Jozef Gielen (1889-1976)

Jozef Gielen
Persoonsinformatie
Volledige naam	Jozef Gielen
Roepnaam	Sjef
Geboorteplaats	Neerkant
Geboortedatum	3 februari 1889
Overl.plaats	Liessel
Overl.datum	16 mei 1976
Partner(s)	Theodora Goorts (1892-1982)
Beroep(en)	veenarbeider

Gouden huwelijksfeest van Sjef Gielen en Doortje Gielen-Goorts.

Vlnr: Sjef Gielen, Hannes van Lierop machinist-monteur, Johannes Petrus Kroezen en in lange lederen jas directeur Toon Kuijpers van het Gemeentelijk Veenbedrijf.

Jubileumbord voor Sjef Gielen, geschilderd door Bert Slaats.

Jozef (Sjef) Gielen (1889-1976) trok 54 jaar lang als veenarbeider en werknemer van het Gemeentelijk Veenbedrijf met zijn oplegger, stikker en bonkschop naar de Peel.

Sjef was het vijfde kind uit het gezin van de landbouwer Jacobus Gielen (1843-1915) en Antonia Hoebergen (1856-1925).

Hij huwde op 11 mei 1918 in Deurne met Theodora (Door) Goorts, (Deurne 16 januari 1892 - Liessel 11 mei 1982), dochter van Johannes Wilhelmus Goorts (1856-1937) en Francina Hermans (1862-1946).

Uit dit huwelijk werden de volgende kinderen geboren:

1. Jacobus (Sjaak), (Liessel 30 januari 1919)
2. Johannes (Jan), (Liessel 8 januari 1920 - Someren 11 mei 1940). Zie oorlogsslachtoffers
3. Antonius (Toon), (Liessel 8 maart 1921 - 7 april 2014). Hij huwde met Maria Johanna (Miet) van Veghel (1923-1988).
4. Franciscus (Frans), (Liessel 14 juli 1922 - Nieuw-Zeeland 11 augustus 1987). Hij emigreerde na de oorlog naar Nieuw-Zeeland.
5. Theodora (Dora), (Liessel 15 februari 1925)
6. Gerardus (Grard), (Liessel 12 september 1926)
7. Maria, (Liessel 28 april 1928). Zij huwde met Herman van de Ward.
8. Joseph (Jozef), (Liessel 6 juni 1930)
9. Antonia (Tonia), (Liessel 5 februari 1932). Zij huwde met Jan Weijenborg (1928-2013).
10. Theodorus Theo), (Liessel 23 december 1933)

Sjef was als veenarbeider werkzaam bij het Gemeentelijk Veenbedrijf. Hij woonde met zijn gezin dicht bij zijn werk, aan de rand van de Peel. Ze waren door een woningruil in het bezit gekomen van twee buunder grond om zelf koren, groente en fruit te kweken. Ze bakten hun eigen brood en Sjef had zijn eigen Peelveldje, zodat ze voor hun onderhoud alleen de kruidenier nodig hadden voor de levensmiddelen.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog in september 1944, op Dolle Dinsdag, bleken ze midden in niemandsland te zitten. Tijdens een tegenaanval van de Duitse bezetter brak er de hel uit. Sjef vluchtte met zijn gezin de kelder van zijn huis in. Zij zijn in het bedenkelijke gezelschap van Duitse soldaten die beschutting zochten voor de naderende tanks van de Amerikanen. De bevrijders stoppen bij het huis en schieten bij wijze van waarschuwing eerst door het dak. Maar het gezin en de soldaten durven niet tevoorschijn te komen en een tweede schot volgt door het kleine kelderraam.

Moeder Door vlucht met twee kinderen aan de hand naar een boer in de buurt. Toen ze zich bij Peerke Berkers veilig waanden sloeg het noodlot toe. Het huis van hun buur werd in brand geschoten, twee kinderen van Peerke werden dodelijk getroffen en een zoon van Sjef en Door raakte zwaar gewond.

Sjef en Door waren uiteindelijk 58 jaar getrouwd, woonden in Liessel Heide C.165, 145a, F.5 en E.94. Daarna verhuisde hij naar de Liesselscheweg C.51, Kanaal F.159 en vervolgens de Heitrakschedijk F.171 en Heide L.99. Vier van hun kinderen emigreerden naar Nieuw-Zeeland.

Onderscheiding

Omdat hij meer dan vijftig jaar in dienst was van het Gemeentelijk Veenbedrijf mocht hij op 17 juni 1950 de eremedaille in brons in de Orde van Oranje-Nassau in ontvangst nemen. Het koninklijk besluit daarvan werd op 23 mei 1950 genomen.

De merkwaardige aanbevelingsbrief bij de aanvraag van de onderscheiding, geschreven door de directeur van het veenbedrijf aan de burgemeester van Deurne luidde als volgt.

Op elfjarige leeftijd in het jaar 1900 is J. Gielen in dienst van het Veenbedrijf gekomen. Met zijn vader moest hij toen iedere morgen te voet naar de peel en in de zomermaanden werd er dan minstens 10 uur per dag gewerkt. Vanaf december tot Pasen moesten de jongens 's morgens naar de Catechismus, dus met broodzak (knik) op de rug eerst naar de Catechismus en daarna naar de peel. Dit moest men ieder jaar op dezelfde tijd, totdat men de 3e Communie had gedaan. Uur- of accoordlonen bestonden toen niet. Er werden daglonen betaald. Deze waren voor volwassenen in de zomermaanden bij minstens 10 uren werken f 1,20 per dag, daarna tot Allerheiligen f 0,90. Na Allerheiligen werd met het graven van Bolsterturf begonnen, waarvoor dan een prijs werd vastgesteld. De jeugdige arbeiders (jongens) kregen dan f 0,30 per dag. Na beëindiging van het werk op Zaterdag was Sjef leerling barbier bij Piet van Otterdijk ("Piet Schoen"). Sjef voelde echter meer voor de Veenderij en zei daarom het kappersvak na een poos vaarwel. Zoals bijna alle veenarbeiders was Sjef een goede stroper. Menige haas of konijn hebben de dood gevonden in zijn strikken, maar jachtopziener Boerenkamps heeft ook menigmaal Sjef bekeurd en geverbaliseerd. In 1918 werd in Liessel de Land- en Veenarbeidersbond "St. Deus Dedit" opgericht, waarvan Gielen als bestuurslid werd gekozen, welke functie hij vele jaren heeft waargenomen. Gielen was een goede organisatieman, die steeds eerlijk en oprecht voor zijn bond uitkwam. Verder kan gezegd worden dat G. altijd een goed, ijverig en vertrouwd veenarbeid is geweest, die alle werkzaamheden steeds nauwgezet uitvoerde en dit thans nog doet.

Overtreding

Hij werd op 2 januari 1908 door het Kantongerecht Helmond veroordeeld tot vijf dagen hechtenis voor het overtreden van de jachtwet.

Bronnen, noten en/of referenties