januari 1928 werd de openbare school omgezet in een R.K. bijzondere school. Het R.K. Kerkbestuur van de Sint-Willibrordusparochie (Liessel) werd verantwoordelijk voor het onderwijs dat gegeven werd in de afzonderlijke R.K Jongens- en in de R.K. Meisjesschool . Vanzelfsprekend werd ook het ‘nieuwe’ vak godsdienst in het leerpakket opgenomen, waardoor de eeuwenoude gewoonte van het in de vroege ochtend in de kerk verzorgen van catechismuslessen kwam te vervallen.

Per 1 juli 1973 is het Kerkbestuur niet meer verantwoordelijk voor het onderwijs, maar komt het bestuur van de scholen in Liessel, Helenaveen en Neerkant onder een nieuwe stichting: Stichting voor Katholiek Kleuter en Lager Onderwijs Deurne Zuid. Met de integratie van Kleuter- en Lager Onderwijs op 1 augustus 1985 wordt de naam: Stichting Katholiek Basisonderwijs Deurne-Zuid.

Per 1 augustus 1995 komen de katholieke basisscholen van de gemeente Deurne onder een grotere stichting: Stichting Katholiek Onderwijs Deurne afgekort SKOD.

De samenwerking tussen basisscholen in de regio stopt niet bij de gemeentegrenzen. Per 1 augustus 2000 resulteert die samenwerking tot weer een vergroting van de stichting in: Stichting Primair Onderwijs Deurne-Asten-Someren afgekort PRODAS.

Schoolgebouwen

• Vanaf 1735 kregen de kinderen van Liessel les in een schooltje dat gebouwd werd naast de kapel aan het begin van de straat vanaf het dorp naar Asten, de huidige Monseigneur Berkvensstraat.
• In 1876 is er aan de Hoofdstraat een nieuwe openbare school gebouwd, de voorloper van Basisschool d'Esdoorn.
• In 1893 kwam er aan de Hoofdstraat een afzonderlijke school voor meisjes, de voorloper van Maria Gorettischool in Liessel.
• In 1964 werd een noodlokaal aan het Hoogveld in gebruik genomen voor kleuterschool De Zonnebloem.
• In 1966 werd kleuterschool De Molenwiek gebouwd aan de Sint Servatiusstraat
• In 1978 verving de nieuwe lagere school Mariaschool de oude meisjesschool aan de Hoofdstraat.

Alle bovengenoemde schoolgebouwen zijn inmiddels gesloopt.

• Op 1 september 2009 is de nieuwe Brede school De Zonnebloem in gebruik genomen