Heeft u correcties, aanvullingen of foto's bij een artikel dan kunt u die hier mailen.
Rabo-clubsupport leverde dit jaar 765,88 euro op. Allen die op ons stemden hartelijk dank!
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis

Circus 't Hoefke: verschil tussen versies

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Geen bewerkingssamenvatting
 
Geen bewerkingssamenvatting
 
(25 tussenliggende versies door 9 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
[[Image:Foto affiche 't Hoefke.JPG|thumb|400px|Affiche amateur circus ’t Hoefke ( Jaartal helaas onbekend)]]
[[Bestand:31.007.jpg|thumb|400px|Allerlaatste affiche van circus ’t Hoefke (1957). I.v.m. blessures en ziekte van enkele medewerkers werden de optredens verschoven naar 14, 15, 16 en 19 december van dat jaar]]
Het Deurnese '''Circus 't Hoefke''' van animator [[Hub van Doorne]] had grote invloed invloed op de saamhorigheid het naoorlogse Deurne.
[[File:Hoefke1.jpg|thumb|300px|houtsnijwerk van Piet van Hoek, gesneden uit één blok lindenhout.]]
Het Deurnese '''Circus 't Hoefke''' van animator [[Hub van Doorne]] had grote invloed invloed op de saamhorigheid in het naoorlogse Deurne.


== Aanleiding ==
== Aanleiding ==
[[File:Hoefke1.jpg|thumb|300px|houtsnijwerk van Piet van Hoek, gesneden uit één blok lindenhout.]]
Na het einde van de [[Tweede Wereldoorlog]] was er in het geteisterde Brabant een grote behoefte  
Na het einde van de [[Tweede Wereldoorlog]] was er in het geteisterde Brabant een grote behoefte  
aan ontspanning en ontspanningslokalen. De [[Koninklijke Harmonie Deurne|Deurnese Harmonie]] en de [[KDO|gymnastiekvereniging]] leden aan een ernstig geldgebrek. Op allerlei manieren probeerde men de eindjes aan elkaar te knopen. De verenigingsleden deden allerlei voorstellen. Een fancy-fair vond men afgezaagd en ontoereikend. Een van de leden opperde het idee: "Waarom zouden we geen circus spelen?"
aan ontspanning en ontspanningslokalen. De [[Koninklijke Harmonie Deurne|Deurnese Harmonie]] en de [[KDO|gymnastiekvereniging]] leden aan een ernstig geldgebrek. Op allerlei manieren probeerde men de eindjes aan elkaar te knopen. De verenigingsleden deden allerlei voorstellen. Een fancy-fair vond men afgezaagd en ontoereikend. Een van de leden opperde het idee: "Waarom zouden we geen circus spelen?"
 
 
[[Hub van Doorne]], zelf lid van de harmonie en een enthousiast paardenliefhebber, vond dit een prachtig idee. Het plan van meneer Hub vond dan ook overal geestdriftige instemming. De dorpsmassa kwam in beweging, maar het moest geheel door eigen mensen worden verzorgd en het mocht geen half werk zijn! Zo stichtte Hub van Doorne zijn eigen circus 't Hoefke.
[[Hub van Doorne]], zelf lid van de harmonie en de [[KDO (1913)|KDO]] en een enthousiast paardenliefhebber, vond dit een prachtig idee. Het plan van meneer Hub vond dan ook overal geestdriftige instemming. Tijdens de jaarvergadering van de KDO van 4 mei 1947 lanceerde Hub van Doorne ook daar het idee van een amateurcircus.De dorpsmassa kwam in beweging, maar het moest geheel door eigen mensen worden verzorgd en het mocht geen half werk zijn! Zo stichtte Hub van Doorne zijn eigen circus 't Hoefke.


== Start ==
== Start ==
[[File:Hoefke2.jpg|thumb|300px|left|Het circusorkest]]
[[File:Hoefke2.jpg|thumb|300px|Het circusorkest]]
Hub van Doorne kwam 'n keer op de repetitie van de harmonie en zei tegen de muzikale onderwijzer [[Petrus Antonius van Hoek (1916-1989)|Piet van Hoek]]: "Kun je niet een orkestje oprichten, eh ... een circusorkestje,
Hij zorgde voor de paarden, de tent, afijn voor alles. [[Piet van Dijk]] werd aangesteld als directeur.
want we gaan een circus oprichten en daar gaan we dan mee spelen.” Hij zorgde voor de paarden, de tent, afijn voor alles. [[Piet van Dijk]] werd aangesteld als directeur.


Zoals bij elk circus vormden de paarden de ruggegraat van circus 't Hoefke.
Zoals bij elk circus vormden de paarden de ruggegraat van circus 't Hoefke.
Van jongsaf hadden [[Johanna Wilhelmina Theresia van Doorne (1930-2004)|Anny van Doorne]] en [[Tiny van Doorne]] (tweelingdochters van meneer Hub), hun paarden gedresseerd tot een prestatie van hoog niveau. Zij lieten het publiek ongeëvenaarde staaltjes van hogeschoolrijden zien op Lippizaners. En de muzikanten van de Harmonie moesten hierbij spelen.  Met een achttal muzikanten werd een aardige bezetting samengesteld. Allereerst werd door hen ijverig geoefend op de door de kapelmeester zelf gecomponeerde muziek: die was speciaal geschreven voor de eigen nummers van de acrobaten, de paardendressuur en de clowns.  
Van jongsaf hadden [[Johanna Wilhelmina Theresia van Doorne (1930-2004)|Anny van Doorne]] en [[Tiny van Doorne]] (tweelingdochters van meneer Hub), hun paarden gedresseerd tot een prestatie van hoog niveau. Zij lieten het publiek ongeëvenaarde staaltjes van hogeschoolrijden zien op Lippizaners. En de muzikanten van de Harmonie moesten hierbij spelen.  Met een achttal muzikanten werd een aardige bezetting samengesteld. Allereerst werd door hen ijverig geoefend op de door de kapelmeester zelf gecomponeerde muziek: die was speciaal geschreven voor de eigen nummers van de acrobaten, de paardendressuur en de clowns.


== Circusorkest ==
== Circusorkest ==
[[File:Hoefke4.jpg|thumb|300px|In de orkestbak.]]
[[Bestand:29.048.jpg|thumb|300px|In de orkestbak.]]
Het orkestje bestond wisselend uit 8 muzikanten:
Het orkestje bestond wisselend uit 8 muzikanten:
*kapelmeester en hoorn: Piet van Hoek
*kapelmeester en hoorn: Piet van Hoek
*klarinet: [[Willibrordus Maria Knijnenburg (1928-1995)|Willie Knijnenburg]], [[Antoon van Calis]]
*klarinet: [[Willibrordus Maria Knijnenburg (1928-1995)|Willy Knijnenburg]], [[Antoon van Calis]], [[Franciscus Johannes Hermans (1921-1996)|Frans Hermans]]
*saxofoon: [[Wout Knijnenburg]], [[Peter Johannes van Ooij (1910-1997)|Piet van Ooij]]
*saxofoon: [[Wout Knijnenburg]], [[Peter Johannes van Ooij (1910-1997)|Piet van Ooij]]
*piston: [[Sjang Weerts]], [[Jozef Joosten]], [[Wim van den Heuvel]]
*piston: [[Sjang Weerts]], [[Jozef Joosten]], [[Wim van den Heuvel]]
Regel 41: Regel 39:


== Entreeprijzen ==
== Entreeprijzen ==
[[Image:circus 't hoefke 1947 3.jpg|thumb|150px|Kleine advertentie 1947]]
[[Image:circus 't hoefke 1947 3.jpg|thumb|150px|Kleine advertentie uit Weekblad Het Licht van 6 september 1947 pagina 3]]
[[Bestand:AD in Licht 1947-09-06 P4 klein.jpg|thumb|400px|Grote advertentie uit Het Licht van 6 september 1947 pagina 4. Bron DKD]]
De entreeprijzen waren:
De entreeprijzen waren:
*f 2,50 loge
*f 2,50 loge
Regel 49: Regel 48:


== Opbrengsten ==
== Opbrengsten ==
De opbrengsten van het circus werden bijgehouden door penningmeester [[Martinus Berkers (1898-1981)|Martinus (Marinus) Berkers]], sigarenwinkelier en lid van de gymnastiekvereniging, en verdeeld volgens de verdeelsleutel: De helft naar een goed doel in de plaats van optreden. De andere helft werd verdeeld onder de verenigingen in Deurne door het driemanschap Marinus Berkers, Piet van Hoek en [[Johannes Petrus van Dinter|pastoor Van Dinter]].
De opbrengsten van het circus werden bijgehouden door penningmeester [[Martinus Berkers (1898-1981)|Martinus (Marinus) Berkers]], sigarenwinkelier en lid van de gymnastiekvereniging, en verdeeld volgens de verdeelsleutel: De helft naar een goed doel in de plaats van optreden. De andere helft werd verdeeld onder de verenigingen in Deurne door het driemanschap Marinus Berkers, Piet van Hoek en [[Johannes Petrus van Dinter|pastoor Van Dinter]].


== De tent ==
== De tent ==
[[File:Hoefke3.jpg|thumb|400px|De tent]]
[[File:Hoefke3.jpg|thumb|400px|De tent]]
De tent was een tweemaster. Ze had een ronde piste met een doorsnede van 9 meter met daaromheen tribunes voor 1200 mensen. De pisterand was op DAF 1 door [[Dorus Munsters]] gemaakt: een stalen koker, 50 cm in het vierkant, met hout bekleed.<br> [[Johannes Martinus Meulendijks (1903-1982)|Jan Meulendijks]] zorgde voor het vervoer.
De tent was een tweemaster. Ze had een ronde piste met een doorsnede van 9 meter met daaromheen tribunes voor 1200 mensen. De pisterand was op DAF 1 door [[Dorus Munsters]] gemaakt: een stalen koker, 50 cm in het vierkant, met hout bekleed.<br> [[Johannes Martinus Meulendijks (1903-1982)|Jan Meulendijks]] zorgde voor het vervoer.
Regel 76: Regel 73:
== Clowns ==
== Clowns ==
[[File:Hoefke6.jpg|thumb|300px|left|De clowns Rits en Rats.]]
[[File:Hoefke6.jpg|thumb|300px|left|De clowns Rits en Rats.]]
[[Bestand:00.248.jpg|thumb|300px|Clowns Rits en Rats met het autootje.]]
[[Bestand:20.024.jpg|thumb|300px|Clowns Rits en Rats met het autootje.]]
Twee clowns, Rits en Rats, zorgden voor de vrolijke momenten en brachten het publiek  
Twee clowns, Rits en Rats, zorgden voor de vrolijke momenten en brachten het publiek  
aan het schateren. Clown Rits was [[Fried van Moorsel]]. Clown Rats was [[Piet van Hoof]].
aan het schateren. Clown Rits was [[Fried van Moorsel]]. Clown Rats was [[Piet van Hoof]].
Regel 99: Regel 96:


== Acrobaten ==
== Acrobaten ==
De acrobatengroep werd gevormd door de leden van de gymnastiekvereniging.
De acrobatengroep werd gevormd door de leden van de gymnastiekvereniging.
In het begin waren dat [[Henricus Renier Kivits (1933-2002)|Harrie]], [[Petrus Arnoldus Kivits (1931)|Piet]] en [[Johannes Henricus Kivits (1930)|Jan Kivits]], Herman Rachels, Willie Coolen, Gerard Manders, Jantje van Dooren en Fried van Moorsel. Later deed Frans Pluijm mee.   
In het begin waren dat [[Henricus Renier Kivits (1933-2002)|Harrie]], [[Petrus Arnoldus Kivits (1931)|Piet]] en [[Johannes Henricus Kivits (1930)|Jan Kivits]], Herman Rachels, Willie Coolen, Gerard Manders, Jantje van Dooren en Fried van Moorsel. Later deed Frans Pluijm mee.   
Regel 105: Regel 101:


== De stoelino's ==
== De stoelino's ==
 
Piet Kivits, Jantje van Dooren, Frans Verhees, Jan Kivits en Harrie Kivits. De stoelen werden door Leo Coolen en Jan Vermazeren bij aannemer [[Piet Berkers (1900-1977)|Piet Berkers]] in de werkplaats gemaakt.
Piet Kivits, Jantje van Dooren, Frans Verhees, Jan Kivits en Harrie Kivits. De stoelen werden door Leo Coolen en Jan van Mazeren bij aannemer [[Piet Berkers (1900-1977)|Piet Berkers]] in de werkplaats gemaakt.


== De saltino's ==
== De saltino's ==
Regel 121: Regel 116:


== Fietsnummer ==
== Fietsnummer ==
       
Dit werd uitgevoerd door Harrie Kivits (later door Frans van der Putten). Op een kleine eenwieler fietste Harrie rondjes over de pisterand, in de piste op een hoge en op een heel hoge eenwieler.
Dit werd uitgevoerd door Harrie Kivits (later door Frans van der Putten). Op een kleine eenwieler fietste Harrie rondjes over de pisterand, in de piste op een hoge en op een heel hoge eenwieler.
Thuis oefende hij op een heel hoge eenwieler (4.19 meter) waarbij hij aan het dak van het huis vasthield. Ook had hij een nummer op een gewone fiets die hij onder het fietsen afbrak en ondersteboven weer in elkaar zette, de trappers boven.
Thuis oefende hij op een heel hoge eenwieler (4.19 meter) waarbij hij aan het dak van het huis vasthield. Ook had hij een nummer op een gewone fiets die hij onder het fietsen afbrak en ondersteboven weer in elkaar zette, de trappers boven.
Regel 129: Regel 123:


== Koorddansen en slangenmeisje ==
== Koorddansen en slangenmeisje ==
[[Koosje Welten]] alias "Miss Kowe" danste op het koord en trad ook op als slangenmeisje. Toen zij in 1952 met haar vader [[Antonius Welten (1909-1974)|Toon Welten]] naar Nieuw Zeeland emigreerde trad [[Tonnie van Moorsel]] op als koorddanseres. Het slangenmeisjesnummer kwam te vervallen.
[[Koosje Welten]] alias "Miss Kowe" danste op het koord en trad ook op als slangenmeisje. Toen zij in 1952 met haar vader [[Antonius Welten (1909-1974)|Toon Welten]] naar Nieuw Zeeland emigreerde trad [[Tonnie van Moorsel]] op als koorddanseres. Het slangenmeisjesnummer kwam te vervallen.


[[Bestand:00.247.jpg|thumb|300px|]]
[[Bestand:20.044.jpg|thumb|300px|]]


== Voltigenummer ==
== Voltigenummer ==
Dit staaltje paardacrobatiek werd geleverd foor Harrie Kivits en Anny en Tiny van Doorne op één paard. Het paard was Monty, een heel lief paard. Het was een Percheron, een zeer breed  
Dit staaltje paardacrobatiek werd geleverd foor Harrie Kivits en Anny en Tiny van Doorne op één paard. Het paard was Monty, een heel lief paard. Het was een Percheron, een zeer breed  
Frans paard. Het was gekocht bij een Arnhemse paardenhandelaar. Die had het van de Duitsers, die het uit Frankrijk meegebracht hadden. Daar was het in gebruik om trams te trekken.
Frans paard. Het was gekocht bij een Arnhemse paardenhandelaar. Die had het van de Duitsers, die het uit Frankrijk meegebracht hadden. Daar was het in gebruik om trams te trekken.
Regel 146: Regel 138:


== Wilde dierennummer ==
== Wilde dierennummer ==
Tijdens het intermezzo van het voltigenummer kwamen de clowns Rits en Rats met hun eigen voltigenummer. Het werd gevolgd door het wilde-dierennummer.     
Tijdens het intermezzo van het voltigenummer kwamen de clowns Rits en Rats met hun eigen voltigenummer. Het werd gevolgd door het wilde-dierennummer.     


Regel 154: Regel 145:
[[File:Hoefke21.jpg|thumb|300px|walsende pony's]]
[[File:Hoefke21.jpg|thumb|300px|walsende pony's]]
== Walsende pony's ==
== Walsende pony's ==
De walsende pony's heetten Rosa en Elly en werden door Tiny van Doorne gepresenteerd. Rosa heeft nog heel lang geleefd, is in de 40 jaar geworden.
De walsende pony's heetten Rosa en Elly en werden door Tiny van Doorne gepresenteerd. Rosa heeft nog heel lang geleefd, is in de 40 jaar geworden.


Regel 162: Regel 152:


=== Een zwarte dag ===
=== Een zwarte dag ===
Eind mei 1949 stond de tent van circus 't Hoefke opgesteld op det [[DOS]]-terrein bij [[Henricus Alphonsus van de Vranden (1906-1994)|Harrie van de Vrande]], op de [[Heuvel]] in Deurne. De hele voorstelling voor 's avonds was uitverkocht.
Eind mei 1949 stond de tent van circus 't Hoefke opgesteld op det [[DOS]]-terrein bij [[Henricus Alphonsus van de Vranden (1906-1994)|Harrie van de Vrande]], op de [[Heuvel]] in Deurne. De hele voorstelling voor 's avonds was uitverkocht.
Toen begon het 's middags heel hard te waaien en het regende dat het goot. [[Cis Reijnders]] zat vanwege de regen met de kassa (twee sigarenkistjes) midden in de tent, zodat de mensen die kaartjes kwamen kopen, droog zouden staan. Telkens werden de tuitouwen aangetrokken. Plotseling schoot een pen uit de stalen mast en de twee masten gingen als luciferhoutjes tegen de grond.  
Toen begon het 's middags heel hard te waaien en het regende dat het goot. [[Cis Reijnders]] zat vanwege de regen met de kassa (twee sigarenkistjes) midden in de tent, zodat de mensen die kaartjes kwamen kopen, droog zouden staan. Telkens werden de tuitouwen aangetrokken. Plotseling schoot een pen uit de stalen mast en de twee masten gingen als luciferhoutjes tegen de grond.  
Regel 171: Regel 160:
Nadien werd voortaan een tent gehuurd.<br>
Nadien werd voortaan een tent gehuurd.<br>
De oude tent werd in latere tijden nog door [[Jeugdstad]] gebruikt.
De oude tent werd in latere tijden nog door [[Jeugdstad]] gebruikt.
[[Bestand:00.256.jpg|thumb|300px|]]
[[Bestand:20.047.jpg|thumb|300px|]]
[[Bestand:00.255.jpg|thumb|300px|Foto's: coll. Hans van Hoek]]
[[Bestand:20.018.jpg|thumb|300px|<small>foto's collectie Hans van Hoek</small>]]
 
=== Onweersbui in Someren ===
=== Onweersbui in Someren ===
Op 24 juni 1950 zaten in Someren 1700 kinderen in de tent toen er een enorme onweersbui losbarstte.  
Op 24 juni 1950 zaten in Someren 1700 kinderen in de tent toen er een enorme onweersbui losbarstte.  
De hele tent kwam onder water te staan. Door circusknechts werden naast de circustent enorme kuilen gegraven (waar je wel een paar paarden in zou kunnen begraven) om het water uit de piste weg te werken. Met steigerplanken werden loopbruggetjes gebouwd om de weg met droge voeten te kunnen bereiken.
De hele tent kwam onder water te staan. Door circusknechts werden naast de circustent enorme kuilen gegraven (waar je wel een paar paarden in zou kunnen begraven) om het water uit de piste weg te werken. Met steigerplanken werden loopbruggetjes gebouwd om de weg met droge voeten te kunnen bereiken.


=== Nachtelijk circus ===
=== Nachtelijk circus ===
Van 12 tot 15 augustus 1950 was er een optreden in Maastricht. De medewerkers moesten er overnachten en de mannen sliepen er in een school, omdat het toch vakantie was. 's Nachts werden de rollen omgekeerd: de acrobaten vormden met de instrumenten het orkest en de muzikanten traden op als acrobaten. In een lange jäger-onderbroek kwamen ze dan opgemarcheerd en vormden de vreemdste figuren. Iedereen lag in een deuk en het was een herrie van jewelste. De buurtbewoners zeiden later: "We zien jullie graag komen, maar we zien jullie nog liever gaan."
Van 12 tot 15 augustus 1950 was er een optreden in Maastricht. De medewerkers moesten er overnachten en de mannen sliepen er in een school, omdat het toch vakantie was. 's Nachts werden de rollen omgekeerd: de acrobaten vormden met de instrumenten het orkest en de muzikanten traden op als acrobaten. In een lange jäger-onderbroek kwamen ze dan opgemarcheerd en vormden de vreemdste figuren. Iedereen lag in een deuk en het was een herrie van jewelste. De buurtbewoners zeiden later: "We zien jullie graag komen, maar we zien jullie nog liever gaan."


=== Oude zeerob ===
=== Oude zeerob ===
[[Antoon van Calis]] bracht eens een fles ''oude zeerob'' mee, die hij onder zijn stoel in de orkestbak zette. De hele avond stond die fles daar in de gloeiend hete orkestbak en de muzikanten maar zweten!
[[Antoon van Calis]] bracht eens een fles ''oude zeerob'' mee, die hij onder zijn stoel in de orkestbak zette. De hele avond stond die fles daar in de gloeiend hete orkestbak en de muzikanten maar zweten!
's Avonds na afloop van de voorstelling werd die fles aangesproken en poelielauw ging de  
's Avonds na afloop van de voorstelling werd die fles aangesproken en poelielauw ging de  
Regel 191: Regel 178:


=== Ständchen van Schubert ===
=== Ständchen van Schubert ===
Van 16 tot 18 november 1951 was er een optreden in het circusgebouw van Scheveningen en in het wintercircus van Strassbourger in den Haag.<br>
Van 16 tot 18 november 1951 was er een optreden in het circusgebouw van Scheveningen en in het wintercircus van Strassbourger in den Haag.<br>
De kapelmeester Piet van Hoek aan het woord:
De kapelmeester Piet van Hoek aan het woord:
Regel 198: Regel 184:


=== Simon Wismans ===
=== Simon Wismans ===
Simon Wismans nam deel van 1947 tot ongeveer 1952. Hij zat in het leeuwinnepak (later Frans Baarends) of in het ijsbeerpak (later Johan Steeghs) maar trad ook op als slachtoffer bij de hypnotiseur. Daarbij werd hij zo stijf als een plank (gespeeld), lag met zijn hoofd op de ene stoel en met zijn hakken op de andere stoel (veel geoefend!). Bovendien maakte Harrie Kivits op zijn borst een handstand. Leo Coolen en Simon Wismans stonden ook onder de orkestbak om de piste open te gooien en weer te sluiten.
Simon Wismans nam deel van 1947 tot ongeveer 1952. Hij zat in het leeuwinnepak (later Frans Baarends) of in het ijsbeerpak (later Johan Steeghs) maar trad ook op als slachtoffer bij de hypnotiseur. Daarbij werd hij zo stijf als een plank (gespeeld), lag met zijn hoofd op de ene stoel en met zijn hakken op de andere stoel (veel geoefend!). Bovendien maakte Harrie Kivits op zijn borst een handstand. Leo Coolen en Simon Wismans stonden ook onder de orkestbak om de piste open te gooien en weer te sluiten.


=== Circuskoorts ===
=== Circuskoorts ===
Kapelmeester Piet van Hoek aan het woord:
Kapelmeester Piet van Hoek aan het woord:
:::''Ja het circus was heel geweldig.<br>Het was wel zo als je er weer naar toe moest, dat je de pest in had en dan zei je: "Dat circus, ik wou dat het dit en dat ging!"  Maar als je dan weer het laddertje van de orkestbak opklom en je zat er weer, je rook het paardenzweet en het zaagsel, dan begon het weer: ta ta ta, tè tè tè tè tè tè tè tè tjom pom pom en dan kwamen die twee kleine pony'tjes binnen, Rosa en Elly, en die liepen dan kittig door de piste, jonge jonge dan had ik er weer zo'n zin in, dan werd ik knettergek! Ongelooflijk wat hebben we daar veel plezier mee gehad.<br>Ook onderling was de band geweldig. Nu nog, als je ze nog ooit ziet, die medewerkers van vroeger, dan praten we er nog graag over en er is nog altijd een goede vriendschap.<br>Het is opmerkelijk hoe al die mensen zich voor het circus 't Hoefke opgeofferd hebben en ze kregen er niets voor, het ging allemaal hardstikke gratis.<br>Alleen voor Hub van Doorne zal het niet gratis geweest zijn, maar die kon het doen.<br>Hij deed het dan ook. Er zijn er genoeg die het ook kunnen, maar die het niet doen.
:::''Ja het circus was heel geweldig.<br>Het was wel zo als je er weer naar toe moest, dat je de pest in had en dan zei je: "Dat circus, ik wou dat het dit en dat ging!"  Maar als je dan weer het laddertje van de orkestbak opklom en je zat er weer, je rook het paardenzweet en het zaagsel, dan begon het weer: ta ta ta, tè tè tè tè tè tè tè tè tjom pom pom en dan kwamen die twee kleine pony'tjes binnen, Rosa en Elly, en die liepen dan kittig door de piste, jonge jonge dan had ik er weer zo'n zin in, dan werd ik knettergek! Ongelooflijk wat hebben we daar veel plezier mee gehad.<br>Ook onderling was de band geweldig. Nu nog, als je ze nog ooit ziet, die medewerkers van vroeger, dan praten we er nog graag over en er is nog altijd een goede vriendschap.<br>Het is opmerkelijk hoe al die mensen zich voor het circus 't Hoefke opgeofferd hebben en ze kregen er niets voor, het ging allemaal hardstikke gratis.<br>Alleen voor Hub van Doorne zal het niet gratis geweest zijn, maar die kon het doen.<br>Hij deed het dan ook. Er zijn er genoeg die het ook kunnen, maar die het niet doen.


=== Carpani-Roberti ===
=== Carpani-Roberti ===
Het was in 1924 dat Hub van Doorne besmet raakte met de circusbacil. De circuscombinatie "Carpani-Roberti" had in dat jaar optredens in Deurne waar de circustent opgebouwd stond op een braakliggend terrein in de [[Stationsstraat]] tegenover de voormalige [[bakkerij Schiks]]. In Deurne had men de pech dat het trapezetoestel defect was geraakt. Goede raad was duur, wie zou kunnen helpen? Daarom werd [[Piet Verhulst]], manusje van alles bij dit circus, er op uitgestuurd iemand te vinden die de nodige reparatie zou kunnen uitvoeren. Door de "jongens" van bakker Schiks werd hij er op geattendeerd dat de Van Doorne's, die in Deurne een smederij hadden, beslist in staat waren de noodzakelijke reparatie uit te voeren. Dit bleek inderdaad het geval te zijn en Hub van Doorne stond erop het gerepareerde toestel zelf naar het circus terug te brengen. Uit deze eerste kennismaking met de familie Roberti is een levenslange vriendschap ontstaan tussen de familie Hub van Doorne en de familie Amanda Roberti.
Het was in 1924 dat Hub van Doorne besmet raakte met de circusbacil. De circuscombinatie "Carpani-Roberti" had in dat jaar optredens in Deurne waar de circustent opgebouwd stond op een braakliggend terrein in de [[Stationsstraat]] tegenover de voormalige [[bakkerij Schiks]]. In Deurne had men de pech dat het trapezetoestel defect was geraakt. Goede raad was duur, wie zou kunnen helpen? Daarom werd [[Piet Verhulst]], manusje van alles bij dit circus, er op uitgestuurd iemand te vinden die de nodige reparatie zou kunnen uitvoeren. Door de "jongens" van bakker Schiks werd hij er op geattendeerd dat de Van Doorne's, die in Deurne een smederij hadden, beslist in staat waren de noodzakelijke reparatie uit te voeren. Dit bleek inderdaad het geval te zijn en Hub van Doorne stond erop het gerepareerde toestel zelf naar het circus terug te brengen. Uit deze eerste kennismaking met de familie Roberti is een levenslange vriendschap ontstaan tussen de familie Hub van Doorne en de familie Amanda Roberti.


Na dit eerste contact werd de interesse van Hub van Doorne in de "wereld van zand en zaagsel" alsmaar groter en dat heeft geresulteerd in het oprichten van een eigen amateurcircus dat in 1947 het levenslicht zag. De laatste voorstelling vond plaats in 1957 in de manege achter Doornehof in de Stationsstraat, waarbij diverse leden van de [[Lijst van bezoeken van leden van het Koninklijk Huis aan de gemeente Deurne|koninklijke familie]] aanwezig waren.
Na dit eerste contact werd de interesse van Hub van Doorne in de "wereld van zand en zaagsel" alsmaar groter en dat heeft geresulteerd in het oprichten van een eigen amateurcircus dat in 1947 het levenslicht zag. De laatste voorstelling vond plaats in 1957 in de manege achter Doornehof in de Stationsstraat, waarbij diverse leden van de [[Lijst van bezoeken van leden van het Koninklijk Huis aan de gemeente Deurne|koninklijke familie]] aanwezig waren.


== Literatuur en bronnen==
==Tournee (niet compleet)==
 
===1947:===
*Gegevens in dit artikel zijn ontleend aan een verslag dat [[Hans van Hoek]] maakte van gesprekken met oud-circusmedewerkers.
*Deurne ([[Markt]], allereerste optreden) 6, 7 en 8 september, opbrengst was bestemd voor [[Gym- en turnvereniging KDO]] en [[Harmonie Deurne]] .<ref>Weekblad [[Het Licht]] van 6 september 1947. In de editie van 13 september is een uitgebreid verslag van het optreden opgenomen!</ref>
*Frits van Dixhoorn - [['t Hoefke Een dorp speelde circus]]
===1948:===
*Helmond, 26, 27, 28 en 29 juni, bestemming opbrengst helft sociaal-charitatieve verenigingen in Helmond en de andere helft ging naar het Deurnese verenigingsleven.<ref>Binnenkort optreden in Helmond en Eindhoven, “[[Het Licht]]” van zaterdag 19 juni 1948</ref><ref>Dagblad voor Noord-Limburg” van 26 juni 1948</ref>
*Eindhoven, 14, 15 en 16 augustus, bestemming het Labre huis.<ref>Eindhovensch dagblad 15 juni 1948</ref>
===1949:===
*Deurne (Sportterrein]] aan de [[Heuvel]], 21, 22, 23, 24 en 26 mei, bestemming opbrengst (nog) onbekend.<ref>Helmondsche courant” van 21 en 25 mei 1949</ref>
*Arnhem, 27 juni t/m 3 juli, bestemming opbrengst ging naar R.K. Jeugdcentrum op Klarendal en naar het Arnhemse speeltuinwerk<ref>Arnhemse courant” van 24 juni 1949</ref>
*Valkenswaard
*Vught, 5, 6 en 7 augustus. bestemming opbrengst (nog) onbekend <ref>Nieuwsblad van Friesland : Hepkema’s courant van 15 juli 1949</ref>
===1950:===
*Maastricht, 12, 13, 14 en 15 augustus, bestemming opbrengst gingen naar de St. Vincentiusvereniging en de Conferentie van St. Lambertus.<ref>Gazet van Limburg van 5 augustus 1950</ref>
*Someren
*Asten
*Gemert
*Tilburg
===1951:===
*Weert
*Venlo, 21, 22 en 23 juli, bestemming opbrengst waren het wijkhuiswerk in Venlo.<ref>Dagblad voor Noord Limburg van 30 juni 1951</ref>
*Deurne, zaterdagavond 1 juli vond er een extra galavoorstelling plaats, een “circusfestijn” gevolgd door een tuinfeest op Doornehof. Hub van Doorne had de leden van de “Club van Circusvrienden”, leden van paardensportvereniging “De Hoefslag” en een aantal van zijn zakenrelaties uitgenodigd om dit bij te wonen, en ze gingen er massaal op in en kwamen uit alle hoeken van ons land naar Deurne. <ref>Nijmeegsch dagblad van 3 september 1951</ref>
*Scheveningen
===1952:===
* Eersel, 12, 13 en 14 juli, opbrengst was bestemd voor de R.K. Gezinszorg.<ref>Eindhovensch dagblad van 12 juli 1952</ref>
*Den Bosch
* Tilburg, 15, 16 en 17 augustus, opbrengst was bestemd voor de R.K. Gezinszorg.<ref>Nieuwe Tilburgse courant van 28 juli 1952</ref>
*Schijndel
===1953:===
*Horst:
*Helmond: 22, 23 en 24 augustus, opbrengst was ten bate van de bouw van een kerk in de St. Bernadette-parochie.<ref>”De Tijd” dagblad voor Nederland van 2 juli 1953</ref>
*Deurne
===1954:===
*Oss
*Panningen, 14, 15 en 16 augustus, opbrengst was bestemd voor missiehuis in Panningen.<ref>Weekblad “Midden-Limburg” van 24 juli 1954</ref>
*Geldrop, 21, 22 en 23 augustus, opbrengst was bestemd voor het mannelijk jeugdwerk.<ref>Eindhovensch dagblad van 14 augustus 1954</ref> De prestaties van de artiesten werden op maandagavond 23 augustus gadegeslagen door de minister van economische zaken prof. Dr. J. Zijlstra.<ref>''Ministerieel bezoek aan Circus ‘t Hoefke'',  voorpagina van het [[Land- en Tuinbouwblad]] van 28 augustus 1954</ref>
*Venray, 4, 5 en 6 september, opbrengst was bestemd voor de Franciscaanse Missie-procure in Venray.<ref>Weekblad “Peel en Maas” van 28 augustus 1954</ref>
===1955:===
*Veghel:
*Uden:
*Oirschot (sportterrein) , 25, 26 en 27 juni .<ref>circusweb.nl</ref>
*Geldrop,


===1956:===
*Tilburg, 25, 26 en 27 mei, opbrengst was bestemd voor de Vincentiusconferentie van het Tilburgse studentencorps “St. Olof”<ref>”Nieuwsblad van het Zuiden” van 5 mei 1956</ref>
===1957:===
*De allerlaatste voorstellingen van circus ’T Hoefke vonden in de manege van [[Doornehof]]) in Deurne plaats. Deze waren oorspronkelijk gepland op 11 tot en met 13 oktober in de circustent maar moesten wegens een blessure van [[Tiny van Doorne]]  en ziekte van Piet van Dijk toen uitgesteld worden. Uiteindelijk werden de voorstellingen op zaterdag 14, zondag 15, maandag 16 en donderdag 19 december uitgevoerd. Prins Bernhard, prinses Beatrix en prinses Irene waren eregast bij het allerlaatste optreden op donderdag 19 december<ref>Weekblad “Peel en Maas” van 12 oktober 1957 en ”De Tijd” godsdienstig-staatkundig dagblad van 21 december 1957</ref>
[[Bestand:22.550.jpg|300px|thumb|Prins Bernhard op bezoek bij circus 't Hoefke in Deurne. Van links naar rechts [[Martinus Berkers (1898-1981)|Martinus (Marinus) Berkers]], [[Piet van Dijk]], Tonny Janssen, prins Bernhard en [[Hub van Doorne]]. Foto collectie Kees Pijs]]
{{Appendix|2=
*Veel gegevens in dit artikel zijn ontleend aan een verslag dat [[Hans van Hoek]] maakte naar aanleiding van diverse interviews met oud-circusmedewerkers, waaronder zijn vader Piet van Hoek.
*Boek, “ [['t Hoefke Een dorp speelde circus]]”, ISBN 90-802357-1-7 (1995) door Frits van Dixhoorn
* "Circus ’T Hoefke komt in Panningen spelen ten bate van het missiehuis", speciale uitgave van De Moennik''<ref>Dit is de naam van het verenigingsblad van “heemkundevereniging Helden”</ref> uitgave December 2021 pagina 42-44.
{{references}}
}}


[[categorie:circus|Hoefke]]
[[categorie:circus|Hoefke]]

Huidige versie van 26 sep 2024 om 06:14

Allerlaatste affiche van circus ’t Hoefke (1957). I.v.m. blessures en ziekte van enkele medewerkers werden de optredens verschoven naar 14, 15, 16 en 19 december van dat jaar
houtsnijwerk van Piet van Hoek, gesneden uit één blok lindenhout.

Het Deurnese Circus 't Hoefke van animator Hub van Doorne had grote invloed invloed op de saamhorigheid in het naoorlogse Deurne.

Aanleiding[bewerken | brontekst bewerken]

Na het einde van de Tweede Wereldoorlog was er in het geteisterde Brabant een grote behoefte aan ontspanning en ontspanningslokalen. De Deurnese Harmonie en de gymnastiekvereniging leden aan een ernstig geldgebrek. Op allerlei manieren probeerde men de eindjes aan elkaar te knopen. De verenigingsleden deden allerlei voorstellen. Een fancy-fair vond men afgezaagd en ontoereikend. Een van de leden opperde het idee: "Waarom zouden we geen circus spelen?"

Hub van Doorne, zelf lid van de harmonie en de KDO en een enthousiast paardenliefhebber, vond dit een prachtig idee. Het plan van meneer Hub vond dan ook overal geestdriftige instemming. Tijdens de jaarvergadering van de KDO van 4 mei 1947 lanceerde Hub van Doorne ook daar het idee van een amateurcircus.De dorpsmassa kwam in beweging, maar het moest geheel door eigen mensen worden verzorgd en het mocht geen half werk zijn! Zo stichtte Hub van Doorne zijn eigen circus 't Hoefke.

Start[bewerken | brontekst bewerken]

Het circusorkest

Hij zorgde voor de paarden, de tent, afijn voor alles. Piet van Dijk werd aangesteld als directeur.

Zoals bij elk circus vormden de paarden de ruggegraat van circus 't Hoefke. Van jongsaf hadden Anny van Doorne en Tiny van Doorne (tweelingdochters van meneer Hub), hun paarden gedresseerd tot een prestatie van hoog niveau. Zij lieten het publiek ongeëvenaarde staaltjes van hogeschoolrijden zien op Lippizaners. En de muzikanten van de Harmonie moesten hierbij spelen. Met een achttal muzikanten werd een aardige bezetting samengesteld. Allereerst werd door hen ijverig geoefend op de door de kapelmeester zelf gecomponeerde muziek: die was speciaal geschreven voor de eigen nummers van de acrobaten, de paardendressuur en de clowns.

Circusorkest[bewerken | brontekst bewerken]

In de orkestbak.

Het orkestje bestond wisselend uit 8 muzikanten:

In de oude manege van meneer van Doorne oefenden ze intensief om hun muziek gelijk te laten lopen met de gangen van de paarden die daarbij telkens van tempo veranderden. In het begin ging dat niet, het leek nergens op. En Piet van Dijk kwaad! Jullie spelen niet goed, zei hij, je moet met de paarden mee spelen. De muzikanten zeiden: Ja maar die paarden hebben geen verstand van muziek, die lopen niet in de maat!" Piet zei: Ja maar die paarden moeten ook niet spelen; jullie moeten spelen zoals die paarden lopen!
Dat gaat niet, zeiden de muzikanten. Piet van Dijk: Dat gaat wel, in andere circussen gaat het ook !
Afijn, de muzikanten aan het oefenen en oefenen en oefenen en tenslotte kregen ze het zover dat ze de hogeschoolnummers: galop, changementen, piaf en passage precies begeleidden zoals de paarden bewogen. Dit kostte wel menige natte rug!

Allerlei talenten kwamen tot ontplooing en met noeste ijver werd geoefend en werd het hooggeëerd publiek een heel programma voorgeschoteld.

Het seizoen van circus 't Hoefke was maar kort: slechts enkele vakantiedagen en weekenden per jaar, want alle 60 artiesten hadden overdag hun gewone werk en de boog mocht niet te strak gespannen worden, terwijl men ook het beroepscircus geen concurrentie aan wilde doen.

De gehele opbrengst van deze circusvoorstellingen kwam ten goede aan sociale en liefdadige instellingen. Alle medewerkenden speelden gratis en meneer Hub nam alle kosten voor zijn rekening.

Entreeprijzen[bewerken | brontekst bewerken]

Kleine advertentie uit Weekblad Het Licht van 6 september 1947 pagina 3
Grote advertentie uit Het Licht van 6 september 1947 pagina 4. Bron DKD

De entreeprijzen waren:

  • f 2,50 loge
  • f 2,00 stalles
  • f 1,50 parterre
  • f 0,50 staanplaats

Opbrengsten[bewerken | brontekst bewerken]

De opbrengsten van het circus werden bijgehouden door penningmeester Martinus (Marinus) Berkers, sigarenwinkelier en lid van de gymnastiekvereniging, en verdeeld volgens de verdeelsleutel: De helft naar een goed doel in de plaats van optreden. De andere helft werd verdeeld onder de verenigingen in Deurne door het driemanschap Marinus Berkers, Piet van Hoek en pastoor Van Dinter.

De tent[bewerken | brontekst bewerken]

De tent

De tent was een tweemaster. Ze had een ronde piste met een doorsnede van 9 meter met daaromheen tribunes voor 1200 mensen. De pisterand was op DAF 1 door Dorus Munsters gemaakt: een stalen koker, 50 cm in het vierkant, met hout bekleed.
Jan Meulendijks zorgde voor het vervoer.

Personeel[bewerken | brontekst bewerken]

Leo Coolen en Simon Wismans trokken de blokken van de piste open bij het begin en einde van elk nummer.
Boven de artiesteningang zaten de leden van het circusorkest in de orkestbak te spelen.

Als spreekstalmeester trad Tonnie Janssen van de DAF op.
De tentmeester was Willem Pluijm.
Als stalpersoneel traden op: Johan Steeghs, Cor Manders, Karel van de Westerlo en Dorus van Dijk.
De piste en de paardjes (decor) langs de ingang zijn later terechtgekomen bij een jeugdcircus in Haren.

Openingsnummer[bewerken | brontekst bewerken]

Lizy - Lieske groet het publiek.

Dit werd gebracht door het welkomspaard , de Lippizaner Lizy, "Lieske", die staande met de voorbenen op de pisterand een diepe buiging met het hoofd maakte.
Piccolo, een zwarte pony, liep de afkondigingsrondjes bij elk nummer. Hij werd door Gerrit Koolen aangevoerd, draafde zijn rondje over de pisterand en werd dan weer door Gerrit opgevangen.

Clowns[bewerken | brontekst bewerken]

De clowns Rits en Rats.
Clowns Rits en Rats met het autootje.

Twee clowns, Rits en Rats, zorgden voor de vrolijke momenten en brachten het publiek aan het schateren. Clown Rits was Fried van Moorsel. Clown Rats was Piet van Hoof.

Tijdens hun nummer kwam een eenmansautootje, een driewieler, de piste ingereden. Het autootje zat de clowns na, die erover bok-sprongen. Tot slot kroop Rits door de papieren voorruit erin en door het achterruitje er weer uit. Het autootje werd bestuurd door Harrie van der Heijden, de privé-chauffeur van meneer Hub, of Frans Baarends.
Het was een prototype van een tekening uit 1943. Meneer Hub had dit bedoeld als een alternatief voor de fiets of als een rijdende regenjas voor de oudere verpleegster en fabrieksarbeider. Het plan voor dit massaproduct belandde in de ijskast en zo kwam dit autootje vanaf 1947 in het clownsnummer van het circus.

Hogeschoolrijden[bewerken | brontekst bewerken]

Hogeschoolnummer van een van de dames Van Doorne.
Pastoor Van Dinter gaf uitleg bij de dressuurnummers.

De dames Anny en Tiny van Doorne verzorgden de hogeschoolnummers op verschillende paarden. Daarbij werd tijdens de voorstelling via de microfoon deskundige uitleg gegeven door pastoor van Dinter, zelf een verwoed ruiter.

Goochelaar[bewerken | brontekst bewerken]

Professor Anthoni.
Leden van KDO.

In het begin (1947) trad Harrie Martens met een goochelnummer op. Later bakker Toon van Zetten, daarbij geassisteerd door Koosje Welten, na 1952 door Nellie Jansen. Toon van Zetten had een kist, waarin Koosje Welten (Nellie Jansen) plaats nam. "Professor Anthoni" doorstak deze kist dan met een hele serie sabels

Acrobaten[bewerken | brontekst bewerken]

De acrobatengroep werd gevormd door de leden van de gymnastiekvereniging. In het begin waren dat Harrie, Piet en Jan Kivits, Herman Rachels, Willie Coolen, Gerard Manders, Jantje van Dooren en Fried van Moorsel. Later deed Frans Pluijm mee. Handacrobatiek werd verzorgd door de Deurino's: Wim Kivits, Harrie Meulendijks, Cor van Helmond en Gerard Manders.

De stoelino's[bewerken | brontekst bewerken]

Piet Kivits, Jantje van Dooren, Frans Verhees, Jan Kivits en Harrie Kivits. De stoelen werden door Leo Coolen en Jan Vermazeren bij aannemer Piet Berkers in de werkplaats gemaakt.

De saltino's[bewerken | brontekst bewerken]

De saltino's

De saltino's sprongen met behulp van een springplank met een salto over een paard heen. Zij werden in de piste door Piet van Dijk opgevangen. Johan Steeghs hield Monty vast en voerde hem ondertussen suikerklontjes.

Luchtacrobatiek[bewerken | brontekst bewerken]

Luchtacrobatiek ging een enkele keer mis.

In de nok van het circus werkte Piet van Dijk met Willie van Wees, Riek van Baars, Nellie Jansen en Hennie Keeren. In Eindhoven stond de tent op het Frederik van Edenplein. Het was daar dat Riek van Baars uit de trapeze viel en op de planken vloer terecht kwam.

Acrobatiek op de hoge eenwieler.

Fietsnummer[bewerken | brontekst bewerken]

Dit werd uitgevoerd door Harrie Kivits (later door Frans van der Putten). Op een kleine eenwieler fietste Harrie rondjes over de pisterand, in de piste op een hoge en op een heel hoge eenwieler. Thuis oefende hij op een heel hoge eenwieler (4.19 meter) waarbij hij aan het dak van het huis vasthield. Ook had hij een nummer op een gewone fiets die hij onder het fietsen afbrak en ondersteboven weer in elkaar zette, de trappers boven.

Koosje Welten alias "Miss Kowe" als koorddanseres
Koosje Welten alias "Miss Kowe" in de rol van "Het slangenmeisje"

Koorddansen en slangenmeisje[bewerken | brontekst bewerken]

Koosje Welten alias "Miss Kowe" danste op het koord en trad ook op als slangenmeisje. Toen zij in 1952 met haar vader Toon Welten naar Nieuw Zeeland emigreerde trad Tonnie van Moorsel op als koorddanseres. Het slangenmeisjesnummer kwam te vervallen.

20.044.jpg

Voltigenummer[bewerken | brontekst bewerken]

Dit staaltje paardacrobatiek werd geleverd foor Harrie Kivits en Anny en Tiny van Doorne op één paard. Het paard was Monty, een heel lief paard. Het was een Percheron, een zeer breed Frans paard. Het was gekocht bij een Arnhemse paardenhandelaar. Die had het van de Duitsers, die het uit Frankrijk meegebracht hadden. Daar was het in gebruik om trams te trekken. Tijdens het voltigenummer liep Monty in constante galop door de piste (9 meter doorsnee) in het rond terwijl Harrie, Anny en Tiny er op en af sprongen en diverse oefeningen deden.

Ook werd Monty gebruikt voor het acrobatennummer de Saltino's. Monty heeft 5 jaar in het circus meegedraaid. Toen werd het kreupel en moest het afgemaakt worden. Voor de laatste uitvoering in 1957 kregen ze slechts twee dagen tevoren voor het Voltigenummer een paard te leen van circus Bever. Het was een smal paard en het viel niet mee om hierop de oefeningen te doen.

Hoefke19.jpg
Hoefke20.jpg

Wilde dierennummer[bewerken | brontekst bewerken]

Tijdens het intermezzo van het voltigenummer kwamen de clowns Rits en Rats met hun eigen voltigenummer. Het werd gevolgd door het wilde-dierennummer.

In de ijsbeer zat Johan Steeghs (bloemist Haageind) of Frans Baarends (electriciën Daf). In de leeuwin zat Simon Wismans of Johan Steeghs. In de aap zat Harrie Steeghs (bloemist Stationsstraat). In het paard zaten Frans Baarends en Johan Steeghs (of Simon Wismans).

walsende pony's

Walsende pony's[bewerken | brontekst bewerken]

De walsende pony's heetten Rosa en Elly en werden door Tiny van Doorne gepresenteerd. Rosa heeft nog heel lang geleefd, is in de 40 jaar geworden.

Hooggeëerd publiek ... vanuit circus ’t Hoefke ... tot ziens !!

Wetenswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]

Een zwarte dag[bewerken | brontekst bewerken]

Eind mei 1949 stond de tent van circus 't Hoefke opgesteld op det DOS-terrein bij Harrie van de Vrande, op de Heuvel in Deurne. De hele voorstelling voor 's avonds was uitverkocht. Toen begon het 's middags heel hard te waaien en het regende dat het goot. Cis Reijnders zat vanwege de regen met de kassa (twee sigarenkistjes) midden in de tent, zodat de mensen die kaartjes kwamen kopen, droog zouden staan. Telkens werden de tuitouwen aangetrokken. Plotseling schoot een pen uit de stalen mast en de twee masten gingen als luciferhoutjes tegen de grond. De hele tent waaide in elkaar, het tentdoek viel over de tribunes heen en scheurde op tal van plaatsen.
Zadelmaker Pierre Keeren werd gehaald om te kijken of hij de scheuren nog kon repareren. Een ander werd erbij gehaald of hij de delen weer aan elkaar kon lassen. De mast werd door Hub van Doorne zelf in het vuur gericht. Maar tevergeefs. De schade was te groot. Bovendien hadden de paarden nu een stal in de open lucht en werden ze veiligheidshalve naar Doornehof, het huis met de stallen van meneer Hub, teruggebracht.
De voorstelling werd afgelast en de brandweer was tot 's avonds druk in de weer om de ravage van de tent af te breken. Na afloop klosten ze met hun modderlaarzen zo villa Doornehof binnen. Dat kon toen bij meneer Hub allemaal.
Nadien werd voortaan een tent gehuurd.
De oude tent werd in latere tijden nog door Jeugdstad gebruikt.

20.047.jpg
foto's collectie Hans van Hoek

Onweersbui in Someren[bewerken | brontekst bewerken]

Op 24 juni 1950 zaten in Someren 1700 kinderen in de tent toen er een enorme onweersbui losbarstte. De hele tent kwam onder water te staan. Door circusknechts werden naast de circustent enorme kuilen gegraven (waar je wel een paar paarden in zou kunnen begraven) om het water uit de piste weg te werken. Met steigerplanken werden loopbruggetjes gebouwd om de weg met droge voeten te kunnen bereiken.

Nachtelijk circus[bewerken | brontekst bewerken]

Van 12 tot 15 augustus 1950 was er een optreden in Maastricht. De medewerkers moesten er overnachten en de mannen sliepen er in een school, omdat het toch vakantie was. 's Nachts werden de rollen omgekeerd: de acrobaten vormden met de instrumenten het orkest en de muzikanten traden op als acrobaten. In een lange jäger-onderbroek kwamen ze dan opgemarcheerd en vormden de vreemdste figuren. Iedereen lag in een deuk en het was een herrie van jewelste. De buurtbewoners zeiden later: "We zien jullie graag komen, maar we zien jullie nog liever gaan."

Oude zeerob[bewerken | brontekst bewerken]

Antoon van Calis bracht eens een fles oude zeerob mee, die hij onder zijn stoel in de orkestbak zette. De hele avond stond die fles daar in de gloeiend hete orkestbak en de muzikanten maar zweten! 's Avonds na afloop van de voorstelling werd die fles aangesproken en poelielauw ging de fles bij gebrek aan een glaasje zo van mond tot mond. Na een paar rondjes was de fles soldaat gemaakt; niet omdat het zo lekker was, maar omdat het oude zeerob was!

Maar dan kwam het katerstaartje: iedereen was 's nachts zo ziek als een hond en spuwde alles uit zijn lijf. Wim van den Heuvel, die melkboer was, zeulde zich de volgende dag van klant naar klant en kon de verschillende geuren nauwelijks verdragen: hier rook het naar gebraden spek, daar naar zuurkool, etc. Iedereen had stekende hoofdpijn en was de hele dag niets waard. Er werd nauwelijks gegeten, alleen een klein bordje soep. Maar 's avonds toch weer naar het circus: geen behoefte meer aan oude zeerob!

Ständchen van Schubert[bewerken | brontekst bewerken]

Van 16 tot 18 november 1951 was er een optreden in het circusgebouw van Scheveningen en in het wintercircus van Strassbourger in den Haag.
De kapelmeester Piet van Hoek aan het woord:

Daar trad ook een barones op die hogeschool reed, en die had daarvoor geen Lippizaner, zoals dat hoort, maar een Franse volbloed, zo'n hoogbenige bruine.
"Nou", zei ik, “als je daar hogeschool op moet rijden, met dat beest, het was niets dan benen!"
En daar kwam ze naar boven, naar de orkestbak van het circusorkestje: er moest een
Ständchen van Schubert gespeeld worden. Ik zei : "Welk van de tweeëntwintig?" want ik had toevallig ooit van de dirigent van de harmonie gehoord dat die er 22 gemaakt had.
"Hoezo?" zei ze. "Ja, zeg het maar, welk van de 22 wil je hebben?" Net of wij die alle 22 konden spelen, niet één natuurlijk ! "O", zei ze, “ik wist niet dat er 22 van waren."
Ik zei: "Wat kom je hier dan doen als je er geen verstand van hebt. Weet je wat, ga maar, wij zorgen dat er muziek bij komt."
En we speelden natuurlijk dezelfde nummertjes, die we ook voor de hogeschoolnummers van onze eigen paarden speelden. Wij keken hoe het paard wipte en sprong, zo speelden wij. Nou, achteraf was ze heel enthousiast! "En wat voor nummertje heeft U nu gespeeld?"
Ik zei: "Nou dat doet er niet toe. Het is toch mooi geweest. Het heeft toch goed geklopt!"
Ja, het had prima geklopt en ze was zeer tevreden
.

Er werd in drie dagen tijds een groot bedrag opgehaald voor het Helsinki - Olympiadefonds.

Simon Wismans[bewerken | brontekst bewerken]

Simon Wismans nam deel van 1947 tot ongeveer 1952. Hij zat in het leeuwinnepak (later Frans Baarends) of in het ijsbeerpak (later Johan Steeghs) maar trad ook op als slachtoffer bij de hypnotiseur. Daarbij werd hij zo stijf als een plank (gespeeld), lag met zijn hoofd op de ene stoel en met zijn hakken op de andere stoel (veel geoefend!). Bovendien maakte Harrie Kivits op zijn borst een handstand. Leo Coolen en Simon Wismans stonden ook onder de orkestbak om de piste open te gooien en weer te sluiten.

Circuskoorts[bewerken | brontekst bewerken]

Kapelmeester Piet van Hoek aan het woord:

Ja het circus was heel geweldig.
Het was wel zo als je er weer naar toe moest, dat je de pest in had en dan zei je: "Dat circus, ik wou dat het dit en dat ging!" Maar als je dan weer het laddertje van de orkestbak opklom en je zat er weer, je rook het paardenzweet en het zaagsel, dan begon het weer: ta ta ta, tè tè tè tè tè tè tè tè tjom pom pom en dan kwamen die twee kleine pony'tjes binnen, Rosa en Elly, en die liepen dan kittig door de piste, jonge jonge dan had ik er weer zo'n zin in, dan werd ik knettergek! Ongelooflijk wat hebben we daar veel plezier mee gehad.
Ook onderling was de band geweldig. Nu nog, als je ze nog ooit ziet, die medewerkers van vroeger, dan praten we er nog graag over en er is nog altijd een goede vriendschap.
Het is opmerkelijk hoe al die mensen zich voor het circus 't Hoefke opgeofferd hebben en ze kregen er niets voor, het ging allemaal hardstikke gratis.
Alleen voor Hub van Doorne zal het niet gratis geweest zijn, maar die kon het doen.
Hij deed het dan ook. Er zijn er genoeg die het ook kunnen, maar die het niet doen.

Carpani-Roberti[bewerken | brontekst bewerken]

Het was in 1924 dat Hub van Doorne besmet raakte met de circusbacil. De circuscombinatie "Carpani-Roberti" had in dat jaar optredens in Deurne waar de circustent opgebouwd stond op een braakliggend terrein in de Stationsstraat tegenover de voormalige bakkerij Schiks. In Deurne had men de pech dat het trapezetoestel defect was geraakt. Goede raad was duur, wie zou kunnen helpen? Daarom werd Piet Verhulst, manusje van alles bij dit circus, er op uitgestuurd iemand te vinden die de nodige reparatie zou kunnen uitvoeren. Door de "jongens" van bakker Schiks werd hij er op geattendeerd dat de Van Doorne's, die in Deurne een smederij hadden, beslist in staat waren de noodzakelijke reparatie uit te voeren. Dit bleek inderdaad het geval te zijn en Hub van Doorne stond erop het gerepareerde toestel zelf naar het circus terug te brengen. Uit deze eerste kennismaking met de familie Roberti is een levenslange vriendschap ontstaan tussen de familie Hub van Doorne en de familie Amanda Roberti.

Na dit eerste contact werd de interesse van Hub van Doorne in de "wereld van zand en zaagsel" alsmaar groter en dat heeft geresulteerd in het oprichten van een eigen amateurcircus dat in 1947 het levenslicht zag. De laatste voorstelling vond plaats in 1957 in de manege achter Doornehof in de Stationsstraat, waarbij diverse leden van de koninklijke familie aanwezig waren.

Tournee (niet compleet)[bewerken | brontekst bewerken]

1947:[bewerken | brontekst bewerken]

1948:[bewerken | brontekst bewerken]

  • Helmond, 26, 27, 28 en 29 juni, bestemming opbrengst helft sociaal-charitatieve verenigingen in Helmond en de andere helft ging naar het Deurnese verenigingsleven.[2][3]
  • Eindhoven, 14, 15 en 16 augustus, bestemming het Labre huis.[4]

1949:[bewerken | brontekst bewerken]

  • Deurne (Sportterrein]] aan de Heuvel, 21, 22, 23, 24 en 26 mei, bestemming opbrengst (nog) onbekend.[5]
  • Arnhem, 27 juni t/m 3 juli, bestemming opbrengst ging naar R.K. Jeugdcentrum op Klarendal en naar het Arnhemse speeltuinwerk[6]
  • Valkenswaard
  • Vught, 5, 6 en 7 augustus. bestemming opbrengst (nog) onbekend [7]

1950:[bewerken | brontekst bewerken]

  • Maastricht, 12, 13, 14 en 15 augustus, bestemming opbrengst gingen naar de St. Vincentiusvereniging en de Conferentie van St. Lambertus.[8]
  • Someren
  • Asten
  • Gemert
  • Tilburg

1951:[bewerken | brontekst bewerken]

  • Weert
  • Venlo, 21, 22 en 23 juli, bestemming opbrengst waren het wijkhuiswerk in Venlo.[9]
  • Deurne, zaterdagavond 1 juli vond er een extra galavoorstelling plaats, een “circusfestijn” gevolgd door een tuinfeest op Doornehof. Hub van Doorne had de leden van de “Club van Circusvrienden”, leden van paardensportvereniging “De Hoefslag” en een aantal van zijn zakenrelaties uitgenodigd om dit bij te wonen, en ze gingen er massaal op in en kwamen uit alle hoeken van ons land naar Deurne. [10]
  • Scheveningen

1952:[bewerken | brontekst bewerken]

  • Eersel, 12, 13 en 14 juli, opbrengst was bestemd voor de R.K. Gezinszorg.[11]
  • Den Bosch
  • Tilburg, 15, 16 en 17 augustus, opbrengst was bestemd voor de R.K. Gezinszorg.[12]
  • Schijndel

1953:[bewerken | brontekst bewerken]

  • Horst:
  • Helmond: 22, 23 en 24 augustus, opbrengst was ten bate van de bouw van een kerk in de St. Bernadette-parochie.[13]
  • Deurne

1954:[bewerken | brontekst bewerken]

  • Oss
  • Panningen, 14, 15 en 16 augustus, opbrengst was bestemd voor missiehuis in Panningen.[14]
  • Geldrop, 21, 22 en 23 augustus, opbrengst was bestemd voor het mannelijk jeugdwerk.[15] De prestaties van de artiesten werden op maandagavond 23 augustus gadegeslagen door de minister van economische zaken prof. Dr. J. Zijlstra.[16]
  • Venray, 4, 5 en 6 september, opbrengst was bestemd voor de Franciscaanse Missie-procure in Venray.[17]

1955:[bewerken | brontekst bewerken]

  • Veghel:
  • Uden:
  • Oirschot (sportterrein) , 25, 26 en 27 juni .[18]
  • Geldrop,

1956:[bewerken | brontekst bewerken]

  • Tilburg, 25, 26 en 27 mei, opbrengst was bestemd voor de Vincentiusconferentie van het Tilburgse studentencorps “St. Olof”[19]

1957:[bewerken | brontekst bewerken]

  • De allerlaatste voorstellingen van circus ’T Hoefke vonden in de manege van Doornehof) in Deurne plaats. Deze waren oorspronkelijk gepland op 11 tot en met 13 oktober in de circustent maar moesten wegens een blessure van Tiny van Doorne en ziekte van Piet van Dijk toen uitgesteld worden. Uiteindelijk werden de voorstellingen op zaterdag 14, zondag 15, maandag 16 en donderdag 19 december uitgevoerd. Prins Bernhard, prinses Beatrix en prinses Irene waren eregast bij het allerlaatste optreden op donderdag 19 december[20]
Prins Bernhard op bezoek bij circus 't Hoefke in Deurne. Van links naar rechts Martinus (Marinus) Berkers, Piet van Dijk, Tonny Janssen, prins Bernhard en Hub van Doorne. Foto collectie Kees Pijs
Bronnen, noten en/of referenties
  • Veel gegevens in dit artikel zijn ontleend aan een verslag dat Hans van Hoek maakte naar aanleiding van diverse interviews met oud-circusmedewerkers, waaronder zijn vader Piet van Hoek.
  • Boek, “ 't Hoefke Een dorp speelde circus”, ISBN 90-802357-1-7 (1995) door Frits van Dixhoorn
  • "Circus ’T Hoefke komt in Panningen spelen ten bate van het missiehuis", speciale uitgave van De Moennik[21] uitgave December 2021 pagina 42-44.
  1. Weekblad Het Licht van 6 september 1947. In de editie van 13 september is een uitgebreid verslag van het optreden opgenomen!
  2. Binnenkort optreden in Helmond en Eindhoven, “Het Licht” van zaterdag 19 juni 1948
  3. Dagblad voor Noord-Limburg” van 26 juni 1948
  4. Eindhovensch dagblad 15 juni 1948
  5. Helmondsche courant” van 21 en 25 mei 1949
  6. Arnhemse courant” van 24 juni 1949
  7. Nieuwsblad van Friesland : Hepkema’s courant van 15 juli 1949
  8. Gazet van Limburg van 5 augustus 1950
  9. Dagblad voor Noord Limburg van 30 juni 1951
  10. Nijmeegsch dagblad van 3 september 1951
  11. Eindhovensch dagblad van 12 juli 1952
  12. Nieuwe Tilburgse courant van 28 juli 1952
  13. ”De Tijd” dagblad voor Nederland van 2 juli 1953
  14. Weekblad “Midden-Limburg” van 24 juli 1954
  15. Eindhovensch dagblad van 14 augustus 1954
  16. Ministerieel bezoek aan Circus ‘t Hoefke, voorpagina van het Land- en Tuinbouwblad van 28 augustus 1954
  17. Weekblad “Peel en Maas” van 28 augustus 1954
  18. circusweb.nl
  19. ”Nieuwsblad van het Zuiden” van 5 mei 1956
  20. Weekblad “Peel en Maas” van 12 oktober 1957 en ”De Tijd” godsdienstig-staatkundig dagblad van 21 december 1957
  21. Dit is de naam van het verenigingsblad van “heemkundevereniging Helden”