Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis Vanaf 1 januari 2025 wordt dat Iedere eerste maandagochtend en derde woensdagochtend van de maand. |
Pastoriestraat 23
| voormalige r.-k pastorie | ||
 De pastorie in november 1962 | ||
| Locatie | Pastoriestraat 23, Vlierden | |
| Gebruik | voormalige pastorie | |
| Start bouw | 1844 | |
| Opening | 1845 | |
| Monument status | Rijksmonument | |
De oude pastorie van Vlierden aan de Pastoriestraat 23 in Vlierden is een rijksmonument dat in 1844 als pastorie werd gebouwd onder pastoor Bruijsten en deed als zodanig dienst tot pastoor Gijzels in oktober 1925 naar de naastgelegen nieuwe pastorie verhuisde.
In de voortuin van de oude pastorie stond in de 18e eeuw een huis dat eigendom was van de Vlierdense schepen Dirk Verdeuseldonck. Hij verkocht dat huis, met twee lopense grond, op 12 maart 1751, vlak voor zijn dood, aan pastoor Donckers, die het toen al bewoonde. Verdeuseldonck had het huis verkregen door vererving van zijn schoonouder [[Mathijs Verhees circa 1640-circa 1711)|Mathijs Verhees en Maria Daniëls. De pastoor werd eigenaar voor 715 gulden en 15 stuivers. Blijkbaar woonde Dirk Verdeuseldonck toen zelf ook nog in dat huis want in de koopovereenkomst werd bepaald dat den vercrijger de verhuuringe sal gestant moeten doen, waerbij het eerste jaer sal vervallen half april 1752.
Na het overlijden van de pastoor in 1764 kwam het huis in handen van diens broer Andreas Donckers, die pastoor was in 't Twistje in het Land van Kessel. Na toestemming van de Staten-Generaal verkocht die het huis aan de Vlierdense kerk, zodat de kerkmeesters voortaan niet meer bij iedere pastoorswisseling met lege handen stonden als er voor huisvesting van de pastoor moest worden gezorgd. De kerk kocht het huis, met een halve lopense grond, in 1765 voor 750 gulden. Op maandag 10 december 1764 ontving de Staten-Generaal een verzoek van Joseph Vervordeldonck en Jan Konings, kerkmeesters van de roomse kerkschuur, om toestemming tot aankoop van een huis met een halve lopense grond in de Straat te Vlierden, toebehorend aan Andries Donkers, ten behoeve hun roomse gemeente, dat zou kunnen dienen als roomse woning. De Staten-Generaal stuurde een kopie van het verzoek voor advies door naar de kwartierschout van Peelland.[1]
In 1844 was de oude woning aan vervanging toe. Pastoor Bruijsten wilde toen een nieuwe pastorie. Het verzoek daartoe bereikte de bisschop via deken Beugels. De bisschop reageerde daarop rechtstreeks naar de pastoor als volgt:
- Eenige tijd geleden scheef mij de Heer Deken van Helmond dat UEerw. gaarne eene nieuwe pastorale woning verlangde omdat de nog bestaande pastorie geen huis is voor een pastoor als zijnde vogtig en bouwvallig. Ik mag dit billijk verlangen niet tegenwerken. Ik geef derhalve het kerkbestuur van Vlierden de noodige authorisatie om voorlopig de fundamenten te leggen voor de winter, echter in de tuin van het alsnog bewoond huis maar wel opgehoogd en goed voorzien. Daar waarschijnlijk de nieuwe pastorie van voren tegen de straat dwars zal moeten gebouwd worden moet er voor gezorgd worden dat de gevel, die in het westen zal vallen, goed voorzien is om niet door regens doorgezoogen te worden.[2]
Oorspronkelijk zou in de pastorie een hardstenen vloer komen maar om de kosten te drukken werd deze niet gelegd. Ook werkten gedurende de wintermaanden enkele timmerlieden tegen een verlaagd tarief aan de nieuwbouw.
Bewoners en eigenaars[bewerken | brontekst bewerken]
Vanaf de bouw van de pastorie tot 1925 woonden achtereenvolgens de volgende pastoor van Vlierden in dit huis:
- van 1844 tot 1886 pastoor Bruijsten,
- van 1886 tot 1889 pastoor Boumans,
- van 1889 tot 1898 pastoor Pistorius,
- van 1898 tot 1922 pastoor Lorskens,
- van 1922 tot 1925 pastoor Gijzels.
In maart 1925, nog voor de verhuizing van pastoor Gijzels naar de nieuwe pastorie, werd de oude pastorie verkocht aan Cornelis Oliemans uit Den Haag. In oktober 1925 verhuisde het bejaarde echtpaar Oliemans van hun tijdelijk adres B.61 in Deurne naar het leeggekomen huis in Vlierden. Na et overlijden van Cornelis Oliemans en zijn vrouw verhuurde hun zoon broeder Hyacinthus het huis aan het schoolhoofd Norbert van Driel.
Na het huwelijk van Wim van Deursen en Jo van de Wal op 31 juli 1945 gingen dit echtpaar in de oude pastorie van Vlierden wonen, waar tot dan de weduwe Annet van Driel-Beijers, de moeder van Norbert, nog woonde. Zij moest van de gemeente Deurne, wegens woningtekort, inwoning nemen. Rond 1951 kochten Wim en Jo van Deursen-van de Wal het pand van broeder Hyacinthus.
Rond 1986 kocht de Deurnese fotograaf Talsma het pand en liet het grondig renoveren.
Na Talsma woonde de Deurnese dierenarts Ad van der Steen in het pand.
Cultuurhistorische inventarisatie[bewerken | brontekst bewerken]
Bij de cultuurhistorische inventarisatie (het zogenaamde MIP-rapport) in 1990 werd het pand als volgt omschreven:
Bouwperiode: 19e eeuw
Gevels en materialen: Bepleisterd, wit en grijs geschilderd. Hoeklisenen [3] , cordonlijst, deuromlijsting. Hardstenen dorpels. Hoge borstwering.
Vensters en deuren: Zesruiters, met opgeklampte luiken. Kussenpaneelvoordeur met gedeeld bovenlicht en hardstenen stoeptreden.
Dak en bedekking: Zadeldak, kruispan, dakruiter met klok (zink). Rijk bewerkte dakkapel met geprofileerd tympanon.
Bijgebouwen: Aanbouw van moderne garage in historiserende vormen (1989).
Interieur: Geheel verbouwd en gemoderniseerd interieur.
Groen: Siertuin met gazons, jonge aanplant. Sierbestrating.
Bijzonderheden: Gelegen in de oude kom van het dorp tegenover de waterstaatskerk en het klooster in Vlierden.
fotogallerij[bewerken | brontekst bewerken]
Bronnen, noten en/of referenties
|