Rabo-clubsupport leverde dit jaar 765,88 euro op. Allen die op ons stemden hartelijk dank! Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis |
Gemeentelijk Elektriciteitsbedrijf
Foto Collectie Ton Hartjens
Het Gemeentelijk Electriciteitsbedrijf (GEB) van Deurne ontstak op 13 juni 1916 voor het eerst officieel het electrisch licht.
Bij raadsbesluit van 30 april 1914 besloot de gemeenteraad om in Deurne een gemeentelijk electriciteitsbedrijf op te zetten, waarmee Deurne een van de eerste gemeentes van Noord-Brabant was die dit initiatief nam. In februari 1915 gaf de gemeente opdracht aan de firma Alberts en Kluft te Amsterdam om een electriciteitsnet (laagspanning) met straatverlichting in de kom van het dorp aan te leggen.
Bij het geboortehuis van Jan Floris Martinet aan de markt 12 verrezen de eerste duo elektriciteitspalen van ongeveer zeven meter hoog. Het vervoer van elektriciteit was bovengronds. Via een netwerk van draden werd elke woning van stroom voorzien.
Op dinsdag 13 juni 1916 om half negen 's avonds werd overgaan tot de officiele opening van het gemeentelijk electriciteitsbedrijf door de ontsteking van de electrische verlichting van de raadzaal en van de versierde kiosk op de Markt. De eerste particuliere aansluiting vond twee dagen later plaats en wel bij bakkerij/café Hein van Griensven aan de Stationsstraat 2 (het woongedeelte bij de Potdeksel).
Het GEB betrok zijn electriciteit vanaf het begin van de Provinciale Noord-Brabantse Electriciteits-Maatschappij (PNEM, aanvankelijk vanuit haar centrale op het fabrieksterrein van Piet de Wit te Helmond.
De eerste directeur van het GEB was Adrianus Dekkers uit Mierlo; hij was aanvankelijk zowel met administratieve als technische werkzaamheden belast. Hij nam op 1 augustus 1956 afscheid van het GEB. Het bedrijf starte met drie werknemers en al snel met een eigen bedrijfsauto. Elektromonteur Driekske Althuizen was een van deze werknemers.
Het ene kerkdorp na het andere kreeg electriciteit. In 1939 was Helenaveen het laatste dorp dat aan het electrisch net werd aangesloten.
In 1941 eisten de Duitse bezetting 70 ton koperdraad. De bestaande netten zouden ijzerdraad ter vervanging krijgen. Door een vertragende briefwisseling en langzaamaan-actie van het GEB-personeel lag op het einde van de oorlog vier ton voor verzending gereed, maar er was toen nog niets verzonden. Na de Tweede Wereldoorlog was de heer Habets lange tijd directeur van het energiebedrijf.
Lange tijd was het GEB een winstgevend bedrijf dat de gemeente extra inkomsten opleverde. Op 1 juli 1975 werd het GEB verkocht aan de PNEM, dat een rayonkantoor vestigde aan de Lagekerk 7.
Literatuur
- 24-6-1966 Weekblad voor Deurne - Vijftig jaar G.E.B. doc. hkk 7.03
- René Jansen - 75 Jaar electriciteitsvoorziening in Deurne - Weekblad voor Deurne 13 juni 1991
- Jan Kanters, Filmboek De geschiedenis van Deurne, 1997, Deel 3, blz 13 en 14.
- E.J.Th.A.M. van Emstede, Streekarchivaris van Peelland - G.E.B. Deurne Kroniek 1916-1966 - Deurne, juni 1966.
