U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Kerkstraat 14-16

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Links Kerkstraat 14-16
foto collectie gemeente Deurne
foto collectie gemeente Deurne

De huidige adressen Kerkstraat 14-16 kennen een lange gezamenlijke geschiedenis.


In 1829 stond hier het huis van de Deurnese fabrikant en gewezen schout Jan Willem van de Mortel. Het was een statig huis, ingedeeld in huizenklasse 2, dat wil zeggen een welingerigte burgerwoning, van de noodige vertrekken voorzien, in goede staat van onderhoud zoals er destijds in Deurne maar weinig te vinden waren. Op de huidige hoek van de Kerkstraat met de Lindenlaan had Van de Mortel zijn grote moestuin (kadastraal D 16) van 710 are. Het huis was in of kort voor 1783 gebouwd in opdracht van zijn moeder, de weduwe van Antonie van de Mortel.

Pieter Gregorius van de Mortel, de jongste zoon van Jan Willem, huwde in 1828 met Cornelia de Veth en in bleef in zijn ouderlijk huis wonen. Op 6 september 1830 werd hier de latere burgemeester Petrus Antonius van de Mortel geboren. Op 12 november 1845 werd bij een boedeldeling deze Peter Gregorius van de Mortel, fabrikant van beroep, de nieuwe eigenaar van het huis, dat als adres Kerkeind A.175 had, met de naastgelegen moestuin.[1]

In 1880 werd in de moestuin tegen het huis een linnenfabriek gebouwd. Daardoor werd het huis met het restant moestuin aangeduid als D 1573 (785 m²) en werd de linnenfabriek D 1575 (172 m²).[2]

De kinderen en erfgenamen van Pieter Gregorius van de Mortel deelden de erfgoederen op 25 februari 1895. Burgemeester Petrus Antonius van de Mortel en zijn zus Carolina Petronella werden toen de nieuwe eigenaren van alle onroerende goederen.[3] Lang kon Petrus Antonius er niet van genieten, want in augustus van dat jaar overleed hij.

Caroline Petronella van de Mortel verkocht op 1 februari 1919 onder meer het huis, dat inmiddels met de achterliggende tuin kadastraal D 1839 (4.761 m²) geworden was, aan Andreas Spoorenberg. De linnenfabriek, in 1896 vermeld als berging en kort daarna als huis, werd ook zijn eigendom. Bij de afbraak van de voormalige linnenfabriek werd een gedeelte van het vrijkomend perceel rond 1924 verkocht aan de gemeente ter verbreding van de hoek van de Lindenlaan en de Kerkstraat. Hierop staat tegenwoordig de lindeboom St.-Ambrosius-Peelland.

In 1948 liet de weduwe Spoorenberg de dubbele woning Kerkstraat E.8 (Kerkstraat 14) en E.9 (Kerkstraat 16) bouwen. Het geheel werd in 1947 door de gemeente onteigend voor de bouw van de woningen Lindenlaan 8-26. Het huis met adres E.8, Kerkstraat 14, verkocht de gemeente aan Wim Evers en E.9, Kerkstraat 16, aan Harry van Maris.

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Notarieel repertoire Deurne akte 2409; kadastrale leggers Deurne, reeks ?, artikel 458 (regel 15) en artikel 896 (regel 9)
  2. Kadastrale hulpkaart sectie D, archiefnummer 75, 18 december 1880; kadastrale leggers Deurne, reeks ?, artikel 896 (regels 9/10 en 40/41).
  3. RHCe toegang 13182 Notarieel archief Deurne inv.nr. 116, akte 35; kadastrale leggers Deurne, reeks ?, artikel 896 (regels 88/89 en 96) en artikel 3628 (regel 68/70)