Armentafel

De armentafel was een van oorsprong kerkelijke instelling die zich bezighield met de plaatselijke armenzorg.

De armenzorg werd van oudsher uitgevoerd door een door de kerk aangesteld armbestuur. Vroeger werd deze instelling ook wel tafel van de Heilige Geest, armentafel of kortweg Heilige Geest of den armen genoemd.
De twee leden van de armentafel, de Heilige Geestmeesters of armmeesters, werden meestal gekozen uit de gegoede personen. Eerst gebeurde dat door de pastoor, na de invoering van de reformatie aanvankelijk door de dominee, maar vanaf 1661 door de heer van Deurne.

De armmeesters beslisten over de vraag wie voor hulp in aanmerking kwam en zij beheerden de dikwijls omvangrijke bezittingen van de armentafel. Vanouds was het gebruik dat de bemiddelde mensen in hun testament de Armentafel bedachten. Zo kreeg deze na verloop van tijd pachthoeven, landerijen, kleine kapitalen, grondrenten e.d.
Al in het jaar 1400 is er sprake van een schenking van drie malder rogge aan de tafel van de Heilige Geest.
In 1468 werd de hoeve de Haanakker en in 1505 het Armenhuis in de Wiemel eigendom van de armentafel.

In 1592 bezat deze instelling aan vaste goederen naast de armenhoeve de Haanakker te Vlierden elf akkers, waarvan er enkele bij het Hagelkruis te Deurne lagen. Daarnaast waren de inkomsten aan rogpachten aanzienlijk. Zo had Jan van Doerne in 1529 een jaarlijkse en erfelijke pacht bepaald van 13 mud rogge uit de hoeve de Moosdijk.

Tot de afscheiding van de parochie Vlierden van Deurne rond 1683 viel de armenzorg van Deurne en Vlierden onder één gecombineerde armentafel. Na een uitspraak van de Raad van Brabant werd beslist dat de Deurnese en Vlierdense armentafels zou worden gescheiden en dat Vlierden 1/5-deel van alle bezittingen zou krijgen. Daarbij hoorden een boerderij in Liessel en twee akkers aan de Peelstraat in Deurne, terwijl armenhoeve de Haanakker te Vlierden aanvankelijk aan de armentafel van Deurne bleef. Ergens tussen 1685 en 1705 werd ook de Vlierdense armentafel voor driekwart eigenaar van de Haanakker.
In 1775 liet de armentafel van Vlierden achteraf op de Blikhalm een huisje bouwen dat en arm gezin onderdak zou bieden.

Literatuur

H.N. Ouwerling - Geschiedenis der dorpen en heerlijkheden Deurne, Liessel en Vlierden. Heruitgave 1974, blz. 259-262 Henk Beijers en Pieter Koolen - Vlierdens Verleden 721-1926 blz. 310-319