Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis Vanaf 1 januari 2025 wordt dat Iedere eerste maandagochtend en derde woensdagochtend van de maand. |
Functionalistische open verkaveling (CIAM)
Functionalistische open verkaveling (CIAM) is een stedenbouwkundige ontwerpstijl die op grote schaal in Deurne is toegepast.
Als reactie op de traditionalistische naoorlogse ontwerpstijl van eenvoudig op elkaar aansluitende woonstraatjes, gekenmerkt door rijwoningen van baksteen met keramische pannendaken, kwam rond 1965 de ontwerpstijl van de functionalistische open verkaveling (CIAM) opzetten.[1] Karakteristiek zijn de 'grote gebaren', bestaande uit identieke verkavelingen die in het plan herhaald worden (stempels), soms gecombineerd met woonblokken die niet meer parallel aan, maar haaks op straten geprojecteerd zijn. De openheid vanaf de straat die daardoor ontstond heeft tot de naam van dit type geleid. Binnen woonwijken ontstond nu ook voor het eerst een duidelijke scheiding tussen wonen, werken en recreëren, met bijvoorbeeld wijkwinkelcentra tot gevolg.
De meest herkenbare woonbuurten en -wijken in Deurne van dit type zijn:
- de Koolhof, met zijn duidelijke stempelverkaveling rond Regge, Jeker, Geul, Merwede, IJssel, Schie, Roer en Rijn en een wijkwinkelcentrum met scholencomplex aan de Schelde;
- de Houtenhoek, met een school aan de Beethovenlaan;
- d'Ekker, rond de Roothaertstraat.
Zoals meestal beantwoorden de voorbeelden niet aan de meest ideale vorm van het type. De positionering van de gebouwen langs de straten bleef traditioneel van karakter, waardoor het aspect van de open verkaveling in Deurne minder tot zijn recht komt dan elders. Ook ontbreekt in Deurne de karakteristieke afwisseling van hoog- en laagbouw, met uitzondering van appartementencomplexen aan de Gender. De modernistische gebouwen van basisschool De Piramide en de Frans Hoebenshal, inmiddels allebei gesloopt, voldeden wel aan belangrijke karakteristieken van deze stedenbouwkundige stijl, namelijk het zoeken naar nieuwe architectuurstijlen met moderne materialen.
Een belangrijk kenmerk van deze ontwerpstijl is ook dat men nauwelijks of geen rekening hield met de bestaande landschapsstructuren. Mede daardoor zijn bijvoorbeeld in de periode dat deze stijl in zwang was, de Peelstraat, Groeneweg en Hogeweg verdwenen.
In de loop van de jaren 1970 maakte de functionalistische stedenbouw plaats voor het Woonerf, waarin intimiteit en kleinschaligheid weer meer op de voorgrond trad. Daarbij werden oude wegen doorgaans als langzaam-verkeers-verbinding in het nieuwe plan opgenomen.
Bronnen, noten en/of referenties
|