Schertsmonument van de Beekmannen

Het schertsmonument in beeld.
Foto collectie Toon Kortooms Park.

Studenten dragen op hun borst de titels van de boeken van Toon Kortooms en volgen de stoet.
Foto collectie gemeente Deurne.

Studenten dragen op hun borst de titels van de boeken van Toon Kortooms en volgen de stoet met de De Wilberttamboers voorop.
Foto collectie gemeente Deurne.

De platte kar van de Boerenbond Deurne onderweg naar de kasteeltuin.
Foto collectie Toon Kortooms Park.

Toon Kortooms en zijn vrouw passeren de brug over de kasteelgracht en gaan richting het Dinghuis.
Foto collectie Toon Kortooms Park.

Toon Kortooms en zijn vrouw poseren na de onthulling bij het schertsmonument.
Foto collectie Toon Kortooms Park.

Het Schertsmonument van de Beekmannen was een "kunstwerk" dat door studenten van de Katholieke Studentenvereniging Sint Franciscus Xaverius (KSV) van de Landbouwhogeschool in Wageningen in 1966 in het kader van de groentijd voor het Dinghuis in Deurne werd onthuld.

Inleiding

De Wageningse katholieke studentenvereniging Sint Franciscus Xaverius (KSV) van de Landbouwhogeschool probeerde ieder jaar in de herfst de aandacht van het publiek op zich te vestigen door een spectaculaire ontgroeningstunt. In 1966 wilde de studentenvereniging in Deurne in ruime kring de aandacht vestigen op het werk van Toon Kortooms, de schrijver van zoveel boeken over de Peelstreek.

Ter bestrijding van de kosten, verbonden aan het officieel onthullen van een schertsbeeld van een der figuren uit een der romans van Toon Kortooms, werd aan het gemeentebestuur van Deurne een gemeentelijke subsidie gevraagd. Tijdens de gemeenteraadsvergadering van september 1966 werd hiervoor een bijdrage van 500 gulden toegekend.

Plastiek

Het betrof een zwart gelakt plastiek van vier of vijf millimeter dik plaatijzer, de gebroeders Beekman voorstellende, de hoofdfiguren van het boek Beekman en Beekman. Het plastiek, dat stond in een gemetselde bak met turf, kwam in minder dan anderhalve week tot stand, het werd door enige studenten vervaardigd in de machinefabriek N.V. Plesier te Oudenbosch, naar een ontwerp van de student E. de Klein.

Keuze

De reden, waarom de studentenvereniging Deurne en Toon Kortooms voor haar activiteiten had uitgekozen, lag voor de hand. Niet alleen kwam circa 50% van de studenten uit Brabant en Limburg, maar bovendien waren velen van hen afkomstig van het platteland, dat Toon Kortooms in zijn boeken geromantiseerd had.

Hoewel hij even geaarzeld had dit blijk van waardering te aanvaarden, was Toon Kortooms met dit huldeblijk zeer vereerd.

Onthulling

Op dinsdagavond 20 september 1966 trok de stoet onder begeleiding van de "groenen" met brandende fakkels in een feestelijke optocht door de Stationsstraat en over de Heuvelstraat en vervolgens door het Haageind naar de kasteeltuin. Toon Kortooms, zijn echtgenote met enkele kinderen, locoburgemeester Hannes Joosten, de wethouders Wim van Deursen, Harrie Rijnders, en Noud Jacobs en enkele raadsleden hadden allen op een platte boerenwagen van de Boerenbond Deurne plaatsgenomen die vooraf werd gegaan door auto's vol met in totaal circa 150 luid zingende studenten.

De hofkapel van de Koninklijke Harmonie Deurne zorgde voor de muzikale opluistering.

In de kasteeltuin mocht Toon Kortooms het "monument" zelf onthullen door een soort baldakijn op te trekken.

Voorbereiding

De manifestatie werd voorbereid door een "Stuntcommissie" onder leiding van de heer Broun . De Walsbergse student ? van den Berkmortel en boekhandelaar Noud van den Eijnde hadden een groot aandeel in de voorbereidingen voor de huldiging.

Verplaatsing

In zijn brief van 26 oktober 1966 liet burgemeester Hoebens aan Toon Kortooms weten dat het kunstwerk inmiddels een andere plaats had gekregen nabij de burgemeesterswoning aan de Helmondseweg 20a . Letterlijk schreef hij:

Naar de mening van onze culturele adviseurs in de Dinghuiscommissie was het, ondanks zijn pretentieloze charme, toch van te weinig allure om een plaats bij het serieuze Dinghuis in te nemen. Bovendien willen wij daar een Brabants schuurgebouw plaatsen om te zijner tijd de Oudheidkamer een onderkomen te geven.

De ambtswoning moest rond 1990 plaats maken voor een nog nieuw te ontwikkelen bouwplan in dat gebied, de huidige Vorstershof. Waar het plastiekje sindsdien gebleven is, is nog onbekend.

Trivia

• Maandag 19 en dinsdag 20 september schonk Hilversum 3 in haar programma aandacht aan de studentenmanifestatie in Deurne.
• In verband met een vakantie in Griekenland kon burgemeester Hoebens zelf niet bij de huldiging aanwezig zijn, waarvoor hij zich vooraf verontschuldigd had.