Handboogschutterij Willem Tell

In 1913 werd het 100-jarig onafhankelijkheidsfeest landelijk gevierd met een optocht waaraan ook Willem Tell deelnam.
foto collectie gemeente Deurne

Handboogschutterij Willem Tell was de eerste sportvereniging in Deurne.

De tweede helft van de 19de eeuw werd de handboogschutterij in Deurne enorm populair. De handboogvereniging Willem Tell werd opgericht in 1852 en was thuis in café De Zwaan op de Markt. Achter De Zwaan verscheen in de zomer van 1879 een doele met de bijhorende doelkamer voor de Deurnese schutters van handboogschutterij Willem Tell. Er werden ook regelmatig schietwedstrijden georganiseerd.

Deze vereniging is zeer waarschijnlijk opgericht naar aanleiding van de wedstrijd uitgeschreven door koning Willem III in 1852. Hij stelde een zilveren medaille ter beschikking die gewonnen kon worden door de schutter die in 32 pijlen het hoogste aantal punten schoot. Bij Willem Tell was dit Jan Peter van de Mortel met 99 punten. Daarna vond het koningschieten jaarlijks plaats. Daarvoor werd een zilveren medaille aangeschaft met daarin gegraveerd: Willem Thel 1854. Later hergebruikte men deze medaille door van de vier een vijf en weer later van de vijf een zes te maken. Waarschijnlijk kocht men daarna jaarlijks een medaille.

Bij het zilveren jubileum van koning Willem III in 1874 werd er als huldeblijk een gedenkboek samengesteld, waarin alle verenigingen, die daarvoor wilden betalen, vermeld werden. De volgende namen van bestuursleden werden opgenomen:

• President Petrus Antonius van de Mortel
• Commissarissen Willem Arnoldus Goossens en J W van de Mortel
• Secretaris en penningmeester Joseph Louis Janssens
• vicesecretaris penningmeester L Goossens.

• Op 5 aug 1877 behaalde Willem Tell een zilveren medaille bij Oefening en Uitspanning in Helenaveen.
• Op 10 juli 1879 moest een schietbaanvergunning aangevraagd worden bij de gemeente Deurne. Op de lijst van vergunninghouders staat dat deze vereniging toen was gevestigd bij café Pieter Truijen aan de Markt in Deurne.
• Op 4 juli 1881 organiseerde de vereniging een concours waaraan 37 verenigingen deelnamen.
• Op 30 juni 1889 werd bij Ons Vergenoegen in Oranje in Stratum door Willem Tell het zogenaamde Ereteken behaald, een gouden medaille voor de hoogste schutter van het concours, uitgezonderd de koningen die om een aparte medaille schoten.
• Op 13 juli 1890 werd bij St. Joris Weltevreden in Den Bosch de prijs voor de meeste rozen behaald.
• Bij het koningschieten in 1902 werd, evenals het jaar daarvoor, Hannes van Gerwen koning met 70 punten in 20 schoten. Na afloop bleef men nog een hele tijd bij elkaar onder het genot van menig glaasje bier en het voordragen van moppen.
• In 1902 werd een onderlinge wedstrijd gehouden die meerdere weken duurde. De uitslag in 60 pijlen was:

1. J. van Gerwen 190 p
2. J. Bekkers 160 p
3. P. Welten 157 p
4. Ant. van de Mortel 155 p
5. M. Sauvé 154 p
6. F. Rooijakkers 151 p
7. P. van Hagen 151 p
8. P. van de Mortel 149 p
9. H. van de Mortel 144 p
10. A. Hartjens 143 p
11. W. van Heugten 142 p
12. L. A. Luijten 142 p
13. Arn. van de Mortel 139 p
14. Mart. Berkers 130 p
15. Ad. Welten 101 p

• In 1902 werd het 50-jarig jubileum gehouden met een groot feest en een concours waarvoor prins Hendrik een zwaar zilveren medaille ter beschikking stelde als eerste prijs voor het hoogste zestal. Kastelein was toen P.J. Truijen. De wedstrijd had plaats op 16 juni en Ludovicus Antonius Luijten (1869-1933) hield een welkomsrede. De eerste prijs werd behaald door St.-Petrus Doele uit Woensel.
• Op 2 juni 1903 werd het koningskruis bij Diana te Venray behaald.
• Op 1 juli 1906 de 4e prijs bij De Kloeke Strijders op den Heitrak.
• Op 13 augustus 1911 de eerste prijs bij De Veenschutters te Neerkant.
• Op 4 augustus 1911 de 6de prijs bij Semper Unita te Dommelen.
• Op 17 augustus 1913 de 9de prijs bij Concordia te Lierop.
• Op 1 juni 1913 de 7de prijs bij Rozenjacht te Vlierden.
• Op 5 juli 1914 de 7de prijs bij Sint-Hubertus te Merselo.
• Op 4 juni 1916 de 4de prijs bij de Volharding te Lierop.
• In 1917 een ereprijs bij Semper Crescendo te Woensel.
• In 1931 een 9de prijs in Afd. A bij Sint-Anna te Venray.
• Op 7 augustus 1932 een 9de prijs eerste zestal bij Kunst en Vriendschap te Liessel.
• In juli 1910 behaalde Willem Tell in Meijel de rozenprijs met 9 rozen en "den eersten personele prijs" ter waarde van fl. 10,00.
• In augustus 1911 werd de eerste corpsprijs behaald tijdens het concours, dat werd gegeven door Landbouwers Genoegen uit Deurne, en M v.d. Kerkhof behaalde er de eerste personele prijs.
• Tijdens het hazenconcours in oktober 1911 werden door de beschermheer baron De Smeth van Deurne twee hazen beschikbaar gesteld als prijs. De president, de heer M. Sauvé, reikte de prijzen uit.
• In november 1911 werd de teerdag gehouden. Moeder Truijen zorgde voor een welvoorziene tafel. Er werden veel stukjes voorgedragen en moppen verteld. Johannes Gravendaal was de ceremoniemeester. Ook werd er een collecte gehouden voor de behoeftige weduwe mevr. v.d. L. Zij bracht duizendmaal dank over aan de leden van Willem Tell.
• In 1912 meldde Wouter Kortooms zich aan als lid van Willem Tell. In de vergadering moest er over hem gestemd worden. Veel leden stemden tegen, waardoor hij geen lid mocht worden. Hierna ontstond er een hele discussie in de krant met ingezonden stukken.
• Het bestuur was in 1912 als volgt samengesteld:
  • President Adr. Hartjens,
  • 1ste commissaris Piet Toonen
  • 2de commissaris W. v. Heugten
  • secretaris-penningmeester, P v.d. Mortel Mzn.
• Op 8 juli 1912 werd een groot concours gegeven i.v.m. het 60 jarig bestaan. Aan dit concours werd door 46 gezelschappen deelgenomen. Als eerste prijs werd een zilveren beker verschoten, beschikbaar gesteld door de beschermheer baron T. de Smeth van Deurne. Tevens werd een gelukstelegram aan hem verzonden naar Parijs, waar hij op dat moment verbleef. Met kerende post kwam er een telegram met dankbetuigingen en succes-wensing. Er waren zoveel deelnemers dat er diverse verenigingen moesten schieten op de banen van Vredelust bij Hotel De Leeuw. De zilveren beker werd gewonnen door Houts Welvaren Mierlo-Hout met 82 punten in 4 pijlen. Koning in dat jaar werd Lambert Flipsen.
• In 1913 werd het 100-jarig onafhankelijkheidsfeest landelijk gevierd met een optocht waaraan ook Willem Tell deelnam. Er werd een praalwagen gemaakt die deelnam aan de historische optocht. De Willem Tell-figuur werd uitgebeeld door Thijs Flipsen met zijn zoon Ties als zoontje van Willem Tell. Vóór de praalwagen reed het bestuur van Willem Tell in een rijtuig.
• In 1914 kwam er een nieuwe café-eigenaar, namelijk de heer A. v.d. Heijden.
• In 1915 werd er wederom een hazenconcours gehouden met als prijzen 2 hazen geschonken door de beschermheer. Uitslag:
  • 1ste prijs M. van de Kerkhof 28 p.
  • 2de prijs Harrie van der Steijn met 4 rozen.
  • 3de prijs J van Deursen met 4 vieren.
  • 4de prijs Chr. van Lierop Vlierden met 5 drieën.
  • 5de prijs P van de Mortel met 4 tweeën
  • 6de prijs M. Flipsen met 3 enen.
• Op 28 mei en 4 juni 1916 werd bij de deelname aan een wedstrijd van De Volharding te Lierop een 4de prijs met 94 punten behaald.
• Op 25 en 29 juni 1916 haalde Willem Tell bij een wedstrijd te Meijel de eerste prijs. Daarna zijn er jaren geen verslagen aangetroffen totdat in 1924 wederom een hazenconcours werd gegeven.
• In 1927 werd het 75-jarig bestaan uitbundig gevierd en ook nog een hazenconcours georganiseerd. Om het 75-jarig bestaan te vieren hadden de leden eerst een buitenlandse reis georganiseerd, maar in september 1927 had dan het feest plaats in café de Zwaan. Na een keurig feestdiner was er nog een onderlinge wedstrijd en na afloop werden er nog foto's gemaakt die daarna aan de leden ter hand werden gesteld.
• De koning in 1927 was Piet Knijnenburg.

Daarna zijn er jarenlang geen verslagen, maar bij de oprichting van de Nederlandsche Handboogbond op 21 december 1940 werden alle vereniging aangeschreven en hieruit blijkt dat de heer Th. van de Weijer toen secretaris was.

Bronnen, noten en/of referenties