Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis Vanaf 1 januari 2025 wordt dat Iedere eerste maandagochtend en derde woensdagochtend van de maand. |
Militair Gezag (1944-1946)
Het Militair Gezag was het dagelijks bestuur van de in 1944 en 1945 bevrijde delen van Nederland die namens de Nederlandse regering in Londen tot aan de overdracht van de gebieden aan de regering optrad.
Inleiding[bewerken | brontekst bewerken]
Fout: de afbeelding is beschadigd of bestaat niet
Op het moment dat de Tweede Wereldoorlog uitbrak, was Robert Joseph Johan Lambooij (1904-1992) burgemeester van de gemeente Deurne. Daardoor was hij voorzitter van de gemeenteraad en tevens hoogste gezagsdrager. Voor de 12.717 inwoners (per 1 januari 1940) was het belangrijk dat het vertrouwde plaatselijke bestuur op zijn post zou blijven. De gemeenteraad bleef zijn werk doen, ook al vonden de raadsvergaderingen niet meer op geregelde tijden plaats, tot augustus van het jaar 1941.
Seyss-Inquart[bewerken | brontekst bewerken]
Een verordening van Rijkscommissaris Seyss-Inquart maakte op 12 augustus 1941 duidelijk dat de provinciale en gemeentelijke overheden ophielden te bestaan. De benaming `Commissaris der Koningin’ werd vervangen door `Commissaris der Provincie’. Ook alle commissies die in de provincie en in het dorp bestonden, werden opgedoekt. De burgemeester en Commissaris der Provincie kregen vanaf dat moment de volledige macht in handen. Tevens werden, afgezien van de NSB met een kaderschool in Deurne, alle landelijke politieke partijen verboden. Verkiezingen waren niet meer nodig; het democratische stelsel werd overboord gezet.
Na de opheffing van de gemeenteraad werd op 29 augustus 1941 voor het gemeentehuis nog bovenstaande groepsfoto gemaakt. Deze foto werd ondertekend door de burgemeester en als herinnering aan alle raadsleden ter hand gesteld.
Militair Gezag[bewerken | brontekst bewerken]
Bij het uitbreken van de Tweede wereldoorlog was de Nederlandse regering naar Londen gevlucht en probeerde vanaf die plaats de touwtjes in handen te houden. De “regering in ballingschap” voorzag grote bestuurlijke problemen na de bevrijding van Nederland. Daarom werd het bestuur bij wet aan het daarvoor opgerichte Militair Gezag opgedragen. De juridisch geschoolde generaal-majoor Hendrik Johan Kruls werd Chef van de staf van het Militair Gezag.
Na de bevrijding van (delen van) de gemeente Deurne was de invloed van dit gezagsorgaan goed merkbaar. Zo was het Militair Gezag onder andere verantwoordelijk voor de oprichting van een regionaal Noodziekenhuis in Huize St. Joseph in de Kruisstraat in Deurne. Het Militair Gezag werd opgericht in 1944 en ontbonden in 1946. Kruls was gedurende deze hele periode Hoofd van het Militair Gezag.
Bronnen[bewerken | brontekst bewerken]
- Toon Hoefnagels - Oorlogsjaren 1940 – 1945 Gemeente Deurne - Op de grens van vergeten Deurne 1986
- Archief van Zrs Franciscanessen S.F.I.C in Veghel