Wereldwinkel

Wereldwinkel in een "mobiele containerkeet"

Lambert van Lieshout met Burgemeester Smeets en rechts wethouder J. Maas.
Foto collectie Peter Aarts.

Deken Tops en burgemeester Van Genabeek heropenden de Wereldwinkel in 1983 met rechts Maria Berkers.
Foto collectie gemeente Deurne.

Locatie Stationsstraat 39.

De Wereldwinkel in Deurne was in de periode juni 1974 tot december 2019 op diverse locaties gevestigd.

Ontstaan

De Wereldwinkel kwam tot stand door samenvoeging van twee groepen, een met een kerkelijke en een met een poltieke achtergrond, die in Deurne al meer dan een jaar bezig waren om zich in te zetten voor de mensen in de Derde Wereld. De eerste wereldwinkel in Nederland opende in de zomer van 1969 in Breukelen, al gauw volgden er meer.

Men moest in de beginperiode vaak ploeteren om financieel het hoofd boven water te houden en vooral om geaccepteerd te worden door de gemeenschap van Deurne. In de loop der jaren groeide de Wereldwinkel uit tot een organisatie die gerespecteerd werd.
Paul Waterreus uit Asten, leraar aan het St.-Willibrord Gymnasium, was al eerder gestart met een dergelijke onderneming in het Missiehuis St. Willibrord.

Het eenjarig bestaan werd sober gevierd. Een groep vrijwilligers probeerde de problemen van de ontwikkelingslanden onder de aandacht van het Deurnes publiek te brengen.
De vrijwilligers waren zich ervan bewust dat ze voor een moeilijke taak stonden en besloten alles in het werk te stellen de mensen te overtuigen dat hulp echt geen druppel op een gloeiende plaat was. Dit hield in dat ze een beroep op anderen deden om ook vrijwilliger te worden, zodat de winkel vaker open kon zijn. In die jaren toonde met name het onderwijs nauwelijks interesse in het werk van de Wereldwinkel.

Tentoonstelling

Van 6 tot en met 29 augustus 1976 hield de Wereldwinkel een tentoonstelling met als titel:"Een autoband is een schoen." Men liet gebruiksvoorwerpen en gereedschappen zien, die van afvalmateriaal waren gemaakt. De bedoeling van deze tentoonstelling was om bezoekers aan het denken te zetten

Huisvesting

De eerste Wereldwinkel werd op vrijdag 21 juni 1974 geopend door burgemeester Hoebens in de voormalige slagerij van Charles van Goch, onder de naam Derde Wereldwinkel.

De Wereldwinkel was in de loop van zijn bestaan op diverse plaatsen in Deurne gehuisvest, zoals in een garage van de oude pastorie aan de Kerkstraat en in het pand Martinetstraat 18. Dit pand moest ter realisering van het centrumplan gesloopt worden en daarom besloot de gemeenteraad op 7 december 1979 om op kosten van de gemeente een mobiele containerkeet aan te schaffen en te plaatsen aan de Martinetstraat.

De Wereldwinkel verhuisde in 1983 uit de container naar het pand Stationsstraat 91. De officiële heropening vond plaats op 18 november 1983 door burgemeester Van Genabeek en deken Hein Tops.

In april 1991 verhuisde men opnieuw, nu naar een pand dat bij Stationsstraat 31 hoorde op de hoek met de Burgemeester van Beekstraat.

In 1997 verhuisde de Wereldwinkel naar het pand Stationsstraat 38. In 2009 verhuisde de Wereldwinkel Deurne opnieuw, nu naar de overkant van de straat op het adres Stationsstraat 39, het pand waar voorheen de Hema zat. Deze winkelruimte was groter dan de vorige en gaf de ruimte het assortiment flink uitbreiden. Op 28 november 2009 werd de officiële opening verricht.

Op vrijdag 12 mei 2017 verhuisde de Wereldwinkel naar de nieuwe locatie aan de Stationsstraat 28. In een vrolijke stoet werden symbolisch de laatste artikelen uit de collectie naar het nieuwe, 50 meter verderop gelegen pand gebracht.

Op woensdags 4 december 2019 sloot de Wereldwinkel definitief haar deuren.

Eetavonden

De 'eetavondgroep van de wereldwinkel organiseerde gemiddeld vijf keer per jaar een eetavond met voedsel uit ontwikkelingslanden. Het eten werd bereid door vrijwilligers van de werkgroep ‘kookstaf’ heette. Regelmatig had een dergelijke avond een thema met bijvoorbeeld iemand die uit de praktijk iets over vluchtelingenwerk in Rwanda komt vertellen of over Artsen zonder Grenzen. De locatie waar de eetavonden werden gehouden wijzigde vaak, zo was dit in 1989 nog in het Missiehuis aan de Vlierdenseweg 109 en in 2017 was dit in zaal De Zwaan aan de Blasiusstraat 11 in de Zeilberg. Na afloop van de maaltijd was er een gastspreker met een inhoudelijk onderdeel waar er gediscussieerd kon worden over de besteding van de ontwikkelingsgelden.

Zilveren jubileum

In 1999 vierde de Wereldwinkel zijn zilveren jubileum in De Vierspan met een feestelijke manifestatie. Er waren voordrachten van gedichten, zang en cabaret, maar ook met beschouwingen over ontwikkelingssamenwerking en Fair Trade, de opvolger van SOS-Werelhandel.
Jacques Moors was secretaris en coördinator van de feestelijkheden.

Op een groot videoscherm werd een interview van Ben Timmers en Lambert van Lieshout met minister van Ontwikkelingssamenwerking Eveline Herfkens getoond. De minister stak de Wereldwinkel Deurne een hart onder de riem.

De stedenband tussen Deurne, het Poolse Leszno en Batour| in Kameroen noemde ze een goede zaak. Jaap Mettau droeg gedichten voor en actiekoor Lopend Vuurtje uit Eindhoven zong maatschappijkritische liederen.

Ernst Jansz uit Neerkant las op de feestavond voor uit eigen werk en bracht ook enkele liederen ten gehoor. Het plaatselijke wereldmuziekkoor Makandra had een uitstekend debuut. Het koor zong liederen uit onder meer Namibië en Zuid-Afrika.

Direct na het optreden stond het koor een verrassing te wachten. Uit handen van Jan Berkers van de Stichting Trottoir voortgekomen uit Stiena haar Stoeptegels ontving Makandra de Stoeptegel Stimulatie Standaard en een geldprijs van ruim tweeduizend gulden.

Met winkel gaat het beter dan met wereld

Toen Jules de Corte enkele jaren vóór het jubileum vroeg hoe het met de Wereldwinkel ging, antwoordde Lambert van Lieshout, voorzitter van de Wereldwinkel: 'Heel goed'. "Dan gaat het met de winkel beter dan met de wereld", reageerde De Corte.

Wereldwinkel van het jaar

Bijna 400 Wereldwinkels in Nederland zetten zich in voor eerlijke handel. De winkel die dit op de meest originele manier deed of een bijzondere prestatie neerzette, werd 'Wereldwinkel van het jaar'. In 2005 was dat Wereldwinkel Deurne!

Wereldwinkel Deurne onderhield een informatiepunt met het doel scholing en voorlichting te geven en organiseert eetavonden met steeds een ander thema. Tot eind 2010 was er een Max Havelaar-werkgroep.

Sinds 2011 kampten veel Wereldwinkels met een structureel dalende omzet en besloten om definitief te stoppen. Deze sluiting vloeide voort uit het succes van jarenlang promoten door de Wereldwinkels van eerlijke handel. De vrijwilligers werkten decennia lang vanuit een ideële achtergrond om arbeiders en boeren in ontwikkelingslanden een eerlijke prijs te betalen voor hun producten. De laatste jaren realiseerde de commerciële handel zich steeds meer dat het Fair Tradecertificaat een sterk verkoopargument was. Hiermee was het doel van de wereldwinkel voor een heel groot deel behaald. In Deurne floreerde de winkel vijfenveertig jaar goed maar was genoodzaakt eveneens te sluiten.