DeurneWiki is gratis voor u als gebruiker, en dat willen we zo houden!
Steun ons daarom en stem (t/m 24 september) bij de Rabo Club Support op
heemkundekring H.N. Ouwerling Deurne

Anna Alberdina Antoinette Terruwe (1911-2004)

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Versie door Pieter K (overleg | bijdragen) op 18 sep 2024 om 10:38
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Anna Terruwe
17.059.jpg
Persoonsinformatie
Volledige naam Anna Alberdina Antoinette
Roepnaam Anna
Geboorteplaats Vierlingsbeek
Geboortedatum 19 augustus 1911
Overl.plaats Deurne
Overl.datum 28 april 2004
Partner(s) ongehuwd
Beroep(en) psychiater
Anna in de tuin van villa Zonneweelde met haar twee hondjes.
foto collectie Els Coppens-van de Rijt
Tekening van Anna in 1984.
foto collectie Els Coppens-van de Rijt
Koninklijke onderscheiding van burgemeester Van Genabeek in april 1986.
foto Pierre van den Meulenhof

Anna Terruwe (1911-2004) was een Deurnese psychiater en werd landelijk bekend door haar bevestigingsleer.


Dr. Anna Terruwe werd geboren als dochter van de koopman Johannes Theodorus Terruwe (1885-1950) en diens echtgenote de verloskundige Catharina Theresia Ernestina Huberta Korbmacher (1881-1969). In 1913 kreeg Anna er een broertje bij, de latere priester Jo Terruwe.
In 1921 verhuisde het gezin van Vierlingsbeek naar Deurne, waar de familie te midden van welgestelde families in villa Sonneweelde aan de Stationslaan 11 ging wonen. In dit huis bracht zij haar jeugd door en keerde daar in haar latere levensfase naar terug om er tot haar dood te blijven wonen. Haar beide grootmoeders woonden eveneens in Deurne. Anna bleef ongetrouwd en kinderloos.

Anna Terruwe verbleef tussen 1923 en 1929 in Eindhoven. Na het behalen van het gymnasium B-diploma deed ze haar artsenstudie in Utrecht en koos vervolgens een specialisatie in de psychiatrie. Ze voltooide haar studie neurologie bij prof. dr. J.J.G. Prick in Nijmegen en haar studie psychiatrie bij dr. G.B.J.A. Janssens in huize Voorburg te Vught.
Ze vestigde zich op 6 september 1945 als praktiserend zenuwarts, uitsluitend voor psychotherapie, in Nijmegen.
In 1949 promoveerde zij aan de universiteit van Leiden op het proefschrift: De neurose in het licht der rationele psychologie. Hierna vestigde ze zich als psychiater.
Rond 1980 verplaatste ze haar praktijk naar Deurne, mede in verband met de vestiging van de dr. Anna Terruwe Stichting aldaar.

Ze droeg uit dat "Het goede" de blijvende kern is van elke mens. Het moet in elke mens opgedolven worden en aan het licht gebracht door bevestiging.

Dr. Anna Terruwe gaf de psychiatrie een nieuwe indeling der neurosen met o.a. de frustratieneurose. Ze ontwikkelde een heel eigen visie op gelukkig mens-zijn-en-mens-worden, die ze neerlegde in haar bevestigingsleer. De bevestigingsleer gaat over de psychische menswording en de levenskunst van de bevestiging.

In april 1986 ontving dr. Terruwe uit handen van burgemeester Van Genabeek, een koninklijke onderscheiding als officier in de Orde van Oranje-Nassau.

Affaire Terruwe[bewerken | brontekst bewerken]

Met haar bevestigingsleer kwam ze in botsing met de rooms-katholieke Kerk. Zij zou religieuzen met seksuele problemen hebben geadviseerd om zelfbevrediging toe te passen, volgens de katholieke leer een doodzonde. Het werd door ingrijpen van Rome aan priesterstudenten verboden nog langer 'katholieke vrouwelijke psychiaters' (in casu dr. Terruwe) te bezoeken. In 1965 werd ze gerehabiliteerd, eerst door kardinaal Alfrink, later ook door het Vaticaan zelf.

Haar inspirator, de Nijmeegse pater redemptorist, rechtsgeleerde en moraaltheoloog prof. Willem Duynstee werd naar Rome "verbannen", maar mocht uiteindelijk naar Nederland terugkeren. Volgens geruchten zou Duynstee zelfs genomineerd zijn geweest om van paus Paulus VI als ultieme rehabilitatie de kardinaalshoed te krijgen. Duynstee overleed echter plotseling in 1968.

Terruwe werd meer dan eens door Paulus VI in privé-audiëntie ontvangen. Bij haar dood wijdde de Osservatore Romano, spreekbuis van het Vaticaan, lovende aandacht aan de hoogbejaarde psychiater en haar bevestigingsleer.

Terruwe leed in haar tijd sterk onder het aanvankelijke wantrouwen en de afwijzing door Rome. In kleine kring verspreidde zij haar boekje Opening van zaken; zij was verbaasd dat het boekje uiteindelijk toch de weg naar de media vond. Desondanks bleef zij een supporter van haar Kerk. Zij ging niet mee met degenen binnen de Kerk die in zaken als het priester-celibaat of de geboortebeperking voor grotere vrijheid ijverden.

Bibliografie[bewerken | brontekst bewerken]

Onderstaande boeken, van haar hand verschenen, zijn aanwezig in de bibliotheek van heemkundekring H.N. Ouwerling.

  • De neurose in het licht der rationeele psychologie, 1949
  • Wat is psychisch gezond leven?, 1952
  • De rijping van het verlangen, 1957
  • De onvolkomenheid van het goede huwelijk, 1958
  • De vrouw en haar werk, 1958
  • Opening van zaken, 1964
  • Grondbeginselen van levenskunst, 1968
  • Geloven zonder angst en vrees, 1970
  • De tweezaamheid in het huwelijk, 1973
  • Mens-geworden zijn en bevestiing, 1973
  • Kom uit de boom Zacheüs, ik kom bij je eten, 1974
  • Handen op de rug, 1974[1]
  • Ouders en kinderen op weg naar de toekomst, 1976
  • Geef mij je hand, 1978
  • De menswetenschappen vragen het woord in de Kerk, 1980
  • De liefde bouwt een woning, 1982
  • De toename van agressie, suïcide en druggebruik binnen de consumptiemaatschappij, 1986
  • De frustratieneurose, 1988
  • Democratie vraagt mondiaal mensbeeld: bevestiging bevestigd, 1990
  • Blijft het duister nu ons licht?, 1993
  • Liefde gaf haar duizend namen, 1993
  • Politiek en bevestiging, 1996

Van het tijdschrift Abri verscheen een themanummer over Anna Terruwe en haar werk naar aanleiding van haar overlijden.

Vlak na haar dood kwam een bundel Bevestiging - erfdeel en opdracht uit, onder redactie van de Vlaamse professor Herman Vekeman (uitgeverij Damon), waaraan vele sympathisanten meewerkten. Zij groeide uit tot een goeroe, met enerzijds grote bewonderaars en anderzijds mensen die niets van haar gedachtegoed moeten hebben.

De Radboud Universiteit Nijmegen stelde in 2006 een Anna Terruweprijs beschikbaar voor scripties over de bevestigingsleer.

Gedenktekens[bewerken | brontekst bewerken]

  • Op 13 september 2008 werd in de Sint-Willibrorduskerk te Deurne een gedenkteken voor haar onthuld op initiatief van de werkgroep Terruwe Gedenkteken en het bestuur van de dr. Anna Terruwe Stichting. Het is een bronzen plaquette, gemaakt door Joep Coppens, voorstellend het bijbeltafereel dat Anna Terruwe ook koos als titel van een van haar boeken: Kom uit de boom, Zachëus, ik kom bij je eten.
  • Op zaterdag 30 oktober 2010 werd op het naar haar vernoemde Anna Terruweplein het beeld genaamd Caritas II onthuld.
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Gesprek met Ad Langebent, uitgezonden door de KRO-televisie op zondag 6 oktober 1974