Bewerken van Belgische vluchtelingen

De '''Belgische vluchtelingen''' die gedurende de [[Eerste Wereldoorlog]] in [[Deurne]] verbleven, waren voornamelijk bij particulieren gehuisvest.


Toen op 4 augustus 1914 België werd aangevallen door Duitsland kwam meteen een vluchtelingenstroom richting Nederland op gang. Maar de grote uittocht naar het noorden was er bij de val van Antwerpen op 10 oktober 1914. Op 23 augustus en 7 september 1914 kon burgemeester [[Klaas Laan|Laan]] nog melden dat er in Deurne geen Belgische vluchtelingen aanwezig waren. Op 8 oktober, dus twee dagen voor de val van Antwerpen, kreeg hij van de commissaris van de koningin het volgende telegram:
::''Wil onverwijld nagaan welke openbare handels- of andere gebouwen in uwe gemeente kunnen worden gebezigd voor tijdelijke onderbrenging Belgische vluchtelingen, kosten onderbrenging komen rijksrekening, Minister Binnenlandsche Zaken acht gewenscht dat rustige elementen zooveel mogelijk ter plaatse worden geholpen en beraamt maatregelen tot overbrenging van anderen in kampen, wil uitslag van uw onderzoek met aantal in uwe gemeente nog onder te brengen personen liefst nog heden mij seinen casu quo na overleg met plaatselijk steuncomité en met militaire autoriteit in uwe gemeente.''
Op de achterzijde van dit telegram tekende burgemeester Laan aan: ''Er zouden in genoemde gebouwen een honderdtal tijdelijk kunnen geplaatst worden.'' Blijkbaar was dat ook het antwoord dat hij terugstuurde want de volgende dag kreeg hij per telegram te horen dat er 100 Belgische vluchtelingen naar Deurne zouden worden gestuurd en dat dag en uur van aankomst nog nader zouden worden bericht.<br>
In de vroege ochtend van 10 oktober stuurde de burgemeester van Roosendaal een telegram naar Deurne, waarin hij meedeelde dat daar om half elf 's morgens een trein met vluchtelingen zou vertrekken en dat er in Deurne 100 zouden uitstappen. De Deurnese burgemeester wilde zich blijkbaar grondig voorbereiden want hij stuurde een telegram terug met de vraag hoeveel mannen, vrouwen en kinderen Deurne te verwachten had. Het begrijpelijke antwoord vanuit Roosendaal, waar men andere zorgen had, luidde: ''Gevraagde opgave is bij transporteeren van veertigduizend vluchtelingen niet te geven.''
Hoeveel vluchtelingen er precies in Deurne verbleven hebben is niet bekend. Op 26 oktober 1914 waren er in Deurne 32 Belgische vluchtelingen gehuisvest, 24 bemiddelde en 8 onbemiddelde. Uit een enquete die later gehouden werd, blijkt dat het grootste aantal vluchtelingen, dat op één dag in Deurne arriveerde 56 bedroeg, dat de houding van de Deurnese bevolking zeer hartelijk was en dat op drie na alle vluchtelingen bij familie of kennissen waren ondergebracht. Op 5 november 1914 verbleven nog 18 vluchtelingen in Deurne.

{|class="wikitable"
|-
|+Lijst van in Deurne opgenomen Belgische vluchtelingen eind 1914, ondergebracht in Deurne
|-
!colspan="4" |Opgenomen bij burgemeester Klaas Laan, in huize [[Nicopola]] aan de [[Stationslaan]]<br>Zijn vrouw was geboortig van Antwerpen:
|-
|Maria Philomena van Bladel, weduwe van Breen||z.b.||61 jr.||Borgerhout
|-
|Joannes Augustinus van Breen||z.b.||36 jr.||Borgerhout
|-
|Joanna Maria van Breen||z.b.||34 jr.||Borgerhout
|-
|Maria Elisabeth van Breen||||||Borgerhout
|- 
|Maria Leopoldina van Breen||z.b.||32 jr.||Borgerhout
|-
!colspan="4" |Opgenomen bij [[Elisabeth Keunen (1850-1928)|Elisabeth Keunen]], [[Haageind]]<br>Ze had in Antwerpen als dienstmeid gewerkt:
|-
|Josepha Philomena Geudens, wed. J.C. Janssens||wasvrouw||46 jr.||Bouchout
|-
|Constantina Ludovica Janssens||||14 jr.||Bouchout
|-
|Joannes Josephus Janssens||||11 jr.||Bouchout
|-
|Augustinus Franciscus Janssens||||10 jr.||Bouchout
|-
|Maria Theresia Janssens||||8 jr.||Bouchout
|-
!colspan="4" | Opgenomen bij [[Arnoldus van Loon (1861-1939)|Arnoldus van Loon]]<br>in huize [[Sonneweelde]] aan de [[Stationslaan 11]]:
|-
|Louise Frederika van Loon, wed. Jacques Hubert Bongaerts (Nederl. nationaliteit)||z.b.||50 jr.||Foos Wepion bij Namen
|-
|Charles Poullien||z.b.||36 jr.||Foos Wepion bij Namen
|-
!colspan="4"|Opgenomen bij [[Joannes Augustinus Peerbooms (1868-1936)|August Peerbooms]], [[Markt 10]]
|-
|Lourentius Peeters||ledervergulder||36 jr.||Borgerhout
|-
|Joanna Theresia Lestiboudois||z.b.||37 jr.||Borgerhout
|-
|Maria Theresia  Ludovicus Peeters||z.b.||11 jr.||Borgerhout
|-
|Joanna Josepha Peeters||z.b.||9 jr.||Borgerhout
|-
|Maria Catharina van den Nouwelant||60 jr.||z.b.||Borgerhout.
|-
!colspan="4"|Opgenomen bij [[Godefridus Beekers (1855-1937)|Godefridus Beekers]], [[Stationsstraat 44]]<br>Zijn grootvader was Belg:
|-
|Anna Maria van Eijk, echtgenote van J.J. Moens||z.b.||32 jr.||Antwerpen.<ref>Haar zoontje Petrus Joannes Moens, genaamd Pierre, 11 jaar oud, is bij het vluchten verloren geraakt. Tevens is zij op zoek naar haar man die als soldaat is ingedeeld bij het 9e linieregiment forteresse 5.4, en naar Helena Beekers, wed. van Eijk, uit Antwerpen.</ref>
|-
!colspan="4"|Opgenomen bij de weduwe van kantonrechter [[Frans Willem van den Dungen (1875-1946)|F.W. van den Dungen]]<br>in huize [[Wilbertshove]] aan de [[Stationsstraat]]:
|-
|Eugenia Maria Francisca de Kepper, wed. Delen||z.b.||41 jaar||niet ingevuld
|-
|Maria Eugenia Ludovica Delen||||15 jr.||niet ingevuld
|-
|Marth Maria Claire Delen||||13 jr.||niet ingevuld
|-
|Jean Gerard Joseph Delen||||12 jr.||niet ingevuld
|-
|André Louis Joseph Hyacinth Delen||||10 jr.||niet ingevuld
|-
!colspan="4"|Opgenomen bij de vroedvrouw [[Petronella Elisabeth van Vlorop (1842-1915)|P.E. Keijzers-van Vlorop]]. [[Stationsstraat 16]]:
|-
|Franciscus Horemans||winkelier||60 jr.||Antwerpen
|-
|Maria Huberta van Vlorop||z.b.||58 jr.||Antwerpen
|-
|Maria Sophia Ludovica Horemans||z.b.||38 jr.||Antwerpen
|-
|Elisabeth Joanna Horemans||z.b.||28 jr.||Antwerpen
|-
|Margaretha Josephina Horemans||z.b.||18 jr.||Antwerpen
|-
!colspan="4"|Opgenomen bij notaris [[Eugenius Johannes Josephus Maria de Leeuw (1869-1935)|E.J.J.M. de Leeuw]], [[Stationslaan 6]]<br>Zijn vrouw was een Belgische.:
|-
|Maria Velghe, echtgen. van Van Vijve||z.b.||22 jr.||Caulille
|-
|Marie Claire van Vijve||||3 mnd.||Caulille
|-
|Agnes de Jong||z.b.||17 jr.||Caulille
|-
!colspan="4"|Opgenomen bij de weduwe J. van Warenburg, Stationsstraat:
|-
|Jan Frans Kusters||tolbeambte||43 jr.||Antwerpen
|-
|Maria Catharina Verniers||z.b.||38 jr.||Antwerpen
|-
|Franciscus Johannes Cornelius Kusters||||7 jr.||Antwerpen.<ref>De gegevens van dit overzicht zijn ontleend aan Nieuw adm. arch. Deurne inv. nr. 113/107</ref>
|}

{{Appendix}}
[[categorie:oorlog]]