U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Sint-Willibrordusparochie (Neerkant)

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Voordat de zelfstandige Sint-Willibrordusparochie in Neerkant van start ging, hoorden de Neerkantse gehuchten Heitrak, Broek en Moostdijk tot Liessel dat op 1 januari 1851 tot zelfstandige parochie was verheven. Tot de oprichting van de parochie Neerkant op 28 juni 1890 werd Heitrak en Neerkant echter grotendeels bediend door de geestelijken uit het dichterbij gelegen Meijel. Op 18 augustus 2001 kwam er door de oprichting van de Pastorale Eenheid St. Willibrord Liessel-Neerkant-Helenaveen een einde aan deze zelfstandige parochie Neerkant.

Voorgeschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

De Neerkantse gemeenteraadsleden Fried Loomans en Hannes Hoeben beijverden zich met burgemeester Van de Mortel, Willem Vogels en Jan van den Boogaart om tot een zelfstandige parochie Neerkant te komen. Ook vanuit Meijel kwam er druk om tot een nieuwe parochie te komen omdat mede door de toeloop van de Neerkanters de kerk daar te klein was geworden.

Er werd begin 1880 een handtekeningenactie op touw gezet om tot de oprichting van een zelfstandige parochie te komen. 130 gezinshoofden gaven hun handtekening en omdat daar ook enkele kapitaalkrachtige boeren bij zaten, kon met de handtekeningenlijst aan de bisschop tevens een toezegging van een bijdrage van 17.000 gulden overhandigd worden.

Niet blij met deze gang van zaken was de pastoor van Liessel die een aanzienlijk deel van zijn parochianen dreigde kwijt te raken maar ook financiële motieven vermoedde achter het plan.

Hij schreef een brief aan de bisschop, waarin hij vooral op de man speelde en waaruit het volgende citaat:

"De agitatie door den Burgemeester van Deurne cum suis, op de Neerkant op touw gezet, blijft voortduren. De afgelopen week was bepaald om zich met de inteekenlijst naar Uwe Doorl. Hoogw. te gaan, dus vermoedelijk deze week. Bij het inzien van de lijst zal het U dadelijk in het oog springen dat hier geen Godsdienstig doel maar wel een finantieel doel in het spel is. De grootste inteekenaars zijn alle menschen die buiten de nieuwe Parochie in Limburg resideren.
  1. Zekere Truijen, die groot grondeigenaar is op de Neerkant.[1]
  2. Goossens te Meijel eveneens groot grondeigenaar, beide hebben voor fl. 1000 geteekend.[2]
  3. Mie De Rijd, woont te Meijel, groote grondeigenaarster.[3]
  4. Een andere De Rijd groote grondeigenaar.[4]
  5. Loomans van de Commissie die anders moet bouwen.
  6. Hoeben, die binnenkort nog eene herberg heeft aangekocht op hoop van goede Nering, ook lid der bouwcommissie.
  7. W. Vogels die onlangs op de speculatie der nieuwe kerk op de Heitrak eene boerderij heeft aangekocht.
  8. Zekere Jan van den Boogaart, alhier woonachtig die 4 boerderijen op de Heitrak heeft.
  9. De Burgemeester, die zeker het allerminst door een Godsdienstig gevoel gedreven word, doch die alleen zijne oogen vestigd op eene slechte gemeentesheide die nu gene waarde heeft, maar als de Parochie ooit tot stand mógt komen voor het bouwen van hutten, die er in menigte van alle kanten zullen oprijzen, dubbel aan hare waarde zal komen. Fine finalis, het zal er eene Parochie worden van het allergewoonste soort, nagenoegzaam geheel bestaande uit huurboertjes en hutmannen, die later wat zij zullen beloven niet kunnen opbrengen. Daarenboven zijn zij meestal van Limburgschen aard waarop in genen deele kan vertrouwd worden.

De oprichting van de Sint-Willibrordusparochie in Neerkant werd in april 1886 door Mgr. Godschalk, bisschop van 's Hertogenbosch, opgedragen aan de kort daarvoor in Liessel benoemde kapelaan Van Iersel.

Deze opdracht kon kapelaan Van Iersel echter in eerste instantie niet tot een goede einde brengen omdat er een hevige strijd ontstond tussen enkele kapitaalverschaffers uit Meijel. Men kon het niet eens worden over de plaats waar de kerk moest komen staan: op de Moostdijk of op de Heitrak, twee uithoeken van Neerkant. Beide partijen wilden zich niet neerleggen bij een beslissing hierover door het bisdom. Daarmee was de taak van kapelaan Van Iersel beëindigd en als dank voor zijn bewezen diensten werd Van Iersel kort daarop benoemd tot pastoor te Breugel.

Parochie[bewerken | brontekst bewerken]

De Liesselse kapelaan Van Erp werd later gevraagd om een nieuwe poging te doen om in Neerkant tot een zelfstandige parochie te komen. De door hem aan de dag gelegde tact en ondernemingslust werden met succes bekroond. In korte tijd bereikte hij, dat een deel van een boerderij op de Heitrak tot noodkerk kon worden ingericht en vond hij een nieuw - voor alle partijen aanvaardbaar - bouwterrein, waarna op 9 september 1889 de aanbesteding van een kerk en pastorie plaatsvond.

Van Erp werd tot bouwpastoor benoemd en onder zijn leiding werd, tussen de twee gehuchten, de Sint-Willibrorduskerk gebouwd en daar ontstond toen het dorp.

Op 28 juni 1890 werd de parochie Neerkant officieel opgericht. Per gelijke datum promoveerde bouwpastoor Van Erp tot de eerste pastoor van Neerkant. De geschiedenis van het dorp Neerkant ging hiermee van start. De nieuwe parochie telde bij aanvang 480 zielen uit Liessel en 120 uit Asten.

Pastorale Eenheid en einde van de zelfstandigheid[bewerken | brontekst bewerken]

Door teruglopend kerkbezoek en een tekort aan pastoors volgde een fusie waarmee de historische situatie in feite werd hersteld. Op zaterdag 18 augustus 2001 werd Frank Lemmens in Liessel geïnstalleerd als pastoor van de nieuwe Pastorale Eenheid St. Willibrord Liessel-Neerkant-Helenaveen.

Op 1 januari 2015 ging deze parochie op in de nieuwe parochie Heilige Willibrord Deurne.

Zie ook:

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Bedoeld is de Meijels landmeter en rentenier Petrus Joannes Truijen (Weert 1838-1919 Meijel) die gehuwd was met Maria Hendrica Venmans (1849-1883) uit de Neerkant en door vererving van zijn vrouw eigenaar was van bijna 29 hectare grond in Neerkant.
  2. Willem Hendrik Goossens (Meijel 1839-1903) was gehuwd met Wilhelmina Maria Venmans (1845-1910) en daarmee een zwager van Jan Truijen. Hij had op de Neerkant ongeveer 17 hectare grond.
  3. Bedoeld is Maria van Rijt, de vrouw van Laurens Lenders (1833-1915).
  4. Haar broer Lambert van Rijt (1833-1923) woonde na zijn huwelijk in Meijel.