U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Vereniging voor Boterfabricage

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Boterfabriek Liessel. Achter het laag geplaatste raam links bevindt zich nog steeds de oorspronkelijke gewelfde kelder.
Foto collectie: LHE Harrie Martens

De op 19 mei 1893 in Liessel opgerichte Vereniging voor Boterfabricage was de eerste boterfabriek in Noord-Brabant.


Oprichter en voorzitter van deze vereniging was Jan Berkvens, een broer van mgr. dr. Leonardus Berkvens. In 1894 werd de boterfabriek gebouwd. Het adres van het het gebouw is tegenwoordig Monseigneur Berkvensstraat 17.

Bij de start telde de coöperatie 63 leden. Na de aanloopperiode in 1895 had de vereniging 106 leden die samen 350 koeien hadden. De leden kwamen uit Liessel, Asten en Vlierden.

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de productie in de eerste vijf jaren van het bestaan.

Jaar Aangevoerde kg melk Geproduceerde boter Opbrengst (bruto) per kg
1893 (vanaf 19/5) 378.162 14.825 kg f 17.789,76 f 1,20
1894 826.934 29.690 kg f 35.712,02 f 1,20
1895 832.808 29.786 kg f 31.888,82 f 1,07
1896 912.013 32.306 kg f 34.372,15 f 1,06
1897 949.552 34.172 kg f 36.411,33 f 1,07

Jan Berkvens liet het melkfabriekje op zijn eigen grond bouwen. De gewelfde kelder is nog steeds intact als getuige van de fabriek vroeger. Jan Berkvens verplichtte zich om, wanneer de coöperatieve melkbereiding zou ophouden, de kosten van het gebouw aan de deelgenoten uit te betalen.

In 1898 was de samenstelling van het bestuur als volgt: Jan Berkvens, voorzitter; Louis van Hombergh; Arnoldus van Loon; Bert Wellens, secretaris en Johannes Aarts.

In de handkrachtfabriek werkten geruime tijd, misschien wel gedurende de hele periode van ruim veertien jaar dat deze bestond, de personeelsleden A. Mennen, Cornelis Mennen, Frans van den Boomen en A. Zeegers.

Het fabriekje werkte steeds op handkracht. Door de technische vooruitgang, onder meer vervanging door stoomkracht, kwam behoefte aan een nieuwe fabriek. In 1907 werd daarom de zuivelfabriek Sint Hubertus aan de Oude Molenweg gebouwd.