Bestuurlijk reglement van Deurne van 1662

Het bestuurlijk reglement van Deurne van 1662 werd als concept opgesteld na de tumultueuze borgemeestersverkiezing van 1662 en regelde een aantal administratieve en huishoudelijke zaken bij het gemeentebestuur van die dagen.

Mogelijk werd het reglement opgesteld door de afgezette schout Otto de Visschere en zijn aanhangers als felle bestrijders van de toenmalige heer van Deurne Rogier van Leefdael. Als dat zo is dan zal het wel niet volledig rechtsgeldig geweest zijn, maar het geeft een inkijk op de wijze waarop het dorpsbestuur voor en tijdens de periode van Rogier van Leefdael in Deurne geregeld was of geregeld zou moeten zijn.

Onderstaand volgt puntsgewijs het volledige concept, in hedendaags taalgebruik.

1. Uit ieder gehucht of hertgang worden twee geschikte personen als gecommitteerden gekozen. Ze worden door de schout beëdigd.
2. Zonder toestemming van deze gecommitteerden mogen er in de gemeente geen belastingen worden opgelegd.
3. De schepenen en andere regeerders mogen aan de borgemeesters geen opdracht geven tot het doen van (buitengewone) uitgaven zonder toestemming van de gecommitteerden.
4. De gecommitteerden zijn aanwezig bij beoordelen en goedkeuringen van de jaarlijkse gemeenterekening.
5. De borgemeesters moeten de administratie van hun borgemeestersjaar verantwoorden aan de schepenen en regeerders, maar ook binnen zes na afloop van hun jaar aan de gecommitteerden.
6. Door de borgemeesters en de inners van de belastingen mogen geen afdrachten van belastingen of salarissen worden gedaan zonder goedvinden van het corpus en ten nadele van de gemeente. Doen ze dat toch dan is dat ten laste van hun privérekening.
7. Er mogen geen processen worden gevoerd, dan na voorafgaand overleg met de belangrijkste ingezetenen en hun gecommitteerden en met hun schriftelijke toestemming.
8. Van de nog lopende processen zal onderzocht worden of het dienstig is voor de gemeente om ze voort te zetten of dat ze minnelijk geschikt moeten worden.
9. Voor zaken in het algemeen in het voor- of nadeel van de gemeente is toestemming van de gecommitteerden nodig.
10. Er mag geen gemeente worden verkocht zonder voorafgaande toestemming van de grondbezitters.
11. Als iemand voor de gemeente buiten het dorp moet verblijven dan moet hij vooraf toestemming krijgen en hij mag niet meer dan 25 stuivers aan kosten per dag declareren. Hij moet zich daarvoor verantwoorden bij het corpus.
12. Als een hoger gekwalificeerd persoon wordt afgevaardigd dan kunnen hogere verblijfkosten worden afgesproken.
13. De schepenen moeten de zittings- en gerechtdagen voor hun vaste vergoeding bijwonen zonder extra kosten te kunnen declareren voor vertering of verlet.
14. Ook voor andere bijeenkomsten en zaken die de gemeente betreffen mogen de schepenen geen extra daggelden of verteringen declareren.
15. Degenen die de hoogte van de belastingen moeten vaststellen, de zetters, mogen niet meer dan een redelijk salaris declareren, zoals van ouds is toegestaan.
16. Werk ten behoeve van de gemeente mag alleen worden verricht na voorafgaande openbare aanbesteding.
17. De schout, de secretaris en andere personen in dienst bij de gemeente mogen niet tegelijk schepen zijn of een ander openbaar ambt bekleden.
18. Omdat er in Deurne veel arme mensen zijn en omdat er armen van buiten het dorp naar Deurne komen, moeten nieuwe inwoners voor 300 gulden borg stellen, zodat ze niet door de gemeente hoeven te worden onderhouden.
19. Eigenaren die hun goed verhuren aan mensen van buiten het dorp moeten zich garant stellen voor hun huurders.
20. Voornoemde regels moeten stipt worden nageleefd en wie ze overtreedt krijgt voor iedere overtreding een boete van vijftig gulden ten behoeve van de landsdomeinen.

Bronnen, noten en/of referenties