Draaischijf (spoorweg)

De draaischijf nabij station (halte) Helenaveen was een installatie waarmee binnen een zeer beperkte ruimte een locomotief van spoor kon wisselen of worden gekeerd. De draaischijf bestond uit een ronde kuil, met daarin een draaibare brug die men kon aansluiten op het spoor naar het Gemeentelijk Veenbedrijf.

Halte Helenaveen was uitgegroeid tot het grootste en drukste goederenstation van Nederland. Om de afvoer van de gewonnen turf nog efficiënter te laten verlopen vroeg B en W van de gemeente Deurne en Liessel op 2 september 1884 goedkeuring aan de raad voor de aankoop van een draaischijf van de staat der Nederlanden.

De draaischijf was nodig voor de aanleg van een zijspoor van de staatsspoorweg nabij het Station Helenaveen ter verbinding van het “havengebied” bij het Deurnes kanaal met het fabriekscomplex van het gemeentelijk veenbedrijf. Deze voorziening werd aan de zuidzijde van de draaibrug geplaatst en stond in verbinding met een zijwissel bij Station Helenaveen. Wagons van de maatschappij der staatsspoorwegen (SS) konden op die manier, via een dam die het Deurnes kanaal van de spoorwegbrug scheidde, de fabriek bereiken.

Indien de geplande verlenging van het Deurnes kanaal richting Venraij door zou gaan dan zou deze aansluiting met het staatsspoor weer verbroken moeten worden want men achtte de buitengewone hoge kosten voor de aanleg van een tweede kostbare draaibrug, speciaal voor het herstellen van de spoorverbinding met de fabriek, niet gerechtvaardigd.

Op de Lijst van objecten aan de spoorweg in de gemeente Deurne is meer gedetailleerd te zien hoe de ijzeren draaibrug gesitueerd was ten opzichte van de andere objecten die langs de spoorlijn in de gemeente Deurne aanwezig waren.