Brandkuil

De brandkuil op Vreekwijk in 1978.
Foto collectie Anton Vissers

De Vreekwijkse brandkuil in 2014.
foto Foka collectie Peter Vink

in ieder gehucht was vroeger tenminste een brandkuil om bij brand over het benodigde bluswater te kunnen beschikken.

Vooral in gebieden en gehuchten waar meerdere huizen bij elkaar stonden moest de plaatselijke brandweer over bluswater kunnen beschikken om bij brand snel en effectief in te kunnen grijpen. Een waterleiding was er indertijd nog niet en sloten konden in de zomer droogvallen; daarom waren er in de gemeente op diverse plaatsen brandkuilen gegraven. Bij brand kon men vaak ook gebruik maken van de open waterputten die bij nagenoeg alle woningen aanwezig waren.

Behalve hemelwater en huishoudelijk afvalwater kwam er in zo’n brandkuil ook ander afval terecht. In de zomer stond die soms droog, kon die behoorlijk stinken en dat was slecht voor de gezondheid en hygiëne. Om die reden werd zo’n waterpoel jaarlijks uitgediept en schoongemaakt.

Kinderen speelden vaak rond zo’n brandkuil en dat leverde gevaar op. In de winter kon men door het ijs zakken en in de zomer te water geraken. Om ongelukken te voorkomen werden brandkuilen vaak voorzien van een omheining. Uit berichten van de Zuidwillemsvaart blijkt dat er regelmatig ongelukken gebeurden.

In maart 1910 meldde voornoemde krant:

Enige kinderen die speelden rond de brandkuil aan de Kruisstraat te Deurne en daarbij was ook het zoontje van Joh. S. die ter water raakte. De aanwezige jongeren, die dit zagen, verkozen het hazenpad hun vriendje achterlatend. Toevallig passeerde de 11 jarige M. Flipsen die op het hulpgeroep van de drenkeling toesnelde en hem van de verdrinkingsdood redde.

In december 1926 was in de Zuidwillemsvaart te lezen:

Op een zogenaamde brandkuil op de Berkmortel zijn een vijftal meisjes door het ijs gezakt. Allen konden gered worden behalve de dertienjarig Elisabeth Maria Beijers (1913-1926) die jammerlijk verdronk.

Bronnen, noten en/of referenties