Joseph Louis Janssens (1835-1916)

Joseph Louis Janssens
Persoonsinformatie
Volledige naam	Joseph Louis Janssens
Roepnaam	Sjef
Geboorteplaats	Deurne
Geboortedatum	24 augustus 1835
Overl.plaats	Deurne
Overl.datum	18 januari 1916
Partner(s)	Henrica van de Mortel (1836-1894)
Beroep(en)	gemeentesecretaris
Bidprentje	NBA man NBA vrouw

Schilderij in 1918-1919 door Gerard Jacobs. Het schilderij is in opdracht van de gemeente Deurne en Liessel gemaakt en kostte 100 gulden.

Echtgenote Henrica van de Mortel

Het graf van Janssens en zijn vrouw in 2006.

Detail grafsteen J.L. Janssens.
Foto: collectie Anton Vissers

Joseph Louis Janssens (1835-1916), bijgenaamd D'n Bismarck, was 60 jaar zanger en 25 jaar organist van het rk zangkoor in de Sint-Willibrordusparochie van Deurne en meer dan 51 jaar gemeentesecretaris van gemeente Deurne en Liessel. Hij was een van de invloedrijkste Deurnenaren bij de onwikkeling van het dorp tussen 1870 en 1910.

Afkomst en gezin

Joseph was het vierde van de vijf kinderen van Walterus Antonius Janssens (1796-1838), molenaar en herbergier van herberg De Gouden Leeuw, en Maria Anna Goossens (1795-1879). Zijn vader overleed al toen hij drie jaar oud was.

Hij huwde in Deurne op 20 mei 1867 met Henrica van de Mortel, (Deurne 23 december 1836 - Deurne 14 januari 1894), dochter van Joannes van de Mortel (1790-1848) en Anna Maria Goossens (1792-1860). Het gezin woonde in een huis op de plek met het huidige adres Lagekerk 15.

Uit dit huwelijk werden de volgende kinderen geboren:

1. Anna Maria Helena, (Deurne 16 maart 1868 - Deurne 9 juni 1936). Aan de Lagekerk verzorgde zij, samen met haar eveneens ongehuwd gebleven zuster Walthera, de kruidenierswaren en manufacturen winkel van haar vader. Zij bleef ongehuwd.NBA
2. Walthera Antonia, (Deurne 10 augustus 1869 - Deurne 18 april 1947). Zij bleef ongehuwd. NBA
3. Johannis Joseph, (Deurne 2 september 1870 - Heeze 10 juli 1952). Hij huwde met Maria Octavia Vullinghs (1870-1969).
4. Maria Anna Henrica, (Deurne 23 december 1872 - Deurne 30 januari 1883).

• 

  Anna M.H.

• 

  Walthera A.

• 

  Johannis J.

• 

  Maria A. H

Foto's: collectie Anton Vissers

Carrière

Joseph Louis Janssens was gemeentesecretaris en had de bijnaam “D'n Bismarck", niet vanwege zijn uiterlijke gelijkenis met deze Duitser maar vooral vanwege zijn autoritaire aanpak van gemeentezaken. Hij was vele jaren lang de motor achter het gemeentebeleid dat Deurne tot een miljoenenparadijs maakte. Zo was hij pleitbezorger voor gemeentelijke ontginningen en de aanleg van het Kanaal van Deurne.

Hij werd op 30 januari 1860 op 24-jarige leeftijd benoemd tot secretaris van de gemeente Deurne en Liessel als opvolger van Hendrik van Baar. Daarvoor had hij al twee jaar als ambtenaar op de secretarie gewerkt. Hij bleef meer dan 51 jaar secretaris van de gemeente Deurne en Liessel.

Hij was vanaf 1860 lid van de zogenaamde rustende schutterij, waarbij hij in 1864 werd voorgedragen als eerste luitenant.

In 1875 werd hij aangesteld als beëdigd schatter bij de afkoop van de tiendrechten.

Bij de dreigende afsplitsing van Liessel-Helenaveen van de gemeente was Janssens de bedenker en opsteller van het breedvoerige en vurige pleidooi bij Gedeputeerde Staten tegen deze plannen onder de breedvoerige titel De vraag "Wat zal er worden van de Noordbrabant-Limburgsche Peel?’, gesteld door den Heer J. van de Griendt, Directeur der Maatschappij tot Ontginning en Verveening der Peel, genaamd Helenaveen, beantwoord door J. L. Janssens, Secretaris der Gemeente Deurne en Liessel.

Na het overlijden van zijn moeder in 1879 zette hij, samen met zijn ongehuwde zuster een winkel in kruidenierswaren en manufacturen voort. Later werd deze winkel voortgezet door zijn ongehuwd gebleven dochter Anna Maria Helena en Walthera Antonia. Die winkel bracht hem herhaaldelijk in conflict met de ingezetenen en de overheid vanwege ongewenst belangenverstrengeling. In zijn roman Het Goud van de Peel van Herman Maas speelt dit onderwerp ook een rol en vertoont de daarin figurerende gemeentesecretaris Jennesen opvallende gelijkenis, niet alleen qua naam, met Joseph Louis Janssens.

Heemkundekring H.N. Ouwerling bewaart een schilderij van hem, geschilderd door Gerard Jacobs, dat in 2000 op een rommelmarkt te koop werd aangeboden als schilderij van een onbekende Deurnese burgemeester en voor vijf gulden werd aangekocht. Het schilderij was destijds ernstig beschadigd maar werd in 2010 door Marc Bies te Aarle-Rixtel gerestaureerd.

Van het echtpaar Janssens-Van de Mortel en hun dochters Anna en Walthera, zijn de graven op het oude r.-k. kerkhof van Deurne-centrum bewaard gebleven.

Onderscheiding

Op 30 januari 1910 was het een halve eeuw geleden, dat Joseph Louis Janssens tot secretaris der gemeente werd benoemd.Bij dit zeldzaam ambtsjubileum werd hij bij koninklijk besluit van 29 januari 1910 no 38 benoemd tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau en kreeg hij van de gemeenteraad een gouden potlood- en vulpenhouder.

Relatie met burgemeesters

Dat Joseph Louis Janssens ook duidelijke familiebanden had met de burgemeesters van zijn tijd blijkt uit onderstaand overzicht. De gekleurde personen waren schout of burgemeester van Deurne en Liessel of van Vlierden.

Johannes van de Mortel ca 1687-1757

Antonius 1714-1763

Petrus 1717-?

Jan Willem 1751-1840

Helena 1758 x Martinus Janssens

Johannes 1756-1834

Jan Willem 1795-1863

Peter Gregorius 1799-1886

Paulina Ludovica 1792-1863 x Hendrik van Baar

Walterus Janssens

Johannes 1790-1848

Andries Hubertus 1835-1863 1861-1862

Petrus Antonius 1830-1895 1863-1895

Hendrik van Baar 1827-1878 1854-1860

Joseph Louis Janssens 1835-1916 D'n Bismarck

Henrica 1836-1894

Jan Jozef Janssens 1870-1952 burgemeester Vlierden 1907-1919

Bronnen, noten en/of referenties