Heeft u correcties, aanvullingen of foto's bij een artikel dan kunt u die hier mailen.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis
Vanaf 1 januari 2025 wordt dat Iedere eerste maandagochtend en derde woensdagochtend van de maand.

De Clarinet (water)

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Grindgat / waterplas, later "De Clarinet" genoemd.
Foto collectie Frans Versteeg
De Clarinet als zwemwater rond 1930
Dit was rond 1948

Het water De Clarinet ontstond kunstmatig in 1866 door zand- en kiezelafgraving ten behoeve van de aanleg van de spoorweg en was gesitueerd nabij de spoorwegovergang / Wachtpost 23 in Zeilberg.


Ontstaan en gebruik[bewerken | brontekst bewerken]

In 1866 werd voor de aanleg van de spoorlijn Deurne-Helmond zand gewonnen. Daardoor ontstond er een grote kuil, die door de aanwezigheid van natuurlijke wellen met water werd gevuld. Het water ligt juist ten oosten op de horst van de Peelrandbreuk. Dit kunstmatig bassin, in de volksmond De Clarinet genoemd, ligt in een zand- en kiezelbedding en bevat bijzonder zuiver water.

In april 1929 stelde het College van B&W aan de gemeenteraad voor de visserij in de Clarinet te verpachten, hetgeen werd aangenomen.[1]

Bij brief van 11 september 1932 werd door de gemeente Deurne toestemming verleend aan de Nederlandse Spoorwegen (NS) om water uit de Clarinet af te tappen. De Spoorwegen betaalde daarvoor een jaarlijkse recognitie van 2,50 gulden. Bij brief van 3 november 1939 gaf NS te kennen niet langer van de verleende toestemming gebruik te zullen maken.[2]

Vanaf 1933 was in dit water ook het Deurnese zwembad De Clarinet gevestigd, als één van de eerste zwemgelegenheid in de regio met faciliteiten als kleedhokjes. Decennia lang was de Clarinet een geliefd gemeentelijk zwembad. In juli 1969 werd het zwembad op last van de Rijkspolitie gesloten, nadat er een grote hoeveelheid munitie uit 1944 werd aangetroffen. De munitie was oorspronkelijk in de lagere jongensschool opgeslagen en zou daar na Dolle Dinsdag tot ontploffing gebracht worden, maar de pastoor van Zeilberg wist de Duitsers te overtuigen dat niet te doen.[3]

Sinds 2012 is de Clarinet in gebruik door de sportvissers van de HSV, een in Deurne gevestigde vereniging met circa 800 aangesloten leden.

Naam[bewerken | brontekst bewerken]

De herkomst van de naam Clarinet is nog onduidelijk. De oudst bekende vermelding dateert uit 1912: De Voorzitter ziet dat gevaar niet in. De overweg zal moeten komen bij de Clarinet of de Halt. Het ging hier om de bespreking van de aanleg van de weg Horst - Deurne in de gemeenteraad van Deurne.[4][5]

Op dit moment kennen we twee mogelijke verklaringen:

  • Een verbastering van klain (klein) net, zoals geopperd door Jan van Ooij, die zijn leven lang nabij de Clarinet woonde
  • Een vernoeming naar het muziekinstrument klarinet. De Clarinet heeft een langgerekte driehoeksvorm die enige overeenkomst vertoont met het uiteinde van de klarinet. Vernoemingen naar (de vorm van) muziekinstrumenten waren niet ongebruikelijk.[6] Al in 1949 werd gespeculeerd over de herkomst van de naam: Dat er weldra feest was in Deurne, had de bevolking reeds lang bemerkt. De eerste die tot deze vreugdevolle ontdekking kwam, was eigenlijk de badmeester. Op zekere dag trof hij een reclame-folder in de bus, waarvan de aanhef zijn hart sneller deed slaan, want hier werd lof toegezwaaid aan de Clarinet, het Deurnese zwembad in Zeilberg. Bij nader toezien bleek deze inzet echter een slinkse woordspeling te zijn, want al spoedig kwam de ware clarinet uit de mouw en nu gaf de schrijver openlijk te kennen waar hij heen wilde: naar het muziekfeest in de Peel van de jubilerende Harmonie. Toch bleek deze reclame niet alleen bij badmeesters in te slaan, al blijft men diep in de Peel toch wel vermoeden dat er enige samenhang bestaat tussen de vorm van het zwembad en de afmetingen van het gelijknamige muziekinstrument.[7]

Niet ongevaarlijk[bewerken | brontekst bewerken]

Het was niet altijd plezier in De Clarinet. Door noodlottige ongevallen of onoplettendheid vonden er ook enkele verdrinkingen plaats:

Overige objecten langs de spoorlijn[bewerken | brontekst bewerken]

Op de Lijst van objecten aan de spoorweg in de gemeente Deurne is meer gedetailleerd te zien welke andere objecten zich langs de spoorlijn in de gemeente Deurne bevinden cq bevonden.

Bronnen, noten en/of referenties