Antonius Johannes Munsters (1906-1993)

Antonius Johannes Munsters
foto uit "De geschiedenis van kasteel Stein en zijn bewoners"
Persoonsinformatie
Volledige naam	Antonius Johannes Munsters
Roepnaam	Antoon
Geboorteplaats	Deurne
Geboortedatum	26 februari 1906
Overl.plaats	Stein
Overl.datum	9 september 1993
Beroep(en)	geestelijke, amateurhistoricus

Antonius Johannes (Antoon) Munsters (1906-1993) had grote betekenis zowel op het gebied van het historisch en archeologisch onderzoek in Limburg als ten aanzien van de verzorging van het geestelijk welzijn van priesters.

Familie

Hij was de oudste uit een gezin van vijf kinderen van Johannis Munsters (1874-1947) en Francisca Weerts (1882-1948). Hij werd geboren op de Merlenberg en bracht zijn jeugd door op het Heieind, waar zijn vader zich opwerkte van veenarbeider tot kleine zelfstandige landbouwer.

Studie

Op 9 september 1919 begon Antoon op 13-jarige leeftijd zijn gymnasiale studie aan de Apostolische School in Tilburg. Op 20 september 1925 trad hij in bij de missionarissen van het H. Hart (M.S.C.) in Arnhem en een jaar later, op 21 september 1926, deed hij zijn kloosterprofessie kort na zijn verhuizing naar het missiehuis in Stein. Na de studie theologie werd hij op 2 augustus 1931 in Stein tot priester gewijd.

Leraar

Hij doceerde van 1932 tot 1966 aan het theologicum te Stein ascetische en mystieke theologie, alsmede pastorale psychiatrie. Daarnaast was hij vanaf 1932 gedurende 13 jaar redactiesecretaris van Ons Geestelijk Leven, een tijdschrift voor ascese en mystiek. Van 1945 tot 1964 was hij hoofdredacteur van genoemd tijdschrift. In 1939 was hij initiatiefnemer van de Ascetische Priesterstudiedagen te Stein, die hij tot 1959 organiseerde. Hij was in de jaren '50 nog enige tijd als medewerker verbonden aan de samenstelling van het Theologisch Woordenboek.

Historie en natuur

Zijn brede historische belangstelling uitte zich onder meer in zijn 42-jarig redactielidmaatschap van het tijdschrift Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg. Ook was hij gedurende 24 jaar redactielid van De Maasgouw. Hij was van 1954 tot 1967 redactiesecretaris van Limburgs Verleden en van 1967 tot 1992 conservator van Archeologisch Reservaat te Stein. De door pater Munsters verzamelde archeologische collectie is te zien in het Museum voor grafcultuur en wordt beheerd door de Stichting Erfgoed Stein.

Zijn bijzondere interesse had het middeleeuwse kasteel Stein. In 1946 publiceerde hij een gids over de geschiedenis van deze kasteelruïne. In 2012 werd deze gids in bewerkte vorm onder de titel De geschiedenis van kasteel Stein en zijn bewoners door J.H.M. Drubers heruitgegeven.

Pater Munsters, de vlinderpater, had ook een bijzondere verzameling, deels tropisch, vlinders en door zijn eigen onderzoek verrijkte hij de kennis van de Zuid-Limburgse vlinderfauna.

In het tijdschrift De Brug verscheen na zijn overlijden het volgende In Memoriam:

Pater Munsters hebben we mogen waarderen als een waarachtig wetenschapper en rusteloze zoeker, die verleden en heden met elkaar wist te verbinden. Ook was hij een wijs en vroom priester die het oog gericht hield op een toekomst, die gelegen is in God. Vanaf 1932 was hij verbonden aan de MSC-priesteropleiding. Velen kennen hem ook als organisator van de Ascetische Priesterstudiedagen, die gehouden werden in 1939 tot 1959 en vanwege zijn talloze publicaties in "Ons Geestelijk Leven" waaraan hij zijn krachten heeft gewijd van 1932 tot 1964. Zijn deskundigheid in cultuur-historische zaken heeft veel mensen een waardering gegeven voor de rijkdom van de Limburgse traditie.

Voor zijn activiteiten op voornoemde terreinen werd hij onderscheiden als ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Ook ontving hij het ereburgerschap van de gemeente Stein, was hij erelid van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genoodschap. Ook was hij erelid van de heemkundevereniging Maasstreek en mocht hij de erepenning Monumentenjaar 1975 in ontvangst nemen. In 2022 kreeg pater Munsters aan de Napoleonsbaan In Stein een enorme muurschildering (mural) van zijn portret, gemaakt door graffitikunstenaar Roy Wagemans.

Bibliografie

• Der Wohnsitz der Edelherren von Stein in Publications de la Societé Historique et Archéologique dans le Duché de Limbourg, 72, 1936
• Een Steinsche oorkonde uit het jaar 1330, in: Maasgouw 57 (1937) 37-41.
• De Mariakapel van Stein, gebeden en geschiedenis (Beek: Drukkerij 'De Nieuwe Mijnstreek' L. Hoppers en Zn., 1938)
• Parochiearchieven, in: Maasgouw 59 (1939) 7-8. Elsloo, Stein, Urmond.
• De Heeren van Stein als paladijnende hertogen van Brabant, in: Publications de la Societé Historique et Archéologique dans le Duché de Limbourg, 77, 1941
• Bisschop Gerard van Groesbeek en Catharina van Bronckhorst-Batenburg, in: Maasgouw 63 (1943) 22-31.
• De laatste 'Barberini' , in: Maasgouw 63 (1943) 40-44. Caspar Peerbooms (1911-1992) is een nazaat van de, in het artikel genoemde, Joannes Barberinus.
• Het protestantisme in het bisdom Luik en vooral te Maastricht, Den Haag 1937-1941, 2 dln, door W. Bax, in: Maasgouw 63 (1943) 65-71.
• Grevenbicht-Heinsberg, in: Maasgouw 64 (1944/45) 13-20.
• Om een koorbank, in: Maasgouw 64 (1944/45) 32-35.
• De Witte Poort van Stein, in: Maasgouw 64 (1944/45)
• Inleiding bij: Delhougne, Th.G., Aanteekeningen over Sittard tijdens den 30-jarigen Oorlog, in: Maasgouw 65 (1946) 50-63.
• Kasteelgids Stein, z.p. (Geleen), uitgeverij Keulers, 1946
• Groot Valkenburg historisch gezien, Maastricht 1946, door C.A. Huygen, in: Maasgouw 66 (1947) 70-71.
• (H)as(c)lo(h)?, in: Maasgouw 66 (1947) 73-80.
• Van Papenhoven, in: PSHAL 83 (1947) 245-253.
• Nieuwe straatnamen, in: Maasgouw 67 (1948) 15-16.
• Het pastoorsexamen in het bisdom Luik, in: Maasgouw 67 (1948) 83-85.
• De predikant Johan Huedtmecher, in: Maasgouw 67 (1948) 23-25.
• Historische eenheden, in: Maasgouw 67 (1948) 96.
• Voormalige eenheden binnen het huidige Limburg in de geschiedschrijving. (1948)
• Abshoven onder Munstergeleen, in: Maasgouw 68 (1949) 33-37.
• De middeleeuwse kerk van Elsloo, in: Maasgouw 68 (1949) 79-80.
• De Sint Hubertuskapel te Bom, in: Maasgouw 68 (1949) 80.
• Sint Lambertus met den beer, in: Maasgouw 68 (1949) 7-10.
• De strijd om het hoogduits te Stein in De Maasgouw, 68 , 1948 94-97.
• Uit de kerkgeschiedenis van Elsloo, in: Gedenkboek uitgegeven bij het 100-jarig bestaan van de kerk van Elsloo, Elsloo 1949, 9-34. (2e druk: 1985)
• De verkiezingen der landdekenen in het aartsdiakonaat Kempenland in de 17e en 18e eeuw, in: PSHAL 85 (1949) 413-448.
• Aartsdiakenale visitaties in Kempenland gedurende de 17e en 18e eeuw, in: Historische opstellen over Roermond en omgeving, Roermond 1951, 301-324.
• Gedenkschrift Abshoven 1901-1951, Sittard 1951, door A. Schrijnemakers en A. van Rixtel S.C.J., in: Maasgouw 70 (1951) 80.
• Het 'gouden' concilie Susteren, in: Maasgouw 70 (1951) 53-55.
• Jurisdictie over de Meijerijse kapellen in het Land van Ravenstein, in: Bossche Bijdragen 21 (1951-1953) 162-166.
• Kluizenaars in Limburg, Heerlen 1950, door Ad. Welters, in: Maasgouw 70 (1951) 63.
• Neolithische problemen, opgravingen te Elsloo, in: Maasgouw 70 (1951) 33-36.
• St. Severin zu Köln 1951, von Herbert Rode, in: Maasgouw 70 (1951) 80.
• Tongeren, België's oudste stad, Tongeren 1949, door Henry Baillien, in: Maasgouw 70 (1961) 15.
• De Vlaamse krijgsbouwkunde, Tielt 1950, door M. van Hemelrijck, in: Maasgouw 70 (1951) 79-80.
• Het 'cathedraticum' in het oude bisdom Luik, in: Maasgouw 71 (1952) 17-20, 33-36, 52-55.
• De correspondentendag te Amersfoort, in: Maasgouw 71 (1952) 15-16.
• Gedenkboek Geleen, van dorp tot Mauritsstad, Geleen 1951, door pater Andreas O.O.D. e.a., in: Maasgouw 71 (1952) 45-46.
• Geschiedenis van Tegelen, Tegelen 1952, door Th. W. J. Driessen, in: Maasgouw 71 (1952)
• Heropening Museum H.J. Beckers, in: Maasgouw 71 (1952) 16.
• Het knuppelen der honden te Stein, in: Maasgouw 71 (1952) 74-77, 72 (1953) 10-19.
• Pastoor 'Knor' te Baexem, in: Maasgouw 71 (1952) 64.
• De statuten het statutenboek van het gouden concilie Susteren, in: PSHAL 88/89 (1952/53) 53-74.
• Atuatuca, in: Maasgouw 72 (1953) 129-136.
• Bij een oude kaart van Stein, in: Maasgouw 72 (1953) 73-86.
• Dating of the past, an introduction to geochronology,' London 1951, by Fr. E. Zeuner, in: Maasgouw 72 (1953) 22-24.
• Een klinkende huwelijksroep in Sittard in 1736, in: Maasgouw 72 (1953) 183-189, 73 (1954) 13-18.
• Kronijk of aantekening der merkwaardige voorvallen binnen de gemeente Heeze en enige omliggende dorpen en enkel de welken algemene belangstelling verdienen door H.G. van Moorsel, uitgegeven door D. de Jong O.C.R., Achelse Kluis 1953, in: Maasgouw 72 (1953) 156-157.
• Een 'nieuwe' nationale feestdag, in: Maasgouw 73 (1954) 95-96.
• Mens en mijn, een halve eeuw strijd, groei en bloei van de Nederlandse Katholieke Mijnwerkersbond, Heerlen 1953, door R. Dicteren O.F.M., in: Maasgouw 73 (1954) 57-58.
• Dionysius de Kartuizer, in: Maasgouw 74 (1955) 55.
• Gedenkboek Sint Laurentiuskerk Hamont 1904-1954, Hamont 1954, door M. Bussels e.a., in: Maasgouw 74 (1955) 55-56.
• Incident Vorsterman te Urmond in 1734, in: Maasgouw 74 (1955) 174-178.
• De neolithische mens van Rijkholt, in: Maasgouw 74 (1955) 35-38.
• Raerener Heimatbuch, Eupen 1954, zusammengest. von M. Kohnemann, in: Maasgouw 74 (1955) 128.
• Rheinisches Steinzeug des 15. bis 18. Jahrhunderts, Darmstadt 1954, van A. Klein, in: Maasgouw 74 (1955) 56.
• Theodorus Pybes, in: Maasgouw 74 (1955) 55.
• De verkiezing der koordekens te Sittard in de 17e en 18e eeuw, in: Maasgouw 74 (1955) 131-142.
• De vuursteenindustrie van Rijkholt, (bij een gouden jubileum van prof. J. Hamal-Nandrin), in: Maasgouw 74 (1955) 1-14.
• Dans le Tien de la paix, Aubel 1954, par E. Willems S.O.C., in: Maasgouw 75 (1956) 60-61.
• La station néolithique de Ryckholt-Sainte Gertrude, in: Bulletin de la Société préhistorique francaise 1955, par M. Ophoven et J. Hamal-Nandrin, in: Maasgouw 75 (1956) 51-52.
• Bandceramische problemen, in: Maasgouw 76 (1957) 17-19.
• De betekenis van C.R.A. van Bommel voor de Noordelijke Nederlanden, Utrecht 1956, door A.F. Manning, in: Maasgouw 76 (1957) 29-30.
• Ons land 70 millioen jaar geleden, levensschetsen uit de krijtperiode, 's-Gravenhage 1956, door J.H.F. Umbgrove, in: Maasgouw 76 (1957) 102-121.
• De Oude Schutten-Broederschap Sint Martinus te Stein, in: Maasgouw 76 (1957) 135-140.
• Personenvervoer in de oude Mijnstreek, Amsterdam 1956, door F.X. Schobben, in: Maasgouw 76 (1957) 28-29.
• Amateurontdekkingsreizigers, in: Maasgouw 77 (1958) 189-190.
• Ter nagedachtenis aan prof. Hamal-Nandrin, erelid van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap, in: Maasgouw 77 (1958) 129-132.
• De tombe te Stein, in: PSHAL 94/95 (1958/59) 189-195.
• Elsloo, de heerlijke, in: Bronk-Maasland 7 (1959/60) 250-255.
• Woning of schuur in de bandceramiek?, in: Maasgouw 78 (1959) 35-48.
• Archeologische kerkhistorische problemen te Bom, in: Maasgouw 80 (1961) 109-120.
• Jean Philips Eugenius, heer van Stein in De Maasgouw, 1961
• Het mysterie van de Keizer Karelstad, Heerlen 1958, door A. Delahaye, in: Maasgouw 80 (1961) 29-30.
• De opvattingen van Johannes Wier over bezetenheid, hekserij en magie, Assen 1960, door J.J. Cobben, in: Maasgouw 80 (1961) 188-189.
• A Deo et rege, de eerste Roermondse karmel, 1698-1797, documentenstudie, Roermond 1962, door Hermana (zuster Josephine Pepels O.C.D.), in: Maasgouw 82 (1963) 28-30.
• Onze Lieve Vrouw in 't Zand, Hulp der Christenen, Roermond 1962, door J. Stein C .S.S.R., in: Maasgouw 82 (1963) 59-61.
• Haardstenen, in: Maasgouw 83 (1964) 41-56.
• Johannis Brugman O.F.M., Vita alme virginis Liidwine, edidit A. de Meijer O.E.S.A., Groningen 1963, in: Maasgouw 83 (1964) 127-128.
• Pauw of pelikaan?, in: Maasgouw 83 (1964) 125-127.
• Romeinse munten te Obbicht, in: Maasgouw 83 (1964) 97-102.
• Aak, de jongen uit de steentijd, Amersfoort 1963, door H. Arends, in: Maasgouw 84 (1965) 31.
• Bataafse vrijheid in Nijmegen 1794-1795), Nijmegen 1963, door G. Pikkemaat, in: Maasgouw 84 (1965) 191.
• De Belgisch-Limburgse pers van 1830-1860, Leuven 1963, door M. de Vroede, in: Maasgouw 84 (1965) 158-159.
• Gallo-Romeinse grafvondsten uit Tongeren, Tongeren 1963, door W. Vanvinckenroye, in: Maasgouw 84 (1965) 126-127.
• Helden, geschiedenis en ontwikkeling, Helden 1964, door C. Verwoerd C.M. en M. Plukker, in: Maasgouw 84 (1965) 31.
• Libellus festivus, een bundel historische opstellen aangeboden aan Joseph H.F.H. Linssen bij gelegenheid van zijn 70e verjaardag, Roermond 1964, door Edm.M.A.H. Delhougne e.a., in: Maasgouw 84 (1965) 29-31.
• Munstergeleen, een monografie over een Limburgse gemeente, Maastricht 1965, met bijdragen van M.J.H.A. Schrijnemakers e.a., in: Maasgouw 84 (1965) 123-126.
• De zin van de 19e-eeuwse minderbroedersstichting te Urmond, in: Maasgouw 85 (1966) 113-118.
• Verkenning van de middeleeuwse kerk in Limburg, in: Limburgs Verleden, II, Maastricht 1967, 417-530.
• Wilhelmus Lindanus als inquisiteur en bisschop, bijdrage tot zijn biografie (1525-1576), Assen 1966, door P.Th. van Beuningen, in: Maasgouw 86 (1967) 61-63.
• De graaf van Home, Filips van Montmorency (1524-1568), Zaltbommel 1968, door P.A.M. Geurts, in: Maasgouw 87 (1968) 95-96.
• Leven en werk van Jan Brugman O.F.M. ( ± 1400-1473), met een uitgave van twee van zijn traktaten: Speculum Imperfectionis en Devotus Tractatus, Groningen 1967, door F.A.H. van Hombergh, in: Maasgouw 87 (1968) 60-62.
• Een attest van een Monulfusreliek, in: PSHAL 105/106 (1969/70) 221-229.
• Oud-Maastricht, Baarn 1968, door M.A.F. Charles Thewissen, in: Maasgouw 88 (1969) 61-62.
• Een 'Frankische' vingerring, in: PSHAL 107/108 (1971/72) 233-242.
• De priorij van de reguliere kanunniken van het Heilig Graf te Sint-Odiliënberg (1467-1639), in: Augustiniana 21 (1971) 267-320, 725-769, door Zr. M. Hereswitha, in: Maasgouw 91 (1972) 153-154.
• Stein in oude ansichten, Zaltbommel 1972, 1982, 2 dln.
• Een voorgewende ontvoering, in: Maasgouw 91 (1972) 43-63.
• Een blik in het romeins verleden van Limburg, in: Cursus streekgeschiedenis, eerste cyclus 1973-1974, Sittard, niet gepagineerd. Frankisch Limburg, in: ibidem.
• Gerechtelijke wijsheid te Stein, in: Maasgouw 92 (1973) 53-57.
• Staat van inkomsten en uitgaven van de heerlijkheid Stein over het jaar 1470, in: PSHAL 109 (1973) 225-252.
• De uitzet van Massoeur Mechel Coninx, in: Maasgouw 92 (1973) 195-199.
• Het verraad van Rijnberg, 1672, in: Maasgouw 92 (1973) 114-131.
• Kent u ze nog...de Steinders, Zaltbommel 1974.
• Het gasthuis te Stein, in: Maasgouw 94 (1975) 161-166.
• Rijksonmiddellijkheid en Kammerzieler, in: PSHAL 111 (1975) 189-216.
• De Kluis van Krawinkel, oudste ziekenhuis van Geleen, Maastricht 1975, door M.J.H.A. Schrijnemakers, in: Maasgouw 95 (1976) 101-102.
• Een pastoor-gijzelaar, in: Maasgouw 95 (1976) 48-62.
• De wijdingstitel van priester Jan Driessen, in: Maasgouw 95 (1976) 167-176.
• Vormen en bakken in Zuid-Limburg, in: Zuid-Limburg, kunst, ambacht en volksgebruiken, Baarn 1977, 81-116.
• Limburgs aardewerk, in: Maasgouw 97 (1978) 52-66. '
• Steiner' kannen, in: Maasgouw 97 (1978) 129-143.
• Bezienswaardigheden, in: 'Open Dag' rijkspolitie Stein op zaterdag 8 september 1979, Drachten 1979, 57-66.
• De vadermoorder van Stein, uitg. Mediatheek Stein, 1979
• Dieteren, zijn moeizame weg naar parochiële zelfstandigheid, in: Historisch jaarboek voor het Land van Zwentibold 1 (1980) 113-126.
• La diocèse de Liège en 1789, carte et notice, Liège 1979, par A. Deblon, in: Maasgouw 99 (1980) 159-162.
• Keramik-Scherben, Köln 1980, von K. Göbels, in: Maasgouw 99 (1980) 162-163.
• Dieteren wordt een zelfstandige parochiegemeenschap (1833-1835), in: Historisch jaarboek voor het Land van Zwentibold 2 (1981) 43-59.
• De kerkelijk-politieke conflictsituatie in het Guliks-Luikse kerkdistrict sinds de vijftiende eeuw, in: 'Van der Nyerssen upwaert...', Maastricht 1981, 69-83.
• De nieuwe pastorie van Urmond in 1752 'een voldongen feit' , in: Historisch jaarboek voor het Land van Zwentibold 3 (1982) 26-36.
• Stein in oude ansichten, II, Zaltbommel 1982.
• De tienden van het Maastrichtse klooster Nieuwenhof in Obbicht, in: Campus liber, Maastricht 1982, 164-175.
• Damietta, het grote avontuur van Herman van Elsloo, eerste heer van Stein (1202-1223), in: Historisch jaarboek voor het Land van Zwentibold 5 (1984) 131-153.
• Johannes Lupi, landdeken van Susteren + 1481, in: Historisch jaarboek voor het Land van Zwentibold 5 (1984) 16-23.
• Sint Servaas in de vierde eeuw, in: Maasgouw 103 (1984) 13-40.
• Der gude Sente Servas, de Servatiuslegende en de Servatiana, een onderzoek naar de beeldvorming rond een heilige in de middeleeuwen, de geschiedenis van de kerkschat van het Sint-Servaaskapittel te Maastricht, I, Assen 1985, door A.M. Koldeweij, in: Maasgouw 105 (1985) 164-168.
• Maria in nood te Stein, beschrijving en geschiedenis, Stein 1985.
• Sire Ernoul de Steyn, een pseudo-Arnold van Stein in Historisch jaarboek voor het land van Zwentibold, 1985
• P.J.R. Modderman - Een rondleiding in het Archeologisch Reservaat / door A.J. Munsters - Stein : Archeologiestichting Pater Munsters, 1993

Bronnen, noten en/of referenties website stichting erfgoed Stein ”Eerste Plechtige H. Mis van Antoon Munsters”, Nieuwsblad van Deurne van vrijdag 14 augustus 1931