U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Vroedvrouw

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

De vroedvrouw werd in Deurne ook wel de goeivrouw genoemd.

het voor vroedvrouwen belangrijke art. 88 van het "Echtreglement"
Op 26 november 1853 verscheen deze advertentie in de Noord-Brabanter

Echtreglement[bewerken | brontekst bewerken]

Dat we het een en ander weten over de geschiedenis van de Deurnese vroedvrouwen hebben we voornamelijk te danken aan artikel 88 van het zogenaamde "Echt-reglement", een wet die in 1656 door de Staten-Generaal was aangenomen en waarin een groot aantal zaken geregeld was rond huwelijk en gezin. De beëdigde vroedvrouw was verplicht om binnen 24 uur na de geboorte van een buitenechtelijk kind daarvan aangifte te doen bij de plaatselijke officier, zodat die de daarop staande flinke boete kon uitdelen.

Franse Revolutie[bewerken | brontekst bewerken]

Bracht de Franse Revolutie ook verbeteringen met zich mee ten aanzien van de verloskundige hulp? Op papier in ieder geval wel. Ten tijde van de Bataafsche Republiek werd officieel bepaald dat ongediplomeerde vroedvrouwen zich niet nieuw mochten vestigen. Maar in het jaarverslag van disctrictscommissaris Wesselman klinkt een negatief geluid:

  • De zorg voor de gezondheid der ingezetenen bestond onder de fransche administratie ten minste in dit arrondissement meer in woorden dan in daden. De vorige inrigtingen waren geheel veranderd. De doctoren, heel- en vroedmeesters, die te voren door de gemeentens gesalarieerd wierden om de arme lieden te bedienen, moesten door de armbesturen betaald worden, en wel zoo karig dat de meeste, hoewel benoemd, niet gefungeerd hebben.

Ruim tien jaar later was de situatie nauwelijks beter. In zijn jaarverslag over 1825 schreef Wesselman: "Met de vroedkundige hulp is het aan de meeste oorden vrij ellendig gesteld." Weliswaar kon hij melden dat zich in Asten "een vrij knappe vroedmeester gevestigd (had), althans hij wordt voor zoodanig gehouden" en dat op zijn verzoek in Heeze een vroedvrouw was aangenomen over wie met veel lof werd gewaagd, maar hij moest ook constateren dat er in zijn district (het zuid-oosten van Noord-Brabant) geen gasthuizen of andere liefdadige gestichten waren waarin arme zieken konden worden opgenomen. Het zou nog 30 jaar duren eer Deurne zijn Liefdegesticht van de Veghelse nonnen kreeg.

Lijst[bewerken | brontekst bewerken]

Onderstaand treft u een lijst aan van de vroedvrouwen die in de loop der tijden in Deurne en/of kerkdorpen hebben gefungeerd. Hieronder zijn niet begrepen de baaksters en kraamverpleegsters die apart worden behandeld.

Nadere bijzonderheden over de individuele vroedvrouwen en hun praktijk kunt u onder de afzonderlijke persoonsbeschrijvingen lezen door de desbetreffende persoon hieronder aan te klikken.

Er wordt ook nog afzonderlijk aandacht besteed aan de kraamzorg in Liessel rond 1900 en aan de vroedvrouw in Helenaveen.

Vroedvrouw Periode Plaats
Margriet de vrouw van Ansem Wilberts ca 1673 Deurne
Maria Martens ca 1701 – 1727 Deurne
Jenneke Vogels 1729 - 1735 Deurne
Margaretha Salden (1685-1748) 1735 - 1748 Deurne
Anneke van de Kerkhof 1748 Deurne
Aldegonda Evers 1749 - 1773 Deurne
Magdalena Herings ca 1773 - ca 1789 Deurne en Vlierden
Willemijn Jan Verhulst 1784 Deurne of Liessel
Adeline Feijl 1790 - 1821 Deurne
Josephus Andreas Baselaer (1776-1841) 1811 Deurne
Engelbertha Goossens (1747-1820) 1811 Deurne
Maria Catharina Muller ca 1821 - 1822 Deurne
Maria Elisabeth Elen (1783-1854) 1825 - 1853 Deurne
Wilhelmina Derksen 1837 - 1838 Deurne
Johanna Maria van Kolk (1809-1892) ca 1866 - 1880 Deurne
Maria Elisabeth Josepha Herberis (1822-1886) 1879 - 1880 Liessel
Henrica Bernardina Maes (1834-1915) 1880 - 1905 Liessel
Petronella Elisabeth van Vlorop (1842-1915) 1880-1915 Deurne
Hendrika Philomena Linsen (1861-1936) 1890 Helenaveen
Maria Wilhelmina Koullen (1858-1932) 1891 – 1898 Helenaveen
Maria Catharina Goedhart (1864-1920) 1899-1901 Helenaveen
Pieternella Jacoba de Bie (1873-1927) 1901 – 1927 Helenaveen
Maria Geertruida Hubertina van Veluw (1849-1915) 1907 – 1915 Liessel
Elisabeth Anna van Eekeren (1892-1968) 1915 - 1920 Deurne
Hendrika Bernardina Donkers (1890-1970) 1915 - 1924 Liessel
Catharina Theresia Ernestina Huberta Korbmacher (1881-1969) 1921 – ? Deurne
Antonia Gertrudis van Oijen (1899-1984) 1924-1964 Liessel
Francisca Teepen (1907-1990) 1947-1949) Deurne
Maria Hubertina Philips 1949 - ? Deurne
Maria Jacoba Groenen (1920-1970) ? – 1970 Deurne
Johanna Antonia Snijders (1930-2010) ca 1971 Deurne
mw. Winkel ca 1982 Deurne

Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]

In de tentoonstellingsgids Levensloop 1840-1940 van heemkundekring H.N. Ouwerling is onder het hoofdstuk "De wieg en de geboorte" meer te lezen over dit onderwerp.