Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis Vanaf 1 januari 2025 wordt dat Iedere eerste maandagochtend en derde woensdagochtend van de maand. |
Theodorus Fransen (1905-1984)
Theodorus (Dorus) Fransen (1905-1984) was als constructeur en bedrijfsleider werkzaam bij machinefabriek Te Strake en kan beschouwd worden als een van de geestelijke vaders van de pneumatische weefmachine.
Gezin[bewerken | brontekst bewerken]
Dorus was het tweede kind uit een gezin van 16 kinderen van Antonie Fransen (1872-1942) en Theodora van Bree (1879-1950).
Hij huwde op 27 mei 1939 in Deurne met Antonette Adriana (Antonet) Kuipers, (Helmond 21 maart 1907 - Asten 12 november 1941), dochter van Jacobus Kuipers (Zesgehuchten 1875-1961 Helmond) en Francisca Godefrida Franssen (Helmond 1874-1950 Helmond). Uit dit huwelijk werd een kind geboren:
- Cissy, (Asten 5 juli 1940)
Na het overlijden van Antonet hertrouwde Dorus op 1 mei 1943 in Kerkrade met Anna Maria Christina (Maria) van Oeffelt, (1907-1993). Uit dit huwelijk werden twee kinderen geboren:
- Anton, (Asten 10 juni 1945)
- Berthie, (1947)
Carrière[bewerken | brontekst bewerken]
Na zijn opleiding tot bankwerker aan de ambachtschool in Helmond ging Dorus na de crisistijd in dienst bij Mandigers in Eindhoven. Vervolgens werkte hij bij Hub van Doorne. Daarna werd hij bedrijfsleider bij torenuurwerkfabriek Eijsbouts, de latere klokkengieterij, in Asten. Direct na de oorlog kwam hij in dienst bij de tricotagefabriek van Te Strake en Verkouteren in Asten om daar de opgestelde brei- en weefmachines te repareren en reviseren. Dit leidde tot de oprichting van machinefabriek L. te Strake in Deurne in 1950, waar onder meer nieuwe weefgetouwen en breimachines voor de textielindustrie ontworpen en gemaakt werden. Dorus was hier de hoofd-constructeur en bedrijfsleider. Hij bleef hier werken tot 1968 en hier ook de luchtweefmachine ontwikkeld. Over de uitvinding van deze machine schreef zijn zoon Anton later:
- Pa was behalve techneut, uitvinder zo men wil, ook hartstochtelijk muzikant. In de fanfare betekent dat blazen op een koperen muziekinstrument. Perslucht is, zoals hij zich op een dag realiseerde, het principe waarmee de hele luchtkolom in een koperen buis van aanzienlijke lengte ogenblikkelijk tot trillen wordt gebracht, Waarom dan niet eens proberen of via het mondstuk, met diezelfde perslucht dus, een draad zeer rap weg te blazen valt. Welnu, dat gebeurde aan de keukentafel met een bugelmondstuk voorzien van een extra geboord gat om de draad aan te zuigen door middel van de hierin ontstane onderdruk.[1]
Met de overname van machinefabriek Te Strake op 8 maart 1973 door Maschinenfabrik Rüti (52%), Akzo (42%) en Burlington Industries Inc. (6%) was Lambertus te Strake geen aandeelhouder meer en nam hij afscheid van zijn bedrijf en medewerkers. Hij was het die samen met Dorus Fransen op het idee kwam van het pneumatisch transporteren van inslaggaren bij het weven. Zij waren het ook die deze ideeën in het diepste geheim in huize Mariahof, samen met professor Slotboom, als eerste in werkende prototypen omzetten en daarmede de basis legden voor de luchtweefmachine en het toekomstige bedrijf. [2]
Een aantal octrooien met betrekking tot deze vinding stonden op zijn naam, maar werden later door Rüti gekocht.[3]
Verenigingsleven[bewerken | brontekst bewerken]
Hij voetbalde bij de Vlierdense voetbalvereniging SPV.
Ook was hij toneelspeler en regisseur van het Vlierdense toneel, dat toen nog onderdeel was van fanfare Wilhelmina. In 1920 stond hij met zijn twee broers aan de wieg van de Vlierdense fanfare en later was hij ook dirigent van dit muziekgezelschap. Samen met zijn broers zorgde hij ervoor dat Wilhelmina een kwalitatief zeer hoog niveau bereikte.
In 1981 ontwierp hij een koperen kunstwerk, voorstellend twee zwemmende figuren. Het werk werd op 23 april van dat jaar door de gezamenlijke Deurnese zwemverenigingen aangeboden aan de gemeente Deurne, destijds eigenaar van zwembad De Wiemel waar het nog steeds te bezichtigen is.
Ook in 1981 maakte hij een schetsmatige tekening van het centrum van Vlierden van rond 1920. Els Coppens-van de Rijt maakte aan de hand daarvan een schilderij.
Bronnen, noten en/of referenties
|