Het Marianum van de Sint-Willibrorduskerk te Deurne

.

3 Fotos van het Marianum in de Sint-Willibrorduskerk te Deurne.
Foto's collectie Edward Ippel (Hoorn)

Het Marianum van de Sint-Willibrorduskerk te Deurne is een religieus kunstwerk dat in 1934 naar voorbeeld van het origineel in de Sint Petruskerk in Venray door atelier Van Bokhoven uit ’s-Hertogenbosch uit eikenhout gesneden is.

Algemeen

Bijzonder in het schip van de Sint-Willibrorduskerk in de oude parochie van Deurne is het 2-zijdige Marianum. Het beeldhouwwerk, gepolychromeerd, bestaande uit twee ruggelings tegen elkaar geplaatste Maria-beelden (gekroond) van 150cm hoog, omgeven door een krans van stralen en vlammen en van bloemen in de vorm van een rozenkrans met links en rechts een engel. Maria draagt op beide beelden het Jezus Christuskind op de linkerarm en staat op een maansikkel. Het marianum hangt vanuit het gewelf van de kerk, midden in het schip, zodat beide zijden zichtbaar zijn.

Het geheel is in 1934 door atelier Van Bokhoven uit ’s-Hertogenbosch uit eikenhout gesneden naar een origineel dat de Sint Petruskerk in Venray siert. De gezichten aan de onderzijde van het Deurnese Marianum zijn verschillend van uitdrukking terwijl die in Venray identiek zijn. Bij gelegenheid van zijn 70e verjaardag op 12 februari 1934 ontving pastoor Roes van de Boerenbond Deurne en andere verenigingen een som geld waarvan hij het nieuwe Marianum liet vervaardigen.

Volgens Hendrik Ouwerling hadden de Deurnese katholieken in mei 1649 alle beelden, het altaar, bet sacramentshuis en het Marianum, uit de kerk gehaald en ze over de grens van Brabant met Gelre (nu Limburg) naar Venray gebracht waar de openbare beleving van de katholieke eredienst gedurende de Generaliteitsperiode niet verboden was.

Bij de verhuizing van de Deurnese kerkschatten werd echter niet duidelijk beschreven wat de kerk verliet en waar het naartoe werd gebracht. Ouwerling beweerde met grote stelligheid dat het dubbele Mariabeeld dat tegenwoordig in de Sint Petruskerk van Venray hangt het Deurnese Marianum was maar gaf daarover geen absolute zekerheid. Zeker is wel dat in 1625 in Deurne in de kerk een Mariabeeld hing, daar het in genoemd jaar schoongemaakt en opgeknapt werd.

Vandaar dat het Marianum verwant diende te zijn aan het exemplaar in Venray en is er in 1934 een kopie van in de Sint-Willibrorduskerk in Deurne opgehangen.

Bronnen

Parochiearchief

In het parochiearchief zijn drie boeken teruggevonden waarin kerkberichten (intenties en mededelingen) werden genoteerd. Eén van de boeken komt uit begin jaren dertig van de 20e eeuw (archief parochie St. Willibrordus Deurne, II-II-i 17). Op zondag 11 februari 1934 laat pastoor Roes in de vieringen het volgende mededelen over de viering van zijn 70e verjaardag op 12 februari van dat jaar:

De pastoor is de drie standsorganisaties, het Gemeentebestuur, en de leden v.h. Kerkbestuur zeer dankbaar voor de voorgenomen huldebetuiging en voor het geschenk dat deze aanbieden in den vorm van een Marianum, zooals wordt aangetroffen in de kerk van Venray. – We wenschen alle parochianen in de gelegenheid te stellen hier aan een heel kleine bijdrage te doen, door de schaal onder de H. Mis van half negen naar dat doel te laten gaan. Van gezagvolle zijde is ons medegedeeld, dat de prijs meer dan 500 Gl. bedraagt. Voor het ontbrekende zal door den pastoor gezorgd worden. De gezondheidstoestand is zoo, dat hij de parochianen dringend moet verzoeken feestviering achterwege te laten en zich te bepalen tot een hartelijk gebed.

Op 4 maart 1934 volgt er nog een mededeling over het Marianum:

Ten einde iedereen in de gelegenheid te stellen een paar centen te offeren voor het Marianum zullen gedurende 8 dagen achteraan in de kerk twee offerblokken staan met opschrift: “Marianum”.

Wanneer het Marianum gerealiseerd is, vermeldt het boek niet. In ieder geval in de loop van 1934 of later. Uit de tekst kan opgemaakt worden dat er in 1934 nog geen Marianum in de kerk aanwezig was. De mededeling verwijst als voorbeeld immers naar de kerk van Venray. Het gaat om een nieuw Marianum en niet om restauratie van een al aanwezig Marianum.

Fraters van Tilburg

In de Kroniek van 1934 van de Fraters van Tilburg te Deurne stond geschreven:

12 Febr. De pastoor der parochie, pastoor Roes vierde zijn 70en verjaardag. Op zijn uitdrukkelijk verzoek werd door de parochianen geen feest gevierd. De kinderen mochten wel feestvieren. Nadat Z.E. om half negen een H. Mis had gelezen, zijn de kinderen van de vier katholieke scholen der parochie, ongeveer 700, naar het patronaat getrokken en hebben den herder door toespraken, zang en voordrachten hulde gebracht. 't Duurde tot half een. Bij het naar huis gaan werden allen getracteerd. Bij deze gelegenheid heeft de pastoor van den Boerenbond en andere vereenigingen een som geld ontvangen; om een Marianum te laten maken voor de kerk.

Zuid Willemsvaart

In de Zuid Willemsvaart (1934, fiche 4055) stond vermeld:

In de oude St Willebrorduskerk zijn in de laatste week vier mooie beelden geplaatst. Midden in de kerk hangt nu een prachtige Marianum, een kopie van een eerdere die sinds de hervorming in Venray is gebleven. Het is uit eikenhout gesneden en heeft dezelfde kleuren gekregen als het oorspronkelijke. Het is gemaakt door beeldhouwer van Bokhoven Koppens. Het beeld is geschonken bij gelegenheid van de 70ste verjaardag van onze pastoor. De andere drie beelden zijn van heiligen die vroeger bijzonder in onze parochie werden vereerd nl. Catharina Antonius en Barbara. Ook deze beelden zijn naar middeleeuws model uit hout gesneden.

Bronnen, noten en/of referenties