Zwembad De Clarinet

Jasper Berkers als badmeester

Couponkaart goed voor 10 baden, coll. Th. Vullings

Couponkaart goed voor 10 baden, coll. Th. Vullings

Zwembad De Clarinet was het vroegere zwembad bij de gelijknamige waterplas De Clarinet bij de spoorwegovergang in de Zeilberg.

Ontstaan

In 1866 werd voor de aanleg van de spoorlijn Deurne-Helmond zand gewonnen. Er ontstond zodoende een grote kuil, welke door de aanwezigheid van natuurlijke wellen met water werd gevuld. Dit kunstmatig bassin, in de volksmond de Clarinet genoemd, lag in een zand- en kiezelbedding en bevatte bijzonder zuiver water. De benaming "Clarinet" zou volgens sommige zegslieden een verbastering zijn van klain (klein) net.

Eerste zwembad

In 1933 werd het eerste zwembad aangelegd. Er waren toen 12 kleedhokjes; zes aan de ene kant voor de meisjes en zes aan de andere kant voor de jongens. De badhokjes waren ontworpen door Dorus van de Weijer. Aanvankelijk mocht er, onder het toeziend oog van Jas Berkers, in de volksmond Jasper, gemengd gezwommen worden. Dit werd echter al na 14 dagen door de geestelijkheid verboden en het zwemmen was verder voor dames taboe.
Tijdens de oorlog probeerden de Duitsers het gemengd zwemmen opnieuw ingang te laten vinden, maar zij stuitten op fel verzet van de pastoor.

Vernieuwe zwembad van 1942

In 1942 werd het zwembad flink vergroot en vernieuwd. Het Nieuwsblad van Deurne schonk er kort na de opening in 1942 als volgt aandacht aan:

Deurne heeft zijn zwembad. Jarenlang is het als een schoone wensch gekoesterd door de steeds talrijker wordende schare van zwemmers uit Deurne en naaste omgeving: thans is het dan werkelijkheid.
Maandag 1 juni 1942 is het gemeentelijk zwembad "de Clarinet" geopend.
De nieuwe badinrichting, welke onze gemeente is rijk geworden vooral dankzij de goede zorgen van burgemeester Mr. R. J. J. Lambooij, ziet er aantrekkelijk uit. Spoedig zal de inrichting wel geheel zijn afgewerkt.
Het Deurnesche zwembad werd ondanks de moeilijke tijdsomstandigheden, waarin het tot stand kwam, ingericht volgens de eischen des tijds. Er werd een flinke rij goede kleedkamertjes gebouwd.
Het eigenlijke bad werd in een ondiep en een diep gedeelte gescheiden. Eenige duiktorens, waarvan een met springplank, ontbreken niet.
Ten gerieve van de badgasten werd ook een flinke klok tegen het hoogere gedeelte van den ingang aangebracht. We gelooven, dat degenen, die een frisch bad op prijs stellen, over hetgeen aan de "Clarinet" werd opgericht, niet ontevreden behoeven te zijn en we twijfelen en niet aan of ze zullen in de komende zomermaanden van dit keurig ingerichtte zwembad ruimschoots profiteeren.
Het gemeentelijk zwembad "De Clarinet" is een belangrijke aanwinst van het nieuwe Deurne sedert de opening der bioscoop. Hopenlijk is het ook een flinke schrede voorwaarts op het gebied der volksgezondheid.

Toen De Clarinet op 1 juli 1942 werd heropend bestond het zwembad uit 7500 m2 zwemwater en 500 m2 strand en er kwamen loopplanken en kleedhokjes bij, gemaakt van hout, achtergelaten door de 27 RI militairen en wat bestemd was voor bruggen over het defensiekanaal. Met die uitbreiding kwam het nieuwe totaal op 23 kleedhokjes.

In 1956 werden er nog eens 20 kleedhokjes bijgeplaatst.

In haar collectie bewaart Thea Mansvelders-Vullings nog een aantal toegangskaartjes tot het zwembad uit de beginperiode.

Diploma

advertentie in Nieuwsblad van Deurne van 23 mei 1942

Zwemdiploma van De Clarinet uit 1945, coll. Th. Vullings

Voor de vele Deurnese ingezetenen vormde De Clarinet de eerste kennismaking met de zwemsport. Hier onderwees omstreeks de jaren dertig van de vorige eeuw, de al bij zijn leven legendarische badmeester Jasper Berkers zijn pupillen de vele onderdelen van de zwemsport. Het zwemexamen bestond in die tijd uit een zwemproef over de volle breedte van de plas.
Later kwam er voor het examen naast schoolslag,de rugslag en een minuut watertrappelen bij.

Verdrinkingen

Helaas was het niet altijd plezier in De Clarinet. Door een noodlottig ongeval of onoplettendheid vonden er ook enkele verdrinkingen plaats:

• Op 30 augustus 1961 verdronk er de 16-jarige Han de Vries uit Den Haag. Hij woonde in Internaat Vreekwijk.
• Op 23 juni 1963 verdronk er de 12-jarige Francisca Godefrida Christina Wilhelmina (Franka) Kuijten,
• Op 28 juli 1964 verdronk er de 28-jarige verpleegkundige Truus van der Steen

Explosieven

Op 23 juni 1969 werd het zwembad De Clarinet gesloten omdat er explosieven uit de Tweede Wereldoorlog op de bodem waren gevonden. Duikers van de mijnopruimingsdienst haalde begin juli vijf Duitse "Tellermijnen" (schotelmijnen) en een grote hoeveelheid munitie van lichter gehalte boven water. De leden van Triton '62 moesten toen ook 's zomers voor hun zwemlessen uitwijken naar de zwembaden van Helmond en Venray.

Sluiting zwembad

De belangstelling voor het zwemmen nam, mede door het schoolzwemmen, snel toe. In 1960 had Jasper Berkers jaarlijks zo'n 70.000 bezoekers. In de beginperiode van 1933 lag dat aantal op zo'n 600. Er kwam behoefte aan een nieuw zwembad. Vanaf september 1970 konden de zwemmers gebruik maken van het nieuw gebouwde binnenbad De Wiemel en werd het zwembad De Clarinet gesloten en afgebroken. om later een visvijver te worden.

• 

  In 1933 werd het zwembad De Clarinet aangelegd, toen nog met het "hutje aan de zee" aan de Clarinetweg 26, waar vroeger onder andere De Zeele-mennekes woonden, op de achtergrond. Zo’n dertig jaar later moest het huisje plaats maken voor uitbreiding van het strand en de zonnewei.

• 

  Het centrale gebouw

• 

  Zwembad De Clarinet aan de spoorzijde.

• Zwembad de Clarinet 1964.jpg

  Zwembad uitgebreid met een strand en een zonnewei. Foto circa 1964

• 

  Soms in de wintermaanden ook lekker schaatsen

• 

  Personeel zwembad De Clarinet circa 1945-1950, vlnr: Badmeester Jasper Berkers, garderobejuffrouw Tonna Manders, Jan Smits, Karel van Zutphen, Garderobejuffrouw Tina Willems, en Frans Maas.

Foto’s uit de collectie van Jasper Berkers.

Literatuur

• Geschiedenis zwemvereniging D.Z.T.'62 (Deurnese Zwemvereniging Triton '62)

externe link

website zwemvereniging Triton