U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Turfwinning in Vlierden

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

De turfwinning in Vlierden stelde weinig voor en daarom waren de inwoners van Vlierden aangewezen op individuele of collectieve pacht van turfvelden in Deurne of Asten..


Turf in Brouwhuis[bewerken | brontekst bewerken]

Voor de verwarming van het woonvertrek en voor het koken werd gebruik gemaakt van turf en sprokkelhout. Binnen de grenzen van de voormalige heerlijkheid en gemeente Vlierden waren nauwelijks geschikte peelveldjes voor de turfwinning voorhanden.
Toch werd op het Brouwhuise deel van Vlierden in de 15de eeuw nog turf gewonnen, zoals blijkt uit een verkoopakte van de Blikhalm waarbij bepaald werd dat aan de moeder van de verkoper levenslang jaarlijks een bepaalde hoeveelheid turf geleverd moest worden die binnen een afstand van een mijl gestoken moest worden.

Turfwinning door springstierhouder[bewerken | brontekst bewerken]

In 1820 meldde de burgemeester van Vlierden dat volgens een misschien wel eeuwenoud gebruik de eigenaar van een bepaalde hoeve onder Vlierden het recht had om in een klein, in de heide gelegen, vennetje met uitsluiting van alle anderen de turf voor zijn eigen huishouden te steken. Hij was daarvoor wel verplicht om een springstier te houden, waar alle Vlierdenaren hun koeien konden laten bespringen, zonder dat er springloon betaald hoefde te worden.

Contracten met Asten in 1619 en 1643[bewerken | brontekst bewerken]

Er zijn enkele langlopende contracten bekend die door de Vlierdense gemeenschap werden afgesloten met de gemeenten Asten of Deurne. Alle contracten gingen over een periode van 28 jaar.
In 1619 sloot Vlierden een dergelijk contract met Asten. Inhoudelijk is over dit contract niets bekend. In 1643 werd, enkele jaren voor het aflopen van de vorige overeenkomst, een nieuw 28-jarig contract met Asten afgesloten. Een turfveld in de Astense Peel, genaamd het Vlierdense Ven stond toen voor 70 gulden per lopense beschikbaar voor de Vlierdense boeren.

Contract met Deurne in 1639[bewerken | brontekst bewerken]

In 1639 sloot Vlierden ook met Deurne een 28-jarig contract, waardoor de Vlierdenaren turf mocht steken op een perceel van 30 lopensen (circa 5 hectaren) peelgrond aan de Zwarte Baan nabij de Breemortel. Vlierden betaalde daarvoor aan Deurne 825 gulden. Vlierden mocht ook een toegangsweg en een afvoersloot graven. Na afloop van de pachttermijn was het geheel weer volledig eigendom van de gemeente Deurne. In de overeenkomst was wel vastgelegd dat de Vlierdenaren hun gestoken turf niet mochten doorverkopen aan derden.