U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Willig 8: verschil tussen versies

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Geen bewerkingssamenvatting
(opschoning en herordening, anonieme info eruit)
Regel 24: Regel 24:


== Bewonings- en eigendomsgeschiedenis ==
== Bewonings- en eigendomsgeschiedenis ==
Boerderij de Willig lag aan een hele oude doorgaande weg, gebruikt door schaapshoeders, die vanuit Limburg over de [[Hoeven]] en het [[Bronweg 10|kasteeltje]] van [[Ignatius Xaverius Josephus de Maurissens (1759-1852)|ridder De Maurissens]] en [[Vlierden]] naar Helmond liep.  
===Mondelinge overlevering===
Boerderij de Willig lag aan een hele oude doorgaande weg, gebruikt door schaapshoeders, die vanuit Limburg over de [[Hoeven]] en het [[Bronweg 10|kasteeltje]] van [[Ignatius Xaverius Josephus de Maurissens (1759-1852)|ridder De Maurissens]] en [[Vlierden]] naar Helmond liep. Dit was volgens oude mensen ver voor 1700, het begin van boerderij de Willig, mogelijk een van de oudste huizen van Brouwhuis.  


Dit was volgens oude mensen ver voor 1700, het begin huisje van boerderij de Willig, mogelijk een van de oudste huizen van Brouwhuis.
===Historische feiten===
 
In de huizenlijsten van Vlierden komt deze boerderij niet voor tussen de nummers 87 ([[Heitveldweg 11]]) en 96 (het armenhuisje aan de [[Kloostereindweg]]). We moeten daarom concluderen, dat deze boerderij na 1798 moet zijn gebouwd.<ref>Transcripties huizenlijsten Vlierden, P. Koolen</ref> Het kan dus nooit één van de oudste huizen van Brouwhuis zijn geweest, zoals de mondelinge overlevering aangeeft.
In de huizenlijsten van Vlierden komt deze boerderij niet voor tussen de nummers 87 ([[Heitveldweg 11]]) en 96 (het armenhuisje aan de [[Kloostereindweg]]). We moeten daarom concluderen, dat deze boerderij na 1798 moet zijn gebouwd.<ref>Transcripties huizenlijsten Vlierden, P. Koolen</ref>


In 1832 was deze boerderij eigendom van [[Josephus Weijers (1766-1847)|Joseph Weijers]]. De boerderij, die bekend werd door de markante, vervallen schaapskooi op de hoek van [[Willig]] en [[Heitveldweg]], werd in 1869 bewoond door [[Hendricus Verhoeven (1823-1885)|Hendricus Verhoeven]]. Verhoevens zuster was gehuwd met [[Judocus van der Heijden (1793-1851)|Joost van der Heijden]], de stiefzoon van Weijers.
In 1832 was deze boerderij eigendom van [[Josephus Weijers (1766-1847)|Joseph Weijers]]. De boerderij, die bekend werd door de markante, vervallen schaapskooi op de hoek van [[Willig]] en [[Heitveldweg]], werd in 1869 bewoond door [[Hendricus Verhoeven (1823-1885)|Hendricus Verhoeven]]. Verhoevens zuster was gehuwd met [[Judocus van der Heijden (1793-1851)|Joost van der Heijden]], de stiefzoon van Weijers.


Het huis had in 1869 het adres B.15, na 1879 B.14. Hendricus en zijn vrouw stierven beide op 24 mei 1885, zijn vrouw om 1 uur en Hendricus om 4 uur in de ochtend. Hun dochter huwde een maand later met [[Peter Welten (1860-1939)|Peter Welten]], die op 6 juli 1885 vanuit Asten naar de [[Achterste Beersdonk]] kwam en de boerderij van zijn schoonouders overnam. Zijn broer [[Francis Welten (1863-1936)|Francis]] lijkt ook nog enige tijd op de boerderij gewoond te hebben. Daarna volgden in de twintigste eeuw zijn zoon [[Martinus Welten (1892-1977)|Martinus Welten]] en diens zoon [[Peter Welten (1928-2006)|Peter Welten]]. In 1984 was volgens heemkundekring Helmond-Peelland, die in dat jaar een foto van de boerderij maakte, een zekere Kurstjens de bewoner-eigenaar. Deze bewoonde de boerderij nog enige tijd nadat de familie Welten vertrokken was omdat de gemeente Helmond er langer voor nodig had om de vergunning voor sloop te verlenen.<ref>Brauwes boek, p. 152</ref>
Het huis had in 1869 het adres B.15, na 1879 B.14. Hendricus en zijn vrouw stierven beide op 24 mei 1885, zijn vrouw om 1 uur en Hendricus om 4 uur in de ochtend. Hun dochter huwde een maand later met [[Peter Welten (1860-1939)|Peter Welten]], die op 6 juli 1885 vanuit Asten naar de [[Achterste Beersdonk]] kwam en de boerderij van zijn schoonouders overnam. Zijn broer [[Francis Welten (1863-1936)|Francis]] lijkt ook nog enige tijd op de boerderij gewoond te hebben. Daarna volgden in de twintigste eeuw zijn zoon [[Martinus Welten (1892-1977)|Martinus Welten]] en diens zoon [[Peter Welten (1928-2006)|Peter Welten]]. In 1984 was volgens heemkundekring Helmond-Peelland, die in dat jaar een foto van de boerderij maakte, een zekere Kurstjens de bewoner-eigenaar. Deze bewoonde de boerderij nog enige tijd nadat de familie Welten vertrokken was omdat de gemeente Helmond er langer voor nodig had om de vergunning voor sloop te verlenen.<ref>Brauwes boek, p. 152</ref>
In 1975 kocht M. Kurstjens de boerderij van Peter Welten.<ref>Notarieel archief notaris Van de Wildenberg te Deurne.</ref> M. Kurstjens restaureerde en bewoonde Willig 8 tot 3 april 1995. Een half jaar eerder had hij de boerderij aan de gemeente Helmond verkocht.


Na de Tweede Wereldoorlog werd tegenover de oude boerderij, mogelijk met als adres [[Heitveldweg 34]], een woonhuis voor vader Tieske Welten gebouwd. Hij bleef daar tot zijn dood in 1977 wonen.
Na de Tweede Wereldoorlog werd tegenover de oude boerderij, mogelijk met als adres [[Heitveldweg 34]], een woonhuis voor vader Tieske Welten gebouwd. Hij bleef daar tot zijn dood in 1977 wonen.
== Bouwhistorie ==


In 1928 werd aan de kopgevel van de boerderij 2,5 meter aangebouwd, de boerderij werd hierdoor 30 meter lang en 10 meter breed. Aan de achterzijde van het bakhuis, een varkensstal met beerput en inwendige poepdoos.
In 1928 werd aan de kopgevel van de boerderij 2,5 meter aangebouwd, de boerderij werd hierdoor 30 meter lang en 10 meter breed. Aan de achterzijde van het bakhuis, een varkensstal met beerput en inwendige poepdoos.


In 1975 kocht M. Kurstjens de boerderij van Peter Welten, beschreven bij notaris Van de Wildenberg te Deurne. M. Kurstjens restaureerde en bewoonde Willig 8 tot 3 april 1995, een half jaar eerder verkocht hij de boerderij aan de gemeente Helmond.
De boerderij en het bakhuis werden gelijktijdig afgebroken. Een anonieme vrouw zette zich in voor  behoud van het bakhuis. Twee broers uit Brouwhuis hebben de goede stenen afgeleverd bij de Grashoeve aan de Zeelenweg te Brouwhuis, voor de wederopbouw.  
 
De boerderij en het bakhuis werden gelijktijdig afgebroken. Mevrouw G. zette zich in voor  behoud van het bakhuis. JH en zijn broer uit Brouwhuis hebben de goede stenen en dergelijke afgeleverd bij de Grashoeve, Zeelenweg te Brouwhuis, voor de wederopbouw.  Het is daarna opgebouwd zonder varkenshokken.
 
M. Kurstjens heeft de ovendeur nog bewaard en geschonken aan Mevrouw G.
 
In 1975 bleek, gedurende de verbouwing en renovatiewerken, uit inwendige restanten en balken dat de Willig ver voor 1700 een huis was. Dit bleek uit het lage dak, put en balkgaten. Een bijzonder gegeven is dat het bakhuis aan de Zeelen (Grashoeve) is teruggebouwd en dat grond is gekocht door grootvader Arnold Kurstjens. Hij kocht  dit in juni 1936 van familie [[De Maurissens]], wonende te België, waarvan het koopbewijs bewaard gebleven is.
 
M. Kurstjens woonde twintig jaar in de Willig en zette de naam erop.
 
P.W. was van ongeveer 1963 tot begin 1975 eigenaar en bewoner.


De zeventiende eeuwse eikenbalken met pengatverbindingen werden door de sloper verkocht voor hergebruik. Het zeventiende eeuwse gesmede traliewerk, tegen struikrovers, van het bakhuis en de wolfsklauw zijn nog in het bezit van M. Kurstjens.
In 1975 zou, gedurende de verbouwing en renovatiewerken, uit inwendige restanten en balken gebleken zijn dat de Willig ver voor 1700 al een huis was. Dit staat in contrast met de hiervoor genoemde historische feiten. Deze ouderdom zou blijken uit het lage dak, put en balkgaten. Een bijzonder gegeven is dat het bakhuis aan de Zeelen (Grashoeve) is teruggebouwd en dat grond is gekocht door grootvader Arnold Kurstjens. Hij kocht  dit in juni 1936 van familie [[De Maurissens]], wonende te België, waarvan het koopbewijs bewaard gebleven is.  


Het houtenhuisje van Tieske Welten stond naast de boerderij, in de richting van de boerderij, aan de kopgevel (noordzijde), zonder huisnummer. Dit werd rond 1961  gebouwd.
De eikenbalken met pengatverbindingen werden door de sloper verkocht voor hergebruik. Het gesmede traliewerk, tegen struikrovers, van het bakhuis en de wolfsklauw zijn nog in het bezit van M. Kurstjens.


== Bakhuis ==
== Bakhuis ==

Versie van 4 dec 2017 11:46

Willig 8
HHP Willig8.jpg
Locatie
adres Willig 8
wijk Achterste Beersdonk
plaats Vlierden-Brouwhuis
adres na 1954 2e Heibloemweg 8 (1955-1965)
1921-1954 Br.1
B.13
1908-1921 B.13
1890-1908 B.13
1880-1890 B.14
1869-1879 B.15
De Achterste en Voorste Beersdonk op de Chromotopografische Kaart des Rijks, 1921. Op de Achterste Beersdonk zien we links, boven de aanduiding Achterste Beersdonk, de boerderij Willig 8 met daarvoor, op de wegkruising, de schaapskooi. De Astense Aa stroomde net buiten het kaartbeeld aan de zuidzijde.

Willig 8 is een voormalig adres in het Vlierdens deel van Brouwhuis.


Bewonings- en eigendomsgeschiedenis

Mondelinge overlevering

Boerderij de Willig lag aan een hele oude doorgaande weg, gebruikt door schaapshoeders, die vanuit Limburg over de Hoeven en het kasteeltje van ridder De Maurissens en Vlierden naar Helmond liep. Dit was volgens oude mensen ver voor 1700, het begin van boerderij de Willig, mogelijk een van de oudste huizen van Brouwhuis.

Historische feiten

In de huizenlijsten van Vlierden komt deze boerderij niet voor tussen de nummers 87 (Heitveldweg 11) en 96 (het armenhuisje aan de Kloostereindweg). We moeten daarom concluderen, dat deze boerderij na 1798 moet zijn gebouwd.[1] Het kan dus nooit één van de oudste huizen van Brouwhuis zijn geweest, zoals de mondelinge overlevering aangeeft.

In 1832 was deze boerderij eigendom van Joseph Weijers. De boerderij, die bekend werd door de markante, vervallen schaapskooi op de hoek van Willig en Heitveldweg, werd in 1869 bewoond door Hendricus Verhoeven. Verhoevens zuster was gehuwd met Joost van der Heijden, de stiefzoon van Weijers.

Het huis had in 1869 het adres B.15, na 1879 B.14. Hendricus en zijn vrouw stierven beide op 24 mei 1885, zijn vrouw om 1 uur en Hendricus om 4 uur in de ochtend. Hun dochter huwde een maand later met Peter Welten, die op 6 juli 1885 vanuit Asten naar de Achterste Beersdonk kwam en de boerderij van zijn schoonouders overnam. Zijn broer Francis lijkt ook nog enige tijd op de boerderij gewoond te hebben. Daarna volgden in de twintigste eeuw zijn zoon Martinus Welten en diens zoon Peter Welten. In 1984 was volgens heemkundekring Helmond-Peelland, die in dat jaar een foto van de boerderij maakte, een zekere Kurstjens de bewoner-eigenaar. Deze bewoonde de boerderij nog enige tijd nadat de familie Welten vertrokken was omdat de gemeente Helmond er langer voor nodig had om de vergunning voor sloop te verlenen.[2]

In 1975 kocht M. Kurstjens de boerderij van Peter Welten.[3] M. Kurstjens restaureerde en bewoonde Willig 8 tot 3 april 1995. Een half jaar eerder had hij de boerderij aan de gemeente Helmond verkocht.

Na de Tweede Wereldoorlog werd tegenover de oude boerderij, mogelijk met als adres Heitveldweg 34, een woonhuis voor vader Tieske Welten gebouwd. Hij bleef daar tot zijn dood in 1977 wonen.

Bouwhistorie

In 1928 werd aan de kopgevel van de boerderij 2,5 meter aangebouwd, de boerderij werd hierdoor 30 meter lang en 10 meter breed. Aan de achterzijde van het bakhuis, een varkensstal met beerput en inwendige poepdoos.

De boerderij en het bakhuis werden gelijktijdig afgebroken. Een anonieme vrouw zette zich in voor behoud van het bakhuis. Twee broers uit Brouwhuis hebben de goede stenen afgeleverd bij de Grashoeve aan de Zeelenweg te Brouwhuis, voor de wederopbouw.

In 1975 zou, gedurende de verbouwing en renovatiewerken, uit inwendige restanten en balken gebleken zijn dat de Willig ver voor 1700 al een huis was. Dit staat in contrast met de hiervoor genoemde historische feiten. Deze ouderdom zou blijken uit het lage dak, put en balkgaten. Een bijzonder gegeven is dat het bakhuis aan de Zeelen (Grashoeve) is teruggebouwd en dat grond is gekocht door grootvader Arnold Kurstjens. Hij kocht dit in juni 1936 van familie De Maurissens, wonende te België, waarvan het koopbewijs bewaard gebleven is.

De eikenbalken met pengatverbindingen werden door de sloper verkocht voor hergebruik. Het gesmede traliewerk, tegen struikrovers, van het bakhuis en de wolfsklauw zijn nog in het bezit van M. Kurstjens.

Bakhuis

Bij deze boerderij stond een bakhuis, dat na de Tweede Wereldoorlog dienst ging doen als varkenshok. Bij de afbraak van de boerderij bleef het bakhuis gespaard. In mei 1995 werd het gebouwtje ontdekt door enkele leden van de Wijkraad Brouwhuis. Omdat de gemeente Helmond van plan was dit bakhuis af te breken voor de uitbreiding van het bedrijventerrein Zuidoost-Brabant, nam de wijkraad het initiatief het gebouwtje te behouden en te verplaatsen. Een nieuw opgerichte stichting, de Stichting Bakhuis de Willig, droeg zorg voor de herbouw. Op 28 juni 2003 werd het heropend op zijn nieuwe plek, naast boerderij De Grashoeve aan de Zeelenweg.[4] De oorspronkelijke plek wordt soms als Heitveldweg aangeduid, soms als Kloostereind. De precieze herkomst is nog niet opgehelderd. De naam van de stichting doet vermoeden dat het bakhuis aan de Willig stond.[5]

Adressering

Aanvankelijk vormde de boerderij een onderdeel van de Achterste Beersdonk en droeg zij ook het adres Achterste Beersdonk B.14 (vanaf 1879 B.13). In 1929 werd zij echter als enige van de boerderijen van de Achterste Beersdonk afgescheiden van de parochie Vlierden en aan het rectoraat Brouwhuis toegevoegd. Dat werd in wereldlijke zin bestendigd toen bij de wijknummering van 1930 de boerderij als enige van de boerderijen van de Achterste Beersdonk bij de wijk Brouwhuis werd gevoegd, en niet zoals de andere huizen bij de wijk Vlierden. Het adres werd nu Br.1. In 1933 werden de rest van de Achterste Beersdonk ook bij het rectoraat Brouwhuis gevoegd, maar het verschil in wijknummering bleef bestaan. Dat verschil verviel toen op 1 januari 1955 de wijknummering werd vervangen door straatnamen met huisnummers. Br.1 werd 2e Heibloemweg 8, in 1965 gewijzigd naar Willig 8.

Willig 8 werd in 1986 afgebroken, mogelijk vanwege de slechte staat waarin het pand verkeerde [6]. Bewoner Piet Welten vertrok toen naar een huis aan de Kloostereindweg.

In 1975 kocht M. Kurstjens de boerderij van Peter Welten, beschreven bij Notaris vd Wildenberg te Deurne. M. Kurstjens restaureerde Willig 8 en bewoonde de boerderij tot 3 april 1995. Een half jaar eerder verkocht hij de boerderij aan de Gemeente Helmond.


Bronnen, noten en/of referenties
  1. Transcripties huizenlijsten Vlierden, P. Koolen
  2. Brauwes boek, p. 152
  3. Notarieel archief notaris Van de Wildenberg te Deurne.
  4. Het oude bakhuis
  5. Stichting Bakhuis de Willig
  6. Mededeling J.M.G. Keunen-van Rooij, Deurne