Toneelgezelschap De Klotlanders

De Klotlanders. Foto: collectie Zus Jacobs-Koppens

De Klotlanders is sinds 1946 een toneelgezelschap in Zeilberg.

Naamgeving

De naam De Klotlanders dankt de vereniging aan het blad De Klaroen van Klotland dat tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog vanuit Zeilberg door het Katholiek Thuisfront werd verzorgd.

Oprichting

Toneelgezelschap de Klotlanders is opgericht in 1946. De vereniging kan gezien worden als een van de pioniers van het eerste uur, enkele Zeilbergse mensen die zich ten doel hadden gesteld geld in te zamelen voor de strijders in Nederlans-Indië. Met de eerste toneeluitvoering van “Het Hoogste Goed” werd een begin gemaakt van een lange reeks toneeluitvoeringen. Onder voorzittersschap van Harrie Munsters en onder regie van Koos Buytenweg zat het gezelschap al vrij vlug in het zadel. Het eerste bestuur:

• Harrie Munsters - voorzitter
• Marinus v.d. Eijnde – secretaris
• Mart v.d. Mortel – penningmeester
• Jan v.d. Burgt – bestuurslid
• Willem v.d. Heyden – bestuurslid

Geschiedenis

Al na enkele jaren meldden zich de eerste dames aan bij het gezelschap. Onder het toeziend oog van kapelaan Schellekens, ook een van de oprichters, kon er eigenlijk weinig mis gaan. In die jaren bloeide een hecht (soms erg hecht) gezelschap op, tot in 1950 de eerste tegenvaller kwam in de vorm van de brand in de toenmalige kleuterschool. Waardevolle spullen die hier lagen opgeslagen gingen in vlammen op. De aantrekkingskracht van het gezelschap leverde een deels nieuwe generatie nieuwe spelers en speelsters op, die samen met de gevestigde orde tot erg goede resultaten kwamen, getuige recensies uit die tijd. De kluchten en drama’s volgden elkaar snel op, tot er een periode aanbrak van stilte. Uit de schaduw getreden van het toenmalige bestuur kwam Frans van de Kerkhof als nieuwe preses de zaak weer nieuw leven inblazen. Waar nu de verwarming brandt in sociaal-culturele centrum Den Draai brandde toen de grote kachel in het Zeilbergse patronaat. Als die kachel maar eens praten kon… Frans van de Kerkhof, een van de mede-oprichters, was 25 jaar lang voorzitter van De Klotlanders. Hij ontving daarvoor het bronzen insigne van het Nederlands Centrum voor Amateurtoneel.

In samenwerking met iedereen die toneel speelde in de parochie Zeilberg werd in 1964 een grandioos openluchtspel diverse malen opgevoerd in de Pastorietuin. Dit door Jan van Ooij geschreven stuk over het ontstaan van de parochie Zeilberg heeft bij vele mensen een enorme indruk achtergelaten.

Met een herschreven gedeelte van het toenmalige openluchtspel werd een avondvullend toneelstuk op de planken gebracht voor heemkundekring H.N. Ouwerling in Deurne, die belast was met de organisatie van Heemkamp 1983. Schôn Volluk werd in dialect gesproken en was een stukje Deurne Promotion, aldus Brabants Heem.

Enige jaren later werd het stuk weer in originele staat gespeeld in een grote feesttent ter gelegenheid van het vijfenzeventigjarig bestaan van de parochie Zeilberg. Dat was in 1989 en het werd zes avonden op de planken gebracht. Met een gedeelte van de opbrengst werden de haan en de bijbehorende bollen van de kerktoren opgeknapt, als geschenk van “De Klotlanders” aan de parochie Zeilberg.

Begin jaren zeventig was het voor “De Klotlanders” wat rustig, maar met de bouw van het nieuwe gemeenschapshuis is de draad weer opgepakt. De schets “Kleren maken de man” werd het begin van een nieuwe periode in het bestaan van de “Klotlanders”. We waren er trots op Peter van Gog in ons midden gekregen te hebben en we hebben vele jaren kunnen genieten van zijn deskundige leiding.

Sinds de realisatie van “Den Draai” is er veel veranderd in positieve zin. Er is nu sprake van een clubhuis en daar was al vele jaren geen sprake van geweest. In dezelfde periode werd het gezelschap lid van het Nederlands Centrum voor Amateurtoneel. Een onderdeel hiervan, het Brabants Centrum voor Amateurtoneel, droeg er toe bij dat de contacten met andere toneelgezelschappen in de regio Zuid-Oost Brabant frequenter werden, middels vergaderingen en bezoeken aan uitvoeringen. Mede door deze bond viel in het kader van het cultureel verdrag België-Nederland ons gezelschap de eer te beurt een uitwisseling te organiseren met “De Ruyssende Leden” uit Ruisselede in België.

Door “De Klotlanders” werden niet alleen avondvullende toneelstukken gebracht. Ook werd er deelgenomen aan eenakterfestivals, o.a. met de eenakter “Nachtwake” in het Globetheater in Eindhoven. Wij hebben schetsjes en voordrachten gedaan o.a. tijdens de Dorpsmanifestatie en de Bonte Avonden van Carnavalsvereniging De Pottenbakkers . Er werden zelfs filmopnamen gemaakt voor een promotiefilmpje van de Zuid-Ooster in Eindhoven en in Helenaveen voor studenten van de Filmacademie.

In 1996 vierde toneelgezelschap “De Klotlanders” haar vijftigjarig jubileum. In dit jaar werd het stuk “Zo zijn onze manieren” onder regie van Armand Lucas en Karin Agterbosch op de planken gebracht. Ook werd er een jeugdtoneelfestival georganiseerd waaraan vele basisscholen in de gemeente Deurne aan deel namen.

Na het regisseursduo Armand Lucas en Karin Agterbosch heeft Frans Cremers de touwtjes in handen gekregen. Met hem hebben “De Klotlanders” ook een hele leuke tijd gehad en mooie stukken opgevoerd.

Hoe goed iedereen ook zijn best deed, toch liep het ledental steeds verder terug en werd het steeds moeilijker het hoofd boven water te houden. Zo zagen we ook andere toneelgezelschappen in de gemeente Deurne verdwijnen vanwege te weinig animo voor het toneelspelen. Wonder boven wonder kregen we in 2005 in een keer zoveel aanmeldingen dat we in een keer uit de zorgen waren, en op het moment met een actieve groep spelers een mooi toneelstuk neer kunnen zetten.

Speellijst

Jaarlijks werd op Tweede Kerstdag het toneelseizoen in Den Draai geopend met een toneelvoorstelling.

• Zondag 15 en maandag 16 januari 1950 werd "Marietti Gorettie" (de moordenaar en het meisje), een historisch toneelspel in drie bedrijven, opgevoerd in het parochiehuis in Zeilberg
• Zondag 14 mei en donderdag 18 mei 1950 werd "De Prive Verpleegster" in het parochiehuis in Zeilberg voor het voetlicht gebracht.
• 25-12-1962 werd Regina opgevoerd
• Op 3 en 10 februari 1963 presenteerde toneelvereniging De Klotlanders in het patronaat een Bonte Avondshow met muzikale begeleiding van het trio Meulendijks. De regie was in handen van H. Meulendijks.
• Toen in augustus 1983 het Brabants Heemkamp in Deurne georganiseerd werd voerden De Klotlanders in Zeilbergs dialect de toneelvoorstelling 'Schon Volk' op.
• In het seizoen 2000-2001 werd de klucht "Eens zul je erom lachen, Diederik" door Herman Thole opgevoerd. Frans Cremers was de regisseur.
• In het seizoen 2005-2006: "de Pineut" geregiseerd door Louis Meulendijks
• In het seizoen 2006-2007: "Poging tot Macbeth" geregiseerd door Isis Germano
• In het seizoen 2007-2008: "De Verliezers"geregiseerd door Jurgen Zweemer
• In het seizoen 2008-2009: "Lucy's Baby" geregiseerd door Alice van de Ven
• In het seizoen 2009-2010: "Het Lijk is zoek" geregiseerd door Jurgen Zweemer

Vanaf het seizoen 2010-2011 is er na lang wikken en wegen besloten om te breken met de traditie om op 25 December de premiere te spelen. De premiere is verschoven naar Maart

• In het seizoen 2010-2011: "Lang en Gelukkig" geregiseerd door Jurgen Zweemer
• In het seizoen 2011-2012: "Deugdzaamheid" geregiseerd door William van der Heijden

Externe link

• Officiele website van toneelvereniging De Klotlanders

Bronnen, noten en/of referenties