Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis Vanaf 1 januari 2025 wordt dat Iedere eerste maandagochtend en derde woensdagochtend van de maand. |
Wittedijk 18
De gemeenteboerderij De Nachtegaal aan de Wittedijk 18 in Walsberg was oorspronkelijk 59.62.80 hectare groot toen het gezin van Francis Koppens die als eerste woonde.
Op zaterdag 19 april 1913 werd in de gemeenteraadsvergadering na veel discussie het besluit genomen de eerste twee gemeentelijke pachtboerderijen te bouwen. De ene was bestemd voor Francis Koppens, die op dat moment in Venray een groothandel in hooi en stro en een handel in landbouwproducten had. De andere boerderij was bestemd voor de eveneens uit Venray afkomstige P.J. Willems.
De boerderijen zouden gebouwd worden in de Nastreek, in de kadastrale sectie H. no. 4171. Ze zouden beide 50 hectare groot moeten worden. Vooral tegen de grootte van de boerderijen kwam protest uit de gemeenteraad: liever had men een aantal kleine boerderijtjes gezien, zodat de eigen bevolking vooruit kon.
Nadat Willems was afgehaakt, bleef alleen nog de boerderij voor Koppens over. De omvang van de boerderij werd verhoogd naar zestig hectare, de huurprijs voor boerderij en grond werd vastgesteld op 2.048 gulden per jaar.
De boerderij zelf was een ontwerp van gemeentearchitect Cor Roffelsen, de bouw werd uitgevoerd door Dorus de Bijl. De hoeve bestond uit twee vleugels, aan de achterzijde verbonden door een stal waarin zestien varkenshokken. De gebouwen stonden in u-vorm rondom het erf. Het briefhoofd van Koppens meldde: Modelboerderij Hoeve ‘De Nachtegaal’, Fr. Koppens, Deurne.
Koppens hield het na tien jaar voor gezien. Hij vertrok naar Deurne om daar een handel in tractoren en landbouwmachines te beginnen. Al op de Nachtegaal was hij in de krant gekomen toen hij in 1920 negen paarden verkocht om een tractor te kunnen kopen. Hij was daarmee zo niet de de eerste dan toch wel een van de eersten in de regio.
Koppens werd in 1922 als pachter opgevolgd door Peter Johannes Smits, iemand die nogal veel eisen stelde. Als gevolg van zijn klachten moest de gemeente een gedeelte van de boerderij afbreken en opnieuw bouwen. Op 10 april 1930 droeg Smits zijn erfpachtrecht over. Uiteindelijk kon ook Smits het niet bolwerken en moest hij in 1933 - met achterlating van een behoorlijke pachtschuld - ook het veld ruimen.
Uiteindelijk werd de modelboerderij in tweeën werd gesplitst. De ene helft werd opslagplaats voor het gemeentelijk ontginningsbedrijf (GOB) en was daarmee ongetwijfeld de duurste schuur uit de geschiedenis van Deurne. In de andere helft ging Hannes van den Broek wonen. Hij werkte bij het GOB.
Het fiasco van De Nachtegaal was met die splitsing compleet.