Land- en veenarbeidersbond

De land- en veenarbeidersbond in Deurne werd op 14 november 1918 opgericht als plaatselijke afdeling van de landelijk opererende rooms-katholieke land- en tuinarbeidersbond St. Deusdedit.

Tot de oprichters van deze bond hoorden Driek Koolen, Janus Melgers en Jan van den Broek. Zij vierden in juni 1969 samen met Toon Koolen, Thijs Fransen en Toon Melgers hun vijftigjarig lidmaatschap.

Aan het einde van het oprichtingsjaar telde deze bond in Deurne al 199 leden. De voornaamste en dikwijls de enige taak van de bond was het onderhandelen over de arbeidsvoorwaarden bij het Gemeentelijk Veenbedrijf en in de werkverschaffing.

In 1918 klaagde de secretaris in een brief aan de gemeente over de hoge nood onder de veenarbeiders, vooral sinds de levensmiddelen op de bon waren. Hij vond het nodig om de arbeiders een kilo spek extra te geven, of een ons extra voor elke stok gestoken turf. Ook pleitte hij ervoor om aan de turfstekers, die veel lichamelijke inspanning moesten verrichten, een aanvullende broodkaart te geven.

In 1919 bracht de bond de kerkelijke feestdagen ter sprake. Veel van die feestdagen werden niet als werkelijke feestdagen erkend en dus niet uitbetaald als er niet gewerkt werd. De bond pleitte voor doorbetaling van het loon. Het gemeentebestuur antwoordde:

... Wijn meenen nochtans daarop niet te mogen ingaan om reden het bedrijf geen hoogere kosten van arbeidsloonen meer kan dragen en die loonen van dien aard zijn, dat de kerkelijke feestdagen, al is het dan met loonderving, toch nog blijde als een buitengewone rustdag door de arbeiders worden begroet.

Dat de belangstelling voor deze bond en hun doelstellingen in de beginjaren heel groot was, bleek onder meer uit een door haar georganiseerde openluchtmeeting in de Sint-Jozefparochie op zondag 27 juni 1920. Maar liefst 1500 mensen bezochten deze bijeenkomst met bondsvoorzitter Loerakker en de Gemertse pastoor Poell als sprekers. De geestelijkheid propageerde dergelijke katholieke belangenverenigingen heel krachtig, vooral om de arbeiders weg te houden van het socialisme, dat de arbeiders een hemel op aarde belooft.

Al in de beginjaren werden tussen de gemeente en de bond St. Deusdedit collectieve arbeidsovereenkomsten afgesloten. In 1920 was in de collectieve arbeidsovereenkomst (cao) bepaald dat de arbeidstijd in de zomer dagelijks 10 uur was en in de winter zolang er daglicht was, dit alles met een pauze van een uur en gedurende zes dagen per week. Ook was bepaald dat leden van de bond niet eerste ontslagen mochten worden.

Zelfs nog in 1956 was de landarbeidersbond St. Deusdedit een van de partijen in de cao-overeenkomst met het Gemeentelijk Veenbedrijf. De aangesloten leden van de afdeling Deurne van deze bond hielden tot tenminste 1967 hun jaarvergaderingen in zaal Beijers in de Zeilberg.

De bond ging in 1968 door fusie op in de Katholieke Bond van Personeel in de Agrarische, Voedings- en Genotmiddelen-, Tabakverwerkende, Horeca- en Aanverwante Bedrijven (AVG).